Frjáls verslun - 01.03.1979, Blaðsíða 102

ti! umrædu
Þegar þetta er skrifað er engan veginn
ljóst, hvernig efnahagsinálafrumvarpi
þingmannsins Ólafs Jóhannessonar
reiðir af í meðförum löggjafarsamkund-
unnar. Enginn treystir sér heldur til að
spá fyrir um afdrif ríkisstjórnarinnar,
sem til skamms tíma laut forystu þessa
áðurnefnda þingmanns. Sumir segja, að
ráðherrar hafi gengið svo langt í yfirlýs-
ingum sínum á ríkisstjórnarfundum og
opinberum vettvangi að þessi stjórn
verði ekki starfhæf lengur. Ef framhald
eigi að verða á stjórnarsamstarfinu þurfi
allavega að gera róttæka breytingu á
skipan ráðherraembætta og eiga kunn-
ugir þá við það, að ráðherrar Alþýðu-
bandalagsins hljóti að segja af sér og
flokkurinn tilnefna aðra í þeirra stað.
Forystumenn í Verkamannasam-
bandi íslands og þá fyrst og fremst þeir
Guðmundur J. Guðmundsson og Karl
Steinar Guðnason hafa reynt að bera
klæði á vopnin, sem flokksbræður þeirra
í Alþýðubandalagi og Alþýðuflokki hafa
beitt hver gegn öðrum í hjaðningavígum
innan hinnar íslenzku vinstrihreyfingar.
Ríkisstjórn Ólafs Jóhannessonar hef-
ur átt tilveru sína undir mönnum á borð
við þá Guðmund J. Guðmundsson og
Karl Steinar Guðnason. Þeir voru arki-
tektar þessa stjórnarsamstarfs og þeir
hafa á síðari tímabilum haldið líftórunni
í stjórninni. Svo að það tækist hafa þeir
m.a. fórnað miklum hagsmunum um-
bjóðenda sinna í verkalýðsfélögunum,
sem tóku loforð stjórnarflokkanna um
“samningana í gildi” trúanleg og guldu
þeim atkvæði sitt út á þau. Forystuliðið í
Verkamannasambandi íslands sveik
fólk til þess að pólitískum markmið-
um húsbændanna í Alþýðubandalagi og
Alþýðuflokki yrði náð. Fall vinstri
stjórnar nú yrði stórfelldur álitshnekkir
þessara foringja í verkalýðshreyfing-
unni, ef ekki banabiti þeirra sem jafn
valdmannslegra fyrirliða og þeir hafa
verið síðustu misseri. Mikið er í húfi og
þess vegna verða þeir nú að tjasla saman
þetta rekald, sem ríkisstjórnin er orðin,
af því að það kann að verða eina björgun
þeirra sjálfra.
Stjórnmálaþróunin hér á landi síðustu
árin sýnir eins og reyndar dæmin frá
sumum nágrannalöndum okkar einnig,
að valdið hefur færzt í stöðugt vaxandi
mæli frá löglega kjörnum fulltrúum á
þingi og í ríkisstjórn yfir á hendur for-
ingja þrýstihópa, sérstaklega í laun-
þegasamtökunum, sem ekki eru háðir
neinum þjóðarvilja eins og hann birtist
hverju sinni í almennum kosningum.
Það er meira að segja mjög umdeilanlegt
að hve miklu leyti þeir sækja vald sitt og
umboð til óbreyttra félagsmanna í sam-
tökunum. Slík er félagsdeyfðin á þeim
vettvangi en miðstjórnarvald fámennrar
foringjaklíku þeim mun meira. Hinn
þröngi hópur hefur tekið sér vald.
Sú staða hlýtur að vekja alla fylgj-
endur lýðræðislegra leikreglna í samfé-
laginu til umhugsunar. Það er mál til
komið að þjóðin láti ekki einn og einn
foringja taka fram fyrir hendurnar á sér,
foringja, sem leynt og ljóst sýna hinum
viðurkenndu valdastofnunum þjóðar-
innar lídlsvirðingu sína. Þeir, sem jafna
saman stjórnarráðinu, pylsuvagninum
og Hressó eins og Guðmundur J. Guð-
mundsson gerði nýlega í blaðaviðtali,
eru ekki trausts verðir.
98