Morgunblaðið - 17.07.2001, Blaðsíða 35

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚLÍ 2001 35
Eftir hundrað ára
dvöl hér í þessum
heimi og eftir að hafa
fylgst með þróun
Stykkishólms úr litlu
sjávarþorpi í verulega fallegan bæ
hefir mín gamla og góða vinkona
lotið sömu örlögum og allt mannkyn
frá fyrstu dögum.
Hún fékk þá guðs gjöf að halda
fullri reisn fram að síðustu stund og
þegar ég heimsótti hana þrem dög-
um fyrir andlátið á sjúkrahúsið var
hún enn með fullri rænu og ræddi
um málefni dagsins og mismun
þann sem hún hefði notið um æv-
ina. Ég átti því ekki von á svo
snöggum umskiptum, en gott að
vita að hún kvaddi með heiðríkju
hugans og ótruflað sinni.
Ég kynntist Svövu fljótt eftir að
ég kom í Hólminn fyrir tæpum 60
árum og sú kynning hefir varað og
ekkert breyst. Svava rak þá lítið en
farsælt mötuneyti og þangað sótti
ég eins og fleiri sem þurftu á henn-
ar aðstoð að halda. Ég hefi oft
undrast hversu miklum fjölda hún
kom að borði í ekki stærra húsi en
þau hjónin Sigurður Jónasson og
hún bjuggu þá í ásamt þrem börn-
um og hversu góðs viðurværis var
þarna að njóta, í misjöfnum hópi
matargesta, eins og gengur og ger-
ist. Já og hversu allir voru ánægðir
með þjónustuna. Ég var hjá henni í
fæði í 6 ár, eða þar til ég giftist og
fór sjálfur að búa. Það var oft glatt
á hjalla í borðstofunni og viðmótið
slíkt að það geymist lengi.
Ég fann strax við komu mína á
heimili hennar að hún var sannur
Hólmari og lét það óspart í ljósi.
Hún var alla sína ævi búsett í
Stykkishólmi og gerði ekki víðförult
þaðan. Hún var ekki mikil fyrirferð-
ar en þar sem hún kom að og lagði
að hendi, það var ósvikið og mat-
urinn hjá henni var slíkur að ásókn-
in var alltaf hin sama og ennþá er
hugur minn þakklátur fyrir að hafa
kynnst henni og fengið að njóta
SVAVA
ODDSDÓTTIR
✝ Svava Oddsdótt-ir fæddist í
Stykkishólmi 6. des-
ember 1900. Hún lést
á St. Franciskus-spít-
alanum í Stykkis-
hólmi 26. júní síðast-
liðinn og fór útför
hennar fram frá
Stykkishólmskirkju
3. júlí.
þjónustu hennar. Ég
gleymi ekki aðstöðunni
sem hún þurfti að
sætta sig við og hvað
hún gat gert mikið úr
litlu. Kynni okkar hafa
alltaf haldist og það
var okkur báðum mikil
gleði. Hún var þakklát
skapara sínum fyrir
lífið og þá blessun sem
það færði henni og oft
minnti erindi Þor-
steins Erlingssonar
mig á hana þegar ævi-
kvöldið hélt innreið
sína í líf hennar;
Elli þú ert ekki þung
anda guði kærum
fögur sál er alltaf ung
undir silfurhærum.
Ég vil með þessum fáu orðum
mínum þakka Svövu trygga sam-
fylgd og óska henni góðrar heim-
komu að lífsins landi. Hún var
tilbúin til ferðar og við rifjuðum
upp samveruna í heimsóknum til
hennar. Það voru ljós sem loga
áfram.
Algóður faðir alls sem lifir fylgi
henni og annist hana á nýjum veg-
um. Já, þökk fyrir allt, kæra vin-
kona.
Árni Helgason, Stykkishólmi.
Seinni partinn á mánudaginn síð-
astliðinn hringdi Magga mágkona í
mig og sagði að amma Svava væri
komin að lokahluta samverustunda
með okkur.
Það varð mér mikill heiður að fá
að sitja þessar síðustu klukkustund-
ir lífs þessarar aldargömlu konu á
St. Fransiskusspítalnum og finna
hvað það eru mikil forréttindi að
búa við þær aðstæður. Þegar
starfsfólk spítalans hvort sem það
var í fríi eða vinnu gaf sér góðan
tíma til að koma inn til hennar, at-
huga hvort eitthvað vantaði, hvort
eitthvað væri hægt að gera betur
eða bara til að sjá hana. Það er
ógleymanlegt að verða vitni að og
finna slíkan hlýhug til sinna nán-
ustu frá starfsfólki.
Eins eru það mikil forréttindi að
fá að alast upp í skjóli hennar og
hafa haft svona konu í samfylgd-
inni.
Amma Svava var ekki há kona í
loftinu og ég tala nú ekki um þegar
ég horfði á þau Sigga afa og ömmu
Svövu á kvöldgöngu, þau leiddust
alltaf hönd í hönd, hann stór með
mikið grátt hárið greitt upp og aft-
ur, og mjög svo hlýjar hendur hans
héldu í litlar hendur ömmu, sem
virkaði lítil við hliðina á honum á
göngunni, en hún var þó ekki lítil
inni á heimili því þar stjórnaði hún
sínu. Ekki var hún lítil þegar lítill
pjakkur úr Kardó kom blautur til
hennar að kveldi eftir að hafa kom-
ið tvisvar blautur heim til mömmu
um daginn og þorði ekki heim aft-
ur, eða þá á matmálstímum þegar
maður birtist óvænt eftir að hafa
kíkt í pottana heima hjá mömmu og
séð að í þeim var eitthvað sem var
litlum heiðursmanni ekki bjóðandi,
þá var langi labbitúrinn til ömmu
niður í búð vel þess virði því alltaf
var manni tekið af umhyggju. Aldr-
ei fór maður þaðan blautur eða
svangur, hvort heldur þá eða þegar
maður kom úr eyjunum með afa
eða í öðrum tilfellum, alltaf dekkað
borð af heimatilbúnum mat.
Ekki var hún amma skapstór þó
að hún væri stjórnsöm, en þó minn-
ist ég sérstaklega eitt sinn að hún
byrsti sig verulega við mig og
Gunna frænda. Það var þegar einn
góðborgari í Hólminum kom eitt
sinn í kaffi og amma bauð í stofu og
bar fram mávastellið og sátu þau
þar og ræddu málin. Á þessum ár-
um bar gesturinn alltaf ráðherra-
kúluhatt og tókum við Gunni hatt-
inn og brutum hann á ýmsa vegu og
skildum við hann í öðrum skringi-
legum brotum á stigapallinum. Þeg-
ar amma og gesturinn komu fram
skammaðist amma sín mikið fyrir
okkur og lét okkur heyra það, en þá
kom afi og bjargaði okkur. Er þetta
í eina skiptið sem ég minnist að hún
hafi byrst sig verulega.
Amma Svava var mjög minnisgóð
fram til dánardags og ekki var hún
vön því að skrifa hjá sér glósur.
Þegar hún kenndi mér að baka
kleinur var sú uppskrift hvergi á
blaði frekar en aðrar uppskriftir
hennar. Þegar hún var að spyrja
okkur Heimi bróður hvað við vær-
um búnir að fiska á kvótaárinu og
hvernig gengi hjá Gunna frænda
skildi hún gamla blinda konan mis-
muninn á hinum ýmsu flokkum
kvótakerfisins, jafn vel og við sem
vinnum í því. Eins var það með
ólíkindum fyrir tveimur árum þegar
hitaveituframkvæmdir stóðu sem
hæst, alltaf vissi hún hvaða götur
voru uppgrafnar og í hvaða götur
var búið að setja rör, eftirtektin og
minnið allt til dánarstundar hefði
nýst hverri meðalmanneskju á
besta aldri vel.
Ég og dætur mína minnumst
ömmu með virðingu og hlýhug og
þakklæti fyrir samfylgdina.
Gestur Hólm.
Elsku amma mín, ég vil fá að
kveðja þig með nokkrum orðum.
Látin er mikil og hraust heið-
urskona, hún amma mín Svava.
Elsku amma mín, ég man þegar þú
bjóst í Lágholtinu með afa og Þóri,
þegar ég kom hjólandi á bleika hjól-
inu mínu niður brekkuna og þú
gafst mér hafragraut og brauð í há-
deginu, þegar afi var búinn að
borða hjálpuðumst við að og geng-
um frá,. Ég sagði líka oft við þig
„þegar ég verð stór þá ætla ég að
vera dugleg eins og þú, amma mín“.
Þegar þú fluttir í kjallarann heima
kom ég alltaf hlaupandi niður til
þín, við fórum saman í búðarleik
með gömlu peningana og þú hjálp-
aðir mér að lesa og reikna, þegar
ég varð svöng tókum við okkur til
og bökuðum saman kanilsnúða.
Þegar ég lít til baka sé ég bara góð-
ar og ánægjulegar stundir. Takk
fyrir allt, amma mín.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(Vald. Briem.)
Guð geymi þig, elsku amma mín.
Minning þín er ljós í lífi mínu.
Þín
Svava Gunnarsdóttir.
3
$
*
 4     
 *  

  *$   %  
  


$,  


 $' 








$?2

4 6 *!&.5
@,0 6-,"
. 

4
  
$$'   

  


)
$, 

4 * % 
*,

 4
%
$ 
  *
 !**- 2  &%
  ,!  & !
? -
@   *, &% *&- /01   *, &%
 & 
  !
& /01 
  &%

01 
  &%
' 7 /&, !
* - 2-, ? 0+ &%"
1  
' 
 

' 





8 
 9A
   
  


 $ 
 5! "  

 $  6" 

    
7 ! "  !5!58!
3 
 
*
 
.,
$


$ 

 
 


 $ @)!>>;2-, &% 2 )!>>;
 * 2-, !   ; 6- &%
 - 2-, &%
  - ' + #%  6-  
2-,    &   -  ' &- 
 & 1!     1"
1  


 
2
2/B
C D 95
.:E54 %
 + "
*" ( '  
! " !
2 % &% @
! *01 ,@& "
1  
 

  '  

' , 









?

=

6  .
* *


 $ 9 

   
$
$  $ 
:! "  !5!58!
3   
  
 *
  
6



 ' 
 %
 *+ !

   % &% % &% !
*+% !
7
" &% &%

3 & 2 % !  0 
  &%
& % &% / F$0% !
 - 
3  &% 2  1  !
!   1"
; 

 4
  $     4   %  
" 
 * %*
  
  

"$  

 $ 


$
$



$



C
84   1 E
?* 6-,

 6&  *&- 
3 & &%

-   6  ! 1*  * &% 
 7 6  &% ? 
!  7 ! 
  6  &%
 #%  ! 

3 & 3  6  ! ? -  & &% 
  1!     1"
(
 
' 

' 





8)'
4* .G


$ <'   $

78! "  !5!58!
  3)+ !
  +  * &%   
 /&, ! %6  *  &%

  - /&, &%   0 
/@0 /&, &% #% 3 & !
  1!     1"