Morgunblaðið - 03.04.2001, Page 52

UMRÆÐAN
52 ÞRIÐJUDAGUR 3. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Frábær fyrirtæki
1. Eitt þekktasta þvottahús borgarinnar sem býður upp á gífurlega
aukningamöguleika. Góður og mikill vélakostur. Mikil umsvif sem
auðvelt er að stórauka. Frábært fyrirtæki fyrir duglega einstaklinga
sem vilja gera það gott. Mikið af föstum viðskiptavinum.
2. Frábær videóleiga sem hefur verið starfrækt í mörg ár og mjög
þekkt. Örugg tekjulind. Tölva og nýtt kerfi fylgja með.
3. Falleg blómabúð, sem er mjög þekkt og hefur gott orð á sér.
Skemmtileg vinna. Laus strax. Góð staðsetning.
4. Ný sólbaðstofa með 8 bekkjum þar af tveir túrbó. Góð velta,
góðir bekkir, frábær staðsetning. Þægileg greiðslukjör.
5. Fríkuð hársnyrtistofa fyrir táninga og unglinga á besta stað í
borginni. Kúl staður sem allir þekkja og sækja.
6. Heilsustúdíó með hitaklefa, Eurowave rafnuddtæki, standljósa-
bekk og hljóðbylgjutæki til að brjóta niður appelsínuhúð. Nudd-
tæki, leirvafningur o.m.fl.
Upplýsingar aðeins á skrifstofunni.
AÐ GEFNU tilefni
sér undirritaður
ástæðu til þess að
blanda sér inn í hina
opinberu umræðu sem
átt hefur sér stað um
framtíðarnýtingu Arn-
arnesvogs. Hér er um
afar mikilvægt mál að
ræða fyrir framtíð
Garðabæjar og miklu
skiptir að rétt verði að
málum staðið. Þar sem
starfi minn veldur því
að margir Garðbæing-
ar koma að máli við mig
á degi hverjum, og á
þann hátt innviklaður í
bæjarlífið, þykir mér
sýnt að hin opinbera umræða, er átt
hefur sér stað um málið, hafi á engan
hátt gefið rétta mynd af almennri af-
stöðu Garðbæinga.
Af samtölum mínum við fjölda
fólks veit ég að flestir Garðbæingar
líta einkar jákvæðum augum á til-
lögur um bryggjuhverfið og óska
þess að menn ræði málið á málefna-
legum nótum. Heildarhagsmunum
Garðabæjar hefur ekki verið haldið á
lofti í hinni opinberu umræðu.
Náttúruvernd breidd
yfir sérhagsmuni
Fáir en nokkuð háværir menn
hafa komið fram opinberlega og
beitt sér gegn tillögum að nýju
bryggjuhverfi í Arnar-
nesvogi. Einn þeirra er
Tómas H. Heiðar sem
tókst nýlega að leggja
heila opnu í sunnudags-
útgáfu Morgunblaðs-
ins, „blaði allra lands-
manna“, undir sínar
eigin skoðanir í nafni
Garðbæinga og fá í við-
tali að tjá sig heldur
frjálslega svo ekki sé
kveðið fastar að um
„náttúruperluna“ Arn-
arnesvog.
Í viðtalinu er gefið í
skyn að fjörur verði
eyðilagðar með
bryggjuhverfi í Arnar-
nesvogi. Öllum ætti að vera það ljóst,
sem skoðað hafa tillöguna, að ekki
stendur til að spilla neinum náttúru-
legum fjörum. Slíkt er einfaldlega
rangt. Landfyllingin mun ganga út
frá þeirri landfyllingu er fyrir er í
voginum og því ekki koma nærri
neinum fjörum er ekki hefur verið
raskað. Höldum okkur við stað-
reyndir málsins.
Mikið hefur verði sungið um fugla-
líf í voginum. Staðreyndin er sú að
það tekur fáum öðrum stöðum fram.
Fuglinn í voginum hefur hins vegar
árum saman haft næringu sína úr
skólpi er veitt hefur verið í voginn,
að öðru leyti er fátt sérstakt við
hann, og ástæða er til að ætla að
hann hafi sig á brott fyrst lokað hef-
ur verið fyrir skólplögnina. Önnur
ummæli andstæðinga bryggjuhverf-
is hafa verið á svipuðum nótum. Þau
eru fjarri því að vera málaefnaleg.
Eftir stendur að Arnarnesvogur-
inn er engin sérstök náttúruperla,
nema eitthvað verði aðhafst í þá átt
að fegra hann. Það sást vel í fréttum
Stöðvar 2 á dögunum. Vogurinn get-
ur orðið fallegur með skemmtilegu
samspili sjávar, byggðar og útivist-
arsvæðis. Þar liggja hagsmunir
Garðbæinga. Það er háalvarlegt mál
að reyna að fela sérhagsmuni þröngs
hóps bak við náttúruverndarhugtak-
ið. Slíkt leiðir aðeins til gengisfell-
ingar hvorra tveggja, manna og nátt-
úru.
Ábyrg umfjöllun
og niðurstaða
Það er engin ástæða til annars en
að ætla að fjölmiðlar, Garðbæingar
og bæjaryfirvöld taki á málinu af
þroska og skynsemi. Miklir hags-
munir eru í húfi fyrir Garðabæ sem
hér mun verða mótaður til framtíðar.
Tillögurnar um bryggjuhverfi í Arn-
arnesvogi eru hófsamar og skynsam-
legar og bænum mjög mikilvegar.
Ekki get ég með neinu móti merkt
annað en að mikill meirihluti íbú-
anna sé sama sinnis.
Enginn ætti að láta það framhjá
sér fara að skoða sýninguna, sem
hefur verið komið fyrir á Garðatorgi,
og gefur ágæta mynd af bryggju-
hverfinu og nánasta umhverfi.
Hér er komið tækifæri til að fegra
voginn og veita fjölmörgum tækifæri
til að búa í skemmtilegu hverfi við
hafið. Hugsanlegt er að þar verði „líf
og fjör“ eins og Tómas H. Heiðar
dreymdi um í viðtalinu í Morgun-
blaðinu.
Margoft hefur komið fram að það
vanti fjölbreytilegri úrræði í íbúða-
málum ungs fólks og eldri borgara í
Garðabæ. Bryggjuhverfið býður upp
á afar góða lausn á þessu mikilvæga
máli. Siglingaklúbbur Garðabæjar,
sem lengi hefur legið í dvala, fengi
góða aðstöðu og myndi lifna aftur
við. Efnahagslega skiptir bryggju-
hverfið bæjarfélagið miklu. Nýir íbú-
ar myndu styrkja samfélagið og
reynast mjög mikilvægir verslun og
þjónustu í bænum. Verslunarkjarn-
inn Garðatorg hefur átt erfitt upp-
dráttar og ný Smáralind mun ekki
auðvelda starfsemi þar. Þétting
byggðar og bryggjuhverfi í Garðabæ
myndu ekki aðeins vega upp á móti
þeirri ógn, heldur er hún algjörlega í
takt við þá ágætu umræðu um skipu-
lagsmál, sem nú fer hvarvetna fram
á öllu höfuðborgarsvæðinu.
Garðabær er hluti af höfuðborg-
arsvæðinu öllu og verður að fylgja
þróun þess. Augljóst er að metnaður
stendur til þess að Garðabær fari
fyrir öðrum, þegar þróa skal gott
samfélag, og toga þá jafnan í sömu
átt bæði bæjaryfirvöld og íbúarnir.
Við hvorki erum né viljum vera sveit
í borg. Eðlilegt og sjálfsagt er að
gefa sem flestum tækifæri til þess að
búa við voginn, þar sem Jökulinn ber
við loft, og það væri mikið heillaspor
inn í 21. öldina fyrir þá fjölmörgu,
sem hvergi vilja eiga annars staðar
heima en í Garðabæ. Ég tel kosti
bryggjuhverfis augljósa og eru hér
þó aðeins nokkrir taldir. Auðvitað
ber að umgangast landið af fullri
virðingu og fara að tillögum sér-
fróðra manna, þegar ákvarðanir eins
og þessar eru teknar, enda er bæj-
arstjórnin ekki líkleg til að níðast á
neinu því, sem henni hefur verið til
trúað. Þess vegna er full ástæða til
þess að beina því til ábyrgra fjöl-
miðla, bæjarstjórnar og Garðbæinga
allra, að þeir fjalli um málið af
ábyrgð og skynsemi en láti ekki til-
finningar eða háværa minnihluta-
hópa ráða ferðinni. Til þess er málið
of mikilvægt.
Þar sem Jökulinn ber við loft
Árni M.
Emilsson
Bryggjuhverfi
Það er háalvarlegt mál
að reyna að fela sér-
hagsmuni þröngs hóps,
segir Árni M. Emilsson,
bak við náttúruverndar-
hugtakið.
Höfundur er útibússtjóri
Búnaðarbankans í Garðabæ.
NÚ styttist óðum í
samræmdu prófin.
Ýmsar tilfinningar eru
farnar að gera vart við
sig hjá tíundubekking-
um: Eftirvænting,
kvíði, spenna, kapp,
vonleysi, streita,
þreyta, bjartsýni,
reiði… Viðbúið er að
fjölskyldur með sam-
ræmduprófakandídata
innanborðs upplifi allan
tilfinningaskalann á
næstu vikum. Þær til-
finningar sem allir upp-
lifa sem þreyta sam-
ræmd próf eru þó
eflaust þessar: Til-
hlökkun og feginleiki! Ekki er það þó
í öllum tilfellum tilhlökkun eftir próf-
unum sjálfum, heldur tilhlökkun eftir
að þessi próf, sem hafa vofað yfir
þeim í tíu ár, verði afstaðin og svo
feginleiki að þeim loknum, yfir því
sama.
Fimmtudaginn 26. apríl nk. lýkur
svo samræmdum prófum þetta árið.
Um hádegi er spennan í hámarki,
prófin að baki og ekkert aftur tekið;
allir upplifa feginleikann en hann er
gjarna blandinn miklu tilfinningaróti.
Þetta er flestum tíundubekkingum
erfiður dagur, þótt gleðin virðist alls-
ráðandi á yfirborðinu.
Vertu til staðar
fyrir barnið þitt!
Eflaust átt þú að vera í vinnu um
hádegisbilið fimmtudaginn 26. apríl
nk. og líklega er langt síðan þú tókst
þér leyfi til að vera heima hjá þessu
barni. En gerðu það núna ef þú
mögulega getur. Þú getur verið viss
um að þennan dag þarf barnið þitt á
þér að halda og það strax að prófinu
loknu. Tíminn frá próflokum þar til
vinnudegi lýkur hefur reynst mörg-
um unglingnum skeinuhættur á loka-
degi samræmdra prófa. Víða í skólum
tíðkast að halda upp á próflokin með
krökkunum með því að fara með þau í
ferðalag. Þannig gefst krökkunum
færi á að halda upp á þessi tímamót
með heilbrigðri samveru, upplifa eitt-
hvað skemmtilegt saman meðan
mesta spennan líður úr huga og
kroppi.
Samtökin Heimili og skóli hvetja
mjög til þessara ferða og vona að þeir
skólar sem ekki eru
farnir að huga að þessu
bretti nú upp ermarnar
og vindi bráðan bug að
því! Þar sem best er að
þessum ferðum staðið
eru þær árvisst sam-
vinnuverkefni skólayf-
irvalda, foreldra og
nemenda, undirbúnar
með góðum fyrirvara
og af kostgæfni og fyr-
irkomulag, verkaskipt-
ing og valdsvið eru á
hreinu.
Erfiður vikudagur
Sem fyrr segir lýkur
prófunum á fimmtu-
degi. Það þýðir að þótt farið sé í eins
til tveggja daga ferðalag til að njóta
lífsins og draga úr spennu blasir samt
helgin við þegar heim er komið. Mörg
ferðalaganna eru því lengri þetta árið
og ná allt fram á sunnudag.
Landssamtökin Heimili og skóli
skora á skólafólk og foreldra að huga
vel að tilfinningalegri velferð tíundu-
bekkinga á næstu vikum og að lokn-
um samræmdum prófum. Nú ríður á
að sýna þeim alla þá ást, stuðning, að-
hald og hvatningu sem við megnum,
hjálpa þeim að skipuleggja tíma sinn,
gæta að mataræði og svefnvenjum og
gefa sér tíma til að ræða við þau um
lífið og tilveruna, nútíð og framtíð.
Samræmdu
prófin nálgast!
Anna Margrét
Stefánsdóttir
Höfundur er framkvæmdastjóri
Heimilis og skóla, landssamtaka
foreldra.
Próf
Heimili og skóli skora á
skólafólk og foreldra,
segir Anna Margrét
Stefnisdóttir, að huga
vel að tilfinningalegri
velferð tíundubekkinga
á næstu vikum og að
loknum samræmdum
prófum.
NÚ ER unnið að
úrbótum í öryggismál-
um ferðamanna. Ein
ástæða þess er fjölgun
ferðamanna. Önnur
ástæða eru slys sem
ferðamenn hafa orðið
fyrir og sú þriðja felst
í auknum öryggiskröf-
um ferðaþjónustu-
fólks, einkum í þeim
geira sem fæst við af-
þreyingu, s.s. báta-
ferðir, vélsleðaferðir
og erfiðar göngur.
Enn er ekki ljóst
hvernig þessum mál-
um verður skipað eða
hvernig fer með ör-
yggisstaðla, öryggissúttektir,
reglugerðir og eftirlit með öryggis-
málum. Ekki má heldur gleyma því
að öryggismál eru nátengd um-
hverfismálum, þ.e. hvernig starf-
semin er skipulögð á vettvangi og
hvaða viðmið eru notuð við skipan
öryggismála.
Ýmis fyrirtæki starfa nú þegar
eftir öryggisreglum sem þau hafa
sett sér sjálf. Er ýmist um eigin
reglusmíði að ræða eða þá að farið
er eftir erlendum fyr-
irmyndum. Nú þegar
eru komin hér fram
ný öryggistæki, t.d. í
fjarskiptum. Allt eru
þetta framfarir. Menn
bíða þó spenntir eftir
því hvað nýskipuð
stjórnarnefnd leggur
til um öryggismál í
ferðaþjónustu.
Hjá Línuhönnun
var unnið yfirlit yfir
hvaða þætti í um-
hverfi og rekstri ör-
yggismálin snerta og
sitthvað lagt fram um
stöðuna (2000). Í
framhaldi af því kom
m.a. fram að það þarf að setja og
samræma staðla eða reglur en líka
sérsníða slíkt efni; og enn fremur
að allt þarf það að gerast í sam-
vinnu við sérfræðinga og fyrirtæk-
in í greininni.
Fyrir fáeinum dögum vakti frétt
athygli á visir.is og í Morgun-
blaðinu þess efnis að fyrirtæki í af-
þreyingarþjónustu hafi tekið upp
ákveðið vinnulag við reksturinn.
Var það gert fyrir atbeina Samtaka
ferðaþjónustunnar (SAF). Við-
skiptavinir fá blað í hendur, t.d. frá
vélsleðaleigu á jökli. Á því eru
nokkrar staðhæfingar eins og sú að
viðkomandi telji sig fullfæran um
að fara í tiltekna ferð, að hann eða
hún hafi kynnt sér öryggisreglur
og leiðbeiningar fyrirtæksins, sé
meðvitaður um að ferðin geti haft
hættur í för með sér, hafi ekki
neytt vímuefna/áfengis, samþykki
að ábyrgð fyrirtækisins nái ein-
göngu til óhappa sem verða vegna
galla eða rangra vinnubragða
starfsmanna o.s.frv. Undir þetta
skrifa farþegar áður en ferð hefst.
Svona starfshættir eru vissulega
til bóta og þeir skerpa öryggisvit-
und allra. Um leið setja þeir fyr-
irtækjunum ákveðnar skyldur; ein-
faldlega þær að öryggisreglur
þeirra, viðmið og starfshættir séu
fullnægjandi. Meðan ekki er til
sam- og sérhæft öryggismála-
„kerfi“ og eftirlit, staðlar o.s.frv.
getur farþeginn ekki verið viss um
að svo sé og að hann sé að und-
irrita nothæft plagg. Leikmenn
vita ekki hvort öryggisviðmið og
starfshættir fyrirtæksins X í ein-
hverri grein afþreyinga séu full-
nægjandi nema staðfesting á því
komi til. Ég hef sjálfur skrifað
undir viðlíka skjöl erlendis. Þá
hafa þau t.d. verið með þeim hætti
að fyrirtækið lýsir því yfir að við-
miðum/reglum UIAA (Alþjóða Alp-
ínismasambandsins) og t.d. WWF
(um sjálfbæra ferðamennsku) sé
fylgt og merki stofnananna er á
plöggunum.
Ekki er þetta gagnrýni heldur
sett fram til að minna á að við
verðum að vinna málin í réttu sam-
hengi og í réttri röð. Staðfesting-
arplagg fyrirtækjanna ýtir á að ör-
yggis- og umhverfismálum
fyrirtækja í ferðaþjónustu sé kom-
ið á eðlilegan grunn sem allra
fyrst.
Ég er meðvitaður um…
Ari Trausti
Guðmundsson
Ferðaþjónusta
Öryggismál, segir
Ari Trausti Guðmunds-
son, eru nátengd
umhverfismálum.
Höfundur er ráðgjafi hjá
Línuhönnun hf.