Þjóðviljinn - 22.12.1946, Blaðsíða 14

12
ÞJÓÐVILJINN
Jólin 1946
t 1907
Walícr von Knebel
Max Kudloff
1 dálitlum kassa í vörðunni er dúkur með ísaumuðu
skjaldarmerki von Knebeis. Dúkurinn hefur nú varðveizt
þarna óskemmdur í nœr 40 ár. Hinir skæru, falíegu litir
hans eru ódeyfðir.
Á .BARMI VÍTIS!
Við yfirgefum þessar minjar um eina slysið, sem orð-
ið hefur í Öskjuferðum svo vitað sé, og göngum cnn aust-
ur með vatninu. Framundan er lág bunga; þakin lím-
kenndum leir. Að vitum okkar leggur megnan brenni-
steinsþef. Von bráðar fáum við skýringu á því fyrir-
bæri. Við stöndum á barmi Víti3. Þessi daunilli sprengi-
gígur, er svo miklum óskunda hefur valdið með vikurgosi,
er nú að mestu kulnaður. Barrnar hans eru þverhníptir,
með syllum og snösum, og á botninum er mjólkurlitaður
vökvi. Suðurbakki gígsins er mjór rindi, milli hans og
vatnsins og allmiklu lægri en norðurbarmurinn. Ekkert
okkar hafði löngun til að fara að dæmi Mývetninganna,
er að sögn fóru vaðlaust niður í Vítiq, er þeir leituðu
Þjóðverjanna 1907.
Austan vatnsins hafa hraunelfur sprottið upp í miðj-
um hlíðum og storknað sem fossar. Ein þeirra hefur náð
fram í vatnið fyrir sunnan Vítið, og söklct bátnum, sem
Séð yfir Öskju úr austanverðum Dyngjufjöllum. — Vítið
er neðst til hægri.
þar var geymdur. Heitir þar síðan Bátshraun. Á leiðinni
að Öskjuopi eru melöldur og krap. Við göngum uppi í
hlíðinni, til að komast þurrum fótum. Fyrir bragðið lend-
um við austan opsins.
Askja! þessi ógleymanlegi staður, er horfinn að baki,
og við rennum okkur fótskriðu eða sporum okkur ofan
bratta snjófönn, niður á jafnslettu.
SPRENGIGÍGIR OG MÓBERGSMYNDANIR
Gjaman hefði ég viljað dvelja degi lengur í Öskju,
já, marga daga, en nú skal haldið til móts við bílana og
hér er líka margt að skoða. Dyngjufjöllin geyma fleiri
furðuverk en Öskju eina.
Sigurjón Rist, er verið hefur leiðsögumaður okkar í
gönguförinni, (í fjarveru Þorsteins, sem nú er bílstjóri),
á fullt í fangi með að halda hópnum saman, þegar hingað
er komið. Sumir eru horfnir fyrir næsta leiti, fyrr en var-
ir; yfif vikurorpið og greiðfært hraunið. Á Iágum hraun-
hrygg er hvílzt og borðað nesti. I skjóli við hraunhellur
er kveikt á prímus og hitað kakó.
Nú höfuð við Dyngjufjöllin á hægri hönd og göngum
suðaustur með þeim. Hlíðarnar eru sundurtættar af
gígum, hálffylltum af vikri. Sumstaðar ná þeir saman og
mynda völundarhús inn í fjallið. Austar ber meira á
sérkennilegum móbergsklettum. Þeir eru eins og risa-
vaxnar höggmyndir. Tilbreytni í lögun er óþrjótandi og
ólýsanleg. Vatn og vindar hafa sorfið bergið á hinn
furðulegasta hátt; eins og af þaulhugsuðum ásetningi.
Sumstaðar hafa fjöllin margklofnað, svo manni virðist
ekki þurfa annað en snarpan vindsveip til að steypa öllu
þessu hrófatildri um koll.
Það hallar undan fæti austur með fjöllunum. Gulur
vikursandurinn er sléttur og þéttur. Við sláum föstu að
bílar myndu komast næstum alla leið að Öskjuppi.
Vikm’sandurinn breiðir úr sér á vinstri hönd, með ein-
stöku hraunhólum eins og heybólstrum á nýhirtum töðu-
velli.
„ÞAR FOSSINN í GLJÚFRANNA FELLUR
ÞRÖNG“
Kiukkan er hálf tíu, þegar við mætum bílunum. Við
höfum gengið í 11 klukkutíma, en samt er enginn mjög
þreyttur að sjá. Á árbakka upp við fjallshlíðina reisum
við tjöldin. Það er í annað sinn sem við tjöldum á algerri
gróðurleysu. Um kvöldið er glatt á hjalla í stóra tjaldinu,
hjá Þorsteini og bílstjórunum. Þar eru sagðir ferðaþættir,
skopsögur og sungin ættjarðarljóð.
Klukkan var að ganga 10, þegar við héldum