Eimreiðin - 01.05.1908, Blaðsíða 50
130
fengið ofurlitla tilsögn, í barnaskólanum í Reykjavík. I verklegu áttina
hafði hann á þessum árum lært, auk algengrar vinnu, skósmíði. Hann
hefur sagt mér sjálfur, að snemma hafi sú hugsun vaknað hjá sér, að
komast út fyrir landssteinana, og leita til annarra landa, áleit, að á
þeirn tímum væri hægra að ná í frægð og frama í öðrum löndum en
á íslandi. Fyrst stefndi hugur hans til Kaupmannahafnar, en sú fyrir-
ætlun fórst fyrir einhverra orsaka vegna. Réð hann þá af að fa a til
Ameríku, og kom hingað til lands sumarið 1873, og var þá 17 ára
gamall, félaus og mállaus á enska tungu. í borginni Torontó, í Ont-
aríó fylkinu, dvaldi hann stöðugt sin fyrstu 9 ár í þessu landi. Stund-
aði hann á þeim árum skósmíði. Allar frístundir sínar á þeim árum,
notaði hann til að læra ensku, tala hana og rita, og leita sér fræðslu
um hérlend mál og landsháttu. Þegar hann var orðinn fuilnuma í
þessu, vildi hann reyna að komast lengra áfram, og losa sig með öllu
við skóarastólinn. Tók hann sig því upp frá Torontó og flutti hingað
til Winnípeg. Það var árið 1882. Um það leyti var mikið af ís-
lendingum komið hingað. Hefur hann þá sjálfsagt haft þá hugsun
með því, að flytja þangað sem landar voru fjölmennastir, og margir
þurfandi fyrir leiðbeiningu, að leiðbeina þeim eftir mætti, og láta gott
af sér leiða meðal þeirra. Það leið heldur ekki langur tími eftir að
hann kom hingað, þangað til hann var til foringja kjörinn til að leiðbeina
íslendingum; því 1883 var hann kosinn forseti félags, sem nefndi sig
»Framfarafélag«, en sem hafði aðallega það verkefni með höndum, að
leiðbeina og hjálpa fólki, sem kom frá Islandi, sem var æðimargt á
þeim árum, því þá gengu þar yfir harðindi mikil, sem öllum Islend-
ingum munu minnisstæð, hörðu vetrurnir 1881 og 1882. Á fyrsta
forseta-ári sínu í þessu félagi fór hann á móti stórum hóp af íslend-
ingum austur að hafi (til Quebec) og kom með þá hingað vestur.
Eftir það var hann í 13 ár vesturfara-útflutningsstjóri frá íslandi fyrir
hönd Canadastjórnar. Var sú staða miður vel þokkuð af mörgum
Austur-lslendingum, sem vonlegt var; en á þeim tímum sýndist vera
meiri ástæða til að flytja. fólk út úr landinu en n ú, meðan allar sam-
göngur og framfarir voru í rnesta ólagi, naumast til á ættjörðunni, en
tækifærin þá líka miklu glæsilegri að komast hér áfram, en þau eru
hér n ú, svo sem fyrirtáks lönd, bæði í Manítóba og N. Dakóta og
víðar, sem nú eru ófáanleg nerna fyrir ærna peninga. Ég vona og er
þess fullviss, að íslandi verði til góðs þeir burtflutningar af fólki, sem
áttu sér stað frá íslandi til Ameríku á þeim árum. Á þeim þrettán
árum, sem Baldwinsson fékst við þetta starf, leiðbeindi hann fjölda
fólks, sem hingað flutti, lagði því holl og góð ráð, og lét sér umhugað
um það; enda eignaðist hann á þeim árum fjölda vina, sem alla tíð
síðan hafa haldið við hann tryggri vináttu. Eftir að hann hætti inn-
flutningsstörfum, rak hann skó- og matvöruverzlun £ nokkur ár, þangað
til hann 1898 keypti blaðið »HEIMSKRINGLU«. Síðan hefur hann
verið ritstjóri þess. Þegar hann keypti blaðið, var fjárhagsástand þess
mjög bágborið; en svo hefur honum tekist vel með hagsýni sinni og
ráðdeild að rétta það við á þessum 8 ritstjórnarárum sínum, að nú á
blaðið skuldlausar eignir svo skiftir þúsundum dollara. Árið 1892
Sótti Baldwinsson í fyrsta sinn um kosningu í Nýja íslandskjördæminu,