Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.07.1992, Blaðsíða 17
VÍNLANDSFERÐ FLATEYJARBÓKAR
17
hefur hann hér varpað Ijósi á rnálið, er gefur því vissa merkingu:
Hér geta Ameríkumenn með eigin augum séð sögu sína skjalfesta.
— Auðvitað má um það deila, hve rétt þetta sjónarmið sé, eins og
um hitt, tímann og lilefnið — Ameríkufund Columbusar, hvort
það væri það bezta, er hægt væri að hugsa sér.
Þegar að kvöldi sama dags var greint frá greinargerð Bruuns í
Aftenposten, og tveimur dögum síðar (2. febrúar) kveður „N“ sér
enn hljóðs, í það sinn sem „N.N.“, og aftur nafnlaust, „því að hér
skipti það rnáli ... að rökin séu ekki metin eftir mælandanum,
heldur einungis eftir þeirri heilbrigðu skynsemi og viti, er í þeim
felst“.
Ekkert nýtt kemur fram í þessari grein, nema ef væri í þeirri
hófsemi, er gætir í orðalagi hans fyrir áhrif frá greinargerð
Bruuns, að líta verði á lánið „einna helzt frá því sjónarmiði, að það
sé sýningar-húmbúk“.23
Enn ein grein náði fram að koma, áður en framvinda málsins
batt endi á umræðuna. Natonaltidende birti 7. febrúar lesanda-
bréf, undirritað „Deres ærbödige Abonnent“ [Yðar auðmjúkur
áskrifandi], þar sem einkum var dvalizt við þau áhrif, er það hefði
á amerískan almenning að sjá Flateyjarbók nreð eigin augum. Um
það segir auðmjúkur áskrifandi: „aðstaðan til nákvæmrar skoðun-
ar þessarar eldgömlu bókargersemi hlýtur að verða mjög tak-
mörkuð, ef hægt á að vera að gæta hennar, já einkum ef hún
verður höfð til sýnis undir gleri í læstu borði“.
Um heimildargildið, sem það hafi að setja frumritið á sýningu,
segir áskrifandinn og vitnar til útgáfu Reeves, að „maður skyldi
ætla, að hinir vantrúuðu Ameríkanar mundu fremur láta sann-
færast af rækilegri greinargerð eftir þeirra eigin fræðimann, er
nákvæmar ljósmyndir af texta Flateyjarbókar væru látnar fylgja,
en af því að leiða bókina lauslega sjónum, en við það gætu þeir
naumast sannreynt, að bókin væri ósvikin".
Áskrifandanum finnst í rauninni, að fylgja verði vottorð frá
Konungsbókhlöðu, svo að Ameríkumenn geti treyst því, að hér sé
raunverulega verið að sýna sjálfa Flateyjarbók, en þó þykir enn
betur til fallið, að safnið staðfesti með vottorði, að útgáfa Reeves sé
raunverulega gerð eftir Flateyjarbók.
Þótt í hinni opinberu umræðu kenndi stundum nokkurrar
23 Fram kemur ennfremur í greininni, aðþað var „N.N.“, sem hafði — einnig nafnlaust —
sent umrædda úrklippu til Bruuns. Skáletrunin er mín.
2