Eimreiðin


Eimreiðin - 01.05.1908, Qupperneq 2

Eimreiðin - 01.05.1908, Qupperneq 2
82 þessum síðustu dögum, áttu orðin, svo sem sagt hefir verið, upp- tök sín í »blaðamannaávarpinu«, og verður ætt þeirra því eigi rakin lengra hér. Blaðamannaávarpið, er gefið var út 12. nóv. 1906, hljóðar svo (aðalkaflinn): »ísland skal vera frjálst sambandsland við Danmörku, og skal með sambandslögum, er Island tekur óháðan þátt í, kveðið á um það, hver málefni Islands hljóti eftir ástæðum landsins að vera sameiginleg mál þess og ríkisins. — I öllum öðrum málum skulu íslendingar vera einráðir með konungi um löggjöf sína og stjórn og verða þau mál ekki borin upp fyrir konungi í ríkisráði Dana. Á þessum grundvelli viljum vér ganga að nýjum lögum um réttarstöðu íslands, væntanlega með ráði fyrirhugaðrar millilanda- nefndar.« Undir ávarpið skrifuðu þessir ritstjórar: Ingólfs, Isafoldar, Pjóðólfs, Fjallkonunnar, Pjóðviljans, Valsins, Norðurlands og Vestra(?); ennfremur Lögréttu, Norðra ogAustra(?) með fyrirvara, að því er snerti ríkisráðsatriðið, sem þeim þótti ekki ástæða til að hrófla við í þessu sambandi eða að svo stöddu. Margir vóru þeir, er eigi vóru ánægðir með það, hvernig blaðamannaávarpið var orðað. Pað var heldur engin furða; allir bjuggust við, að í þessu máli mundu forsprakkarnir reyna að koma sem bezt orði fyrir sig. En það tókst ekki allskostar — orðin vóru ekki eins skýr eða ótvíræð og sjálfsagt var að vænta. At- hugasemdir mátti í fyrsta lagi gera við orðin »skal vera«. Var það ætlun ávarpsmannna að krefjast þess, að ísland yrði fram- vegis frjálst sambandsland Danmerkur, en ekki að halda því fram, að það væri það í sjálfu sér nú (o: ætti þann rétt, þótt eigi væri honum skeytt)? Eða hvað eru þeir að tala um sam- eiginleg mál landsins og »ríkisins«, — hvaðaríkis? Var hér aðeins umtalsmál um eitt ríki? Og hvers vegna settu þeir ekki »ríkis- ráðs«setningu ávarpsins í afleiðíngarsamband við aðalorðin »frjálst sambandsland« ? Af hverju viðhöfðu þeir eigi orðið »sáttmálsgerð« í staðinn fyrir »sambandslög« ? O. s. frv. — Svona gátu menn spurt og svona spurðu sumir. En það sem mestu varðaði: hin nefndu aðalorð — frjálst sambandsland — vóru ekki svo ákveðin sem skyldi, og þar af leiddi þokuna. Petta vóru að vísu snotur orð, en sá galli var á, að þau mátti skilja á fleiri vegu en einn, og þó hafa nokkuð tií síns máls í hvert skifti. Ýmsum var það
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.