Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.07.1992, Blaðsíða 14
14
ERIK PETERSEN
hann veitti safninu forstöðu og bæri ábyrgð á fjársjóðum þess, yrði
ekki svo dýrmætt eindæma verk lánað úr landi“.22
Bruun var nú ekki einungis vandi á höndum gagnvart nýja
beiminum, heldur hafði hann einnig sitthvað við að kljást í hinum
gamla. Athugasemdin í Aftenposten hlýtur að hafa gert honum
gramt í geði, ekki sízt þegar þess er gætt, að sama dag og hún var
prentuð í Christianíu birti hann grein í Berlingske Tidende í
Kaupmannahöfn, þar sem hann svarar greininni í National-
tidende frá deginum áður. Bruun segir þar, að hann geti ekki
vegna athugasemdanna í Nationaltidende „látið hjá líða að skýra
frá því, að stjórn hinnar stóru Konungsbókhlöðu, þ.e.a.s. yfir-
bókavörðurinn, hafi ekki nokkurt vald til að lána svo dýrmætt
handrit. Par sem ég hef átt hlut að samningum um þetta mál, tel ég
mig ekki hafa rétt lil að fjalla um það opinberlega. En ég tel mig
ekki gerast sekan um framhleypni, þó að ég segi, að ákvörðunin
um lán Flateyjarbókar hafi verið tekin af hinni konunglegu
ríkisstjórn.“
Auðvitað vakti það athygli, að Bruun skyldi þannig hreinsa sig
af ábyrgðinni á útláninu með því að vísa til ákvörðunar ríkisstjórn-
arinnar. Getið er um yfirlýsingu hans og mótspyrnu gegn láns-
ákvörðuninni í Dannebrog 25. janúar (í ritstjórnargrein, „Dan-
mark paa Chicago-Udstillingen“), þar sem einnig kom frarn
eftirfarandi: „Sagt er, að hópur vísindamanna vorra hyggist gera
enn eina tilraun til að fá breytt þeirri ákvörðun, sem tekin hefur
verið. Ætlað er, að með því að snúa sér til menntamálaráðherrans
verði hægt að knýja svo á, að dugi.“ Þetta varð ekki í síðasta sinn, að
slíkur hópur freistaði þess að þrýsta á með svipuðum hætti.
Dannebrog hafði eins og þegar var sagt litið á lán Flateyjarbókar
á heimssýninguna í Chicago sem frægðarför bókar og var staðráð-
ið í að líta á hinar jákvæðari hliðar málsins. I greininni 25. janúar er
þess ekki látið ófreistað að benda á það auglýsingagildi, er fælist í
láninu: „Ekkert blað í víðri veröld léti ógetið um þessa dönsku
fjársjóði fornaldar og miðalda, og þar sem auglýsingar eru liður í
hverri heimssýningu, er það mál fyrir sig litlu landi að segja nei við
þeirra auglýsingu, er hin voldugu Bandaríki bregða upp af oss í
22 Bruun var kunnugt um þessa neitun og vakti athygli ráðuneytisins á henni þegar í
fyrstu greinargerð sinni um málið 6. október 1892. — Guðbrandur Vigfússon skrifaði
upp textann á tímabilinu frá febrúar 1858 til september 1864: sbr. Ejnar Munksgaard:
Om Flat0bogen ogdens Histone, Kbhvn 1930, s. 30 (= eftirsama höfund Om defornislöndska
handskrifterna meðsarskildhiinsyn til Flatöboken, Sth. 1936, s. 19), þar sem einnig er minnzt
á hina amerísku beiðni um lán á handritinu.