Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1987, Blaðsíða 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚLÍ 1987.
Fréttir
Gróður, sem þekur
tvöfalda stærð
Heimaeyjar, eyðist
áriega
- 33 milljónir hektara frá landnámi
„Frá landnámi hafa eyðst að meðal-
tali 3 þúsund hektarar gróins lands á
hverju ári. Þess má geta til saman-
burðar að stærðin á Heimaey er 1340
hektarar. Þetta er því eins og rúmlega
tvisvar sinnum sú stærð árlega," sagði
Sveinn Runólfsson landgræðslustjóri
í samtali við DV. ísland allt er um tíu
milljónir hektara að stærð. Samkvæmt
áðurgefhum tölum þá hafa samanlagt
eyðst rúmlega 3,3 milljónir hektara
gróins lands á 1113 árum en talið er
að við landnám hafi um 66 þúsund
hektarar lands verið grónir. Eyðing á
helmingi alls gróðurs frá landnámi
hefur því átt sér stað
Mest gróðureyðing vegna
búsetu og ofbeitar
- En helst þessi þróun óbreytt?
„Þessar tölur þýða ekki að þetta sé
áð gerast einmitt í dag. Þetta er meðal-
tal yfir allan þennan tíma,“ sagði
Sveinn. „En við vitum að töluvert af
grónu landi er enn að eyðast í dag,
aðallega í Þingeyjarsýslunum, á Suð-
urlandi og á suðvesturhominu. Á
þessum svæðum fer líka mestur hluti
landgræðslustarfseminnar fram. En
þessi svæði em jafhffamt helstu eld-
fjallasvæði landsins. Það sýnir okkur
að ekki einungis beit og búseta em
orsakimar fyrir uppblæstrinum þótt
Á þessari mynd má sjá stærstu samfelldu svæði gróður- og jarðvegseyðingar
á íslandi. Á svæðunum með deplum á er gróður- og jarðvegseyðing örust I
dag. Þetta eru meöal annars Biskupstungnaafrétt, svæðið kringum Kjöl og
afréttir í Mývatnssveit. Miklir þurrkar í sumar hafa gert ástandið verra en ella
og gróðureyðingu hraðari. Svæði merkt þrihyrningum eru auðnir og svörtu
svæðin tákna mikinn foksand sem eyðir gróðri í nánd við sig.
þau hafi haft mest áhrifin. Náttúrleg hver hér þótt landið hefði ekki verið
gróðureyðing hefði því alltaf orðið ein- numið, en aldrei helmingur á við þetta.
Miklir þurrkar á Mosfellsheiði hafa ekki farið fram hjá Reykvíkingum undan-
fama daga. í norðaustanátt fýkur moldin úr jarðvegssárum á þessu skræl-
þomaða svæði upp og myndar þykka móöu yfir Reykjavík og Kjalarnesi.
DV-mynd JAK
Reykvíkingarfá nasasjón
- Er hægt að segja fyrir um hve stór
landsvæði verða gróðureyðingunni að
bráð á þessu ári?
Nei, það er erfitt því uppblásturinn
er ekki samfelldur, heldur dreifist á
stærri landsvæði. En þetta ár hefur
því miður byijað illa, með geysilegum
þurrkum á hálendinu og sunnanlands.
Ástandið er því slæmt núna, allur
gróður kyrkingslegur og rofabörð
mikil. Reykvíkingar hafa meira að
segja fengið nasasjón af því hve slæmt
ástandið er því bæði í síðustu viku og
á sunnudag var Esjan hulin þykku
skýi og var sem dökk móða hvíldi yfir
bæði Kjalamesinu og höfuðborgar-
svæðinu. Þetta orsakaðist af miklu
moldroki ofan af Mosfellsheiði sem
norðaustanáttin bar með sér. Það er
óalgengt að menn sjái svona frá
Reykjavík.
En til að sýna hve ástandið er alvar-
legt á hálendinu má bera það saman
að á Mosfellsheiðinni fýkur eingöngu
af nokkrum hundruðum hektara Iands
en á hálendinu fýkur af þúsundum
hektara.
Meira tapast en grær
Það er líka erfitt að segja fyrir um
hvað Landgræðslunni tekst að græða
upp af landi árlega því erfitt er að
greina hvaða land grær upp sjálft.
Hins vegar er alveg ljóst að meira tap-
ast af gróðri en grær á ári hveiju. Til
að stöðva það verður þjóðin að kosta
meira fjármagni til uppgræðslu, flug-
vél, sem við höfúm til þeirra nota,
vinnur t.d. aðeins á hálfum afköstum.
Þótt við getum engu stjómað um
virkni eldfjallanna mætti snúa þessari
þróun við með átaki í stjómun á beit
og beitarálagi."
-BTH
Gísli Guðmundsson framleiðslusfjóri:
Húsið alelda
á svipstundu
„Húsið varð alelda eins og hendi hráefni eru flest mjög eldfim og því
væri veifað. Eldsupptök vom neðst varð eins konar sprengingþegar eld-
í öðrum enda hússins en síðan læsti urinn breiddist út
eldurinn sig eftir húsinu á svip- „Þetta tók örfáar mínútur,
stundu," sagði Gísli Guðmundsson kannski þijár tíl fjórar. Eldurinn
efhaverkfræðingur í samtali við DV virðist hafa komið upp á lager á
í Kópavogi í gær. neðstu hæð húsains, síðan ferst yfir
Gísli er framleiðslustjóri Málning- í átöppun á sömu hæð og síðan á
ar h£ og sagði hann að í húsinu örskammri stundu um allt hús,“
heföi verið nokkur lager hráefiia sem sagði Gísli.
notuð væm í framleiðsluna. Þau -ES
Þeir Rúnar Ðjamason slöldcviliðsstjóri og Gísli Guómundsson, framleiðslu-
sflóri Málningar hf., þurftu oft að bera saman bækur sínar enda slökkvi-
starfið erfitt og hættulegt vegna mikillar sprengihættu.
Sæmundur Guðmundsson aðstoðaryfiilögregluþjónn:
„Fólk hefur látið
vel að stjóm“
Það var fjölmenni sem fylgdist með
slökkvistarfinu. Lögreglan girti
svæðið strax af og var fólki bannað
að fara nærri eldhafinu. Sæmundur
Guðmundsson, aðstoðaryfírlög-
regluþjónn í Kópavogi, stýrði
aðgerðum lögreglunnar.
„Þetta hefúr gengið mjög vel. Það
vom smáerfiðleikar fyrst en eftir að
við girtum svæðið hér í kring hefur
þetta gengið vel. Fólkið hefur látið
vel að stjóm,“ sagði Sæmundur Guð-
mundsson að lokum.
-sme
Rúnar Bjamason slökkviliðsstjóri:
„Hefði kosið að
hafa meira vatn“
„Það er lítið um þetta að segja. bíl með froðu en hann er ekki eins
Þetta er gífurlegur eldur. Það kvikn- kraftmikill og þeirra bíll, við treyst-
aði skyndilegaíþað eldfimumefnum um á þeirra aðstoð. Froðan dugar
að verksmiðjan varð alelda á ör- betur á efhin sem em í verksmiðj-
skammri stundu. Úr þessu verður unni en vatnið mun betur á tímbrið.
engu bjargað,“ sagði Rúnar Bjama- Við vorum fyrst í vandræðum með
son slökkviliðsstjóri á eldstað í gær. að koma froðunni inn í húsin, eldur-
Rúnar var spurður hvort hann væri inn var það raikill að froðan’ komst
ánægður með hvemig slökkvistarfið ekki í húsið, en eftir að við fórum
heföi gengið. „Ég heföi kosið að að sprauta henni ofan í húsið gengur
hafa meira vatn. Sjórinn er of þetta mun betur.“
óhreinn svo hann stíflar aogbark- - Rúnar, er til slökkviáætlun fyrir
ana.“ þeasa verksmiðju?
Það vakti eftirtekt viðstaddra að „Já, hún er náttúrlega fcil. Það fara
slökkvibíll frá slökkviliðinu á allirmínirmenníkynnisferðirhing-
Reykj avfkurílugvelli kom margar að árlega. Það er farið árlega í allar
ferðir með froðu og virtist hún gera verksmiðjur sem nota svo eldfim efiú
mikið gagn, það sló mikið á eldinn eina og gert er hér. Við förum líka
þegar hún var notuð. Rúnar var árlega í olíustöðvar og aðra sam-
spurður hvort ekki heföi verið hægt bærilega staði.
að vera með meiri froðu. „Við höfum .sœe
aryfirlögregluþjónn.
DV-mynd Brynjar Gauti