Dagblaðið Vísir - DV - 20.12.1993, Blaðsíða 36

44
MÁNUDAGUR 20. DESEMBER 1993
Merming
Hin fagra rödd og mikla
Kristján Jóhannsson. Beitir hliðstæðri listrænni ögun og væri hann að syngja Verdi og fer alltaf beinustu og réttustu leið.
Út er kominn hljómdiskur þar sem Kristján
Jóhannsson, tenór, syngur ýmis kunn dæg-
urlög. Má þar nefna m.a. Jalousie, eftir Gade,
Spanish eyes, eftir Snyder, Amapola, eftir
Lacalle, auk ýmissa annarra, þar á meðal
allmargra ítalskra laga. Undirleik annast
The New World Philharmonic undir stjórn
Giovanni Andreoli. Útsetningar eru eftir Ed
Welch.
Sagan um jámsmiðinn frá Akureyri, sem
tók sig upp gegn öllum líkum og gerðist
heimssöngvari, er ævintýri líkust. Þetta er
einmitt það ævintýri sem hvað oftast hefur
Hljómplötur
Finnur Torfi Stefánsson
verið sagt íslenskum bömum í gegnum ald-
irnar til þess að bægja frá hallæri og myrkri
og veita ofurlitlum suðrænum ljóma inn í
sáhna. Þær eru ófáar íslendingasögurnar
sem segja söguna af íslenska bóndasyninum
sem fór utan og söng kvæði fyrir konunga.
Á okkar öld hefur Halldór Laxness samið
eina af sínum ágætustu bókum um þennan
draum sem virðist vera óaðskiljanlegur hluti
íslendingseðlisins. Það er ekki að furða þótt
nokkurrar vantrúar gæti þegar fólki er sagt
að þessi aldagamli draumur þjóðarinnar hafi
nú loksins ræst. Hér skal enginn dómur lagð-
ur á frægð Kristjáns Jóhannssonar, en
hljómdiskurinn ofangreindi gefur ölium sem
áhuga hafa ágætt tækifæri til að meta hvort
ofsögum sé sagt af söng hans.
Flestir munu þekkja obbann af lögunum á
diskinum í flutningi margra annarra. Tæki-
færið til samanburðar er því ágætt. Um rödd
Kristjáns er það að segja að hún er að öllu
leyti fyliilega sambærileg við rödd frægustu
söngvara samtímans hvað varðar blæfegurð,
hljóm og styrk. Sá munur sem þar kann að
finnast á getur aðeins byggst á persónulegum
smekk og allt eins verið Kristjáni í vil. Það
fer ekki á milli mála að járnsmiðurinn ís-
lenski fékk gullbarka í vöggugjöf. Hitt skipt-
ir þó miklu meira máh að Kristján hefur
þjálfað og fágað rödd sína með þeirri elju og
ósérhlífni, sem er óhjákvæmheg forsenda
þess árangurs sem hann hefur náð. Þetta er
hið raunverulega Grettistak sem hann hefur
lyft og í þessu bregðast flestir sem ghma við
hstagyðjurnar. Þannig verða engar vehur
fundnar í söng Kristjáns. Engu skiptir hvort
hann syngur veikt eða sterkt, með háum tón-
um eða lágum. Aht hefur lotið sömu ögun-
inni. Þetta nær einnig th túlkunarinnar. Það
er algengt að menn syngi dægurlög af þessu
tagi með ýmsum khsjum í túlkun, sumpart
th að auðvelda sér sönginn, sumpart til að
bæta upp slaka sannfæringu í túlkuninni.
Hvergi örlar á slíku hjá Kristjáni. Hann beit-
ir hér hliðstæðri hstrænni ögun og væri
hann að syngja Verdi og fer ahtaf heinustu
og réttustu leið.
Þetta verður því miður ekki sagt um út-
setningar laganna. Það er bagalegt í alkunn-
um lögum eins og Jalusie að heyra það sem
dansmúsíkantar kalla vitlausa hljóma. Þegar
fylgiraddir eru dregnar út úr hehdarvef
hljómsveitarinnar ganga slíkar áherslur
stundum þvert á hljómaganginn, eins og út-
setjarinn geri sér ekki grein fyrir hvaða tón
hljóms er um að tefla. Það gerist með reglu-
legu*mhhbih hér á landi að erlendir gestir
eru hafnir th skýjanna í hrifningarvímu. Síð-
an kemur á daginn þegar víman líður hjá
að þeir höfðu ekki annað th brunns að bera
en að vera ekki íslenskir. Ed Welch virðist
einn shkur. Það er enn fremur ljóður á disk-
inum að bergmálsómur er of mikill og dregur
það svolítiö úr skýrleika lita bæði í söngrödd-
inni og hljómsveitinni. Þá hefði styrkblönd-
un vel mátt vera meira hljómsveitinni í vil
og hefði söngurinn ekkert liðið fyrir það.
Útsaumuð bið
- Valgarður Gunnarsson á Sóloni íslandusi
Á meðan meginþorri listamanna
keppist við að innsigla málverkið
með naumhyggju eða vegsama
gamlar hefðir í póstmódemískum
tískusýningum halda örfáir vana-
fastir sérvitringar áfram að ghma
við lögmál myndílatarins ög vanda
handverk sitt eins og ekkert sé
sjálfsagðara. Einn þeirra síðast-
Úrval aukahluta
frá YAMAHA
og KIMPEX
Yfirbreiðslur,
j kortatöskur, nýrnabelti,
fatnaður, skór o.fl. o.fl.
MERKÚR HF.
Skútuvogi 12A, s. 812530
nefndu er Valgarður Gunnarsson,
sem nú sýnir 18 verka sinna á Sól-
oni íslandusi. Verkin eru öh af
smærri gerðinni og htrík með af-
brigðum og eru því eins og sniðin
inn á jólagjafamarkaðinn, andstætt
krossa^ýningunni á Mokka.
í fótspor meistara
Þessi krútfiegi blær er sýning-
unni nokkuð th trafala en að mínu
viti hefði mátt draga úr sölubása-
sætleikanum með því að greina
myndimar meira hveija frá ann-
arri, stúka salinn meira niður. En
gestir staðarins hafa svo sannar-
lega tekið fiörkipp við að líta mynd-
ir Valgarðs því er undirritaðan bar
að garði í miðri vikunni vom nær
allar myndirnar seldar. Það er í
raun ekki að undra. Valgarður er
ekki einungis handverksmaður
góður, heldur fylgir hann að
nokkm í fótspor meistara mynd-
listarinnar á fyrri hluta þessarar
aldar, s.s. Paul Klee, sem leitaði
frumtjáningarinnar í hamslegum
og sjálfsprottnum línuteikningum
og súrreahstans Max Ernst sem
þróaði margs konar aðferðir th að
fanga hinn sjálfsprottna sköpunar-
kraft. Með því að sauma út hnu-
teikningar mynda sinna og vinna
fiölbreytta áferð í olíu og gvass á
myndflötinn er Valgarður þannig
að vísa th myndhstarsögu þessarar
aldar.
Hundur, húsbóndi og stóll
Einn og sér minnir útsaumurinn
þó meira á sníðablöð og mætti Val-
garður gjarnan leyfa hnuteikningu
saumsins að njóta sín betur. í sum-
um verkanna, t.d. í verki nr. 14
(„Rúnaður maður“), er hin hand-
dregna lína farin að kafsigla þá
útsaumuðu. Það sem saumlínum-
ar hafa umfram hinar handdregnu
er ekki hvað síst kæruleysislegt og
risskennt yfirbragð sem leiðir vel
Myndlist
Ólafur J. Engilbertsson
fram færni listamannsins í með-
höndlim miðilsins og mótun forma
manns, hunds og stóls - sem eru
áberandi viðfangsefni hjá Valgarði.
í myndunum „Hom í hendi“ (nr.
7) og „Eftirvæntingu“ (nr. 16) fer
Valgarður mun hóflegar í notkun
hta og lína þannig að jafnvægi helst
á mhli beinagrindar saumsins og
holds hta og áferðar. Það er ekki
hvað síst í slíkri jafnvægishst mihi
handverks og sjálfsprottinnar
sköpunar sem ghdi verka Valgarðs
Gunnarssonar felst. í skrá nýlegrar
sýningar Valgarðs í Nashvihe í
Bandaríkjunum, sem liggur
frammi á Sóloni íslandusi, bendir
Aðalsteinn Ingólfsson á að Valgarð-
ur fáist ekki hvað síst við biðina í
Eitt verkanna á sýningunni.
verkum sínum, bið húsbónda eftir
hundi eða bið hunds eftir húsbónda
- en ósjálfrátt kemur fram í huga
gestsins spumingin um hvort í
slíkri bið sé ekki meiri hamingja
og fegurð fólgin en að splundra
hinu óbreytta ástandi, raska jafn-
væginu.