Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Qupperneq 5

5
un þessi yfir í hina kristileyu kirkju og er veitt þar vi5-
taka án þess að nokkuð só gert, til þess að ransaka
vísindalega hvort skoðunin sé rétt eða samkvæm sjálfu
því riti, sem um er að ræða. En það er einmitt þetta
síðastnefnda atriði, sem venjulega ræður úrslitum, þá er um
ritvissu einhverrar bókar er að ræða, hvað bókin sjálf
segi um höfundinn eða hvað ráða megi af bókinni sjálfri
í þeim efnum; enda hefir sú rau'n orðið á þrásinnis, að
innri vitnisburðir fyrir ritvissu einhverrar bókai' kollvörp-
uðu með öllu jafnvel hinum beztu ytri vitnisburðum.
Fyr er ekki fuilsönnuð ritvissa nokkurs rits, en sjálft
innihald ritsins, framsetning og orðaval hefir staðfest hina
ytri vitnisburði. Sömu aðferðinni eða mæiikvarðanum
verður og að beita, þegar ákveða skal ritvissu hinna heigu
bóka ritningarinnar.
Hvað segja þá Móse-bækurnar sjálfar um höfund sinn?
Spurningunni er fljótsvarað. Þær segja ekkert —
öldungis ekkert um það efni.
Yirðum vér fyrir oss t. a. m. rit spámannanna í
gamla testamentinu, sjáum vér, að þau byrja öll, að ein-
um tveimur undanskildum, á því, að segja til höfundar
síns og það með slíkri nákvæmni, að ekki er einungis
nefnt nafn höfundarins, heldur einnig tekið fram á hvaða
tíma hann hafi verið uppi og „orð drottins komið til
hans.“ Aðeins í Jónasar- og Daníels-bók er vikið frá
þessari reglu, en það eru þá líka þau af hinum „spá-
mannlegu “ ritum gamia testamentisins, sem vafasamt
má t.elja hvort með réttu verði talin til spámannlegra
rita í vanalegum skilningi.1 En í fimmbókaritinu er þess
1 Um Jónasar-bók er það að seg-ja, að liún er nú af flestum
talin til fræðibóka gamla testamentisins, líkt og Jobsbók, enda
hefir hún engan spádóm að innihaldi. En hvað snertir Daníels-
bók þá eru allir merkustu biblíufrœðingar vorra tíma á eitt sáttir
um það, að sú bók sé ekki samin fyr en á dögum Antíokusar