Morgunblaðið - 26.04.2001, Blaðsíða 1

93. TBL. 89. ÁRG. FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 26. APRÍL 2001
GEORGE W. Bush Bandaríkjafor-
seti vonar að Taívanar lýsi ekki ein-
hliða yfir sjálfstæði frá Kína og segir
að Bandaríkin vilji eindregið að Kína
sé eitt og óskipt land. Á hinn bóginn
muni Bandaríkjamenn verja Taívana
ef gerð verði árás á eyjuna.
„Ég hef tjáð mig mjög skýrt um
afstöðu mína ... ég hef sagt að ég
muni gera það sem nauðsyn krefur
til að aðstoða Taívana við að verja
sig,“ sagði Bush í viðtali við sjón-
varpsstöðina CNN í gær.
Fyrr um daginn hafði hann verið
spurður í þætti ABC-stöðvarinnar
hvort Bandaríkjamönnum bæri
skylda til að verja Taívana ef Kín-
verjar réðust á eyjuna. „Já og Kín-
verjar verða að skilja það,“ svaraði
forsetinn.
Á þriðjudag var skýrt frá þeirri
ákvörðun stjórnar Bush að selja
Taívan tundurspilla og kafbáta þrátt
fyrir áköf mótmæli stjórnvalda í
Peking. Utanríkisráðherra Kína,
Tang Jiaxuan, sagði í gær að ákvörð-
unin væri „afskipti af innanríkismál-
um Kína“ og aðstoðarráðherra hans,
Li Zhaoxing, var enn skorinorðari er
hann kallaði sendiherra Bandaríkj-
anna í Peking á sinn fund vegna
málsins. Li sagði að vopnasalan
myndi valda „óbætanlegu tjóni“ á
samskiptum ríkjanna tveggja.
Bush sagði að ekki væri um neina
stefnubreytingu að ræða. Banda-
rískir forsetar hafa á undanförnum
áratugum hliðrað sér við að tjá sig
skýrt um það hver viðbrögðin yrðu
ef Kínverjar gerðu alvöru úr hótun-
um sínum og reyndu að leggja Taív-
an undir sig með hervaldi. Banda-
ríkjamenn hafa ekki viljað styggja
Kínastjórn með því að ýta óbeint
undir sjálfstæðisóskir Taívana.
Bush heitir að koma
Taívan til varnar
Washington, Peking. AFP, Reuters, AP.

Kína beinir/30
GEORGE W. Bush, forseti Banda-
ríkjanna, sagði í fyrradag, að „hreint
loft og hreint vatn“ væru meðal
helstu baráttumála hans en ákvarð-
anir í umhverfismálum yrði að byggja
á „traustum vísindum en ekki á tísku-
stefnum eða því, sem léti vel í eyrum“.
Bush lét þessi orð falla er ungu
fólki voru veitt verðlaun fyrir starf að
umhverfismálum en hann og stjórn
hans hafa verið sökuð um að ganga
erinda landeigenda og orkufyrir-
tækja. Ítrekaði hann þau síðan í sjón-
varpsviðtölum í gær.
„Sumir öfgamenn í þessu landi
munu aldrei verða mér sammála
vegna þess, að ég tel, að hagvöxtur og
umhyggja fyrir umhverfinu geti farið
saman,“ sagði Bush.
Á síðustu vikum hefur hann und-
irritað alþjóðlegan samning um að
hætt verði notkun ýmissa hættulegra
efna og hann hefur staðfest ýmsar
ákvarðanir fyrri stjórnar í umhverf-
ismálum. Á hinn bóginn hefur hann
dregið til baka loforð um að takmarka
koltvísýring frá orkuverum og snúist
gegn Kyoto-bókuninni.
Skilningur erlendis
Washington Post birti í gær viðtal
við Bush um fyrstu 100 daga hans í
embætti og þar er hann meðal annars
spurður um umhverfismálin. Segir
hann, að frammámenn víða um lönd,
til dæmis í Kanada og Ástralíu, hafi
lýst yfir skilningi á afstöðu Banda-
ríkjastjórnar til Kyoto-bókunarinnar.
Allir séu sammála um, að tilgangur-
inn með bókuninni sé góður en öðru
máli gegni um ákvæðin, þær leiðir,
sem fara eigi til að ná honum.
Bush um umhverfismálin
Traust vísindi
en ekki tíska
Washington. AP.
ORÐRÓMUR um að ungfrú
Frakkland sé í raun karlmaður
hefur valdið miklum vangaveltum
í Frakklandi og stefnir nú keppn-
inni um ungfrú Alheim í uppnám,
en þar verður Elodie Gossuin
fulltrúi síns lands í næsta mánuði.
Gossuin, sem er síður en svo
karlmannleg í útliti, er opinber-
lega kynnt sem 19 ára hjúkrunar-
fræðinemi frá Picardy. Á Netinu
hafa hins vegar verið í gangi sögu-
sagnir um að fegurðardrottningin
sé í raun 27 ára gamall karlmaður
sem beri nafnið Nicolas Levan-
neur og hafi atvinnu af kabarett-
söng.
Þegar Gossuin mætti til æfinga
fyrir alheimskeppnina í Puerto
Rico á mánudag kröfðust for-
svarsmenn keppninnar að hún
sýndi fram á að hún væri hvorki
klæðskiptingur né kynskiptingur
og kölluðu á lækni til að ganga úr
skugga um kynferði ungfrú
Gossuin. „Ef í ljós kemur að hún
er karlmaður verður hún send aft-
ur til Frakklands,“ segir talsmað-
ur keppninnar.
Ruglingur við keppnina
um „Miss Trans“
Frakkar taka þessum efasemd-
um sem móðgun við frönsku kven-
þjóðina. „Ég er yfir mig hneyksl-
uð,“ sagði Genevieve de Font-
enay, umsjónarmaður keppninnar
um ungfrú Frakkland, við The
Daily Telegraph. Kvað hún málið
allt vera á misskilningi byggt.
Bandaríska slúðurblaðið New
York Daily News hefði birt frétt
sem byggðist á orðrómnum en
hann hefði komið til af ruglingi við
aðra keppni – „Miss Trans“ – þar
sem þátttakendurnir væru kyn-
skiptingar.
Er ungfrú Frakk-
land herra?
París. AFP, The Daily Telegraph.
Reuters
Ungfrú Frakkland, Elodie
Gossuin, á Puerto Rico.
FULLTRÚAR Grænlendinga á
danska þjóðþinginu hafa lýst
þeirri skoðun sinni, að Græn-
lendingar eigi að færa efnahags-
lögsöguna út í 350 mílur til að
komast yfir hugsanlegar auð-
lindir á norðurpólnum.
Kemur þetta fram í netútgáfu
Norden i veckan en haft er eftir
þjóðréttar- og hafréttarsér-
fræðingum, að ósk af þessu tagi
yrði seint samþykkt. Sam-
kvæmt hafréttarsáttmála Sam-
einuðu þjóðanna má efnahags-
lögsagan ekki vera stærri en 200
mílur. Grænlensku þingmenn-
irnir hafa hvatt dönsk stjórn-
völd til að huga að málinu en þau
hafa ekkert tjáð sig um það enn.
Vilja 350
mílna
lögsögu
Ósló. Morgunblaðið.
HEITAR umræður urðu um endur-
skoðun á sameiginlegri sjávarút-
vegsstefnu Evrópusambandsins á
fundi sjávarútvegsráðherra aðildar-
ríkjanna í Lúxemborg í gær.
Franski ráðherrann Jean Glavany
brást reiður við þeirri tillögu, að floti
ESB-ríkjanna yrði skorinn niður um
þriðjung til að stöðva ofveiði en þessi
tillaga er ein af mörgum, sem fram
koma í grænbók framkvæmda-
stjórnar ESB um framtíð sjávarút-
vegsstefnunnar.
„Ég ætla að segja þetta
tæpitungulaust. Ég er ekki tilbúinn
til að samþykkja að 40% franskra
fiskiskipa verði lagt,“ sagði Glavany.
Franz Fischler, sem fer með sjáv-
arútvegsmál í framkvæmdastjórn
ESB, kvaðst vona, að ný sjávarút-
vegsstefna gæti gengið í gildi fyrir
árslok 2002 en spænski ráðherrann
var jafn óhress og sá franski með til-
lögurnar. Ráðherrarnir viðurkenndu
hins vegar allir, að gera yrði meira til
að vernda fiskstofnana.
Sjávarútvegsráðherrar ESB
Deilt um niðurskurð
Lúxemborg. AP.
FIMMTÁN ár eru í dag liðin í frá slysinu í Tsjernobyl-
kjarnorkuverinu í Úkraínu 1986 er sprenging varð í
einum kjarnakljúfanna. Var geislunin frá henni 500
sinnum meiri en frá kjarnorkusprengjunni, sem varpað
var á Hiroshima 1945. Talið er, að allt að 30.000 manns
hafi látið lífið af völdum hennar. Stjórnvöld í Sovétríkj-
unum, sem þá voru, sögðu, að aðeins 31 maður hefði
látist vegna slyssins en upplýsingar frá úkraínskum
sjúkrahúsum og læknum benda til hinnar tölunnar. Þá
er talið, að geislunin hafi valdið sjúkdómum eða öðrum
meinum í þremur milljónum manna, þar af er þriðjung-
urinn börn. Leoníd Kútsjma, forseti Úkraínu, ætlaði að
vera við minningarathöfn um hina látnu í dag en mynd-
in er frá athöfn, sem fram fór í gær til minningar um
þá, sem létust í baráttunni við eldinn í kjarnorku-
verinu.
Reuters
Fimmtán ár frá Tsjernobyl-slysinu