Eimreiðin - 01.05.1908, Blaðsíða 76

Hlær mér hjarta í barmi,
hreyfist æskukraftur,
stál i sterkum armi
stælast tekur aftur.
Hlær mér hugur glaður,
hraust’r er sérhver drengur,
frískur, frækinn, hraður
fram í lífið gengur.
Ber er hver að baki,
bróður nema eigi;
nái tíu taki,
tekst þeim margt á degi.
Hrindum svefni’ af hvarmi!
Hratt að verki snjallir!
Hrekjum hræðslu’ tír barmi!
Höldum saman! — Allir!
Brennur æska í barmi,
bálar fjör í augum;
spriklar afl í armi,
ærslast líf i taugum.
Kring oss skjaldborg! Skilja
skulum ei á foldu!
Vígjum þrek og vilja
vorri fósturmoldu!
Það eru hollar hugsanir, sem liggja bakvið þetta litla kvæði og
alla ritgerð höf., og þær eru bornar fram með öruggri trú og eldmóði.
Og vel sé hverjum þeim, sem tekur að sér að hlúa að þeim fræjum,
sem hann og Ungmennafélögin eru nú að sá, því upp af þeim má
margt gott spretta fyrir þjóðfélag vort — meira en margur hyggur.
Mætti hér sannast hið fornkveðna: »Mjór er mikils vísir.«
V. G.
íslenzk hringsjá.
JÓN ÓLAFSSONS OPLEVELSER II. Overs. af Sigf. Blondal, Khöfn 1907.
þessi bók er 2. bindið af sögu Jóns Ólafssonar Indíafara, sem getið var um í
Eimr. XII, 155—6, en 7. bindið af »Memoirer og Breve«, sem þeir Julius Clausen
og P. Fr. Rist gefa tít. Segir þar frá Indlandsferð Jóns á árunum 1622 — 24 og
er stí saga eftir sjálfan hann; en aftan við þá frásögu er svo skeytt stuttu ágripi a
æfisögu Jóns eftir að hann kom heim til Islands, og er sá kaflinn ritaður af syni
hans Ólafi Jónssyni.
Þetta síðara bindi af sögu Jóns er ekki síður merkilegt en fyrsta bindið, og
var þó margt á því að græða. Er frásögnin öll svo glögg og greindarleg, að furða
má heita eftir óbreyttan almtígamann á þeim tímum. Maðurinn hlýtur að hafa haft
framtírskarandi gott minni, því hér virðist hann ekki hafa getað stuðst neitt við
dagbækur, þótt hann kynni að hafa ritað eitthvað hjá sér á ferðinni, þar sem hann
misti öll plögg sín á heimferðinni og fékk aldrei aftur.
Tildrögin til þess að Jón fór þessa ferð, voru þau, að Kristján fjórða langaði
til að ná í nokkuð af þeirri arðsömu verzlun, sem Porttígalsmenn og Hollendingar
ráku þá í Austurasíu. Var því stofnað verzlunarfélag í því skyni (»Dansk-ostindisk
Kompagni«) í líkum stíl og á Hollandi, og sigldi fyrsti flotinn af stað 14. nóv. 1618
og kom aftur heim vorið 1622. í þeirri ferð stofnuðu Danir hina fyrstu nýlendu