Morgunblaðið - 20.01.2001, Qupperneq 10
FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
SVERRIR Hermannsson, formaður
Frjálslynda flokksins, sagði í setning-
arræðu á landsþingi flokksins sem
hófst í gær að fjármálafyrirtæki eins
og Landsbankinn hefðu tekið de-
CODE genetics, móðurfyrirtæki Ís-
lenskrar erfðagreiningar, upp á arma
sína, og síðan „narrað vankunnandi
Íslendinga til að kaupa hluti í félaginu
á allt að sexföldu verði eins og nú er
komið á daginn. Þúsundir manna
standa höndum uppi vegna þeirrar
svikamyllu. En fjármálajöfrarnir
ganga nú sem óðast að þessu auðtrúa
fólki og hirða bréf nú aftur fyrir
smánarverð og veðsettar eignir
manna og munu vafalaust kalla gróða
sinn þegar fram í sækir“, sagði Sverr-
ir.
Hann sagði að með ólíkindum hefði
verið að fylgjast með hvernig stjórn-
völd tóku Íslenska erfðagreiningu
upp á arma sína „og veittu fjárglæfra-
mönnum einkaleyfi til tólf ára á því
sviði. Starfsemi fyrirtækisins er án
vafa afar mikilsverð og ber að efla
sem kostur er, en einkaafskipti rík-
isvaldsins af fyrirtækinu héldu menn
að heyrðu fortíð til í frjálsu markaðs-
kerfi. Meira að segja setti forsætis-
ráðherrann landskunna húskarla sína
í lögfræðingastétt til að hjálpa fyrir-
tækinu í einokunarstöðu. Reyndar
sömu fræðimennina og settir voru til
starfa að finna leiðir til að hrinda úr-
skurði æðsta dómstóls þjóðarinnar“,
sagði hann m.a. í ræðu sinni.
Sverrir fjallaði einnig um stöðu og
stefnu Frjálslynda flokksins og sagði
að þess hefði orðið vart að flokks-
mönnum hefði þótt of hægt miða um
vöxt og viðgang Frjálslynda flokksins
en sagði að sígandi lukka væri best.
Beita öllum tiltækum ráðum til
þess að brjóta fiskveiðilögin
Sverrir gagnrýndi harðlega „yfir-
gang framkvæmdavaldsins“ vegna
dóms Hæstaréttar í öryrkjamálinu og
sagði að hið sama hefði verið upp á
teningnum þegar kvótadómurinn var
kveðinn upp í desember 1998.
„Það hefur margur sjómaður, sem
sviptur hefur verið frumburðarrétti
sínum til fiskveiða, leitað til þess, sem
hér talar, og beðið hann um álit á því
hvort viðkomandi væri ekki óhætt að
brjóta þau ólög sem sett hafa verið
um fiskveiðistjórn á Íslandi. Ég hef
hingað til lagst mjög eindregið gegn
því. En eftir þetta, sem nú síðast er á
undan gengið, er líklegt að ég breyti
afstöðu minni.
Hvað höfðingjarnir hafast að, hinir
ætla sér leyfist það. Ef ríkisvaldið
heldur svo fram stefnunni í fiskveiði-
málum sem ætla má mun sá sem hér
stendur beita sér fyrir því með öllum
tiltækum ráðum að brjóta þau lög og
þær reglur á bak aftur. Með öllum til-
tækum ráðum. Mér ætti ekki að vera
vandara um en sjálfu ríkisvaldinu í
umgengni við lagabókstafinn. Skili
gripdeildarmenn sjávarútvegsins
ekki aftur ránsfeng sínum til réttra
eigenda skulu þeir hitta sjálfa sig fyr-
ir,“ sagði Sverrir.
Hann setti einnig fram harða gagn-
rýni á forystu Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins og sagði m.a.:
„Meðan hinn nýi Sjálfstæðisflokkur,
undir stjórn Davíðs Oddssonar og
Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar,
í samvinnu við stórkvótagreifann
Halldór Ásgrímsson, fer með völd í
landinu mun auðvaldinu áfram þjónað
eftir þörfum þess.“
Matthías Bjarnason gagnrýndi
forystu Sjálfstæðisflokksins
Nálægt hundrað manns voru við-
staddir setningu landsþingsins í gær,
en því lýkur í dag.
Matthías Bjarnason, fyrrv. þing-
maður og ráðherra, er heiðursgestur
þingsins. Í ræðu sinni gagnrýndi
Matthías forystu Sjálfstæðisflokksins
fyrir að hafa horfið frá sinni gömlu
stefnu, að varðveita frelsi einstak-
lingsins og standa trúan vörð um
hagsmuni þeirra sem minnst mega
sín. Hann sagði að það hefði tekið sig
langan tíma að ákveða að segja skilið
við Sjálfstæðisflokkinn en sagðist
ekki vera í neinum vafa um að það
hefði verið rétt ákvörðun.
Matthías fór hörðum orðum um
viðbrögð ríkisstjórnarinnar við dómi
Hæstaréttar í öryrkjamálinu. „Í stað-
inn fyrir að hlíta dómnum er sett á
stofn nefnd taglhnýtinga forsætisráð-
herrans og ríkisstjórnarinnar til þess
að finna út hvernig er hægt að komast
hjá því að verða við þeim skýlausa
dómi sem Hæstiréttur var búinn að
úrskurða,“ sagði Matthías.
Sverrir Hermannsson gagnrýndi fjármálafyrirtæki og Landsbanka á landsþingi Frjálslynda flokksins
Nörruðu van-
kunnandi Íslend-
inga til að kaupa
hluti í deCODE
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sverrir Hermannsson, formaður Frjálslynda flokksins, flytur setningarræðu á landsþingi flokksins, sem haldið
er í Borgartúni 6 í Reykjavík. Störfum þingsins verður haldið áfram í dag en þinginu lýkur síðdegis.
VÍGSLA bókasafns Norræna húss-
ins í New York, sem kennt er við
Halldór Laxness, fór fram sl.
fimmtudagskvöld. Af því tilefni var
sagt frá stofnun menningarsjóðs
sem veita mun styrki til íslenskra
menningarviðburða í borginni.
Fyrir vígsluna flutti Halldór Guð-
mundsson, forstjóri bókaforlagsins
Eddu, erindi um ævi og ritstörf
Halldórs Laxness. Bókaforlagið hef-
ur jafnframt fært safninu verk Hall-
dórs Laxness að gjöf. Siv Friðleifs-
dóttir, umhverfisráðherra og
ráðherra norrænnar samvinnu, lýsti
yfir vígslu bókasafnsins með því að
klippa á borða en að lokinni mót-
töku í bókasafninu var gestum boðið
til fjáröflunarkvöldverðar til styrkt-
ar nýstofnuðum menningarsjóði.
Stofnframlög sjóðsins, sem nema
um 8 milljónum ísl. kr., voru færð
fram af hjónunum Hrafnhildi og
Kristjáni Tómasi Ragnarssyni, Sig-
urjóni Sighvatssyni og Sigríði Jónu
Þórisdóttur, Önnu og Ólafi Jóhanni
Ólafssyni, Thor Thors og Wathne-
fjölskyldunni auk Íslensk-ameríska
verslunarráðsins. Að sögn Ólafs Jó-
hanns Ólafssonar, sem umsjón hef-
ur með sjóðnum, er honum ætlað að
veita styrki til íslenskra listamanna,
hvort sem eru leikarar, myndlist-
armenn eða rithöfundar, sem hug
hafa á að kynna verk sín í borginni.
Undir kvöldverði voru fluttar
ræður af Siv Friðleifsdóttur, sem
færði kveðju íslensku ríkisstjórn-
arinnar, og Ólafi Ragnarssyni, sem
dró upp persónulega mynd af Hall-
dóri Laxness í gegnum kynni sín af
honum.
Menningarsjóður í
tengslum við bókasafn
Halldórs Laxness
Kristján Tómas og Jón Baldvin Hannibalsson, sendiherra Íslands í Bandaríkjunum, í nývígðu bókasafninu.
Morgunblaðið/Hulda Stefánsdóttir
Siv Friðleifsdóttir vígir bóka-
safn Norræna hússins í New
York sem kennt hefur verið við
Halldór Laxness. Við hlið henn-
ar stendur Kristján Tómas
Ragnarsson, formaður stjórnar
American-Scandinavian Found-
ation, Norrænu samtakanna, í
New York.
New York. Morgunblaðið.
Í UMRÆÐUM á Alþingi sl. mið-
vikudag lét Ögmundur Jónasson al-
þingismaður þau orð falla að hann ef-
aðist um að upplýsingar sem fram
komu í frétt Morgunblaðsins 13.
janúar sl. um fjölskyldutekjur ör-
yrkja væru réttar. Þar kom fram að
heimilistekjur hjóna þar sem annað
hjóna var öryrki hefðu numið 338
þúsund krónum árið 1999. Ögmund-
ur benti á að samkvæmt tveggja ára
gamalli skýrslu forsætisráðherra um
kjör öryrkja hefðu meðaltekjur
maka öryrkja árið 1997 verið 132
þúsund krónur á mánuði.
„Ég leyfi mér stórlega að draga í
efa þær upplýsingar sem komu fram
á baksíðu Morgunblaðsins ekki alls
fyrir löngu. Ég horfi frekar á þær
upplýsingar sem bornar voru fram í
þinginu fyrir tveimur árum af hæstv.
forsrh. þar sem fram kom að með-
altekjur maka öryrkja eru 132 þús.
kr. á mánuði. Þetta kom fram í
skýrslu hæstv. forsrh. á sínum tíma,“
sagði Ögmundur í umræðum á Al-
þingi.
Árið 1999 lagði forsætisráðherra
fram á Alþingi skýrslu um stöðu, að-
búnað og kjör öryrkja. Þar er fjallað
ítarlega um kjör öryrkja. Á blaðsíðu
18 í skýrslunni er fjallað um með-
altekjur öryrkja á árinu 1997, en töl-
urnar byggjast á upplýsingum frá
Þjóðhagsstofnun. Tekið er fram að
fjármagnstekjur séu ekki taldar með
vegna þess hversu misjafnt sé hvort
þær eru taldar fram. Þar kemur
fram að heildartekjur einhleypra ör-
yrkja á aldrinum 26–55 ára voru
1.598 þúsund krónur (133 þúsund kr.
á mánuði). Árstekjur barnlausra ör-
yrkja sem bjuggu einir voru 1.649
þúsund árið 1997 (137 þúsund kr. á
mánuði). Heildartekjur einstæðra
foreldra í hópi öryrkja voru 1.367
(114 þúsund kr. á mánuði).
Samkvæmt skýrslunni voru fjöl-
skyldutekjur hjóna á aldrinum 26–55
ára 3.805 þúsund krónur árið 1997
(317 þúsund kr. á mánuði). Ef horft
er til fjölskyldutekna allra öryrkja
sem voru í hjónabandi árið 1997
kemur í ljós að þær voru 2.586 þús-
und þetta ár (215 þúsund kr. á mán-
uði). Í skýrslunni segir að heildar-
tekjur hjóna þar sem bæði voru
öryrkjar hefðu verið 1.944 þúsund
þetta ár (162 þúsund kr. á mánuði).
Heildartekjur hjóna þar sem annað
hjóna er öryrki voru 2.643 þúsund
árið 1997 (220 þúsund kr. á mánuði).
Fjölskyldutekjur hjóna þar
sem annað var öryrki
Í frétt Morgunblaðsins 13. janúar
sl. segir að samkvæmt upplýsingum
frá Þjóðhagsstofnun hefðu fjöl-
skyldutekjur hjóna þar sem annað
þeirra var öryrki verið 338 þúsund
kr. á mánuði árið 1999. Þessi tala
endurspeglaði eingöngu þann hóp
sem fær viðbótargreiðslu vegna
dóms hæstaréttar, sem féll í lok síð-
asta árs.
Samkvæmt skýrslu forsætisráð-
herra um kjör öryrkja voru fjöl-
skyldutekjur allra hjóna þar sem
annað hjóna var öryrki 220 þúsund á
mánuði.
Skýrsla forsætisráðherra
um kjör öryrkja árið 1997
Fjölskyldu-
tekjur öryrkja
voru 220 þúsund