Frjáls verslun - 01.03.1979, Síða 79
vaxtabyrðar á bakinu og verða að taka á sig hinn háa
olíukostnað. Bátum hér í Eyjum hefur farið fækkandi.
Þó að auglýsingin í desember sem slík hafi ekki borið
þann árangur, sem reiknað var með hvað snertir sölu
á bátunum, þá var beztu bátunum helzt sýndur áhugi
og nú er verið að selja einn mjög góðan bát héðan úr
Eyjum til Grindavíkur.
F.V — Hvað segja aflaskýrslur um afkomuna í
fyrra?
Arnar: — Frá árinu 1977 hefur bolfiskaflinn
minnkað úr 33,700 tonnum í 32,300 í fyrra. Heildar-
aflinn, sem berst á land hér 1977, þar með talin loöna
að sjálfsögðu, var 157,800 tonn en 150,500 tonn í
fyrra. Hlutur þorskaneta hefur farið minnkandi í
heildaraflamagninu. Var hann 31,8% árið 1977 en
27% árið 1978. Svipuð þróun hefur verið með botn-
vörþuna. Þaó sem kemur á móti er aukning í hlutfalli
togaraaflans, sem hefur vaxið úr 16,7% árið 1977 í
22,9% árið 1978.
Eins og ég sagði áður hefur heldur meiri afli borizt
hér á land fyrstu tvo mánuði þessa árs en á sama tíma
í fyrra. Tölurnar eru þær, að fyrstu tvo mánuði 1978
var botnfiskaflinn 3364 tonn en 4065 tonn í ár. Það er
aukning í afla togaranna, sem þessu veldur.
F.V.: — Eru einhverjar fyrirætlanir uppi um að fá
hingað fleiri togara?
Arnar: — Ég á ekki von á því. Útgerð togara héð-
an úr Eyjum hefur verið erfið. Það er fyrst og fremst
hár olíukostnaður, sem gerir hana erfiða. Meðalsigl-
ingatími togaranna á Vestfjarðamið er um 26 klst. en
Vestfjarðatogararnir þurfa ekki að sigla nema 4—6
tíma. Ef aflinn er fenginn á miðunum hér nær Eyjun-
um er miklu meira af öðrum tegundum en þorski í
honum, þ.e.a.s. ufsa og karfa, sem ekki eru jafnverð-
mætar. Það er líka dýrt að hafa mannskap um borð í
þessum löngu ferðum. Vestfjarðatogarar geta farið
inn með sinn afla og landað, ef gerir brælu, en okkar
skip verða að bíða (vari.
F.v.: — Hvernig hefur afkoma vinnslufyrirtækj-
anna verið?
Arnar: — Hún hefur verið mjög erfið frá miðju ári
1977 og engin ákveðin lausn fengizt á þeim vanda.
Þessi stóru og miklu hús hér í Vestmannaeyjum, sem
voru byggð með tilliti til þess að hér voru miklir topþar
á vertíðinni áður fyrr, eru mjög erfið í rekstri. Hlutur
þorsks og ýsu í aflanum hér var ekki nema 64,8% í
fyrra en er víða mun hærra. Þetta þýðir að hér berst
meira á land af öðrum tegundum, sem lægra verð
fæst fyrir.
Helztu fyrirtækin hér í fiskvinnslunni eru ísfélag
Vestmannaeyja h.f., Fiskiðjan h.f. og Vinnslustöðin
h.f. Þau eru mjög sviþuð að stærð og framleiðslu-
verðmæti hjá hverju um sig var um tveir milljarðar.
Heildarútflutningsverðmæti sjávarafurða frá Vest-
mannaeyjum var í fyrra 10,2 milljarðar á móti 7,2 mill-
jöröum árið áður.
F.V.: — Hver er saga fyrirtækisins Samfrosts?
Arnar: — Þetta er sameiginleg skrifstofa frysti-
húsanna í Vestmannaeyjum. Samfrost var stofnað af
fjórum frystihúsum hér árið 1968 og var fyrirtækinu
ætlað að þjónusta frystihúsin á þeim sviðum sem
samvinna þeirra kæmi helzttil greina. Fyrirtækinu má
skipta í þrennt. í fyrsta lagi er framleiðnideild, sem sér
um vinnurannsóknir og ýmislegt varðandi bónusmál í
frystihúsunum. Svo er það tölvudeild, sem reiknar út
vinnulaun og bónus fyrir öll húsin. Hún annast líka
ákveðna þjónustu fyrir bæjarsjóð Vestmannaeyja. Þá
er hér viöskiptadeild. Innan hennarer útgerðarfélagið
Klakkur h.f., sem er sameign þriggja frystihúsa, Lifr-
arsamlag Vestmannaeyja, sem eins og nafnið bendir
til tekur á móti lifur og vann úr um 1000 tonnum t.d. í
fyrra. Hér eru einnig skrifstofur fyrir fiskverkunar-
stöðina Stakk, sem þurrkar saltfisk. Einnig er hér
skrifstofa Rannsóknarstofu fiskiðnaðarins í Vest-
mannaeyjum, sem er sjálfseignarstofnun. Og að
sjálfsögðu erum við einnig með skrifstofu fyrir Sam-
frost og undir hana heyrir sameiginleg ferskfisks-
matsstöð fiskkaupenda í Vestmannaeyjum, sem sér
um allar togaralandanir. Vinnuveitendafélag Vest-
mannaeyja hefur hér skrifstofu og við erum umbjóð-
endur SÍF og Síldarútvegsnefndar.
Hér eru haldnir reglulega fundir með stjórnendum
þeirra fyrirtækja, sem Samfrost starfar fyrir, einn til
tveir fundir í viku, þar sem rædd eru sameiginleg mál
og reynt að finna lausn á vandamálum, sem upp koma
hverju sinni. Starfsmenn Samfrosts eru 12 og eru þá
meðtaldir starfsmenn í matsstöðinni.
F.V.: — Er þetta samstarf einsdæmi á landinu?
Arnar: — Mér er ekki kunnugt um að sams konar
samstarf sé með fiskvinnslufyrirtækjum annars staðar
á landinu. Aftur á móti eru uppi hugmyndir um að taka
upp vísi að þessu samstarfi hjá fiskverkendum á
Suöurnesjum. Af því tilefni hafði sjávarútvegsráðu-
neytið samband við okkur hjá Samfrosti. Fulltrúi frá
okkur mætti á fundi með mönnum frá ráðuneytinu og
fiskverkendum á Suðurnesjum í febrúar til að vinna
aö þessu máli.
Það finnst myndarlegur þorskur enn innan um í aflanum.
77