Þjóðviljinn - 22.12.1946, Blaðsíða 28

26
ÞJÖÐVILJINN
Jólin 1946
mig- langar svo til að sjá þig. En ég veit að þaö er nauðsyn-
legt fyrir þig að vera úti — það er svo mikii list að vera svona
mikill rithöfundur — og það iærist aðeins með miklum lærdómi
og vinnu. Ég veit að þú ert jafn duglegur og þú ert vel gefinn,
elsku drengurinn minn. Ertu annars ekki orðinn breyttur?
Manstu þegar þú varst lítill og óg fór með þig í bakaríið, og
þú gafst mér köku, sem ég bafði kcypt handa þér_ Mikið
varstu nú sætur. Skrifaðu mér nú cinhverntima, ég yngist upp
um marga áratugi, ef ég fæ bróf frá þér, það er svo gaman
að heyra frá þér. Og síðast, hvenær kemur þú heim, svo ég
fái að sjá, hvað þú ert orðinn myndarlegur. Taktu þig nú til
og sendu mér nokkrar línur.
Þín gamla frænka, Júlía".
Ágúst Albert Júlíuss tók bréfiö og lagöi það á sama
stað. Svo fékk hann sér göngutúr í einum af skemmti-
görðum bæjarins; hann naut sólarinnar og hins ilmandi
gróðurs vorsins.
VIII.
Það liðu margar vikur, lífið gekk sinn venjuicga gang.
Ágúst Albert Júlíuss klæddi sig, hann drakk sitt te og
sitt súkkulaði, tók ný lán, og var hinn sami kurteisi og
ágæti maður, sem vakti alls staðar traust og aðdáun.
Svo var það einn inndælan sumardag, þegar rithöfund-
urinn sat og naut lífsins, drakk kaldan svaladrykk undir
hinum mörgu sólhlífum gildaskálans, að einkavinur hans
og sálufélagi, konsúllinn frá Þorskavík stóð allt í einu
andspænis rithöfundinum og var allt annað en blíður á
svipinn. Það getur komið fyrir að konsúlar, sem líka eru
kaupmenn utan af landi, vita það að þeir eiga eitthvað
undir sér, ef aðrir eru þeim ekki að skapi. Og nú hafði
konsúllinn fengið sendan ritdóm þann, er vinur hans
hafði sent heim til birtingar í blaði og það hafði óneitan-
lega breytt skapi hins nýviðurkennda skálds til hins verra.
Hinn ágæti ritdómur, sem Ágúst Albert Júlíuss hafði lesið
fyrir vini sínum, konsúlnum, hafði hvergi verið birtur,.
enda var það óþarfi, þar sem þetta stórmerkilega bók-
menntaplagg hafði þegar náð tilgangi sínum. Og nú fannst
konsúlnum, sem var þéttkenndur að vanda, að hann væri
kominn heim á skrifstofuna sína í Þorskavík og væri að
ganga frá einum af skuldunautunum, sem ekki hafði sýnt
konsúlnum tilheyrandi virðingu og holiustu.
,,Þér eruð sá mesti a-andskotans, sá mesti he-e-e".
Hann gat ekki sagt meira. Það stóð heill kökkur af
blóts- og fúkyrðum í hálsinum á honum. Kithöfundurinn
leit upp, tók vindling úr veskinu sínu og kveikti í honum.
„Gerið þér svo vel og fáið yður sæti", svaraði hann.
,,Ha — sæti hjá yður. Þér sem eruð — eruð, ég skal
sýna yður, svoleiðis bölvað roðhænsni, o-o-o“.
,,Ég. veit“, svaraði rithöfundurinn, ,,að það sem ég hef
gert fyrir yður er lítið í samanburði við það, sem þér hafið
gert fyrir mig, en þér eigið mér að þakka, ef ekki bein-
línis, þá óbeinlínis, að þér eruð kominn á föst skáldalaun.
Það er mikil viðurkenning, og ég óska yður til hamingju
með þann heiður, sem ég álít að þér eigið fullkomlega skil-
ið. Auðvitað meinti ég ekkert :neð þeirri grein, sem þér
sáuð í blaðinu, en hún hefur samt gert sitt gagn“.
Konsúllinn gapti. Hann líktist lifandi karfa, sem verið
er að innbyrða. Rithöfundurinn hélt áfram: ,,í yðar til-
felli var gagnslaust að skrifa lof um bókina.. Þér eruð
einn af þessum stóru mönnum, sem þrífast ekki í logn-
inu".
Konsúlnum svelgdist á, — ha — stam — já — ég vil
stam, og þér skuluð fá. „Fljótt sagt", greip rithöfundur-
inn fram i, „þér eruð stórskáld og slíkir menn sem þér
þurfa að hafa mótstöðumenn. Meðan enginn skrifaði um
kvæði yðar, tók enginn eftir þeim, en grein mín licfur
vakið andúð, og einnig samúð. Það er þetta sem þér þurf-
ið. Þér eruð hinn sanni bardagamaður, jafnframt því að
þér eruð hinn innilegi túlkari hinna blíðu tilfinninga og
i