Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1987, Blaðsíða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚLÍ 1987.
Neytendur
Gagniyni a hatt vöru-
verð ber árangur
„Maður er fljótur að taka við sér
þegar svona hörð gagnrýni kemur á
mann þótt undan svíði. Ég gerði
þegar athuganir á því hvernig hægt
væri að lækka verðið með einhverju
móti. Og það tókst. Allt sælgætið
hjá okkur hefur lækkað umtalsvert.
T.d. kostar sælgætið, sem áður kost-
aði 50 kr., nú 39 kr. 100 g,“ sagði
Freygerður Kristjánsdóttir í samtali
við DV. Freygerður rekur sælgætis-
búðimar íkominn og Sviss sem
undirritaður kallaði ásamt öðrum
sams konar verslunum „okurbúðir"
í kjallaragrein í febrúar sl.
Mesta verðlækkun í íkornanum
er 31%. Það sem áður kostaði 129
kr. kostar nú 89 kr.
I kjallaragreininni kom fram mikil
gagnrýni á þetta háa sælgætisverð,
en þar var sérstaklega getið um
súkkulaðihúðaðar rúsínur sem
kostuðu 900 kr. kg.
„Ég var erlendis þegar þessi grein
þin birtist, en um leið og ég kom
heim og sá greinina hóf ég þegar að
athuga hvernig mætti lækka verðið.
Það tókst með því að nú beini ég
innkaupum í nýjar áttir, fæ sælgætið
frá Bandaríkjunum, Hollandi og
Englandi. Einnig með því að kaupa
inn í stærri einingum. Nú búum við
líka til okkar eigin blöndur í stað
þess að kaupa þær tilbúnar. Þannig
Freygerður Kristjánsdóttir lækkaði verðið á flestum tegundunum sem á boðstólum eru og hætt var með nokkrar
tegundir sem voru alltof dýrar. DV-mynd JAK
hefur mátt lækka verðið verulega,"
sagði Freygerður.
I íkornanum eru á boðstólum 120
tegundir af alls konar sælgæti og
hnetum. Svona sælgæti hefúr stund-
um verið nefht „heilsusælgæti" en
þá er átt við hnetur og þurrkaða
ávexti sem húðað er annaðhvort með
súkkulaði eða jógúrt. Einnig eru til
ótal tegundir af hefðbundnu sælgæti
svo og konfekt. Þá er til svokallað
japanskt snakk. Að sögn Freygerðar
passar slikt mjög vel með kínversk-
um og japönskum mat.
Allt þetta sælgæti er selt eftir vigt.
Ódýrasta sælgætið kostar 39 kr. 100
g. Það kostaði áður 50 kr. Hnetur,
sem áður kostuðu 129 kr„ kosta nú
89 kr., japanska snakkið, sem áður
kostaði 129 kr., kostar nú 89 og 90 kr.
Súkkulaðirúsinurnar, sem áður
kostuðu 900 kr. kg, hafa lækkað í
69 kr. 100 g, eða 690 kr. kg. Til eru
aðrar tegundir af rúsínum bæði á
89 kr., áður 120 kr„ og á 99 kr„ áður
á 129 kr.
Þannig hefur athugasemd blm.
orðið til þess að verðlækkun varð á
vöru sem bent var á að væri mjög
dýr. Óskandi væri að fleiri tækju sér
Freygerði i íkomanum til fyrir-
myndar hvað þetta varðar.
-A.BJ.
Súkkulaðirúsínur
á 690 kr. kg.
Þrjár sjálfsafgreiðsluaælgætis-
verslanir eru í Reykjavík, fyrir utan
tvær verslanir íkomans: Hnetubar-
inn, Laugavegi 33, Gott og blandað,
Laugavegi 53 og Góðgæti, Austur-
stræti Við kynntum okkur verð á
fáeinum tegundum á þessum stöðum.
íkominn má gera betur í verð-
lækkuninni h vað varðar súkkulaðir-
úsínumar. Þær kosta 69 kr. þar og
einnig hjá Góðgæti. í Hnetubamum
og i Gott og blandað kosta þær hins
vegar 59 kr. í næstu sjoppu kosta
100 g af Mónusúkkulaðirúsínum (í
200 g poka) 52,50 kr.
Eitfc af því sem er vinsælast í sæl-
gætisbúðunum er jógúrthúðað
aælgæti. Það em bæði hnetur og
ýmsar tegundir af þurrkuðum ávöxt-
um. Á Hnetubamum og Gott og
blandað er þessi tegund á einu verði
99 kr. en á þessum stöðum era ein-
ungis tvö verð í gangi, 59 kr. og 99
kr. Hjá Góðgætí eru hnetur, ananas
og bananar á 109 kr. en hjá íkoman-
um er verðið hæst eða 129 kr. Það
eru apríkósur, bananar og papya
sem era í þeim verðflokki en svo era
aðrar tegundir á 69-89 kr.
Saltaðar jarðhnetur (peanuts) eru
ódýrastar hjá íkomanum, kosta 39
kr. og 69 kr. í Góðgæti, en 59 kr. á
Hnetubamum og Gott og blandað.
Saltar jarðhnetur eru til í verslunum
í ýmsum pakkningum. í næstu
sjoppu kostaði 100 g pakki 52 kr.
Japanska snakkið sem svo er kall-
að kostar 99 kr. á Hnetubamúm og
Gott og blandað, en 49 kr. og 89. kr.
í íkornanum og 109 kr. hjá Góðgæti
utan ein tegund sera var sú aldýr-
asta aem við heyrðum um og kostaði
139 kr. 100 g eða 1390 kr. kg.
-A.BJ.
Heillaráð
Sykur án hitaeininga
Vissirðu að hægt er að nota sykur
án þess að hugsa um hitaeiningarn-
ar?
Sykur er tilvalinn til þess að ná
olíu af höndunum ef ekki er til þar
til gert handþvottaefni. Hafið glas.
með strásykri við hendina í bílskúrn-
um og þvottahúsinu.
Bökunarsódi í hreingerningu
Það er ótrúlegt hve gott er að nota
matarsóda til hreingerningar á hin-
um ýmsu hlutum í eldhúsinu. Prófið
að hreinsa kaffivélina með mat-
arsóda. Látið nokkrar teskeiðar af
sóda í kaffivatnið, kveikið á könn-
unni og látið hana „hella upp á “
sódavatnið. Hreinsið hana svo vel á
eftir með hreinu vatni. Einnig má
nota sódavatn til þess að hreinsa
kaffivélina að utan. Matarsódi er
bæði góður og ódýr hreinsir í eld-
húsið.
Naglalakk á blekbletti
Þegar verið er að mála veggi með
býrópennablekblettum vilja blettirn-
ir oft kom í gegnum málninguna.
Lakkið yfir blettina með glæru
naglalakki. Þá hylur málningin þá
fullkomlega.
Viðgerð á leirmunum
Stundum kemur fyrir að einhver
leirgripur, sem okkur er kær, brotn-
ar. Hægt er að búa til eins konar
„lím“ til þess að lagfæra skaðann.
Þetta „lím“ er búið til með því að
hræra hveiti upp í eggjahvítu þannig
að úr verði þykkur grautur. Bætið
örlitlu heitu vatni út í.
Leiðinlegar vasaviðgerðir
Það er ekki beint skemmtilegt verk
að gera við vasa á vinnubuxum sem
vilja detta í göt. Gott ráð er að sauma
gamlan (en heilan) íþróttasokk yfir
vasann. Þannig verður hann miklu
sterkari og rifnar ekki þótt í vasann
komi naglar og alls kyns dót.
í baráttunni við ómerktar neysluvörur:
Neytendur til liðs við
heilbrigðiseftirlit
Neytendur ættu að venja sig á aö lesa vel utan á umbúðir vörunnar áður
en þeir kaupa inn. Á umbúðunum eiga að standa greinargóðar upplýsing-
ar sem hægt er að átta sig á. Kaupið ekki vörur sem eru illa eða ómerktar.
Það gæti orðið til þess að merkingarmál kæmust í betra lag hér á landi.
„Við viljum hvetja fólk til þess að
lesa vandlega á umbúðir allrar vöru
og ganga framhjá þeim vörum þar
sem annaðhvort vantar innihald-
slýsingu eða þar sem aðeins er getið
um ótilgreind litarefni. Það þvingar
framleiðendur til þess að lagfæra
þessi merkingamál," sagði Oddur
Rúnar Hjartarson, forstöðumaður
Heilbirgðiseftirlits Reykjavíkur, í
samtali við DV.
Verið er að vinna á fúllu að því
að ómerktar og illa merktar neyslu-
vörur séu ekki á innlendum mark-
aði.
„Við höfum einnig varað þá sem
sjá um innkaup í verslanir við því
að kaupa inn vanmerktar vörur. Við
viljum hvetja til þess að kaupmenn
beri ábyrgð á vanmerktum vörum
sem þeir bjóða til sölu og að þeir
selji aðeins rétt merktar vörur með
innihaldslýsingu," sagði Oddur
Rúnar.
Hann sagði að skylda væri að gefa
upp á vöranni nafn á lit sem í henni
væri og E-númer. Vantar enn mikið
á að þessari merkingaskyldu sé fúll-
nægt.
Hvað varðar dagstimplun á mat-
vælum vantar enn mikið upp á að
hún sé í góðu lagi. Einkum era dag-
stimplar á innfluttum matvörum
bágbomar. Þá hafa ekki verið tekn-
ar upp dagstimplanir á sælgæti sem
er raunar mjög brýnt. Sjá má slíka
stimpla á stöku tegundum af erlendu
sælgæti.
Oddur Rúnar sagði að öllum við-
kvæmum matvælum væri gefið
þriggja mánaða geymsluþol frá
framleiðsludegi. Sumir framleiðend-
ur merktu vöramar hins vegar með
siðasta söludegi sem er allt annað
en framleiðsludagur. Þá er ekki vit-
að hver framleiðsludagurinn er. „En
þeir sem vilja vörum sínum vel hafa
þetta í lagi,“ sagði Oddur Rúnar.
Hvað varðar merkingar á hættu-
legum efnum sem seld era í verslun-
um sagði Oddur Rúnar að
merkingareglur eins og gilda í Efna-
hagsbandalagslöndunum væra í
vinnslu og komnar nánast á loka-
stig. Þá er öll eiturefnalöggjöfin í
endurskoðun. Á undanfömum mán-
uðum hefur verið gert stórátak í
merkingu á eiturefnum sem til sölu
era í verslunum, þótt sannarlega
megi enn gera betur og mikið vanti
upp á að þessi mál séu komin í viðun-
andi horf.
Þar þyrftu innkaupastjórar versl-
ana og neytendur sjálfir að koma til
liðs við heilbrigðisyfirvöld og gaum-
gæfa vel merkingar á vörum sem
þeir ætla að kaupa. -A.BJ.