Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1987, Blaðsíða 8

8
ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚLl 1987.
Utlönd
Hans-Dietrich Genscher, utanríkisráðherra Vestur-Þýskalands, og Uffe Elle-
mann-Jensen, utanrikisráðherra Danmerkur, á leið á fund utanríkisráðherra
Evrópubandalagsins.
Símamynd Reuter
Verslunariiindiunum
gegn Sýriandi aflétt
Haukur L. Hauksson, DV, Kaupmaivnahöfn:
Fundur utanríkisráðherra hinna
tólf Evrópubandalagsríkja Evrópu í
Kaupmannahöfn í gær leiddi ekki
af sér neitt nýtt í yfirlýsingum varð-
andi samband austurs og vesturs,
Afganistan eða Miðausturlönd.
Þó Sýrland hafi verið á dagskrá er
landið aðeins nefnt óbeint í sameig-
inlegri yfirlýsingu utanríkisráðherr-
anna um Miðausturlönd. Þar
stendur meðal annars að Evrópu-
bandalagsríkin reyni að ná sambandi
við hvert Miðausturlandanna í þeim
tilgangi að koma á friðarráðstefnu
milli Israels og nágrannaríkjanna.
Af orðalagi yfirlýsingarinnar má
ráða að verslunarhindranir Evrópu-
bandalagsins gegn Sýrlandi eru ekki
lengur til staðar. Hvað varðar Suð-
ur-Afríku náðist nær ekkert sam-
komulag. Niðurstaðan varð bresk
neðanmálsgrein og sex til tólf mis-
munandi skoðanir á framtíðarsam-
bandinu við Suður-Afríku. Danir og
Irar höfðu krafist sameiginlegrar
yfirlýsingar varðandi viðhorf Evr-
ópubandalagsins til Suður-Afríku en
Bretland og Vestur-Þýskaland höfn-
uðu því.
Embættismenn innan Evrópu-
bandalagsins eiga nú að rannsaka
ásakanir Bandaríkjanna um að fyrir-
tæki einstakra Evrópubandalags-
ríkja græði á flutningi bandarískra
fyrirtækja frá Suður-Afríku. Uffe
Ellemann-Jensen flýgur til Banda-
ríkjanna í dag og mun eflaust verða
spurður út í þetta atriði.
Fundur þessi var hin hefðbundna
endurskoðun á sameiginlegri utan-
ríkisstefnu Evrópubandalagsríkj-
anna er heitir EPS. Fer hann fram á
hálfs árs fresti og er ekki hægt að
meta samstarf þetta á fundi utanrík-
isráðherranna eingöngu. Mestur
hluti sambandsins gerist dagsdag-
lega án þess að athygli almennings
sé beint að.
Giovanni Goria falin stjómarmyndun
Baldur Róbensson, DV, Genúa:
Cossiga, forseti Italíu, hefur falið
Giovanni Goria, fyrrverandi íjármála-
ráðherra úr röðum kristilegra demó-
krata, að mynda nýja ríkisstjórn.
Kom val þetta öllum á óvart því að
talið var víst að De Mita, formaður
kristilegra demókrata, yrði látinn
mynda nýja ríkisstjóm eftir alla um-
íjöllunina sem hann hefur hlotið
síðustu vikur.
Talið er að Goria hafi verið valinn
vegna starfs síns sem fjármálaráðherra
síðastliðin fimm ár. Þekkir hann þar
af leiðandi stærsta vanda þjóðarinnar,
ráðherra italiu, var í gær falið að
mynda ríkÍSStjðrn. Simamynd Reuter
efiiahagsvandann. Einnig er hann tal-
inn líklegri til að ná saman stjóm en
De Mita, sem á í miklum persónuleg-
um erjum við Craxi, formann sósíali-
staflokksins um þessar mundir, en það
er líklegasti samstarfsflokkur kristi-
legra demókrata.
Goria, sem er 44 ára gamall, er
yngsti maðurinn sem fengið hefur
umboð til að mynda ríkisstjóm á ítal-
íu. Skömmu eftir að hann fékk
umboðið greindi hann frá því að hann
hefði ekki búist við því að verða fyrir
valinu og að hann vissi ekki hvernig
ríkisstjóm væri best að mynda.
„Björgunarféð" strandar á yfirfærsluheimild
Von Veritas vantar 2 milljónir d. kr.
. - „piVíjf'I0^ .,k<-vO"V‘4 forkl‘,,f;Itíp«'.8‘nCV Foto *»*
‘,n-
rilf
? Organisation fra
Island overtager
Vesterborg skole
EIM AF SPIDSERNE
! HOS VON VERITAS:
Anklagesfor
storbedrageri
NAKSKOV ■ En ml mmA. -ritir_• ■ . . .
2rí
ir Ktkrivl fl.f.kip U- imgcA u| han hnr úilcn
«. Il,r.rfulíur Gud- u-ncl iil C|C| fMrli, rum
.urnluui, cr i.llull fur -I 6« cn K|. u...
fur^ir^r,
t ...i -r -. ilcdc dcru -rbcidkplndt, tcju dcn 10 ipnl u>
ta Ulvcftb-nki ublc om- dk.cn f«r h-vdc dirúln-
.........>• ‘I •>» >«nfo.V«iVcnlu.Bbb.
*1V Uiv.ub-nki <■ ub pt hlvdc dnknln* for. B.n buljrUun om dcn *ko-
ornknn* 7J millionar din- k-ni^.konomí bllv fuld- noiWilt Uynn*.
dí” Vciíim VtiuVbor* « op
«" to"“< bcuyr.lu. btnk foú.ndrtd."uIÍ^ nSTo' Ur kurini! u.’íf.
nudl.,n . Von Vmiu. b.nki i .1 *t f.ll.i tf*m.lur udon jodk.n
• ummtn B,0r*uifur GudmuntM- d.lu fr- Ebb. Oinu.n.
Advokat for hindværkerno I Vesterborg
R
Ledelsen pá Von Verita
har lavet en svinestreg
nuiuu. Ul ["
Umfjöllunin um Von Veritas í dönskum fjölmiðlum hefur verið bæði já-
kvæð og neikvæð.
Haukur L. Hauksson, DV, Kaupmannahöfri:
Sjúkrastöðin Von Veritas, sem
staðsett er á Lálandi í Danmörku,
hefúr nú verið starfrækt í nær eitt
ár eða frá því í september síðastliðn-
um. Töluvert hefur verið fjallað um
sjúkrastöðina í blöðum og tímaritum
og þá helst í dagblöðum á Lálandi.
I upphafi mátti lesa eftirvæntingu
og bjartsýni úr frásögnunum. Til-
koma Von Veritas myndi með
tímanum veita þrjátíu manns at-
vinnu sem ekki er svo lítið í sveitar-
félagi þar sem atvinnuleysi ríkir.
Reyndar voru íbúar svæðisins ekki
sammála um kaup Von Veritas á
Vesterborg skólanum þar sem
sjúkrastöðin er nú til húsa. En uppi
voru áætlanir um að reka þar nám-
skeiða- og fræðslumiðstöð fyrir
almenning.
Mikil umræða
I tengslum við opnun sjúkrastöðv-
arinnar birtust frásagnir með
myndum og í fyrirsögnum stóru
blaðanna mátti lesa „Minnesot-
amódelið komið til Danmerkur" og
„afvötnun aðeins fyrir ríka“. Blöðin
áttu síðan eftir að fjalla um fjár-
hagsörðugleika Von Veritas annars
vegar og áfengismeðferðina sem
slíka og frásagnir sjúklinga hins
vegar.
Var umræðan um þessar tvær hlið-
ar nátengd en efasemdir lækna,
ýmissa greinahöfúnda, fulltrúa hins
opinbera (annarra meðferðarforma)
gagnvart Minnesotameðferðinni og
einkarekinni afvötnunarstöð hafa
meðal annars staðið Von Veritas
fyrir þrifum að nokkru leyti.
Áfengismeðferð í molum
I Danmörku hefúr áfengismeðferð
verið að mestu leyti í molum í fjölda-
mörg ár og því hægt að fullyrða að
þörf hafi verið að nálgast áfengis-
vandamálið á annan hátt. Hefur
hvarvetna verið viðtekið, og er enn,
að alkóhólismi sé einungis félagssál-
fræðilegt fyrirbæri og því töluverð
ögrun við viðteknar skoðanir að
setja á fót meðferðarstofnun fyrir
alkóhólista er byggir á þeim hug-
myndum að alkóhólismi sé sjúk-
dómur.
Gróðafíkn
Eins féll hugmynd um einkarekið
meðferðarheimili í misgóðan jarðveg
og í því sambandi var talað um
gróðafíkn er væri svalað af nauð-
stöddum einstaklingum. Náðu
efasemdimar gagnvart Von Veritas
hámarki í lok júní í grein í dag-
blaðinu Information. Var hún skrif-
uð af tveimur blaðamennskunemum
og er þar blandað saman fjárhags-
örðugleikum, bakgrunni stjómar-
meðlima Von Veritas, sérstaklega
Björgúlfs Guðmundssonar sem er
ákærður í Hafskipsmálinu, meðferð-
inni og trúaratriðum þannig að út
kom afar vafasöm meðferð er fram
færi í stofnun er rekin væri af skúrk-
um sem hefðu það eitt að markmiði
að græða peninga.,
Þrátt fyrir þessa grein og aðrar,
þar sem einblínt hefur verið á lúxus
og ríkra manna aívötnun, hefúr tölu-
vert birst af frásögnum og viðtölum
við fólk er komst á réttan kjöl með
hjálp Von Veritas eftir að hafa verið
á grafarbakkanum vegna áfengis-
neyslu.
Fjárhagsörðugleikar
Hið opinbera er mjög hikandi við
að greiða vistina á Von Veritas, ekki
síst vegna efasemdanna um ágæti
meðferðarinnar og fjárhagsörðug-
leikanna sem Von Veritas hefur átt
við að etja.
Fjárhagslega hefúr gengið illa hjá
Von Veritas. Það var stofnað af
Björgúlfi Guðmundssyni, Hendrik
Bemdsen og Edwald Bemdsen og
nam stofnféð þrjú hundmð þúsund
dönskum krónum. Hafið var sam-
starf við fjárfestingarfélagið AB
Finans er einnig vildi lána sjúkling-
um fé til meðferðarinnar á hagstæð-
um kjörum. Til að gera langa sögu
stutta var Vesterborg skóli keyptur
á rúmlega þrjár milljónir danskra
króna og reiknað með að umbætur
á honum næmu þremur milljónum.
Þær námu þó sex milljónum. Pláss
var fyrir sextíu sjúklinga en að með-
altali hafa þeir ekki verið fleiri en
þrjátíu.
Engin laun
Var farið að tala um fjárhagsvanda
stöðvarinnar fyrir áramót og bar þá
hæst skuldir Von Veritas við iðnað-
armenn þá er unnu að umbótum
húsnæðisins. I janúar síðastliðnum
leit út fyrir að bjargað yrði fyrir
hom þegar danskur fjármálamaður
ásamt Þorsteini Viggóssyni veitti
eina milljón danskra króna í Von
Veritas.
Sú milljón var fyrir mistök notuð
til að greiða ógreidda skatta til sveit-
arfélagsins og þá varð mælirinn
fullur hjá iðnaðarmönnunum er áttu
milljón inni hjá Von Veritas. Reynd-
ar komu ekki meiri peningar frá
Þorsteini og félaga en þeir hættu við
allt saman og staðan varð jafnslæm
og áður.
Greiðslustöðvun
Höfðu iðnaðarmennimir neyðst til
að gera samning um greiðslu helm-
ings skuldarinnar í þremur hlutum
en endanlegt tilboð Von Veritas til
iðnaðarmannanna var að þeir fengju
aðeins helming skuldarinnar greidd-
an annars yrði Von Veritas lýst
gjaldþrota. En þar sem þeir sáu ekki
krónu kröfðust þeir gjaldþrots og
kom málið fyrir rétt.5. maí. Þá lýsti
Von Veritas yfir greiðslustöðvun.
Fundað var í troðfullum réttarsal í
Nakskov á Lálandi um framlengingu
greiðslustöðvunarinnar eða gjald-
þrot. Var greiðslustöðvunin fram-
lengd til 7. júlí. Um leið var því lýst
yfir að iðnaðarmennimir fengju ekki
nema tuttugu og fimm prósent
skuldarinnar greidd.
Uppsagnir
Þann 7. júlí síðastliðinn var
greiðslustöðvunin framlengd til
ágústloka með þeim skilmálum að
öllum starfsmönnum sjúkrastöðvar-
innar væri sagt upp frá og með 31.
ágúst. Næsti fundur í skiptarétti
verður haldinn þann 28. ágúst næst-
komandi.
Ástæðuna fyrir fjármálaörðugleik-
um Von Veritas telur skiptaráðand-
inn, Michael Lunöe, vera að of lítið
fjánnagn hafi verið til staðar í upp-
hafi auk þess sem umbætur hús-
næðisins hafi orðið of dýrar vegna
óreiðu í rekstrinum. Hafi óreiðan
haldið áfram og hafi hún og ekki
síst vöntun á greiðslu frá sjúklingum
verið aðalorsök vandræðanna.
Rejmt hafi verið að fá góða umfjöll-
un í fjölmiðlum og hjá hinu opinbera
með þvi að ná í sem flesta sjúklinga
og því ekki gengið sérstaklega hart
á eftir greiðslu frá þeim.
Nú gangi aðeins betur fjárhags-
lega, sjúklingamir greiði meðferðina
fyrirfram og reynt sé að halda þeim
lengur í meðferð.
Tvær milljónir
Tvær milljónir danskra króna
þurfi til að komast yfir verstu erfið-
leikana og ef það takist geti rekstur-
inn orðið viðunandi að ári eins og
gert var ráð fyrir í upphafi. Eiga
þessar tvær milljónir að koma frá
fjárfestingaraöilum á Islandi en þar
stranda þær enn sem komið er á
heimild til yfirfærslu.
Er skiptaráðandi ekki í vafa um
að Von Veritas nái að starfa eðlilega
en erfitt sé að stunda reksturinn án
hjálpar hins opinbera.