Dagblaðið Vísir - DV - 30.11.2002, Qupperneq 42

46
HelQorblctö H>"V LAUGARDAGUR 30. NÓVEMBER 2002
Tilhugalíf
Jóns
Baldvins
Jón Baldvin Hannibalsson lætur ýmislegt
fjúka íævisögu sinni, Tilhugalífi, sem nú
kemur út hjá Vöku-Helgafelli. Þarsegir
hann meðal annars að Steingrímur Her-
mannsson hafi verið vanmetinn, Ólafur
Ragnar Grímsson aldrei hikað við að snúa
staðregndum á haus, hann hæðist að
nefndarstörfum Alþingis og segirfrá
svartri skgrslu um Alþgðuflokkinn sem
hann samdi nokkrum vikum áður en hann
var kosinn formaður flokksins - en lét
annan um að flgtja flokkssgstkinum sín-
um efni hennarsvo að hann grði ekkisak-
aður um allsherjarárás á trúnaðarmenn
flokksins. Kolbrún Bergþórsdóttir skráir
sögu Jóns Baldvins.
Allir einhvem tíma plataðir
Jón Baldvin Hannibalsson varö fyrsti skólameist-
ari Menntaskólans á ísafirði og dróst þá inn í fram-
boösmál á Vestfjörðum. í kafla um þau mál á átt-
unda áratugnum segir Jón Baldvin um Steingrím
Hermannsson:
„En við, keppinautar Steingríms á þessum árum,
höfðum yflrleitt tilhneigingu til að vanmeta hann.
Það sem okkur kom fyrir sjónir sem bamaskapur -
jafnvel einfeldni - verkaði oft á áheyrendur sem ein-
lægni til eftirbreytni. Þegar Steingrímur sagðist
hafa verið „plataður“ í togarakaupamálum var það
ekki lagt út honum til lasts. Höfum við ekki öll ein-
hvern tíma verið „plötuð“ - án þess að þora að við-
Jón Buldvin uin það leyti sem liann samdi „svarta skýrslu" um Alþýðu-
flokkinn árið 1984. Hún birtist í fyrsta sinn opinberlega í ævisögu lians
Kjartan Jóhannsson kemur til ríkisstjórnarfundar ásamt Benedikt Gröndal og Magnúsi Magnússvni. Jón
Baldvin lýsir því í bókinni hvernig hann steypti Kjartani af formannsstóli í Alþýðuflokknum.
urkenna það? Verkfræðimenntun Steingríms og ein-
lægur áhugi hans á ýmsum framfaramálum reiknað-
ist honum líka til tekna.
Steingrímur talar heldur óvirðulega um Hannibal
í ævisögu sinni. Hann má því gjarnan vita það að
þegar Steingrímur lá undir ámæli í svokölluðu
„grænu-baunamáli“ fyrir kosningarnar 1971 fyrir-
bauð Hannibal sínu fólki að nota það til árása á
Steingrím. Ef til vill vildi hann forðast að gera Stein-
grim að píslarvotti. En sjálfur bar Hannibal við
fornri vináttu sinni við Hermann, föður Stein-
gríms.“
Til framdráttar röngum málstað
Þótt Ólafur Ragnar Grímsson og Jón' Baldvin
Hannibalsson séu báðir Vestfirðingar lágu leiðir
þeirra lítt saman fyrr en þeir voru komnir á fullorð-
insár og ekki áttu þeir með sér pólitískt samstarf
fyrr en eftir kosningarnar 1974 þegar þeir urðu báð-
ir varaþingmenn fyrir Samtök frjálslyndra og
vinstri manna:
„Ég gerði ósjálfrátt ráð fyrir því að við Ólafur
Ragnar myndum eiga samleið, eftir að Samtökin
voru af dögum, inn í Alþýðuflokkinn sem mér þótti
sjálfgefið að ætti að verða pólitískt heimkynni ísa-
fjarðarkrata eftir að okkur báðum hafði reynst villu-
gjarnt um refilstigu íslenskra stjórnmála. Ákvörðun
hans um að ganga til liðs við Alþýðubandalagið kom
mér því mjög í opna skjöldu. Ólafur hefur aldrei ver-
ið marxisti, ekki einu sinni sósíalisti, heldur vænt-
anlega verið einhvers konar sambland af ísafjarðar-
krata og breskum krata fóstruðum í Manchester.
Mér er það enn í dag hulin ráðgáta hvað það var sem
rak hann af fjalli inn í rétt Alþýðubandalagsins,
ásamt með þeim félögum Svavari Gestssyni, Hjör-
leifi Guttormssyni og Ragnari Amalds. Hélt hann að
Alþýðuflokkurinn væri ekki á vetur setjandi?
Kannski lærisveinar Lúðvíks [Jósepssonar] hafi ver-
ið jafnhissa á því sjálfir? Allavega hafa þeir ekki set-
ið á sárshöfði síðan.“ Síðar í bókinni segir Jón Bald-
vin: „Og ekki verður það af Ólafi Ragnari Grímssyni
skafið að hann var atvinnumaður í pólitískiun áróð-
ursbrögðum og hikaði aldrei við að snúa staðreynd-
um á haus, ef það mátti verða til framdráttar röng-
um málstað."
Minkur í hænsnabúi
Jón Baldvin gefur nefndarstörfum á Alþingi, þeg-
ar hann tók þar fyrst sæti, ekki háa einkunn. Haust-
ið 1982 fór hann fram á það að vera settur í landbún-
aðamefnd Alþingis þar eð hann þóttist vita að í
þeirri nefnd væri hvað verst farið með almannafé af
öllum nefndum þingsins. „Formaður landbúnaðar-
nefndar var þá Stefán Valgeirsson, þingmaður
Framsóknarflokksins úr norðurlandskjördæmi
eystra. Aðrir nefndarmenn voru allir með tölu hand-
gengnir landbúnaðarkerflnu, það er að segja þing-
menn sem jafnframt voru bændur og framsóknar-
„Við, keppinautar Steingríms á þessum árum. höfð-
um yfirleitt tilhneigingu til að vanmeta hann.“
menn úr Framsóknar- og Sjálfstæðisflokki (og sjálf-
sagt hefur verið þarna einhver þingmaður Alþýðu-
bandalagsins af sama sauðahúsi). Það fór ekkert á
milli mála að litið var á nærveru mína á þessum
nefndarfundum sömu augum og á mink í hænsnabúi
- enda hófst „samstarfið" ekki vel.
Fyrsti fundur byrjaði á því að formaðurinn, Stef-
án Valgeirsson, hóf að lesa upphátt fyrir aðra nefnd-
armenn eitthvert frumvarpið frá landbúnaðarkerf-
inu um meiri styrki og hærri framlög í þágu hins
göfuga málstaðar. Ég gerði athugasemd og bað hátt-
virtan formann að gera hlé á máli sínu. Spurði sið-
an hvort formaður gengi ekki út frá því aö nefndar-
menn væru læsir? Og ef svo væri, hvort ekki væri
ráð að fara að ræða málið, fremur en að eyða tíman-
um í þennan upplestur (það skal tekið fram að Stef-
án var afar seinlæs og seinmæltur). Þessi ósvífni olli
því að formaðurinn missti nánast málið og var lengi
að ná sér, eftir þessa óvirðingu sem honum fannst
sér vera sýnd. Eftir það hélt hann sérstaka fundi
með hinum innvígðu og handgengnu jábræðrum sín-
um úr landbúnaðarkerfinu þar sem þeir sömdu sín
í milli um það sem kæmi í hvers hlut af skattfé al-
mennings. Formlegir nefndarfundir voru því sem
næst eingöngu haldnir til að staðfesta áður teknar