Frjáls verslun - 01.04.1959, Side 32

Frjáls Vcrzlun
tillhör inte precis mina liv- och
husorgan, men jag kom att bladdra
i den islandska tidskriften, vars
titel betyder ungefar ”Fri handel”,
háromdagen och hittade en drygt sju
sidor láng pre-
sentation av Bertil
Ohlin, dár det be-
rsttas att han ár
höfundur sósíal-
liberalismans, Den-
na islándska upp-
márksamhet bör
höfundur Ohlin
kunna vara stolt
över, i artikelse-
rien har tidigare
presenterats det
tyska undrets sto-
ra namn, ekono-
miminister Ludwig Erhard.
Fijálsri Verzlun barsi nýlega þessi úrklippa úr Dagens
Nyheter, en það er stærsta blað í Svíþjóð
liannsóknir á kísilmold hér á landi eiga sér
skamma sögu. Kom til mála, að nota kísilmold
sem hráefni til sementsgerðar, og mun hennar
fyrst hafa verið leitað liér í því sambandi sum-
arið 1936. í ársskýrslum Iðnaðardeildar 1938,
1939 og 1941—42, er getið um kísilmold, skýrt
frá fundarstöðum og efnagreiningar birtar.
Við byggingu áburðarverksmiðju á Islandi
kom kísilsalli á dagskrá á nýjan leik. Aburður
sá, sem þar er framleiddur, er hjúpaður kísilsalla
til varnar gegn raka, og notar verksmiðjan 600
lestir af salla árlega. Var áður kunnugt, að kísil-
mold er að finna í landi Gunnarshólma í Mos-
fellssveit. Stjórn Aburðarverksmiðjunnar lét
rannsaka námuna og tryggði sér rétt til vinnslu
hennar.
Ahugi á vinnslu og hreinsun kísilmoldar til
útflutnings vaknaði þegar kunnugt varð um
þykk lög af kísilmold í botni Mývatns og við
Laxá í Aðaldal. Rannsóknir hafa leitt í Ijós, að
náman í botni Mývatns muni vera sú stærsta
sinnar tegundar í Evrópu, og að unnt. sé að
hreinsa sallann úr botnleðjunni að vild.
VÖRUSKIPTASAMNINGUR VIÐ
FINNLAND
Hinn 3. febrúar var umlirritaður í Helsingfors vöruskipta-
samningur milli Islands og Finnlands. Samningur )>essi L'ildir
frá 1. febrúar 195!) til 31. jamiar 1900. Eflirfarandi lislar (1 og
II) taka yfir vörur l>ær, sem samiö var um og er ýmisl gefið
upp heildarverðmæti eða heildarmagn, en livergi cr saiuið um
einingarverðið. heldur er ]>að ákveðið með samkomulagi milli
einstakra kaupenda og seljemla i samningslöndunum:
LISTI I
Vöruteg. masti í £
1. Sagaðar og heflaðar trjávörur, meðlaldir tjörubornir
staurar, síldartunnur, tunnustafir o. fl........... 135.000
2. Krossviður, trélex og annar plöluviður lil bygg-
inga, mcðtaldar lakkaðar r’örur..................... 40.000
3. Blaðapappír og annar pappír....................... 220.000
4. Pappi og límborðar ................................ 85.000
5. Pappírs- og pappavörur ............................ 05.000
0. Vélar og áhöld, aflvélar, straumbreytar, rafmótorar
og rafslrengir...................................... 05.000
7. Ymsar málmvörur, meðt. sport- og veiðivopn ásamt
skotfærum .......................................... 15.000
8. Ymsar vörur (m. a. gúmmískófatnaður, grasfræ,
hjólbarðar, veggfóður, huappar, hreinlætis- og heim-
ilisvörur úr gleri, leirvörur, glervörur, glansleður,
eldsi>ýlur, netagarn, filmur og súrefnishylki) ...... 75.000
LISTI II
(Ulflutl frá íslandi)
Magn, Veröt-
Vöruteg. tonn inœti í £
1. Sild (söltuð, sykursöltuð og/eða krydduð) .. 0.000
2. Síld og/eða fiskiinjöl ................... 1.250
3. Fóður- og meðalalýsi og annað lýsi........ 500
4. Hraðfryst fiskflök og frysl síld ......... 200
5. Harðfiskur ............................... 150
0. Garnir ............................................. 15.000
7. Blaulsöltuð og/eða sútuð sauðskinn nsamt
öðrum skinnum og liúðum............................ 125.000
8. Ymsur vörur (m. a. niðursuðuvörur, prjónu-
vörur og handunnar vörur) .......................... 25.000
Nú fer mikið fyrir hverri lest kísilsalhi, og
er hann því dýr í flutningi, hvort heldur er á
sjó eða landi. Þess vegna er vafasamt að vinnsla
og útflutningur ódýrustu tegundanna koini til
greina hér. Um dýrari tegundirnar horfir málið
öðru vísi. A þeim verða farmgjöld og annar
flutningskostnaður lægri hluti heildarverðs en
á ódýrasta sallanum. Kemur þar til álila og
rannsókna, hvort unnt muni vera að hreinsa
kísilsallann á svo ódýran hátt, að hann verði
samkeppnisfær á erlendum markaði.
Höfundur sósial-
liberalismans.
32
FRJÁLS VERZLUN