Tölvumál - 01.10.1994, Blaðsíða 21

Október 1994
Að gefa innsýn í listræna sköpun
á sviði tónlistar, sem mótvægi
við mötun. Að kynna not af nrikil-
vægri nútímatækni, tölvutækn-
inni, en það hefur viljað brenna
við að böm nýti tölvur á mjög
einhæfan og lítt skapandi hátt þó
svo að tækin bjóði upp á marga
möguleika.
Ytri aðstæður
Boðið var upp á tónsmíðaval í
10. bekk og voru nemendur 14,
kynjamunurlítill. Aðstaðan hafði
líka áhrif á almenna tónmennta-
kennslu og var búnaðurinn
kynntur öllum þeint börnum sem
sóttu tónmenntatíma, í mismikl-
um mæli þó.
í tónmenntastofu höfðu nem-
endur aðgang að einni Macintosh
LC tölvu, auk þess var notuð tölva
á bókasafni skólans og aðrar tvær
í vinnuherbergi kennara til
innsláttar. Unnið var í forritinu
ENCORE. Tölvan í tónmennta-
stofu var tengd með midi tengli
við hljóðgervil og þaðan í hljóm-
tækin. Einnig var í stofunni hljórn-
borð sent hægt var að tengja við
tölvuna. Það skal tekið hér fram
að þessi kennsla hefði seint orðið
að veruleika ef ekki hefði komið
til dygg aðstoð Apple-umboðsins,
senr lánaði bæði tölvu og forrit,
en einnig lagði Elljóðfæra-
verslunin Rín nemendum til tæki.
Námsleiðir
Nemendurfengu "uppskriftir"
að þvíhvemiggrunnefniviðurinn
gæti verið saman settur. Með það
í huga var settur frarn grunnur að
tónsmíð og var notast við hefð-
bundnar aðferðir í niðurritun tón-
listar, þ.e.a.s. nótur á streng. Verk-
efnin voru lögð þannig fyrir að
ekki var nauðsynlegt að hafa for-
þekkingu áþessum táknunr. Nem-
endur unnu svo úr og bættu hver
við sinn grunn eftir nánari leið-
beiningum um aðferðir við úr-
vinnslu. Innsláttur í tölvu á því
efni sem nemendur sömdu fór að
mestu leyti fram utan kennslutíma.
Mismunandi varhvemig nem-
endur nálguðust verk sín. Sumir
unnu mjög "abstract" með táknin,
líkt og um mynstur væri að ræða.
Aðrir leituðu mikið í hljómborð
sem voru til reiðu og þreifuðu sig
áfram með eyranu. Allar aðferðir
voru að sjálfsögðu gjaldgengar,
en kröfðust mismunandi aðstoðar
fráhendikennarans. í lokskólaárs-
ins fengu allir nemendur 10.
bekkjartónsmíðar sínarprentaðar
út og einnig fengu þeir verkin á
hljóðsnældu.
Því miður hentar ekki þessi
rniðill til að sýna dæmi um vel
heppnaða vinnu nemenda, en úr
rniklu er að moða og rnörgu rnjög
fallegu og skemmtilegu. Upp í
hugann kernur verk sem sex stúlk-
ur í ó.bekk unnu sarnan. Bekkur-
inn setti upp sýningu þar sem
stiklað var á stóru gegnum I slands-
söguna í leiknum atriðum. í
tónmennt sömdu þau svo stutt
stef til að leika milli atriða. Þessar
stúlkur sörndu verk sem leikið
var fyrir atriði um kristnitöku á
íslandi. Þær unnu með hljórna og
laglínu annars vegar, fimmundir
og einfaldar hrynnryndir hins-
vegar. Verkið var í ABA-formi.
Kristin trú táknuð með ljúfri lag-
línu fyrst, þá hrár raunveruleiki
fimmundanna fyrir heiðnina og
svo fyrsti hluti endurtekinn. Þessu
tónverki verður, eins og öðrum,
seint með orðum lýst.
Niðurstöður
Erfitt er að meta hvort ofan-
greindunt markmiðum hefur verið
náð, til þess er of margt enn
óprófað og mælitæki auk þess
ekki fyrirliggjandi enn. Hitt er
ljóst að breyttar áherslur og að-
ferðir í kennslu eru krefjandi fyrir
kennara. Til þess að markviss tón-
smíðavinna geti orðið að veruleika
með öllum nemendum grunn-
skólans þurfa áherslur í undir-
búningi kennaraefna að breytast
mikið. Að þeim skilyrðum full-
nægðum er tölva með tilheyrandi
búnaði ekki bara skemmtilegt,
heldur líka sjálfsagt og nauðsyn-
legt tæki í hverri tónmenntastofu.
Sigfríður Björnsdóttir er
kennari við Æfingaskóla
KHÍ
Punktar...
Nærgöngull
tölvupóstur
29 ára gömul kona í Banda-
ríkjunum kærði (tölvupóst-)
pennavin sinn á dögunum
vegnaþess að bréfin voru farin
að vera allt of nærgöngul.
Núna hefur pennavinurinn
verið kærður fyrir kynferðis-
lega áreitni.
1 upphafi voru samskiptin
eðlileg, þau skiptust á upplýs-
ingurn um áhugamál sín, sem
þau reyndust eiga mörg sam-
eiginleg. En fljótlega missti
konan áhuga á manninum og
vildi hætta samskiptum.En
hann vildi ekki hætta og hélt
áfrant að senda ástarbréf.
Eftir að ákæran barst
honum hefur hann reynt að
taka sig á. Meðal annars hefur
ltann skipt urn harðan disk í
töl vunni sinni til að rekast ekki
á bréfin frá henni.
21 - Tölvumál