Morgunblaðið - 25.03.2001, Blaðsíða 30
VIÐSKIPTI Á SUNNUDEGI
30 SUNNUDAGUR 25. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
S
ængurfataverslunin Verið
hf. á horni Njálsgötu og
Snorrabrautar í Reykja-
vík á fjörutíu ár að baki.
Fyrirtækið hefur alltaf
verið í eigu kvenna og rekið af kon-
um, einungis tveir karlar hafa þeg-
ið þar laun á umliðnum fjörutíu ár-
um. Auk verslunarinnar er rekin
saumastofa þar sem megnið af vöru
verslunarinnar er framleitt.
Happdrættisvinningur
Upphaf þessa fertuga rekstrar er
um margt sérstakt. Erna Krist-
insdóttir, sem hefur starfað hjá
Verinu hf. nær frá byrjun, kann þá
sögu:
„Selma Antoníusardóttir stofnaði
Verið árið 1961. Hún var ættuð frá
Vestmannaeyjum og hafði fengið
berkla, var mikill sjúklingur en
náði heilsu. Hún var fátæk og illa
farin eftir berklana þegar hún fékk
stóran vinning í happdrætti SÍBS.
Þá kviknaði þessi hugmynd að
stofna fyrirtækið og notaði hún
peningana til þess. Selma fór með
Emilíu Þorgeirsdóttur, systur
Magnúsar í PFAFF, til Þýska-
lands. Þær kunnu hvorug þýsku, en
lærðu að fara með mynstursauma-
vél hjá framleiðanda vélarinnar.
Svona vél var keypt og þótti mikil
nýjung hér á landi. Hún var notuð
til að framleiða vöggusængurvera-
sett. Selma var framsýn kona og
afskaplega gaman að kynnast henni
og fá að vinna með henni. Einstök
manneskja,“ segir Erna. Gamla
mynstursaumavélin er enn nothæf
og stendur á saumastofu Versins á
Bíldshöfða 12 í Reykjavík. Búið er
að ánafna vélina Árbæjarsafni og
þess beðið að hún verði sótt. Vélin
verður að öllum líkindum vistuð á
iðnsögusafni.
Erna segir að Selma hafi selt
Kristínu Árnadóttur fyrirtækið upp
úr 1970 og hún átt það í um 20 ár.
Sveinbjörn Jónsson, maður Krist-
ínar, vann hjá konu sinni og var
fyrsti karlinn á launum hjá Verinu
hf. Árið 1992 keyptu Erna og Guð-
rún Sigursteinsdóttir Verið af
Kristínu. Guðrún seldi Elínu, dótt-
ur Ernu, sinn hlut 1997 og hefur
Elín unnið við reksturinn síðan.
Hún var þó öllum hnútum kunnug,
enda segist hún hafa alist upp á
saumstofunni og í búðinni. Eyjólfur
E. Kolbeins, maður Ernu og faðir
Elínar, vinnur einnig á saumastof-
unni. Hann starfaði í 34 ár hjá
Eimskip og var kjallarameistari á
Hótel Sögu í 20 ár. Þær mæðgur
segja hann mikinn snilling í að
sníða og er Eyjólfur annar karlinn
sem kemst á launaskrá Versins hf.
Þær Elín og Erna segja að
saumastofan hafi verið veigamikill
þáttur rekstursins allt frá upphafi.
Þrátt fyrir að innlendur iðnaður
hafi átt í vök að verjast fyrir stór-
auknum innflutningi þá stendur
eigin framleiðsla Versins undir um
95% af sængurfatasölunni í búðinni.
Þær flytja inn mikið af efnunum
sem saumað er úr. Efnin eru mest
keypt frá Austurríki og Þýskalandi
og aðeins það besta valið, að sögn
mæðgnanna. Þær nota til dæmis
ekki gerviefni í sængurverafram-
leiðsluna og selja ekki sængurföt
úr gerviefnum. Hjá Verinu er
saumað úr vönduðu bómullarsatíni,
en polyester-satín hefur ekki komið
þar inn fyrir dyr. Damaskið er fín-
asta silkidamask, en ekki eftirlík-
ing. „Við höfum flutt inn tilbúin
sængurföt og haft til sölu, en þau
enda yfirleitt á útsölu,“ sagði Elín.
„Gæði þess sem við framleiðum
sjálfar eru miklu meiri en sæng-
urfata sem verið er að flytja inn.“
Erna segir að Verið hafi staðið af
sér síharðnandi samkeppni inn-
flutnings. Oft hafi verið gerð hörð
hríð að íslensku sængurfötunum,
en þau hafi staðist vegna vöndunar
í efnisvali og saumaskap.
Sængurfatatískan
Sængurföt eru háð duttlungum
tískunnar líkt og önnur föt. Nú eru
hvít og ljósleit sængurföt úr dam-
ask-efni ríkjandi. Elín og Erna
segja að Íslendingar séu alveg sér
á báti með sængurfatatísku. Aust-
urríkismennirnir, sem þær kaupa
af efni, eru gáttaðir á hvað mikið
selst hér af hvítu damaski. Þar ytra
er efnið mest notað í hinstu hvílur
látinna. „Við erum miklu róman-
tískari í sængurfatavali en ná-
grannaþjóðirnar. Viljum ljósa liti
og munstur, bæði blóm og rósir eru
í tísku,“ segir Elín.
Erna segir að litatískan í sæng-
urfötum mótist af fatatískunni. Nú
megi til dæmis merkja aukinn
áhuga á appelsínugulum, fjólu-
bláum og bláum litum sem fylgi
þessum litum í fatatískunni.
Miklar breytingar hafa orðið á
hvílum landsmanna. Þær mæðgur
segja að rúmin hafi stækkað með
árunum. Áður var algengt að
hjónarúm væru 150 sentimetra
breið, en nú eru þau gjarnan 200
sentimetrar. Eins er orðið meira
um löng rúm. Þær Erna og Elín
segja að hjá Verinu sé hægt að fá
sérsaumuð sængurföt. Mikið sé um
að fólk komi með mál af rúminu
sínu til að láta sauma lök og sér-
panti einnig sængurver í ýmsum
stærðum. Auk eigin framleiðslu á
lökum flytur Verið inn vönduð rúm-
lök í stöðluðum stærðum frá
Þýskalandi. Þá hefur nokkuð verið
flutt inn af barnasængurverum
með áprentuðum myndum af vin-
sælum teiknimyndafígúrum. „Það
er erfitt að fá svoleiðis sængurver
úr góðum efnum, en þetta selst ef
það fæst,“ segir Erna.
Persónuleg þjónusta
Hjá Verinu hf. er lögð áhersla á
að veita viðskiptavinunum persónu-
lega þjónustu. Það hefur færst í
vöxt að komið sé með milliverk til
að fá þau saumuð í rúmföt. „Ömm-
urnar og mömmurnar hekla milli-
verk eða sauma harðangur og
klaustur í brúðarsængur barn-
anna,“ segir Erna. „Við setjum
þetta í sængurverin fyrir fólk.“
Margir vilja láta merkja sæng-
urfötin með skrautstöfum. Sú þjón-
usta hefur verið veitt frá upphafi.
Nú er mest notuð tveggja ára göm-
ul tölvustýrð saumavél sem er búin
átta nálum og er hver þrædd með
sínum lit af þræði. Í hana er hægt
að fá ótalmörg mynstur.
Auk upphaflegu gömlu merking-
arvélarinnar, sem varð grunnurinn
að fyrirtækinu, er einnig til staðar
önnur merkingarvél sem komin er
til ára sinna. Þessar vélar hafa
mikið verið notaðar til að sauma út
vöggusett, sem ævinlega eru jafn-
vinsæl.
Verið framleiðir eigin dúnsængur
og dúnkodda auk þess sem fluttar
eru inn vandaðar þýskar sængur af
gerðinni Paradis. „Við segjum
stundum að við séum með allt í
rúmið, nema fólkið,“ segir Elín.
„Fólk sem kynnist því að sofa við
vönduð sængurföt úr góðum efnum
vill ekki annað. Þegar maður er al-
inn upp í svona fínum rúmfötum og
lendir svo í gistingu þar sem eru
léleg rúmföt – þá finnur maður
muninn!“
Mannaskipti fátíð
Mannaskipti hafa ekki verið tíð
hjá Verinu hf. „Konur sem hafa
unnið hér hafa flestar starfað hér
mjög lengi og sumar hvergi unnið
annars staðar utan heimilis,“ segir
Erna. „Þetta hefur skapað sérstaka
einingu og heimilislegan anda í fyr-
irtækinu.“
Í fyrra lét til dæmis af störfum
Lalla Gríma Sveinbjörnsdóttir, sem
hafði afgreitt í versluninni í 30 ár.
Yfirleitt starfa 6–7 konur hjá
Verinu, að mæðgunum meðtöldum.
Guðrún Eggertsdóttir hefur starfað
þar í 14 ár, Sigurveig Einarsdóttir í
8 ár, Elín Le Kim Du hefur starfað
í um 8 ár og Chen Xiuhui er ný-
byrjuð. Þegar Lalla hætti í búðinni
var Birna Kristbjörnsdóttir ráðin í
hennar stað. „Ég sagði við Birnu að
hún væri ráðin minnst til fimm
ára,“ segir Elín og hlær.
Elín á tvær dætur en vill ekkert
segja um hvort þær komi til með
að taka upp þráðinn í fyrirtækinu
síðar meir. „Þær vita allavega vel
hvað sængurföt eru og kunna að
sauma.“
Áfram á sama stað
Fyrst var verslunin Verið á
Bergstaðastræti en flutti áður en
ár var liðið á Njálsgötu 86, þar sem
hún hefur verið síðan. Í fyrra voru
þær Erna og Elín mikið að velta
fyrir sér að flytja verslunina á nýj-
an stað, en það varð úr að þær
keyptu húsnæðið á Njálsgötu og
juku við verslunarplássið. Auk
sængurfata eru þar seldar vörur
fyrir baðherbergi, svo sem hand-
klæði og ýmis smávara. Við stækk-
un verslunarinnar var bætt við
vöruúrvalið í ungbarnavörum, bað-
vörum, sloppum og náttfötum. „Við
höfum oft sagt að þetta séu svo fín
sængurföt að fólk þurfi ekki nátt-
föt, en ef fólk vill náttföt þá eigum
við þau til,“ segir Elín.
Morgunblaðið/Ásdís
Elín K. Kolbeins og Erna Kristinsdóttir í Sængurfataversluninni Verinu hf.
ALLT Í RÚMIÐ –
NEMA FÓLKIÐ
Erna Kristinsdóttir, framkvæmdastjóri saumastofu Vers-
ins hf., er fædd 1934 og uppalin á Arnarstapa undir Jökli.
Hún flutti til Reykjavíkur 1953 og hóf störf á saumastofu
Versins hf. árið 1962, ári eftir að fyrirtækið var stofnað.
Hún keypti Verið hf. árið 1992, ásamt Guðrúnu Sigur-
steinsdóttur. Erna er gift Eyjólfi E. Kolbeins og eiga þau
þrjú börn.
Elín K. Kolbeins, framkvæmdastjóri sængurfataversl-
unarinnar Versins hf., á Njálsgötu 86 í Reykjavík, er fædd í
Reykjavík 1959. Hún útskrifaðist sem lyfjatæknir frá Lyfja-
tækniskóla Íslands 1982. Eftir það starfaði hún í lyfjaversl-
unum, lengst í lyfjabúðinni Iðunni. Árið 1997 keypti Elín
helmingshlut í Verinu hf. og hefur átt það á móti móður
sinni, Ernu Kristinsdóttur, síðan. Elín er gift Ottó Vest-
mann Guðjónssyni og eiga þau tvær dætur.
eftir Guðna Einarsson
„Við höfum oft sagt
að þetta séu svo fín
sængurföt að fólk
þurfi ekki náttföt, en
ef fólk vill náttföt þá
eigum við þau til.“