Þjóðviljinn - 22.12.1946, Blaðsíða 11

Jólin 1946
ÞJÓÐVILJINN
9
ar og Bárðdælir háð orustu út af fjárskilum; en annar
heldur því fram að þetta séu bein eftirleitarmanna, er
orðið hafi hér úti.
Suðuráin myndast af þremur kvíslum, sem koma upp
undan hrauninu og eru töluvert vatnsmiklar. Tungurnar
milli kvíslanna nefnast Hrauntunga sú vestari, en Mó-
tunga sú austari. Gróðurlendið fram með ánni er ekki
víðáttumikið. I Hrauntungu hefur verið búið áður fyrr.
Sér þar enn fyrir húsaskipan, og öskuhaug, sem vafalaust
gæti margt sagt um lifnaðarháttu Hrauntungubóndans
og fóiks hans. I skammdegi vetrarins hefur vistin hér
hlotið að vera ömurleg, og aðdrættir erfiðir á öllum tím-
um árs.
ÞVERT YFIR ÓDÁÐAHRAUN
Klukltan um tíu er lagt af stað suður Botnana. Vöru-
bíllinn festist tvisvar í leirflögum, en við látum hann
draga sig sjálfan upp úr, mcð spilinu. Hjá upptökum
kvíslarinnar er stanzað. Okkar árvakri fararstjóri til-
kynnir nú blátt áfram, að enn séu um 30 km. til Dyngju-
fjalla og hvergi vatn að fá á þeirri leið. Viö svörum þessu
með því að svolgra ferslct vatnið úr flóðgáttum Ódáða-
hrauns, þar til maginn neitar að taka við meiru.
Og áfram er haldið í suðausturátt yfir Útbruna, gam-
alt, sandorpið helluhraun. Á hægri hönd rís jaðar Fram-
bruna, svart og úfið apalhraun, sem byrgir útsýn til suð-
urs. Við þræðum sandrákirnar meðfram apalhrauninu.
Göngum spölkorn á undan bílunum og leitum gamalla hjól
fara, en öðru hvoru setjumst við á hraungarð og bíðum
eftir að bílarnir nái okkur.
Hvíiík eyðimörk! Engin hrísla, ekkert lyng, aðcins eitt
og eitt melgras á stangli; ekkert dýr, ekki svo mikið
sem fluga eða fugl á flugi. Og þó skyldi enginn halda
því fram að þetta sé Ijótt umhvcrfi. I suöaustiá rísa
Dyngjufjöll upp úr hraunhafinu. Þar ber Lockstind hæst,
865 m. yfir sjávarflöt. Hraunið smáhækkar, eftir því
sem nær dregur fjöllunum, en jafnframt eykst sandurinn,
og hraunið verður auðveldara yfirferðar.
Við áttum nokkra kílómetra ófarna að mynni Dyngju-
fjalladals, þegar sandstoi’murinn skall á, og byrgði út-
sýn í bili. Dalurinn liggur milli Dyngjufjalla og Dyngju-
fjalla ytri. Líkist hann gjá, er myndazt hefur við klofn-
un ytri fjallanna frá aðalfjöllunum.
Suður úr Dyngjufjalladal er ekið í bcljandi stormi og
úrkomu, yfir mishæðótt sandi orpii hraun, og stefnt á
Dyngjujökul vestan Holuhrauns. Skammt norðan við Jök-
ulsárkvíslar er numið staðar. Ilér er oyöilegt um að litast.
Á blásvörtum sandinúm framundan greinast kvíslarnar
eins og ormar, sem skríöa undan jöklinum. Yfir þetta allt
rís Vatnajökull, bjartur og hrcinn.
VIÐ TJÖLDUM Á SANDI
Kuldinn af jöklinum er nístandi, þó komið sé bezta
veður. Fætur okkar skilja eftir djúp spor í sandinum.