Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.2000, Blaðsíða 66
70
Tilvera
LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 2000
<0
Olíufélagiðhf
www.esso.is
“I?
Hann verbur til vibtals
í NESTI í dag!
NESTI Gagnvegi,
kl. 10-12,
NESTI Stórahjalla,
kl. 14-16
Laugardagar
eru nammidagar
DV
Svanur Kristbergsson er lista-
maður í orðsins fyllstu merk-
ingu, enda hefur hann komió
víða við á ævinni. Hann hefur
samiö tónlist, grúskað í mynd-
list, fengist við skriftir, rekið
gallerí og lesið heimspeki og
bókmenntir svo eitthvað sé
nefnt. Hann er nú búinn aó
setja saman nýja hljómsveit í fé-
lagi við Lárus Sigurósson gítar-
leikara sem heitir Stjörnublíð(a)
og kom í fyrsta sinn fram opin-
berlega á Airwaves-tónlistarhá-
tíöinni nú i október. Plata frá
hljómsveitinni er í bígerð og
gerir Svanur ráð fyrir að hún
komi út nœsta vor.
„Þetta er það persónulegasta sem
ég hef gert, en mér finnst mjög mik-
ilvægt að tengja það sem ég syng
um við sjálfan mig, augun í mér,
hjartsláttinn," segir Svanur um tón-
listina sem hann lýsir sem mínimal-
ískum ambíent-kokkteil, blöndu af
poppi, nútímaklassík, kvikmynda-
tónlist, barokki og djassi. Segist
hann enn fremur vera fullkomlega
meðvitaður um að tónlistin sé ekki
söluvænt ljósvakasnakk. „Flestir
listamenn hafa metnað fyrir hönd
þess sem þeir eru að gera, hvort
sem það er tónlist eða eitthvað ann-
að, fólk dreymir um einhvers konar
upphefð og vill helst geta lifað á list-
inni. Þetta er eðlilegt. Ég þekki
þessa tilfinningu en veit líka að við-
urkenning kemur innan frá. Ég veit
betur núna en áður hverju ég sæk-
ist eftir. Ég verð að skapa, það er
mikilvægt sjálfshjálpartól, það er
eitthvað að innan sem kallar á það
og eins og allur heimurinn taki und-
Svanur hefur sig til flugs á ný:
Tónlistin kallar
Mörg járn í eldinum
Svanur Kristbergsson er búinn að setja saman nýja hljómsveit auk þess sem
hann stendur í útgáfu evrópskra jaöarbókmennta.
- skylda gagnvart allsherjarandanum
ir. Ég er mjög ánægður með
Stjömublíð(u) og við erum ekki, og
ætlum ekki, að reyna að þóknast
neinum nema sjálfum okkur,“ segir
Svanur.
Hann virðist þó ekki hafa miklar
áhyggjur af því hvernig móttökur
tónlistin fær. „Mér hefur sýnst að
sú tónlist sem vekur áhuga fólks,
eða nær eyrum erlendra útgáfufyr-
irtækja, sé annaðhvort vel gerð upp-
rifjun á einhverju sem við höfum
heyrt þúsund sinnum, eins konar
karaokesæla, óvænt nálgun á ein-
hverju sem við höfum heyrt þúsund
sinnum, eða aö í henni sé nýr
hljómur, einhvers konar uppgötv-
un. Ef tónlistin á erindi við samtím-
ann þá knýr hún sjálf dyra, jafnt hjá
tónlistarmönnunum sjálfum og
heiminum.
Gafst hrelnlega upp
Svanur hefur gefið út þrjár plöt-
ur, einn eða í félagi við aöra. Árið
1993 kom Brunahvammur út og 1994
Unfinished Novels, plata hljómsveit-
arinnar Birthmark sem Svanur
starfrækti í samvinnu við Valgeir
Sigurðsson. Hann segir að fæðing
þeirrar plötu hafi átt sér langan að-
draganda og verið mjög erfið, og
platan dýr í vinnslu. „Eftir það gafst
ég hreinlega upp. Ég spurði sjálfan
mig hvort það hefði verið þess virði
að fórna krafti, tíma, peningum og
fleiru, sem of langt mál væri að
rekja, fyrir nokkur popplög, og ég
varö fyrir fram frekar vondaufur á
að platan fengi þá athygli sem hún
verðskuldaði," segir Svanur, en
bætir við að rúmu ári síðar hafi
þeim Valgeiri boðist samningur en
það hafi verið um seinan. „Við vor-
um hættir að vinna saman þegar lít-
ið fyrirtæki á Bretlandi vildi semja
við okkur. Það hefði vissulega kom-
ið sér vel ef platan hefði verið gefin
út á Englandi en englamir komu of
seint og auk þess var ég einhvern
veginn búinn að missa áhugann á
því að búa til tónlist," segir Svanur
og nefnir að hugur sinn hafi verið
farinn að beinast meira á braut
myndlistar.
Ég sökkti mér í myndlistarpæl-
ingar en smám saman rann upp fyr-
ir mér að ég var ekki hættur að
semja lög og 1997 ákvað ég að gera
smátilraun og gaf út plötuna Sink.
Hún var hálfgerð demóplata. Ég var
ekki að klára lögin eins og ég sá þau
fyrir mér, þetta voru tilraunir, sum-
ar tókust þokkalega aðrar illa. Sum-
arið eftir tók ég þátt í Poppi í
Reykjavík og gerði aðra tilraun sem
að sumu leyti heppnaðist, að öðru
ekki. Óvissa virðist fylgja ákveðn-
um æviskeiðum, mislöngum eftir
gæfu fólks, og þá skiptir engu hvað
þú ert að gera, þú efast um allt. Ef-
inn er að sjálfsögðu einn af prímus-
mótorum sköpunarinnar en stund-
um litar hann allt meira en æskilegt
er og flækist hreinlega fyrir manni.
Þessar þreifingar 1997 og 1998
leiddu eftir sem áður til þess sem
við erum að gera núna, ég og Lár-
us,“ segir Svanur.
Úr tónlistinní í myndlist
Svanur segir áhugann á myndlist
hafa kviknað út frá tónlistinni. „Ég
fékk áhuga á myndlist i gegnum
poppara sem ég hafði verið að stúd-
era,“ segir Svanur og nefnir Brian
Eno (Roxy Music) og David Sylvian
(Japan) í því sambandi. „Þessir kall-
ar kveiktu áhuga minn á myndlist á
sínum tíma sem leiddi síðan til þess
að ég fór sjálfur að stunda hana
ásamt Berki Amarsyni ljósmyndara
frá 1993 til 1997. Það geröist eigin-
lega upp úr þurru. Við Börkur
kynntumst 1992 þegar hann gerði
kápu á ljóðabók sem ég var að
skrifa. Þá kom upp hugmynd um að
gera eitthvað saman í myndlist og
við settum upp fyrstu sýninguna
okkar haustið 1993. í framhaldi af
því tókum við þátt í nokkrum sýn-
ingmn sem fulltrúar íslands. Þetta
voru mest farandsamsýningar sem
ferðuðust víða um Evrópu og Amer-
íku. í okkar augum var þetta hálf-
gerður leikur, við vorum eiginlega
að skemmta okkur allan tímann,
listasöfn á daginn og barir og klúbb-
ar á kvöldin. Við hugsuðum þetta
eiginlega aldrei þannig að við ætl-
uðum að lifa á þessu eða skapa okk-
ur nöfn sem myndlistarmenn. í
rauninni hvarflaöi það aldrei alvar-
lega að okkur,“ segir Svanur.
Ljóöagerö og þýöingar
Svanur hefur fengist við ljóðlist
og textagerð frá unglingsárum, með-
al annars í tengslum við tónlistina.
Eins og áður kom fram gaf hann út
ljóðabókina Banatorfur árið 1992,
einu bók sína til þessa. Segist hann
vera nokkuð ánægður með hana eft-
ir á aö hyggja. „Hún ber öll helstu
höfundarmerki ungs skálds hvað
yrkisefni varðar. Ljóðin eru í mjög
knöppum stU, einhvers konar Aust-
urlandabragur á þeim,“ segir Svan-
ur og bætir við að ekki sé von á bók
í bráð. „Þó að ég hafi lagt drög að
einhverju, bæði prósa og ljóðasafni
þá er ekkert orðið birtingarhæft.
Annars erum við félagamir í
Tekknólambi að gefa út fyrstu bók-
ina í nýrri ritröð í samstarfi við
Forlagið, en það er Blýnótt eftir
Hans Henny Jahnn. Ritröðin mun
samanstanda af þýðingum okkar á
evrópskum jaðarbókmenntum og er
hugsuð til að bjóða fólki upp á óró-
leika. Síðan erum við að spá í að
búa til smyrsl líka, einhvers konar
sjálfshjálparrit sem við ætlum að
skrifa sjáifir, svona til að raska ekki
jafnvæginu í heiminum. Köflunin
ræður því hvenær þessi smyrsl
verða tilbúin," segir Svanur.
Talinu víkur síðan aftur að tón-
listinni og væntanlegri plötu
Stjörnublíð(u). „Ég verð að fá köllun
til að helga mig einhverju og ef hún
er sterk finnst mér það hreinlega
skylda, gagnvart öllum hinum,
gagnvart allsherjarandanum sem ég
trúi á á góðum degi. Sumt er bara
svo fallegt að það er synd að leyfa
því ekki að blómstra, svo að aðrir
geti notið þess, og ekki síður til að
þakka fyrir sig.“ -EÖJ