Morgunblaðið - 03.04.2001, Blaðsíða 34

LISTIR
34 ÞRIÐJUDAGUR 3. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
KRISTJÁN Jóhannsson tenór-
söngvari gefur ekki mikið fyrir
vangavelturnar um arftaka ten-
óranna þriggja í tímaritinu Time,
sem vitnað er til hér á síðunni.
Raunar segir hann að svo virðist
sem engin sérstök leit standi yfir
að tenórum framtíðarinnar. Hljóm-
plötuútgefendur eigi hins vegar í
vanda, mörg fyrirtæki í þeim geira
séu að fara á hausinn og önnur að
renna saman og hjá þeim gæti
ákveðinnar tilhneigingar til þess
að hanga of lengi á því sem hafi
selst. „Þeir hanga á því og hafa
hangið á því allt of lengi – og núna
eru þeir með brækurnar á hnján-
um,“ segir Kristján.
Hann segist hafa lesið margar
ámóta greinar um leitina að arf-
tökum tenóranna þriggja. „Þeir
eru bara ekki einu sinni að leita –
það er kannski gallinn – miklu
frekar að bíða. Svo þurfa menn að
koma frá réttum aðilum og vera
frá réttum stað, þannig að það er
ekki endilega bara talentið sem
gildir – nema síður sé.“ Sem dæmi
um það nefnir hann rússneska ten-
órinn Sergei Larin, sem sé sá sem
hann beri langmesta virðingu fyrir
í faginu. „Hann er ekki einu sinni
nefndur á nafn.“
Við erum svona tíu sem önn-
umst þessi stærstu óperuhús
Um „tenórana þrjá“ sem svo
hafa verið nefndir segir Kristján:
„Þessir gaurar hafa varla sungið
nema svona tíu, fimmtán sýningar
á ári í óperuhúsunum og eru í
rauninni mest í „sjóbissness“ og
uppákomum í sjónvarpi og á
stórum íþróttaleikvöngum. Carrer-
as hefur náttúrulega varla farið á
svið í óperu síðan 1984 og það eru
sennilega svona tólf ár síðan Luc-
iano hefur sungið á Scala. Í prívat-
bissnessnum eins og Metropolitan
er hangið á þeim vegna þess að
þeir eru auðvitað heimsnöfn. En
hjá okkur sem erum í bransanum
og syngjum þessi stóru hlutverk
eru þeir ekkert inni á kortinu
lengur,“ segir hann. „Við erum
svona tíu gaurar sem önnumst
þessi stærstu óperuhús heims og
við erum búnir að gera það í ein
tíu, fimmtán ár,“ bætir hann við.
Kristján segir langt frá því að
hægt sé að tala um þá Roberto
Alagna og José Cura sem arftaka í
þessu sambandi. Um Marcello Alv-
arez og Salvatore Licitra segir
hann að þeir séu báðir að koma
inn nú á allra síðustu árum og eigi
eftir að sanna sig. „Þó að Roberto
Alagna sé vinur minn get ég ekki
séð að hann verði nokkurn tíma „il
grande tenore“ eins og það er kall-
að í bransanum. Hann hefur ekki
það kvalítet. Hann hefur hvorki
það sem Pavarotti, Domingo eða
ég sjálfur höfum í að syngja þessar
stærri rullur – enda hefur hann
aldrei gert það. Ég held að hann
sé fyrst núna að takast á við Il
Trovatore hér á Ítalíu og hann er
kominn eitthvað á fimmtugsald-
urinn. En röddin er mjög falleg,
„Sergei Larin er
miklu betri en allir
þessir gaurar“
hann hefur gert mjög
vel og þetta er sætur
strákur – og hefur
kannski einmitt líka
verið vinsæll þess
vegna.“
Tek ofan fyrir Larin
Þegar Kristján er
spurður hverjir séu að
hans mati bestu ten-
órarnir í heiminum í
dag segir hann: „Frá
mínum bæjardyrum séð
eru það bara nákvæm-
lega þeir sem syngja
mest og í stærstu hús-
unum, allt þetta
„grande repertoire“ – og þeir sem
syngja mest í stærstu húsunum
núna eru ég og Larin. Það er svo
einfalt mál. Sá sem mér finnst
„grande tenore“ og ég tek ofan
fyrir er Larin – en hann er ekki
einu sinni nefndur á nafn þarna.
Hann er miklu betri en allir þessir
gaurar og miklu meira varið í
hann sem söngvara. Hann getur
sungið Turandot og Aida en það er
varla um það að ræða að bjóða
neinum hinna að syngja þessar óp-
erur, hvað þá heldur La Tosca, svo
ekki sé talað um „verismo“-óper-
urnar. Þeir hinir eru mjög góðir
söngvarar með fallega rödd en ég
myndi ekki telja neinn þeirra „il
grande tenore“. Ég fæ ekki gæsa-
húð af að hlusta á þá eins og Luc-
iano og þá fyrir fimmtán, tuttugu
árum,“ segir Kristján.
Kristján Jóhannsson
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
TENÓRARNIR þrír, Luciano Pavar-
otti, Placido Domingo og José Carrer-
as, hafa verið söluhæstu klassísku
tónlistarmennirnir frá því þeir sungu
fyrst saman í Róm árið 1990. Í kjölfar
tónleika þeirra hafa tónleikahaldarar
og tónlistariðnaðurinn boðið áhorf-
endum upp á fjölmargar útgáfur af
tríóum tenóra – kínverskra, banda-
rískra og írskra, svo dæmi séu nefnd.
Pavarotti, Domingo og Carreras
nálgast nú óðum sjötugsaldurinn
þannig að tenóra framtíðarinnar er
ákaft leitað af hljómplötuútgefendum
um þessar mundir og fjallaði tímaritið
Time um nokkra þeirra nýlega.
Í skugga eiginkonunnar
Einn sá fyrsti sem nefndur var til
sögunnar var Ítalinn Roberto Alagna.
Söngur hans í La Traviata í Scala-
óperunni í Mílanó vakti vonir um
„nýjan Pavarotti“, en hljómdiskasala
hans hjá EMI-útgáfufyrirtækinu hef-
ur hins vegar ekki gengið sem skyldi.
Að mati sumra hefur Alagna staðið í
skugga eiginkonu sinnar, Angela
Gheorghiu, og telur Rupert Christ-
iansen, gagnrýnandi breska dag-
blaðsins Daily Telegraph, rödd
Alagna bera merki streitu. „Hann
hengir sig á hverja háa nótu sem gefst
og kann að hafa valdið rödd sinni var-
anlegum skaða,“ segir Christiansen.
José Cura, argentínskur skjólstæð-
ingur Domingos, hefur einnig verið
talinn líklegur arftaki tenóranna
þriggja. Warner Music-útgáfufyrir-
tækið bindur a.m.k. vonir sínar við
söngvarann, sem talinn er hafa bæði
hlýja og dramatíska rödd. Það hindr-
aði þó ekki New York Times í að segja
söngstíl hans grófan, en Cura hefur
einnig verið sakaður um að heillast
meira af frægðarljómanum en tónlist-
artækninni.
Líkt við Pavarotti
Tveir tenórar til viðbótar eru þá
líklegir til að vinda sér í slaginn að
mati Sony, sem undirritað hefur
samninga við Argentínumanninn
Marcelo Alvarez og Ítalann Salvatore
Licitra. Rödd Alvarez er þó ekki talin
nógu þróttmikil til að berast um
stærstu íþróttavelli og enn hefur lítið
reynt á Licitra, þótt honum hafi verið
líkt við Pavarotti eftir að hann söng í
Scala-óperunni fyrir skemmstu.
Enginn þessara tenóra hefur þó
enn talist verðugur arftaki þeirra
Domingos, Carreras eða Pavarottis
og útgáfufyrirtæki leita nú nýrra
leiða til að vekja áhuga almennings.
Universal hefur til að mynda tekið
upp á því að láta Ítalann Andrea Boc-
elli senda frá sér klassíska tónlist og
popptónlist til skiptis. Þessi háttur
hefur þó ekki aukið hróður Bocellis
innan tónlistariðnaðarins og er hann
ekki tekinn alvarlega af óperuheim-
inum.
Universal virðist einnig spennt fyr-
ir íþróttaáhugamanninum Russell
Watson. Fyrirtækið hefur markaðs-
sett Watson undir nafninu „Röddin“,
en fyrst vakti söngvarinn athygli er
hann söng fyrir einn af leikjum enska
fótboltaliðsins Manchester United.
Til stendur að kynna Watson á
Bandaríkjamarkaði nú í vor og virð-
ast íþróttavellir þar ofar á dagskrá en
óperuhús.
Plötuútgefendur fullyrða gjarnan
að tenórarnir þrír, Bocelli og sópran-
söngkonan kornunga Charlotte
Church fjölgi hlustendum klassískrar
tónlistar. Tónlistargagnrýnendur eru
þó á öðru máli og segir Christiansen
iðnaðinn nú reyna að endurskapa ten-
órana þrjá. „Þetta hefur orðið á sér
Hollywood-blæ. Það er mikill þrýst-
ingur á söngvara að endurtaka frægð-
arferil tenóranna þriggja og þeim
þannig ekki veitt tækifæri á að þróa
sinn eigin stíl. Hæfileikarnir eru
bældir niður,“ sagði Christiansen og
tók þar í sama streng og sellóleikar-
inn Julian Lloyd Webber, sem kveðst
óttast að með þessu hindri útgáfufyr-
irtækin allan framtíðarvöxt klassískr-
ar tónlistar.
Leitin að arftökum tenóranna þriggja heldur áfram
Enginn sagður í sjónmáli
Russell Watson
José Cura
Marcelo Alvarez
Roberto Alagna
Reuters
Ítalski tenórsöngvarinn Salvatore Licitra ásamt Violeta Urmana á æf-
ingu á Il Trovatore í Scala-óperunni fyrr í vetur.
Andrea Bocelli
MÖGULEIKHÚSIÐ sýnir
barnaleikritið Langafi prakkari
í Hvoli á Hvolsvelli á morgun,
miðvikudag, kl. 17.15 og í
íþróttahúsinu á Hellu á fimmtu-
dag kl. 17.15.
Leikritið, sem er eftir Pétur
Eggerz, byggist á sögum Sig-
rúnar Eldjárn, Langafi drullu-
mallar og Langafi prakkari.
Í leikritinu segir frá lítilli
stúlku, Önnu, og langafa henn-
ar. Þótt langafi sé blindur og
gamall er hann alltaf tilbúinn
að taka þátt í einhverjum
skemmtilegum uppátækjum
með Önnu litlu.
Langafi og Anna eru leikin af
þeim Bjarna Ingvarssyni og
Aino Freyju Järvelä, leikstjóri
er Pétur Eggerz.
Almennt miðaverð á sýning-
arnar er kr. 1.000.
Langafi
prakkari
á Suður-
landi
MÖGULEIKHÚSIÐ sýnir
barnaleikritið Lóma – mér er
alveg sama þótt einhver sé að
hlæja að mér í félagsheimilinu í
Sandgerði í dag, þriðjudag, kl.
17.15.
Þar segir frá Lómu litlu tröll-
astelpu sem er að byrja í skól-
anum þar sem hún fær að lesa,
reikna og skrifa og líður ekki á
löngu þar til skólafélagar Lómu
fara að hlæja að henni og
stríða. Það finnst Lómu hund-
leiðinlegt og hún ákveður að
strjúka úr skólanum.
Leikritið er eftir Guðrúnu
Ásmundsdóttur, leikstjóri er
Pétur Eggerz. Leikarar eru
Aino Freyja Järvelä, Bjarni
Ingvarsson og Ingibjörg Stef-
ánsdóttir.
Almennt miðaverð á sýn-
inguna er 1.000 kr.
Lóma í
Sandgerði
NÚ stendur yfir kvikmyndahá-
tíðin Kvikar myndir í MÍR-
salnum og Norræna húsinu. Yf-
irskrift hátíðarinnar er Pólitík.
Þriðjudagur
Norræna húsið: Opið kl. 14–
18. Loft: Frjáls flokkur. Gólf:
Kl. 15. Áróðursmyndir – ýmsir
titlar. Gryfja: Heimildarmynd-
ir. Kl. 14: Titicut Follies eftir
Fredrick Wiseman. Kl. 15.30:
Painters Paintings eftir Emile
De Antonio.
MÍR-salurinn: Kl. 20: Kvik-
myndin Bóndinn eftir Þorstein
Jónsson. Grenada, Grenada,
Grenada mín (1967) eftir Rom-
ans Karmen.
Kvikar
myndir
Í NORRÆNA húsinu stendur
nú yfir til 6. apríl kynning á
menningu frá Norðurbotni í
Svíþjóð.
Þriðjudagur – Piteådagur
Kl. 12–14 verður „Soð-
brauðshátíð“ í anddyri og tón-
list til skemmtunar.
Kl. 20 verður Piteåkvöld-
dagskrá. Frá árinu 1974 hafa
450 Íslendingar sótt sænsk-
unámskeið í Framnesi í Piteå.
Rifjaðar verða upp minningar
og gefnar upplýsingar um
væntanleg námskeið.
Norður-
botnsdagar