Dagblaðið Vísir - DV - 21.09.2002, Blaðsíða 49
LAUGARDAGUR 21. SEPTEMBER 2002
Helcjctrblacf 13 "V
53
Það er
„grúví“ að
vera gamall
Það er kominn tími til að
endurskoða þá útbreiddu afstöðu
að æskan eigi einhuern einkaréttá
rokkinu. Allt íkrinqum okkur blasa
i/ið dæmi um að það er fallegt að
vera gömul stjarna og sannarlega
„grúví“ að vera gamall
Frá því rokkið kom fram á sjónarsviðið á sjötta
áratugnum hefur sú hugmynd loðað við þessa
tónlist að hún væri með einhverjum hætti sér-
staklega frátekin fyrir ungt fólk. Flestar hljóm-
sveitir sem verða vinsælar eru skipaða ungu fólki
og elskaðar, dáðar og eltar af ungum konum og
körlum.
Þessi hugmyndafræði hefur leitt til þess að
margar, og reyndar flestar, vinsælar hljómsveitir
hætta þegar þrítugsaldurinn sígur yfir þær. Sem
betur fer hafa þó nokkrar sveitir þrjóskast við og
haldið fast í míkrófóninn og neitað að yfirgefa
sviðið. Ellirokk nýtur því vaxandi vinsælda og er
það vel því það er auðvitað andi rokksins sem
lifir, án tillits til umbúðanna.
Gott dæmi um þetta eru Rolling Stones. Götu-
strákarnir sem þóttu svo ljótir þegar hljómsveitin
var stofnuð eru enn á ferð. Einn af stofnendunum,
Brian Jones, er látinn og Bill Wyman bassaleikari
er farinn á eftirlaun, 65 ára að aldri. Hinir rokka
villt áfram og meðalaldur þeirra stofnmeðlima
sem enn lifa er 59 ár. Rollingarnar eru nýlagðir af
stað í enn eina hljómleikaferðina um heiminn við
Ragnar Bjarnason er ekki rokkari og var aldrci
táningastjarna en er klassískt dæmi um söngvara
sem eldist vel og við hljótum að vona að hætti
ekki að syngja i bráð.
Líklega er Pétur Kristjánsson sá íslenskra rokkara
sem hefur lengst tollað t hlutverkinu en hann og
félagar hans í Pops hafa spilað í meira en 30 ár
og Pétur heldur enn hárinu.
Hljómar frá Keflavík eru oft kallaði með réttu fyrsta íslenska bítlahljómsveitin. Þeir eru staðgenglar
Rolling Stones á íslandi að því leyti að þeir starfa enn eftir unt 40 ára feril og hafa aldrei hætt.
argandi vinsældir sem endranær.
Annað gott er hljómsveitin The Who sem var að
leggja af stað í tónleikaferð á dögunum þegar
bassaleikarinn, John Entwistle, varð
bráðkvaddur. Sveitin hélt ferðinni áfram og er
meðalaldur eftirlifandi meðlima 57,5 ár. Þetta
þýðir að einungis 50% sveitarinnar eru enn á lífi
en rokkið mun aldrei deyja eins og Neil Young
sagði. Hann sagði reyndar líka að það væri betra
að brenna út en dofna hægt og hægt.
Stundum rísa hljómsveitir upp frá dauðum og
rjúka af stað þótt höfuðpaurinn og aðalnúmerið sé
víðs fjarri. Um þessar mundir er hljómsveitin The
Other Ones að leggja af stað í tónleikaferð en það
eru þeir sem enn lifa af hljómsveitinni The
Grateful Dead og er meðalaldur þeirra um 58 ár.
Af virðingu við stofnandann og leiðtogann, Jerry
Garcia, sem lést fyrir sjö árum, vilja þeir ekki
nota nafnið Grateful Dead.
Einnig er verið að undirbúa hljómleikaferð The
Doors sem hafa ákveðið endurkomu sina ríflega 30
árum eftir lát Jims Morrissons. Eftir stóran
upphafskonsert í Kaliforníu er heimsferð ráðgerð
árið 2003.
Hvaða bylting?
Þetta ellisprikl finnst mörgum vera í argandi
mótsögn við þá byltingarhugsjón sem rokkið
byggðist á í upphafi. Um þetta hafa menn skrifað
lærðar bækur, eins og John Strasbaugh sem reit:
Rock till you drop: The Decline From Rebellion to
Nostalgia. Hann kemst að þeirri niðurstöðu að
ellihrumir rokkarar séu beinlínis brjóstumkenn-
anlegir vegna þess að þeir verði nostalgíunni að
bráð. Þetta er auðvitað alrangt. Tíminn litar alla
hluti af eftirsjá en dregur ekkert úr gildi þeirra
þrátt fyrir það. Ef Rolling Stones voru góðir fyrir
40 árum þá eru engin rök fyrir því að þeir séu það
ekki í dag, þegar reynslan og árin hafa bætt nýrri
vídd i tónlistarflutninginn.
Spurningin um gömlu rokkbrýnin er þvi i raun-
inni ekki: Hvers vegna eru þau ekki hætt fyrir
löngu? Spurningin ætti að vera: Hvers vegna eru
ekki fleiri gamlar hljómsveitir þarna úti að leika
tónlist sína fyrir aðdáendur? f viðhorfí okkar til
ellirokkara endurspeglast í rauninni fyrst og
fremst hvað okkur finnst um okkur sjálf en ekki
þá. Ef okkur finnst að þeir ættu að vera hættir þá
er það vegna þess að við erum dáin að innan og
orðin beisk og vonsvikin gamalmenni.
Ellirokk á íslaxidi
íslendingar hafa ekki farið varhluta af þeirri
byltingu endurlífgunar rokksins sem fer um heim-
inn. Elsta bítlahljómsveit íslands er Hljómar frá
Keflavík sem tryllti lýðinn í upphafi sjöunda
áratugarins og var sannarlega vinsælasta hljóm-
sveit síns ungdóms. Þeir snjöllu tónlistarmenn
sem þar leika hafa sem betur fer ekki hengt upp
hljóðfæri sín og hætt að spila.
Pops og Pétur Kristjánsson hafa heldur ekki
hætt og troða reglulega upp fyrir 68-kynslóðina
sem gengur í endurnýjun lífdaganna. Það gerir
hljómsveitin líka og þar með tónlistin og þá erum
við aftur komin að anda rokksins sem alltaf blífur,
hversu stirður og gamall sem rokkarinn verður.
Það sama má segja um Ragnar Bjarnason sem
reyndar verður seint talinn til rokkara. Hann
syngur enn og við hljótum að vona að hann hætti
því ekki í bráð. Það er eitthvað heillandi við
gamla sönghunda sem hafa upplifað vinsældir,
höfnun og útskúfun sem hallærisgæjar og eru síð-
an komnir heilan hring og orðnir það heitasta í
bænum aftur.
Miðaldra rokkarar
Auðvelt er því að sjá fyrir sér að foringjar
miðaldra rokkara í dag muni ekki hætta heldur
halda áfram að rokka fram í andlátið. Þótt þeir
Helgi Björns, Eyjólfur Kristjáns, Bubbi Morthens
og Stefán Hilmarsson séu aUir miðaldra í dag þá
munu þeir vonandi ekki hverfa bak við skrifborð
ein hvers staðar og hætta að syngja og spila. Eini
rokkarinn á íslandi sem er hafinn yfir alla
umræðu um aldur er Megas. Það dettur engum í
hug að velta því fyrir sér hvort hann sé gamall eða
ungur.
Því skal þó ekki leynt að þeir rokkarar sem
halda áfram verða að leyfa sér að eldast því það er
frekar slakt að sjá miðaldra karlmann sem er að
reyna að leika ungling. Eins er mikilvægt að halda
heilsu og lifa heilbrigðu lifl þvi fátt er
brjóstumkennanlegra en fótalaus, ofurfeitur
söngvari í hjólastól. Þetta ætti Jerry Lee Lewis að
athuga og sannarlega var Elvis Presley heppinn að
deyja og þarna úti eru enn lifandi fjölmargir
skemmtikraftar og rokkarar sem hafa ekki sést
lengi og munu vonandi aldrei sjást.
-PÁÁ
The Who hafa fetað í fótspor
hinna öldnu Rollinga og ætluðu
í tónleikaferð á dögunum þegar
einn félaganna varð
bráðkvaddur.
Cliff Richards var táningastjarna
áður en Rolling Stones urðu til
og hann syngur enn.
Rolling Stones eru konungar ellirokksins og
frábær sönnun þess að æskan á engan einkarétt á
rokkinu. Þeir geta ekki hætt og vinsældirnar eru
alltaf jafn miklar.