Dagblaðið Vísir - DV - 23.12.1993, Síða 15

FIMMTUDAGUR 23. DESEMBER 1993
15
Hin daglega glíma
á almannafæri
Hverfum um stund inn í íþrótta-
hús og fylgjumst með keppni í júdó.
Keppendur ganga inn á völlinn,
Yakamoto, Asíubúi með rautt belti,
og Jón, íslendingur með hvítt belti.
Sérstakar leikreglur eru í gildi, sá
með rauða beltið á að fylgja leik-
reglum íþróttarinnar, en sá með
hvíta beltið hefur frjálsar hendur.
Glíman
Glíman hefst, Yakamoto gengur
fram með útréttar hendur og leitar
eftir tökum á Jóni. Jón hleypur út
undan sér og sparkar í Yakamoto.
Dómarinn fylgist með en gerir eng-
ar athugasemdir. Áfram heldur
leikurinn, Yakamoto beinn í baki
reynir að ná taki á Jóni sem spark-
ar til baka, kýlir ef hann sér færi
á. Ghman hefur heldur leiðinlegt
yfirbragð, allur virðuleiki er horf-
inn úr íþróttinni. Loks nær Yaka-
moto taki á Jóni og fellir hann með
fallegu taki. Hann skorar hálft stig,
reynir að halda Jóni niðri á gólfinu
til að ljúka glímunni.
Áhorfandi stekkur inn á völhnn
og ræðst aftan að Yakamoto og sem
fipast og missir tökin. Saman ráð-
ast nú Jón og áhorfandinn að Yaka-
moto og ganga í skrokk á honum.
Yakamoto hörfar, virðing hans fyr-
ir íþróttinni kemur í veg fyrir að
hann svari fyrir sig. Dómarinn
stöðvar loks leikinn, mjög er af
Yakamoto dregið. Tíminn rennur
út, Yakamoto hefur sigrað á stig-
um. Hann hneigir sig virðulega fyr-
ir keppinaut sínum og dómara. Jón
fussar og sendir Yakamoto óvið-
KjaUaiinn
Jónas Magnússon
formaður Landssambands
lögreglumanna
kunnanlegt fmgurmerki.
Glíma sem þessi er háð daglega á
almannafæri á íslandi. Lögreglan í
hlutverki Yakamoto og Jón er sam-
ur við sig, reglur samfélagsins eiga
ekki við hann. Áhorfandi tekur
málstað Jóns og leggur honum hð.
Dómarar götunnar fylgjast álengd-
ar með en hafast ekki að. Lögreglan
hefur skyldum að gegna og verður
að starfa innan ramma þeirra laga
sem henni er gert að starfa eftir.
Jón, sem hvort eð er virðir ekki
reglur samfélagsins, hhtir engum
lögmálum þegar hann hefur farið
yfir strikið. Hann hefur frjálsar
hendur.
Hvort lögreglumaður meiðist
skiptir ekki máh, hann verður að
„Lögreglan í hlutverki Yakamoto og
Jón er samur við sig, reglur samfélags-
ins eiga ekki við hann. Ahorfandi tekur
málstað Jóns og leggur honum lið.“
halda reisn sinni, starfa í anda lag-
anna. Meiðist Jón hefur hann
áfram frjálsar hendur til að úthúða
lögreglunni í fjölmiðlum sem oftar
en ekki taka fréttinni fegins hendi.
Frétt um „lögregluofbeldi" er frétt
sem selst. Lögreglumaðurinn verð-
ur að sitja á strák sínum. Hann er
bundinn þagnarskyldu við störf sín
og þau afskipti sem hann hefur af
einstakhngum. Hann getur ekki
varist óhróðri eða níðskrifum.
Loks þegar dómur gengur er upp-
hafið gleymt.
Hinn gullni meðalvegur
Við shkar aðstæður getur menn
borið af réttri braut. Þrátt fyrir að
Jón hafi sýnt af sér það hátterni
að lögreglunni hafi borið að hand-
taka hann meiddist Jón þegar verið
var að færa hann í fangaklefa. Lög-
reglan hélt honum í viðurkenndum
lögreglutökum en það giltu engar
reglur um hvernig Jóni bæri að
haga sér við slíkar aðstæður. Jón
glotti þegar handleggur hans
brotnaði, hann hafði náð undirtök-
unum.
Dómsorð
Jón sýndi af sér það hátterni að
lögreglunni bar að handtaka hann
og færa hann á lögreglustöð. í þágu
rannsóknar verður einnig að telja
eðlilegt að vista hann í fanga-
geymslu og verður ekki annað séð
en rétt hafi verið staðið að verki
við að færa hann þangað. Þrátt fyr-
ir að Jón hafi með eigin hátterni
að hluta valdið þeim skaða sem
hann varð fyrir þegar hann brotn-
aði í höndum lögreglunnar verður
að telja að lögreglan hafi við þessar
aðstæður beitt meira harðræði en
nauðsynlegt var. Lögreglan greiði
Jóni skaðabætur og málskostnað. -
Þetta er ójafn leikur.
Jónas Magnússon
Þetta má nú „interlina"
Eitt sandkornið í DV19. nóvemb-
er sl. sýndi lesendum inn í furðu-
legan málheim sem sandkornsrit-
ari haíði rekist á í bréfi frá Flug-
leiðum. Var hann að vonum fullur
örvæntingar því að þarna ægði
saman hreinum enskuslettum,
óskiljanlegum skammstöfunum og
ensk-íslenskum kynblendingum,
sbr. fyrirsögn þessarar greinar.
Öllu þessu tókst að koma fyrir í
örfáum setningum og ekki fyrir
nokkurn venjulegan mann að
skilja merkingu bréfsins.
En þegar neyðin er stærst er
hjálpin næst, og því er hér vakin
athygh á hjálparriti fyrir ráðvillta
blaöamenn og svo auðvitað þá sem
starfs síns vegna þurfa að skrifa
bréf fyrir Flugleiðir. Hér er átt við
Flugoröasafn, sem kom út fyrir
KjaUarmn
Jónína M. Guðnadóttir
ritstjóri Flugorðasafns
Með lagfæringum
Bréfstúfurinn úr bréfi Flugleiða,
sem vitnað var til í Sandkomum,
hljóðaði svo: „Saga Business Class
tilboði Flugleiða hefur verið breytt.
Frá og með deginum í dag er „Open
jaw/Circle trip“ heimilt, einnig er
heimilt að stoppa á leiðinni, ef um
FI/SK flug er að ræða, t.d. að stoppa
í Kaupmannahöfn á leið til/frá
Hamborg. Þetta er og verður Nor-
mal fargjald. Þetta má nú interhna
á fleiri borgir en Scandinavíu með
SAS sjá meðfylgjandi Usta.“
Með því að fletta upp í Flugorða-
safni er unnt að gera úr þessum
merkingarlausu boðum svohljóð-
andi klausu, með smálagfæringum
undirritaðrar, samhengisins
vegna:
Tilboði Flugleiða um Saga-vUd-
arfarrými hefur verið hreytt. Frá
og með deginum í dag veitir það
heinúld til lykkjuferða eða hring-
ferða og einnig er heinúlt að stoppa
á leiðinni ef Uogið er með sam-
tengdu flugi til Flugleiða og SAS.
TU dæmis má stoppa í Kaupmanna-
höfn á leið tíl eða frá Hamborg.
Þetta verður eftir sem áður selt á
fastafargjaldi. Einnig er hægt að
skipta yfir í flug með SAS tfl borga
utan Skandinavíu, sjá meðfylgj-
andi Usta.
Líklega munu flestir hvá yfir
sumum orðunum sem hér koma
fyrir, s.s. lykkjuferð, hringferð og
fastafargjald. Þarna eru á ferð
dæmigerð íðorð úr flugmáli og ekki
von að almennir lesendur skUji þau
við fyrstu sýn. Þá kemur Flugorða-
safn aftur að notum, því að þar er
að finna skUgreiningar sem upp-
lýsa aö lykkjuferð merkir flugferð
„sem er hagað þannig að áfanga-
staðir þurfa ekki að vera hinir
sömu á báðum leiðum og komu-
staður þarf ekki að vera hinn sami
og upphaflegur brottfararstaður",
og á sama hátt má fletta upp merk-
ingum orðanna hringferð og fasta-
fargjald.
Til brýningar
Þetta greinarkom er skrifað um-
ræddum sandkomsritara og öðr-
um lesendum tfl hughreystingar
og brýningar. Viö eigum nú yfir
hjálpartæki að ráða á sviði flug-
málsins sem tekur jafnt tfl þess
orðaforða sem notaður er í farþega-
þjónustu og tæknilegs búnaðar
flugvéla auk ýmissa annarra sviða
sem fluginu tengjast. Það er búið
að leggja margra ára vinnu í að
gefa þetta orðasafn út. Nú þarf að-
eins að nota það.
En við megum ekki umgangast
móðurmáUð okkar með þeim mál-
farssóðaskap og metnaðarleysi sem
fram kemur í þessu bréfl.
Jónina Margrét Guðnadóttir
„Við eigum nú yfir hjálpartæki að ráða
á sviði flugmálsins sem tekur jafnt til
þess orðaforða sem notaður er í far-
þegaþjónustu og tæknilegs búnaðar
flugvéla... “
skemmstu hjá íslenskri málnefnd, heití. um þau íðorð sem þama er
en þar er einmitt að finna íslensk blygðunarlaustskeUtinnáensku.
til þingílokka
Nauðsynlegt
„Það kostar
aUtafeitthvað
að halda uppi
lýðræðiskerf-
hiu í landinu.
Það þýðir
ekkert annað
en að viður-
kenna þá
staðreynd að Ragnar AmaWs ai-
þingflokkarn- þlnglsmaöur.
ir eru megin-
stoðir þessa lýðræðiskerfis. Þess
vegna verður ríkið Uka að taka
einhvern þátt í því að auðvelda
þingmönnum að sirrna sínu
starfi. Þingmenn þurfa að fá
ýmislega þjónustu og öU sUk
þjónusta kostar peninga. AJþing-
ismenn þurfa að fá ráðgjöf við
samningu fi-umvarpa og láta út-
vega sér upplýsingar um eitt og
■ annað varðandi þingstörfin. Til
þessa hafa þeir fengið þetta fé og
til að hafa fastan starfsmann sem
í flestum tilfellum þjónar þá
flokksstarfinu um leið. Þetta er
því eixtfaldlega það sama og gert
er í öllum lýöræöislöndum og
þykfi- sjálfsagöur hlutur. Ég hygg
ef menn skoða aðbúnaðað þing-
manna í nálægum löndum hvað
þetta varðar áð menn muni
hvergi finna jafn fátæklega þjón-
ustu við þingmenn og einmitt hér
á landi. Menn benda á að nú sé
tími niðurskurðar á flestum svið-
um. Þaö er alveg rétt. En þá verða
mcnn Uka aö athuga það að
greiðslur til þingflokka hafa lítið
sem ekkert hækkað í mörg ár.
Og það liggur í augum uppi að
einhvern tímann verður aö gera
bigfæringu á þessu. Þá vil ég líka
benda á að hér er ekki um stórar
upphæðir að ræða."
Úr takti við
annað í þjóð-
félaginu
„Að minum
dómi er hér
mn að ræða
fjárveitingu
sem er úr
takti við allt
það sem er að
gerast í þjóð-
fólaginu. Að
hækka fram- Kristján Hotfmann,
lag til þing- starfsmaður Dags-
flokkannaum brúnar.
: 11 milljónir og að auki að veita
peninga I blaðakaup málgagna
þingtlokkanna er fráleitt nú á
tímum samdráttar á öUum svið-
um í þjóðfélaginu. Og á sama tíma
sem fréttir af þessu berast út í
þjóöfélagið, þáberast Uka um það
fréttir aö veriö sé að setja á 6
prósent skatt á blaöberabörn,
sem eru að ná sér í vasapeninga
með námi. Þeir skattpeningar
duga eftir viil fyrir þessari hækk-
un til þingflokkanna. Þetta
hljómar bara ekki saman. Lögin
um bamaskattinn voru aö vísu
sett fyrir mörgum árum en það
hefur enginn lagt í að fram-
kvæma þetta fyrr en nú. Ég vil
taka það skýrt fram að ég er ekki
andvígur því að þingflokkarnir
séu styrktir af ríkinu. Það þarf
að jafna aðstöðu tjársterkra
flokka og lnnna fátækarL Það er
eðlilegt og yið höfum fordæmi
fyrir því úr lýðræðislöndunum í
kringum okkur aö ríkið taki þátt
í þeim kostnaði. En að hækka
þessa upphæð á sama tíraa og
verið er aö skera niður á öUum
sviðum í þjóðfélaginu er að míh-
um dómi út í hött. Ég tel þaö sýna
fullkomiö dómgreindarleysi hjá
þeim sem fyrir þessu standa."
-S.dór