Dagblaðið Vísir - DV - 24.06.2000, Blaðsíða 48
LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 2000
i56
Tilvera DV
Spinat
Spínat er talið upprunnið í íran en barst þaðan með Márum víða annars staðar í Evrópu, sérstaklega í Flórens á Ítalíu, en
til Spánar á 11. eða 12. öld. Það var fyrst ræktað í Bretlandi á margir þeirra rétta sem kenndir eru við borgina innihalda
17. öld og varð fljótt vinsælt vegna þess hve suðutími þess er spínat. Spínat er nú ræktað víða um heim en þrífst best í svölu
stuttur og auðvelt er að matreiða það. Spínatið er einnig vinsælt loftslagi.
Sv
Chandrika Gunnarsson í Austur-Indíafjelaginu:
Uppskriftir
Járninnihald
Spínat hefúr löngum verið
talið hollt og sérstaklega jár-
nauðugt. Margir muna eftir
Stjána bláa sem hvolfdi í sig dós
af spínati ef hann þurfti að taka
mikið á. Við það fóru vöðvar
hans að hnyklast og hann varð
óðara gríðarlega sterkiur og
ástæðan vafalaust aðallega hið
mikla jáminnihald spínatsins.
Þessi ógleymanlega mynd er
. byggð á misskilningi.
í lok 19. aldar var prentuð
næringarefnatafla í Bandaríkj-
unum þar sem jáminnihald
spínats var gefið upp tífalt
hærra en það er í raun. Þetta
átti eftir að verða afdrifaríkt þvl
enn í dag hafa menn mikla trú á
jáminnihaldi spinatsins.
Spínat og jógúrt
Grænmetisneysla er mikil við Mið-
jarðarhafið. Eftirfarandi uppskrift er
afar einfold og ættuð frá Krít. Byrjað
er að skola og sjóða 300 g spínat og
skera fínt einn lauk. Tvær matskeið-
ar ólífuolia eru hitaðar og laukurinn
steiktur þar til hann er orðinn mjúk-
ur. Spínatinu er bætt á pönnuna en
látið renna vel af því fyrst. Jafningur-
inn er bragðbættur með salti og pipar
og soðinn þar til hann hefur drukkið
í sig allan vökva. 250 g jógúrt er
bragðbætt með einu pressuðu hvít-
lauksrifi, einni matskeið ólífuolíu og
einni matskeið sítrónusafa. Spínatið
er sett á disk og jógúrtsósan yfír.
Baka með spínati
og sveppum
Bökur eru einfaldar og þægilegar
í matreiðslu. Þessi baka er óvenju-
leg að því leyti að hvorki er hveiti
né smjör í bökuskelinni. Sjóðið 1,5
bolla af hrísgrjónum. Þeytið tvö egg
og bætið hrísgrjónunum, 50 g af osti
og teskeið af salti út í og blandið.
Jafhingnum er þrýst í 9 tommu
bökumót. Þeytið aftur tvö egg og
blandið 2,5 bolla soðnu og þurrkuðu
spínati saman við, ásamt 50 g af
osti, 6 matskeiðum af mjólk og 3/4
bolla af sneiddum sveppum. Hellið
jafningnum yfir bökuskelina í mót-
inu og bakið við 190° C í 30 mínútur.
Flórentín-egg
Takið 4 egg og brjótið eitt í einu í
bolla og hellið því gætilega í sjóð-
andi vatn í breiðum potti. Látið
hvert egg hægsjóöa undir loki í 3-4
minútur. Færið eggið varlega upp
með spaða og setjið andartak ofan í
1 lítra af vatni með 1 tsk. salti og 1
tsk. hvítvínsediki. Setjið því næst
ofninn á grill. Hitið 1 kg af fersku og
snyrtu spínatsmjöri og hrærið því
næst 50 g af smjöri og 1 tsk. af salti
saman við, þekið með 4 dl
hollandaisesósu og 4 msk. rifnum
parmesanosti. Setjið réttinn í ofn-
inn í 2-3 mín. eða þar til osturinn er
gullinn. Berið fram með ristuðu
brauði.
Súkku-
laði-
Þjóðhöfðingjar
fyrir spínat
Spínat kemur fyrst við sögu rit-
aðra heimilda árið 647 en þá
sendi konungurinn af Nepal keis-
aranum af Kina sýnishorn besta
grænmetis sem ræktað væri i riki
hans. Keisarinn varð svo hrifinn
að hann orti ljóð til dýrðar spínat-
inu.
Lúðvík 14. var líka hrifinn af
spínati. Læknir hans ráðlagði
honum hins vegar að borða það
ekki en konungur átti svar við
því: „Ég er konungur Frakklands
og borða spínat ef mér sýnist.“
Geymsla
Ferskt spínat geymist best í
grænmetisskúffunni í ísskápn-
um. Best er þó að geyma spínat-
ið sem minnst heldur neyta þess
strax. Gáið vel að síöasta sölu-
degi, bæði á fersku og frosnu
spínati.
Palak
Hitið smjörið á pönnu og steikið
laukinn þar til hann er gullinn.
Bætið kanilstönginni og lárviöar-
laufinu við og steikið í eina mínútu.
Bætið spínatinu á pönnuna og
blandið vel. Sáldrið chilidufti og
salti yfir og blandið jógúrt, kóriand-
erlaufum og garam masala saman
við. Sjóðið undir loki í 2-3 mínútur.
Takið lokið af og látið sjóða hægt
þangað til kryddið hefur samlagast
vel og spmatjafningurinn er orðinn
þykkur.
Berið fram strax með basmati-
hrísgrjónum eða naan-brauði.
Grillaðar
perur með snickers
Namm-namm, æðislega
fljótlegur!
Fyrirfjóra.
4 perur
2 Snickers
Næringargildi
Spínat hefur löngum þótt gríðarlega hollt. Það er
auðugt af A-, B- og C-vítamínum og inniheldur mikð af
karótíni og talsvert af steinefnum. Spínat er einnig
nokkuð jámauðugt. Mikið af þessum vítamínum hverf-
ur þó við suðu.
Spínat er allnokkuð notað í aust-
urlenskri matargerð, þ.á m. ind-
verskri. Uppskriftin í dag er frá
Chandriku Gunnarsson sem rekur
hið vinsæla veitingahús Austur-Ind-
íafielagið við Hverfisgötuna en það
mun vera eina indverska veitinga-
húsið í borginni. Uppskriftin er fyr-
ir fjóra. Undirbúningstími er 15
mínútur og matreiðslutími 20 mín-
útur.
6 msk. smjör
1 miðlungsstór laukur,
saxaður fint
25 g kanilstöng
1 lárviðarlauf
450 g ferskt eða frosið spínat,
soðið og maukað
1 tsk. chili-duft
1/2 tsk. salt
1/2 bolli hrein jógúrt
3 greinar fersk kórianderlauf,
söxuð
1 tsk. garam masala
- sterkt og bragðmikið
olía til djúpsteikingar
Skerið perumar í tvennt, hreinsið
kjamana úr og pakkið í álpappír,
grillið í 3-5 mínútur með sárið nið-
ur. Snúið síðan perunum við og
opnið álpappírinn, skerið
Snickers 1 sneiðar og raðið
yfir perurnar. Lokið álp-
appírnum. Grillið
áfram í 3-5 mín-
útur, eða þar til
perumar eru
orðnar
mjúk-
ar.
fylltir
bananar
Salthneturnar
gefa öðruvísi
bragð
Fyrir 4
4 bananar
100 g
suðusúkkulaði
4 tsk. salthnetur
ið
brytjað niður og stráð
inn i sárið ásamt hnet-
unum. Lokið í álpappír.
Grillað í 7 mínútur.
Meðlæti
Vanilluís, stjömuávöxtur,
jarðarber og blæjuber.
Bananamir skomir
langsum með hýði, eins og
pylsubrauð, ekki alveg í
gegn. Súkkulað-
100 g af spínati innihalda:
25 kaloriur 2,8 g prótín
0,8 g fitu 1,6 g kolvetni