Eimreiðin


Eimreiðin - 01.09.1910, Qupperneq 59

Eimreiðin - 01.09.1910, Qupperneq 59
215 eru kenningar þessar nokkurnveginn skiljanlegar. Gæddur sterkum hvötum, miklum gáfum, lífslöngun og gengdarlausu sjálfsáliti, situr hann einangraður og fyrirlitinn í skúmaskoti, kvalinn af meðvit- undinni um sína eigin líkamlegu eymd, hálfblindur og hálfbrjálaður, nokkurskonar Job, andlegum og líkamlegum kaunum sleginn. Pá skapast í hans sjúku sál þessi fáránlega mynd af ofurmenninu, sem er svo gagnstætt hans eigin eðli og' ástandi. Ofurmennis- kenningin er öfgakendur afturkippur gegn meirihluta-dýrkun þjóð- málaskúma. Alt var andstætt hjá Nietzsche, þegar hann var nokkurnveginn frískur, kvað hann hafa verið þægilegur, látlaus og glaðlegur í viðmóti. Hann var aumkunarverður maður. Prátt fyrir ofurmannskenningu sína, skammar Nietzsche þó í ritum sínum flest mikilmenni sögunnar, sem hann nefnir. Sókrates var ímynd afturfarar, skriðinn upp úr skrílnum, illgjarn loddari. Kant var hugtaks-kryplingur, og siðfræðiskenningar hans hræsni og bjánaskapur, og hann hefir ásamt Leibnitz og Lúther verið þröskuldur allra sannra framfara; Schiller er siðferðis-lúðursveinninn frá Sákkingen o. s. frv.x) Nietzsche var prestssonur, en í ritum hans kemur á ótal stöðum fram brennandi, hamslaust hatur á kristninni. Kærleiks- lögmálið er óþægilegur þröskuldur fyrir hann, og telur hann því kristindóminn óþolandi hindrun og eitur fyrir framþróunina. Nýja- testamentið segir Nietzsche sé svo saurug bók, að maður geti aðeins tekið á því með vetlingum. Um kristnina alment segir hann: »Eg kalla kristnina mikla bölvun, mikla spilling, mikla hvöt hefndarinnar, sem aldrei fær nógu eitruð og smásmugleg vopn, ég kalla hana ódauðlegan skammarblett á mannkyninu*. Sjálfur segist Nietzsche vera Antíkristur. Nietzsche var í lok 19. aldar spámaður allra þeirra, sem hata kristindóminn, hinna andlega voluðu, sem ekki geta hallað hötði sínu að neinni æðri hugsjón, allra stjórnleysingja, sem vilja brjóta mannfélagið í mola, og allra x) Nietzsche er á Norðurlöndum mest kunnur af lofgreinum þeim, sem Georg Brandes ritaði um hann, enda vakti Brandes einna fyrst eftirtekt á honum. Max Nordau, sem líka var gyðingur, ritar aftur um Georg Brandes, að hann sé einstak- lega leikinn í því, að snuðra upp menn, sem útlit sé til að frægir verði á heims- markaðinum, og berji síðan bumbu fyrir tjaldi þeirra, í von um að eitthvað af frægðarljóma þeirra falli þá á sig. Svona geta gyðingar verið meinlegir hver við annan.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.