Frjáls verslun - 01.07.1979, Blaðsíða 60
stæðufé á gjaldeyrisreikningunum hefur veriö lagt inn
í Seðlabankann, sem hefur síðan ávaxtað það með
sama hætti og annað fé í gjaldeyrisvarasjóði lands-
manna. Hefur því í raun verið 100% innlánsbinding á
þessu fé og ekkert af því verið notað til útlána hér
innan lands í stað erlends lánsfjár.
Frekari þróun
Víkjum nú nokkrum orðum að því, hvernig hugsan-
legt er að þróa innlendu gjaldeyrisreikningana frekar.
Á meöan ætlunin er að viðhalda íslenzku krónunni
sem sérstökum gjaldmiðli er Ijóst, að ekki kemur til
álita við núverandi aðstæður að heimila sölu gjald-
eyris í bönkunum beinlínis til innleggs á gjaldeyris-
reikninga. Væri það heimilað mætti búast viö því að
stór hluti sparnaðar landsmanna flyttist yfir í þetta
form, svo framarlega sem ekki væri um leið boðið upp
á fleiri samkeppnishæf sparnaðarform, og að því til-
skildu að gengi íslenzku krónunnar væri látið falla til
samræmis við verðbólguþróunina innanlands, eins
og raunar er óhjákvæmilegt til lengdar. Væri þess þá
skammt að þíða, að lögmál brezka hagfræðingsins
Greshams um tvo gjaldmiðla, sem eru samtímis í
notkun, yrði alls ráðandi. Þá væru saman í umferð
„góður" gjaldmiðill (hinn erlendi) og „slæmur" (hinn
innlendi), og hinn slæmi væri aðeins notaður sem
skiptimiðill í viðskiptum en hvorki sem mælieining né
geymsla verömæta. Sú spurning á rétt á sér, hvort hér
væri í sjálfu sér um óæskilega þróun að ræða, þ.e.
hvort ísland sé í raun og veru gjaldeyrissvæði af
hagkvæmustu stærð (optimal currency area), en ekki
skal frekar velt vöngum yfir því á þessum vettvangi.
Ljóst er að rýmka má á ýmsa lund þær reglur, sem
um gjaldeyrisreikningana gilda, enda þótt ekki verði
stuðlað að því að allur sparnaður landsmanna hverfi
inn á þá eða erlendur gjaldeyrir ýti íslenzku krónunni
úr sessi.
Burtséð frá minni háttar atriðum, sem byggjast á
einföldum ákvörðunum um framkvæmd, eins og fjöldi
reikningsgjaldmiðla og hámarksúttektarupphæð,
mætti hugsa sér að heimila t.d. útflytjendum vöru og
þjónustu að leggja andvirði útflutningsins inn á
reikninga þessa. Auðvitað er Ijóst, að stærsti hluti
andvirðis útflutnings yrði áfram seldur bönkunum,
enda eru afkomumöguleikar útflutningsfyrirtækja hér
á landi ekki þess eðlis að þau treystist til að hafa
stórar fjárhæðir liggjandi í bönkum. Einmitt vegna
þessa ætti að vera óþarfi að meina þessum aðilum
að opna reikninga. Til álita kæmi einnig að heimila
erlendum aðilum að leggja fé inn á reikninga hér, svo
framarlega sem svo yrði búið um hnútana, að slíkt
hefði ekki óeðlileg áhrif á peningamagn eða aðra
þætti efnahagslífsins.
Aðalatriðið er þó að veita almenningi í landinu góða
þjónustu og uppfylla þær kröfur, sem gerðar eru nú á
tímum. Höfuðforsenda þess er sú, að tryggt sé, að
almenningur geti fengiö fé sitt til baka með þeim
kjörum, sem um er samið, en það er jafnframt for-
senda þess að reikningar þessir nái varanlegri fót-
festu.
K. Auðunsson h/f byggingavörur
Eigum fyrirliggjandi hrein-
lætistæki, blöndunartæki,
ofnloka, rör og rörafittings,
einangrunarhólka, plaströr
og plastfittings, ásamt
öðrum fylgihlutum til vatns,
hita og frárennsiislagna.
Termostatiskir ofnlokar frá
Þýskalandi
K. Auðunsson
Langholtsvegi 109
Símar 86088 — 86775
60