Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1907, Side 75
77
sléttan er bardagi við þúfurnar, og þegar hún kemur til
sögunnar er það fyrst að þúfurnar fara að bíða ósigur í við-
ureigninni við bóndann, en þessi sigur bændanna hefir orðið
og verður því meiri, sem fleiri þúfur hafa orðið og verða
upprættar með jafnri fyrirhöfn.
Hér á eftir skal farið nokkurum orðum um þúfnasléttuna
hér á landi frá því fyrst fer að bóla á henni og til þessa tíma.
II. Saga þúfnasléttunnar.
Saga þúfnaslétt- Saga þúfnasléttunnar er ekki gömul. Hún
unnar hefst seint nær ag ejns yfir rl5ma 5)^ £;n þvf er ver
á 18. öld. * * » Qg rniður að svo skuli vera, því ætti þúfna-
siéttan lengri sögu og fyr hefði verið byrjað að slétta, þá
myndi nú meira vera orðið áunnið. En 'sama má og segja
um margt annað í framfara- og framkvæmdalífi voru, sem
skamt er á veg komið. Utlend kúgun og áþján, sem drepið
hafði dug og framkvæmdarhug úr þjóðinni, og vanþekking og
hugsunarleysis-vanafesta komu í veg fyrir það, að byrjað væri
að hefjast handa til umbóta fyr en seint og um síðir. Það
er fyrst þegar þjóðin er komin svo á heljarþrömina, að henni
virðist ekki lengur lífvænt f landinu, að farið er að hugsa til
umbóta á atvinnuvegum landsins.
Það er á 18. öldinni, sem umbótahugmyndirnar fara að
koma í ljós. Þegar búið er að skera niður sauðfé lands-
manna sökum fjárkláðans eftir 1772* og sauðfjártalan í
landinu nær ekki meira en Ví—V2 af því sem hún var um
1760, á undan kláðafaraldrinu **, þá fer fyrst að bóla á því,
að farið sé að hugsa um jarðabætur, og þar á meðal þúfna-
sléttun.
* Niðurskurður á sauðfé var fyrirskipaður með tilskipun 12. maí
1772.
** A árunum 1762—1782 er talið að landsmenn Hafi mist og skorið
sökum fjárkláðans 280 þús. sauðfjár, en eigi átt eftir nema um
90 þús. Skýrslur um landshagi á íslandi. 2. bindi, 79. bls.