Eimreiðin - 01.09.1904, Blaðsíða 59

219
að sýna sem mestan sparnað og hlífa þjóðinni við öllum óþörfum
útgjöldum til embættismanna. En því fer svo fjarri að nýja
stjórnin hafi sýnt nokkra tilraun í þá átt, að hún hefur þvert á
móti gripið hvert einasta tækifæri, sem henni hefur boðist, til
þess að bruðla sem allra mest með fé landsmanna. Að þessu
kveður svo ramt, að telja má sönnu næst, að þau útgjöld, sem
hún á þessu eina hálfa ári, sem hún hefur haft völdin, hefur bakað
landinu að óþörfu til embættismanna, muni nema um 300 000 kr.,
og hefði eitthvað mátt gera við þá upphæð til þess að styðja at-
vinnuvegi vora. Haldi stjórnin stöðugt áfram á líkan hátt, verður
hún orðin okkur jafndýr og gaddavírinn áður en árið er liðið.
Vér skulum nú nefna nokkur dæmi, þar sem stjórnin hefði
getað sparað, en tiltæki hennar hafa einmitt gengið í öfuga átt:
að bruðla sem mest með fé landsmanna.
Ur því að amtmannaembættin áttu að leggjast niður og í
öðru þeirra sat tiltölulega ungur maður, sem að flestra dómi hefði
verið manna færastur til að skipa hið nýja landritaraembætti, hefði
stjórnin getað sparað landinu afarmikið fé með því að bjóða hon-
um þetta embætti. En í stað þess hefur hún neytt þennan mann
til að fara á eftirlaun á bezta aldri, sem fyrstu 5 árin verða 2/s
af launum hans, en úr því að minsta kosti hálf launin. En ráð-
herrann gerði þó enn meira til þess að vera viss um, að þessi
eftirlaun skyldu lenda á alþýðunni. Pegar Hluthafaráð Hluta-
bankans hafði í einu hljóði samþykt að bjóða amtmanninum að
verða eini íslenzki bankastjórinn við Hlutabankann með svo ríf-
legum launum, að hann hefði líklega séð sér fært að afsala sér
öllum eftirlaunum, og sendi ráðherranum bréfið til amtmannsins
um þetta og mæltist til að hann legði að amtmanninum að taka
þetta starf að sér, þá stakk ráðherrann bréfinu undir stól, fór
með það til Kaupmannahafnar og tókst með fortölum sínum að fá
Hluthafaráðið til að breyta fyrirætlunum sínum, hafa bankastjór-
ana 3 og bjóða amtmanninum aðeins það, sem verst væri launað.
Með því var trygt, að eftirlaun hans lentu á landsmönnum. Par
sem nú gera má ráð fyrir að maður þessi lifi að minsta kosti 30
ár, má ætla að þessar ráðstafanir baki landinu bein útgjöld, er
nemi um 90000 kr., og ef vextir og vaxtavextir eru taldir með,
náttúrlega miklu meira.
í athugasemdum stjórnarinnar við frumvarp til laga um skipun
hinnar æðstu umboðsstjórnar, sem lagt var fyrir síðasta alþingi,