Frjáls verslun - 01.08.1967, Page 8

B
FRJÁLS' VERZLUN
öllu á norskar hendur og drógust
um leið mjög saman.
VIÐSKIPTIN HIN SÍÐARI ÁR.
Nú vendi ég kvæði mínu í
kross og hleyp yfir aldirnar, en
ætla að freista að gera svolítið
yfirlit yfir viðskipti okkar nú á
dögum, sem eru ánægjulega mik-
il og blómleg.
Áður en sögunni víkur til við-
skiptanna nú hin síðustu ár, er
athyglisvert að renna huganum
lítillega yfir þróun þeirra undan-
farna þrjá áratugi. Taflan hér að
neðan er tekin úr norskum skýrsl-
um og sýnir viðskipti íslendinga
og Norðmanna árin 1938, 1948,
1958 og 1966. í þúsundum norskra
króna voru þau sem hér má sjá:
Útfl. Isl. Innfl. ísl.
til Noregs: frá Noregi:
1938 .... 4.848 2.878
1948 . .. . 1.469 4.070
1958 .... 6.283 16.788
1966 . . . . 28.114 102.965
Af þessari töflu má sjá, að það
er fyrst á hinum síðustu 8—10
árum, að viðskipti okkar hafa
blómgazt verulega. Það er tæp-
ast nokkur tilviljun, að einmitt
á þessu tímabili hafa fiskveiðar
íslendinga aukizt að mun. Af-
raksturinn af og fjárfestingin í
þessum atvinnuvegi setja greini-
legt mark sitt á tölurnar hér að
ofan.
Magn viðskiptanna milli ís-
lands og Noregs getur verið háð
miklum sveiflum frá ári til árs.
Ef athugaðar eru upphæðirnar hin
síðustu þrjú árin, ættum við að
geta fengið nokkuð ljósa hug-
mynd um gang viðskiptanna.
Tölurnar sýna milljónir íslenzkra
króna:
1964 1965 1966
Innfl. ísl. frá
Noregi .... 609,2 367,9 677,8
—þar af skip
og önnur
flutn.tæki . . 312,7 53,3 251,1
Innfl. auk skipa 296,5 314,6 426,7
Útfl. ísl. tii
Noregs .... 303,4 86,0 164,6
— þar af
síldarlýsi . . . 222,2 16,0 74,9
Útfl. auk síld-
arlýsis . . . 81,2 70,0 89,7
Eins og sjá má, eru það fyrst
og fremst viðskipti með skip og
síldarlýsi, sem valda sveiflunum
frá ári til árs. Af sérstökum
ástæðum, sem snerta þessar vör-
ur, er heppilegast að greina þær
út úr heildarupphæðunum til
þess, að viðskipti með aðrar og
frekar „venjulegri“ vörur komi
betur í ljós. Sé litið á innflutn-
inginn frá Noregi auk skipa, sést,
að hann eykst frá 1964 til 1966
um tæp 50%, á sama bili og út-
flutningur til Noregs auk síldar-
lýsis eykst aðeins um hér um bil
10%.
Heildarupphæðirnar sýna, að
vöruskiptajöfnuðurinn hefur ver-
ið ákaflega óhagstæður fslend-
ingum öll árin. Að sjálfsögðu er
þetta nátengt atvinnulífi beggja
landanna. Sjávarafurðir nema
meira en 90% útflutnings íslend-
inga, en innflutningsmöguleikar
fiskjar til Noregs eru takmark-
aðir, þar eð Norðmenn lifa einn-
ig að miklu leyti á útflutningi
þessara sömu vörutegunda, sem
kunnugt er.
Frá 1965 til 1966 fluttist Nor-
egur úr 6. sæti í hið 4. í röð selj-
enda til íslands og frá 13. sæti til
hins 12. í röð kaupenda frá land-
inu. Árið 1966 komu nær 10%
innflutnings til íslands frá Nor-
egi, en aðeins u. þ. b. 2,7% ís-
lenzks útflutnings fóru til Nor-
egs.
Hvað kaupa íslendingar í Nor-
egi? Auk skipa má nefna í hópi
helztu varanna þessi þrjú ár, sem
áður var getið, í millj. ísl. króna:
1964 1965 1966
Trjávara og korkur Vélar, auk 90,6 52,0 92,2
rafvéla 34,2 40,7 81,3
Málmvarningur Rafvélar, við- 19,4 27,6 35,4
tæki, raf- magnstæki . . 15,1 20,8 31,6
Garn, vefnaðar-
vörur 33,0 32,7 29,9
Efnavara, frum-
efni, efna- sambönd . . . . 1,5 23,1 29,0
Tilbúinn
áburður ... Ýmsar fuli- 41,3 43,9 20,5
unnar vörur 11,4 14,0 20,0
Járn og stál .. Pappír, pappi 5,8 7,1 13,7
og aðrar pappírsvörur 9,5 11,6 12,4
Það er athyglisvert, að þær
vörur, sem viðskipti þeirra sýna
mesta aukningu, eru framleiðslu-
tæki, svo sem vélar, og hráefni,
sem sagt hlutir til uppbyggingar
í landinu.
Þær vörur, sem Norðmenn
keyptu af íslendingum, auk síld-
arlýsis, voru þessar:
1964 1965 1966
Sérverkuð saltsíld 26,9 30,4
Venjuleg saltsíld .. 18,0 6,7 6,4
Fryst kindakjöt .. - - 21,1
Saltað kindakjöt .. 14,3 16,3 4,0
Frystur humar og
rækjur ........... - 0,9 8,7
Þorskalýsi ......... 24,4 7,4 4,9
Athyglisverður þáttur hins ís-
lenzka útflutnings til Noregs er,
að fryst kindakjöt er nýtilkomið,
1966, og selst fyrir 21 millj.
króna. En þess í stað hefur út-
flutningur saltaðs kindakjöts
dregizt mjög saman. Samt sem
áður hefur útflutningur kinda-
kjöts til Noregs vaxið úr 451
tonni á 16,3 millj. árið 1965 upp
í 715 tonn á 25,1 millj. árið 1966.
Um 43% alls útflutnings íslend-
inga á frystu kindakjöti fór til
Noregs árið 1966. Og eins og áð-
ur keyptu Norðmenn svo til allt
saltað kindakjöt, sem íslendingar
fluttu út á árinu. Hlutur Noregs
í útflutningi íslendinga á kinda-
kjöti jókst þannig frá u. þ. b. 1/3
árið 1965 í u. þ. b. 1/2 árið 1966.
Annar þáttur, sem kom til
skjalanna árið 1965, hefur náð
allsæmilegri upphæð árið 1966,
en það eru frystur humar og
rækjur. Á hinn bóginn dregst
sala þorskalýsis saman.
ÞAÐ, SEM AF ER ÁRSINS.
Fyrsta fjórðung yfirstandandi
árs hefur innflutningur frá Nor-
egi minnkað frá u. þ. b. 83 millj.
kr. á fyrsta ársfjórðungi 1966 í
um 63 millj. í ár. Af einstökum
vörutegundum minnkar innflutn-
ingur einkum á vélum, auk raf-
málmum og málmvörum, en inn-
flutningur rafvéla og rafmagns-
tækja, ásamt efnavörum, frum-
efnum og efnasamböndum hefur
í staðinn aukizt.
Útflutningur íslendinga til
Noregs hefur aukizt frá u. þ. b.
17 millj. kr. á fyrsta ársfjórðungi