Dagblaðið Vísir - DV - 11.04.1992, Síða 20
20
LAUGARDAGUR 11. APRÍL 1992.
Kvikmyndir
Nýjasta mynd Andreis Konchalovsky:
brautarstöðin í Moskvu og hin stór-
kostlega St. Daniel kirkja. Þá var
fengiö leyfi til að kvikmynda í hinum
einstaka jámbrautarvagni Stalíns
sem Adolf Hitler gaf honum 1936.
Aðrar innisenur voru teknar upp í
hinum stóru byggingum Mosfilm en
byggingar þessar og önnur svæði
þessa risafyrirtækis eru á 100 hekt-
ara landi. Þar vom einnig byggð
stræti Moskvuborgar eins og þau litu
út á fjórða áratugnum.
The Inner Circle hefði aldrei verið
Kvikmyndir
Hilmar Karlsson
gerð nema vegna þeirra stórfenglegu
breytinga sem urðu með glasnost og
perestrojku en þrátt fyrir nýfengið
frelsi er báknið stirt og urðu nokkrar
seinkanir á gerð myndarinnar af
þessum sökum, seinkanir sem
Andrei Konchalovsky er hér við leikstjórn á The Inner Circle sem er
að öllu leyti gerð í Rússlandi.
Josef Stalín (Alexandre Zbruev) ræðir hér við sýningarmann sinn Ivan Sanshin (Tom Hulce). Beria (Bob Hoskins)
er lengst til hægri.
nefna Alexandre Zbraev sem leikur
Stahn. Hann hefur áður leikið í kvik-
myndum undir stjóm Andreis Konc-
halovsky. Zbruev segir að það hafi
verið erfið ákvörðun að taka að sér
hlutverkið: „Stalín drap foður
minn.“ Zbruev kynntist aldrei fóður
sínum. Hann var varasamgönguráð-
herra í stjóm Stalíns á ijórða ára-
tugnum. Þegar hann kom heim úr
viðskiptaferð til Bandaríkjanna 1937
lét Stahn handtaka hann og taka
hann af lífi. Móðir Zbruev, sem var
leikkona, var þá komin sex mánuði
á leið. Zbruev segir að hann hafi al-
ist upp við að nafn föður hans hafi
aðeins veriö hvíslað. Móðir hans hélt
áfram á leikhstarbrautinni og Zbru-
ev hóf að leika í kvikmyndum 19 ára
gamah. Zbruev hefur auk þess verið
virkur sviðsleikari og ferðast með
rússneskum leikhópum um allan
heim.
Andrei
Konchalovsky
Andrei Konchalovsky hóf vinnu inn-
an bandaríska kvikmyndaiðnaðar-
ins þegar hann leikstýrði, samdi
tónhst og skrifaði handrit að Maria's
Lovers 1984. Síðan þá hefur hann
leikstýrt vestanhafs, Runaway Tra-
in, Duet for One, Shy People, Homer
and Eddie og Tango & Cash.
Konchalovsky fæddist í Rússlandi
og er af ætt mikilla og þekktra hsta-
manna. Langafi hans, Surikov, var
mjög frægur nítjándu aldar málari
og var hann af aðalsættum. Afi hans
er Pyotr Konchalovsky, þekktur im-
pressionhstamaður, faðir hans, Ser-
gei, er þekkt ljóðskáld og bamabóka-
höfundur og skrifaði sovéska þjóð-
sönginn og yngri bróðir hans, Nikita
Mikhalkov, er þekktur leikari og
leikstjóri í Rússlandi.
Upphaflega var það ætlun Konc-
halovsky að verða konsertpíanisti og
nam hann píanóleik í fimmtán ár og
var einn félagi hans í gegnum það
nám Vladimir Ashkenazy. Hrifning
hans á kvikmyndum varð þó ofan á
og hann hóf nám í Kvikmyndaskóla
Moskvu. Konchalovsky hóf feril sinn
sem handritshöfundur og eru fyrstu
afrek hans á sviði kvikmynda tengd
myndum Andreis Tarkovsky, en
hann skrifaði handrit með Tarkov-
sky við þijár mynda hans, þar á
meðal Andrei Rublev sem er sjálfsagt
meðal bestu kvikmynda á rússneskri
tungu.
Konchalovsky vakti strax athygli
fyrir framleik og þor þegar hann hóf
sjálfur að leikstýra. Meöal rúss-
neskra mynda hans má nefna Ham-
ingja Asyu sem var bönnuð í Sovét-
ríkjunum í ellefu ár, gerð 1966 en
fyrst sýnd á kvikmyndahátíðinni í
Moskvu 1977. Þekktastar era þó
Vanja frændi sem vann til margra
verðlauna á alþjóðlegum kvik-
myndahátíðum og hin mikla mynd
Siberiade, sem spannar þrjár kyn-
slóðir og tvær styrjaldir. Sú mynd
fékk verðlaun gagnrýnenda á kvik-
myndahátíðinni í Cannes 1979. Sama
ár flutti Konchalovsky með leyfi Sov-
étstjómarinnar til Frakklands og
segir nú sjálfan sig vera heimsborg-
ara.
Stjömubíó mun taka The Inner
Circle til sýningar í sumarbyrjun.
sem honum er kennt að sé rétt og
setur allt sitt traust á Stalín. Vegna
þessarar trúar og um leið hræðslu
leyfir hann að bæði hann og eigin-
kona hans séu notuð á þann veg að
það leiðir til harmleiks."
Ein aöalpersóna myndarinnar er
hinn illræmdi foringi KGB á þessum
áram, Beria, sem Bob Hoskins leik-
ur: „Hann lét myrða hundruð þús-
unda manna og var skrímsli í
mannsmynd en hann gat einnig veriö
heillandi fyrir þá sem ekki þekktu
til hans,“ segir Konchalovsky. Hosk-
ins segir að hann hafi einmitt eytt
miklum tíma í að reyna að gera Ber-
ia aðlaðandi og það hafi verið erfitt.
Hugmyndin að The Inner Circle
varð til hjá Konchalovsky fyrir rúm-
um tuttugu árum þegar hann var enn
að gera kvikmyndir í Rússlandi. Þá
hitti hann hinn raunveralega sýn-
ingarmann Stalíns, Alexander Gans-
hin, sem persónan Ivan Sanshin er
byggð á: „Eftir að hafa rætt við hann
fannst mér það snjöll hugmynd aö
gera kvikmynd um mann sem þjón-
aði Stalín í átján ár. Það er auðvelt
að gera kvikmynd frá sjónarhomi
fómarlambs sem eyddi árum í fanga-
búöum en sú hugmynd sem kviknaði
með mér var aö gera kvikmynd sem
sýndi Stalín innan frá, þá er betur
hægt að einbeita sér að mannlegum
veikleikum hans.“
Það var svo fyrir tveimur áram,
þegar ítalski framleiöandinn Claudio
hleyptu kostnaðinum fram úr áætl-
un.
Eftir að kvikmyndatökum lauk og
allir vora komnir til síns heima brá
Andrei Konchalovski, sem nú býr í
Frakklandi, sér til Moskvu ásamt
eiginkonu og dóttur til að fylgjast
með setningu tónlistarinnar við
myndina. Hann kom til Moskvu 17.
ágúst 1991 og vaknaði næsta morgun
á hóteh við að búið var að gera bylt-
ingartilraun gegn Gorbatsjov.
Eftir að hann og tónskáldið Eduard
Artemyev, sem oft áöur hefur gert
tónlist við myndir Konchalovski,
höfðu talað við hljómsveitarmeðlim-
ina var ákveðið að halda áfram eins
og ekkert hefði ískorist og segir
Konchalovski að þar sem flestir í
hljómsveitinni vissu að myndin var
„hægrisinnuð" þá hafi þeir lagt enn
meiri vinnu á sig en ella og var þessa
daga unnið langt fram yfir miðnætti
þótt það væri ólöglegt.
Konchalovski segir frá því að eina
nóttina, þegar hann ásamt nokkrum
öðram hafi verið að lauma sér gegn-
um stræti Moskvuborgar eftir mið-
nætti, hafi skriðdreki tekið eftir þeim
og hleypt af vélbyssu. Þeir tóku á rás
og náðu að henda sér yfir giröingu
og skríða áfram meðan skriðdrekinn
æddi fram og aftur í leit að þeim.
Þessi atburður varð til þess að Konc-
halovski sendi eiginkonu og dóttur
úr landi og var ástæðan að þau eru
rússneskir ríkisborgarar þótt þau
hafi einnig öll frönsk vegabréf. Hefði
verið hægt að kyrrsetja þau ef bylt-
ingartilraunin hefði heppnast.
Leikur morðingja
föður síns
Minnst hefur verið á að breski leik-
arinn Bob Hoskins leikur Beria. í
hlutverkum Ivans og Anastasia eru
Tom Hulce og Lolita Davidovich.
Hulce varð heimsfrægur þegar hann
lék Mozart í Amadeus. Hann hafði
áður leikið mest á sviði og hefur frá
því hann lék í Amadeus skipt tíma
sínum jafn á milli kvikmynda og
leiksviðs. Lohta Davidovich, sem er
af júgóslavneskum uppruna, var al-
gjörlega óþekkt leikkona þegar hún
lék titilhlutverkið í Blaze. Þar lék
hún á móti Paul Newman.
Margir rússneskir leikarar leika í
The Inner Circle, má þar fremstan
Kvikmynd og raunveruleiki. Það má vart á milli sjá á þessum myndum hvor þeirra er úr The Inner Circle en á
myndunum er Stalín á göngu um götur I Kremlin ásamt aðstoðarmönnum sínum. Myndin til hægri sýnir hinn
raunverulega Stalín.
Innsti hringurinn
Sumarið 1939 á brúðkaupsnótt
Ivans Sanshin, sýningarmanns í ein-
um kvikmyndaklúbba KGB, er barið
að dyram hjá honum og fyrir utan
standa KGB-menn. Klukkustundu
áður haföi nágranni hans verið
handtekinn og nú er það hans hlut-
skipti að verða leiddur að heiman af
hinum illræmdu leyniþjónustu-
mönnum Josefs Stalín. Sanshin veit
að hann hefur ekkert gert af sér en
hann er samt viss um aö hann muni
aldrei sjá eiginkonu sína aftur. Undr-
un hans er því mikil þegar í stað
þess að verða settur í fangelsi er
hann leiddur inn í skrautleg híbýh
Stahns þar sem bíður hans það verk
að sýna Stalín kvikmynd. Frá þessari
stundu er Ivan Sanshin sérstakur
sýningarmaður Stalíns.
Þetta er byrjun á The Inner Circle
(Innsta hringnum) þar sem segir frá
örlögum sýningarmannsins sem
verður að velja á milh þess að þjóna
föðurlandinu eöa fylgja hjartanu.
Leikstjóri myndarinnar er Andrei
Konchalovsky sem fór aftur á heima-
slóðir th þess að leikstýra þessari
mynd og er The Inner Circle fyrsta
stórmynd sem kvikmyndagerðar-
menn að vestan fá að gera innan
múra Kremlins.
Tuttugu ára
gömul hugmynd
Andrei Konchalovsky segir um
Sanshin: „Hann er bhndaður af því
Bonivento lét þá ósk í ljós að fá að
gera kvikmynd með Konchalovsky,
að saga sýningarmannsins kom aftur
upp í huga hans. Saga ungu hjón-
anna Ivan og Anastasia er í kvik-
myndinni ýkt saga Ganshins, en það
era margar aðrar persónur byggðar
á raunverulegu fólki og margt í sögu-
þræðinum byggt á staðreyndum.
Þessi sannleikur gefur atburðarás-
inni vigt.
Fengu afnot af
byggingum KGB
Kvikmyndtaka hófst í ágúst 1990
en þá vora búnar að standa langar
samningalotur við yfirvöld í Moskvu
um afnot af gömlum opinberum
byggingum og um notkun á hinum
stóra kvikmyndaveram Mosfilm.
Þegar svo loks fékkst leyfi fyrir að
kvikmynda innan Kremlmúra og á
Rauða torginu var björninn unninn
og var kvikmyndahðinu eftir það
leyft nánast að gera það sem það
vildi.
Innan byggingarinnar þar sem
leyniþjónustan KGB er til húsa er
meðal annars fimmtán hundrað
sæta kvikmyndasalur sem var not-
aður við gerð mýndarinnar. Fylgst
var nákvæmlega neð listamönnum
og tæknimönnum að störfum og
fengu ahir sérstakan passa sem
þurfti að sýna við innganginn. Önn-
ur fræg mannvirki, sem notuð voru
við kvikmyndatökuna, vora jám-
A þessari mynd er Tom Hulce, sem
leikur sýningarmanninn Ivan Sans-
hin, ásamt Alexander Ganshin, hin-
um raunverulega sýningarmanni
hjá Stalín í átján ár.