Tölvumál - 01.10.1994, Blaðsíða 41

Október 1994
Annars stigs fjölliða með útgildum,
beygjuskilum og núllstöðvum, hvert atriði í
sínum lit.
Prjár margliður skoðaðar saman. Tvœr þeirra
eru fengnar með að heilda þá þriðju ítrekað.
forritinu kom upphaflega frá Pétri
Blöndal, sem kenndi stærðfræði
við Verzlunarskólann, og meðan
á þróun forritsins stóð skoðuðu
nokkrir stærðfræðikennarar frum-
gerðir forritsins og konru með
aðfinnslur og gagnlegar ábend-
ingar. Leiðbeinandi hópsins í
lokaverkefninu var Freyr Þór-
arinsson, kennari við TVI, en höf-
undar forritsins eru kerfisfræð-
ingarnir Albert Guðmundsson,
Bogi Pálsson og Jón Víðir Birgis-
son. Forritið er skrifað fyrir Win-
dows gluggaumhverfi og nefnist
það InnSýn.
við til þess að opna augu nem-
andans fyrir stærðfræðilegu eðli
þessara aðgerða og tengslum
þeirra við grafíska eiginleika ferl-
anna. Ástæðurnarfyrir vinsældum
margliðanna skipta ekki máli hér,
en þær byggjast bæði á notagildi
og meðfærileika þeirra.
Af þessum ástæðum eru föllin
senr hægt er að vinna nreð í InnSýn
takmörkuð við fjölliður. Helsti
kosturinn er að notendaviðmótið
verðureinfaldaraþví öll föll leyfa
samskonar aðgerðir og lúta sömu
lögmálum. Að vísu kunna ein-
hverjir að sakna hornafalla, lóga-
stig hennar og stuðla, í sama anda
og gert er í kennslubókum, en
hins vegar er hægt að slá inn hnit
þeirra punkta sem margliðan á að
fara í gegnum, þ.e. sem margliðan
á að brúa. Síðari aðferðin eflir
skilning nemandans á notagildi
margliða og víkkar til nruna notk-
unarmöguleika InnSýnar. Þegar
margliða hefur verið skilgreind er
hún sjálfkrafa teiknuð á skjáinn,
og séu fleiri en ein margliða á
skjánum í einu birtast þær sín í
hverjum lit. Þá er hægt að sjá
núllstöðvar, útstöðvar og beygju-
skil margliðu, bæði grafískt og
Sniðill og snertill fleygboga. Með því aðfœra
skurðpunkta sniðilsins saman sést að
snertillinn er í raun markgildi sniðilsins.
Akveðið heildi er sýnt með skyggðu svœði
milli ferils og x-áss. Ferlinum má breyta
með því að draga hann til með músinni.
Meðal þeirra falla sem nem-
endurkynnast í framhaldsskólum
eru margliður án efa fyrirferðar-
mestar. Beinar línur og fleyg-
bogar, þ.e. fyrsta og annars stigs
margliður, eru fyrstu föllin sem
nemendur glíma við að reikna og
teikna. Þegar kemur að diffur- og
heildunarreikningi eru það aftur
margliðurnar sem mest er stuðst
riþnra og veldisfalla, en þegar
menn kynnast þeim möguleikum
sem eru í InnSýn verður ljóst að
ekki verður bæði sleppt og haldið;
fjölbreyttara úrval af föllum hlyti
að takmarka eða flækja aðra þætti
forritsins.
Til þess að skilgreina nýja
margliðu í InnSýn eru tvær leiðir.
Annars vegar er hægt að slá inn
með því að opna upplýsinga-
glugga.
Þegar margliðan er kornin á
skjáinn getur notandinn sem fyrr
segir breytt henni að vild, annað
hvort með því að breyta stuðlum
hennar eða með því að færa feri I inn
til með músinni. Þetta gagnvirka
samband leiðir ti I þess að tengslin
ntilli stuðlanna og ferilsins verða
41 - Tölvumál