Eimreiðin - 01.09.1904, Síða 33

*93
eftir Tatían, beinir máli sínu til mentaða fólksins, hin önnur — 2
eftir Jústínus, f 166, og eitt eftir Aþenagóras frá árinu 177 —,
til öldungaráðs og keisara. Aþenagóras kemst svo að orði um
ákærur andstæðinganna á hendur kristnum mönnum: »þrent er
það sem menn ásaka oss um. guðleysi, barnaát og sifjaspelb.
Og þessar ákærur hrekur hann rækilega. Par sem þeim er borið
mannát á brýn, þá vísar hann til trúar kristinna manna á upprisu
líkamans (30. kap.). »Hver mun vilja gerast gröf líkama, er upp
eiga að rtsa, ef hann trúir á upprisuna?« Aðrir trúvarnarhöfundar
taka og þessar sömu sakargiftir til umræðu, og það vóru líka þær,
sem undir niðri vóru ástæðan til yfirheyrslu Pliníusar á því, hvernig
samkomur og máltíðir þeirra færi fram. I samtalsriti Múnicíusar
Felix (frá því hér um bil 200), »Octavíus«, elzta kristnu riti á latneska
tungu, tilfærir hinn heiðni sækjandi að mestu hið sama sem »al-
mennan orðasveim« — ásamt mörgum þrælslegum og hryllilegum
smáatriðum:
sFrásögnin af vígslu munkaefna er að sama skapi hræðileg, sem
hún er þjóðkunn. Ungbam eitt er tekið og hulið korni, til að blekkja
þá grunlausu, og borið fram fyrir þann, er vígjast á. Barnið er sært
ósýnilegum launsárum og þannig ráðinn bani af munkefninu, sem af
korninu á yfirborðinu lætur lokkast til að lemja það, og sýnist ekkert
saknæmt í því. Blóð þeirra sleikja þessar ófreskjur með hinni mestu
græðgi. Limi þeirra þreyta þeir kapp um að rífa í sundurn. Um sam-
sæti þeirra hljóðar frásögnin á þessa leið: »T’eir koma saman til mál-
tíða á ákveðnum degi og hafa þá í för með sér öll börn sín og mæð-
ur og systur. Koma þar bæði konur og karlar á öllum aldri. þegar
þeir kafa etið ríkulega, villibragur færst yfir samkvæmið. menn orðnir
ölvaðir og brennandi af sifjaspellslosta, fleygja þeir fórnarköku fyrir
hund einn, er bundinn er við ljósastikuna, og ginna hann þannig til að
þjóta upp og stökkva lengra en snúran þolir, sem hann er bundinn
við. í’egar ljósið, er komið gæti upp um þá, með þessu móti fer um
koll og slöknar, steypa þeir sér þarna í myrkrinu, er engrar blygð-
unar kennir, eftir því sem blind tilviljun ber þá, í faðmlög óumræði-
legra girnda«. Sem heimildar að þessari hroða-lýsingu er skfrskotað til
ræðu gegn kristnum mönnum eftir Frontó, kennara Markúsar Árelíusar,
keisara. Eftir því hafa líka svo ótrúlegar sakir verið bornar á þá á
efsta stað. Að sumu leyti stafa þær af hinum klúru kenningum um
jarteiknan kvöldmáltfðarinnar, að sumu leyti er það heimfært upp á þá,
er Gyðingum var brugðið um. Tacítus getur þess um þá í laus-
legri lýsingu á siðum þeirra (Sögur V, 4), að »með þeim sé það leyfi-
legt, er vér teljum sifjaspelk. Á sama hátt er og endurtekin í riti
Múnicíusar Felix sú sakargift Tacítusar á hendur Gyðingum, að þeir
ákalli asna, og borin kristnum mönnum á brýn. Auk þess ályktuðu menn
hiklaust af þvf, að aðrar nætursamkomur með lfku móti og sértrúar-
'3