Dagblaðið Vísir - DV - 23.10.1999, Blaðsíða 25

DV LAUGARDAGUR 23. OKTÓBER 1999
25
&ðtal
Belgíu, Hollandi, Tyrklandi, Grikk-
landi, Sviss, Austurriki, Ítalíu,
Bandaríkjunum, jafnvel í Afríku,
Arabísku furstadæmunum og í
Kína.
„Við megum ekkert loka fyrir því
augunum að þróunin erlendis geti
komið hingað," segir Guðrún og
bætir því við að endalok stúlkna
sem lenda í klónum á glæpahringj-
unum séu of skelfileg til þess að við
látum málið okkur ekki varða.
„Samkvæmt nýlegum upplýsingum
frá Evrópuráðinu verða þessar
stúlkur meiri og meiri úrhrök með
timanum og þegar þær eru útbrunn-
ar enda þær í lokuðum húsum fyrir
hermenn, þar sem eingöngu er ver-
ið að þjóna kynlífsfíkn.
Og hvar er þá þetta val? Og hvar
er þá draumur þessara stúlkna um
betra líf á vestræna vísu vegna
ónógra tækifæra í eigin landi.“
Drengjavændi hefur
lengi viðgengist
„Þess vegna finnst mér mjög mik-
ilvægt að setja sig ekki í dómara-
sæti yfir þessum stúlkum, heldur
þora að skoða allt sem í kringum
þetta er - og þá sem stýra starfsem-
inni.
Við skulum ekki gleyma því að
þetta á ekki bara við um kvenfólk á
aldrinum fimmtán ára upp í fimm-
tugt, þvi drengjavændi hefur við-
gengist lengi alls staðar í heiminum
og það er spurning hvort við eigum
að þora að draga þá gardínu frá hér.
Það er mjög mikilvægt að þora að
skoða hvernig ástandið er hér og
hætta að vera svona óljós. Við verð-
um að fá staðfestingu á ástandinu
og ákveða hvað skuli gera.“
Hefur ástandið ekkert verið kann-
að?
„Síðustu rannsókn sem ég veit til
að hafi verið gerð gerði Hansína B.
Einars árið 1985 og ég held að það sé
þarft að dusta rykið af henni, skoða
hana aftur og athuga hvort ekki eigi
að fara fram önnur rannsókn til
þess að við fáum samanburð, bæði í
því sem hefur verið að gerast á síð-
ustu misserum og hvernig þróunin
hefur verið á þessum fimmtán
árum.“
í ræðu þinni sagðir þú „klám og
vændi er að sjálfsögðu angi af fikni-
efnaheiminum". Er hægt að taka á
þessum málum án þess að hreinlega
uppræta fíkniefnaneyslu?
„Ég benti líka á að það sé þekkt í
Evrópulöndunum að stúlkum sé
hreinlega rænt og þær dópaðar upp
til þess að láta þær starfa við vændi
og ég minni á fréttir í blöðum ný-
verið þar sem kom í ljós í Svíþjóð að
stúlkum frá fyrrum austantjalds-
löndum var haldið nauðugum til
þess að þjóna kynlífsfíkn."
Við þekkjum líka héðan alla um-
ræðuna um litlu dópistakrakkana
sem eru að selja sig fyrir dóp. Það
er veröld sem við vitum að er til.
Eigum við að skoða hana eða eigum
við að láta eins og ekkert sé?“
Ekki spurning um nóg
heldur meira
Sumir eiga bakgrunn sem leiðir
óhjákvæmilega til þess að þeir leiti
í þennan heim, til dæmis bakgrunn
sjálfseyðingar, niðurlægingar og lé-
legs sjálfsmats. Getum við komið í
veg fyrir það á einhvem hátt að
þessir krakkar rati út í vímuefna-
neyslu og vændi? Er það ekki á
ábyrgð foreldra þeirra?
„Við berum öll vissa ábyrgð og
við getum flúið hana. Við viljum
bera ábyrgð á vímuefnavanda og
gera allt til þess að finna úrræði
þar. Það á alveg eins við um klám
og vændi. Öllu frelsi fylgir ábyrgð.
Það á ekki síst við þegar við lítum á
aldur þeirra telpna sem era að
vinna í þessum bransa."
Þú talar um að í Evrópu fari dæt-
ur efnameiri foreldra síður í vændi
en aðrar. Við búum við gott efna-
hagslegt ástand hér á landi, svo
varla eru íslenskar stúlkur í mikilli
hættu.
„Það er rétt að við búum við gott
efnahagslegt ástand miðað við fyrr-
um austantjaldslöndin, en því má
ekki gleyma að hinn vestræni heim-
ur er heimur græðgi. Hjá okkur er
þetta spuming um að við viljum
alltaf „meira“. Það eru margar
stelpur sem ekki myndu hugsa sig
um tvisvar ef þær ættu kost á þvi að
taka eina nótt hjá arabískum sjeik
og greiðsla fyrir það myndi sam-
svara mánaðarframfærslu hjá Lána-
sjóði íslenskra námsmanna. Ég tek
þetta sem dæmi, vegna þess að það
era nokkuð margar íslenskar stúlk-
ur sem hafa fengið slík tilboð á
námsárum sínum erlendis. Gæti
þetta ekki snúist um að þær væru
alltaf að sofa ókeypis hjá einhverj-
um öðru hverju, hvort sem er?
Hvers vegna ekki að taka fyrir það?
Hvar liggur hin hárflna lína á
milli þess að sofa hjá ókeypis hjá
sætum gæja og þess að taka fyrir
greiða? Ef klámiðnaðurinn hvolfist
yfir okkur án nokkurs ramma eða
reglna, hvernig eigum við þá að ala
dætur okkar upp í því að þær eigi
ekki að selja líkama sinn fyrir
stundargræðgi, vegna þess að oft
snýst þetta ekki um að eiga nóg,
heldur að vilja meira.“
Viðskiptavinirnir geta
verið nættulegir
Svo kemur að þeim pimkti í lífi
þessara telpna að þetta verður að
munstri og þær þurfa eitthvað til að
deyfa sig með, því hvemig eiga þær
að lifa þetta af til lengri tíma. Þar
með erum við í rauninni komin
með þessa þróun sem við erum að
horfa á. Þetta kann a byrja vel, dug-
ar í ákveðinn tíma og endar illa.
Það eru ekki allir eins heppnir og
stelpan í Pretty Woman, sem var
með sín siðferðismál á hreinu,
kyssti til dæmis aldrei. Sú mynd gaf
mjög rangar hugmyndir um líf og
starf vændiskvenna og viðhorfin til
þeirra. Það var látið eins og þetta
væri „glamour“ líf.
Staðreyndin er sú að þetta er
mjög hættuleg starfsgrein. Þeir
karlar sem kaupa þjónustuna eru
ekki alltaf flottustu gæjarnir sem
konur slást um, heldur menn sem
bæði hafa ýmsar ónáttúrlegar til-
hneigingar og geta verið hættulegir.
Finnst okkur það til dæmis bara allt
í lagi að sextíu ára karlar séu að
sofa hjá fjórtán ára telpum? Það er rétt að við búum við gott efnahagslegt ástand miðað við fyrrum austantjaldslöndin, en því má ekki gleyma að
-sús hinn vestræni heimur er heimur græðgi. Hjá okkur er þetta spurning um að við viijum alltaf „rneira".
Sjálfstætt fólk
eftir Halldór Laxness / Leikgerð: Kjartan Ragnarsson og Sigríður Margrét Guðmundsdóttir