Eimreiðin - 01.05.1910, Blaðsíða 19

95
samkepni og dugnaður, sem leyfir einstaklingnum að lifa fremur
en öðrum. Pað eru oft ýms atvik og kringumstæður umhverfisins,
sem mestu ráða. Þar ber ekkert á urvali hinna hentugustu; þvert
á móti geta lítilfjörlegar og ófullkomnar skepnur lifað og dafnað
í einhverju skúmaskoti, þar sem sterkari og fullkomnari dýrin falla
unnvörpum fyrir óvinum sínum. Par hefir lífifærabyggingin litla
þýðingu. Við járnbrautarslys fer fjarri því, að þeir bjargist bezt,
sem hörðust eru beinin í; þar er alt komið undir þeirri tilviljun,
hvort einstaklingurinn er á hentugum eða óhentugum stað í eim-
lestinni. Hvernig er það hugsanlegt, að tilverustríðið hafi skapað
allar fiskitegundir í sjónum. I heimshöfunum lifa þúsundir af fiski-
tegundum á sama hátt, á hrognum og smádýrum í æsku, síðan á
sílum, svo á stærri fiskum eða hver á öðrum. Hér er stöðugt til-
verustríð um fæðuna, sem er hér um bil hin sama fyrir alla. Ef
baráttan hefði átt að skapa tegundir, hefði mátt búast við, að til
væru aðeins fáar fiskitegundir, eða rökrétt hugsað, helzt ekki nema
ein, sem á þúsundum alda hefði sigrað alla keppinauta. En fjarri
fer, að tilverustríðið leiði til einveldis í fiskaríkinu; í heitu höfunum
lifa oft mörg hundruð tegundir gráðugra ránfiska, með margbreyti-
legum lit og sköpulagi, hver innan um annan í litlum firði eða vík.
Vér þurfum ekki að fjölyrða meira um þetta; með óteljandi
dæmum hefir verið sýnt, að náttúruvalið hefir engin eða mjög lítil
áhrif á líffærabreytingar og tegundaskapnað dýra og jurta. Á
þessum svæðum eru í náttúrunni svo mörg og flókin rannsóknar-
efni, að þeir, sem hafa reynt að rökstyðja úrvalskenninguna, hafa
komist í ótal ógöngur, og hafa oft orðið að bjarga kenningum
sínum með því, að reisa hrófatildur af tilgátum ofan á ósönnuðum
staðhæfingum. Hin innri líffærabygging, sem er svo margbrotin,
að mann sundlar við að hugsa um það, verður að dómi margra
líffræðinga eigi gerð skiljanleg með náttúruvali, þó Wilhelm Roux
með miklu hugviti hafi reynt til þess. Hér í þessari stuttu grein
getum vér aðeins drepið á þetta.
Einna mest vandræði hafa orðið út úr skýring á dularlitum
og dulargerfum skordýra; þaðan hafa margir sótt glæsileg dæmi
um aðlögunarafl smádýra til umhverfis; en menn hafa þar líka
komist í einna mestar ógöngur, þegar skýra átti orsakir fyrirbrigð-
anna eftir kenningunni um náttúruval; því þá urðu stundum tvær
eða fleiri dýrategundir að breytast í einu, og jafnvel jurtir líka
samtímis, til þess að geta verið í samræmi; ef náttúruvalið átti að
7