Morgunblaðið - 17.07.2001, Side 42
42 ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
!
!"!
#
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100 Símbréf 569 1329
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
TILEFNI þessarar greinar er
lausleg þýðing á frétt sem birtist
28. mars sl. á fréttavefnum „World-
Catch News Networg“ þar sem vís-
að er til ræðu Árna Mathiesen,
sjávarútvegsráðherra, á alþjóðlegu
sjávarútvegssýningunni í Boston.
Engir fréttamiðlar hér á landi hafa
greint frá ræðunni að undanteknu
málgagni smábátaeigenda, Brim-
faxa, sem nýlega birti úrdrátt úr
ræðu ráðherra undir fyrirsögninni:
„Íslendingar stórauka þorskveiðina
vegna afburða árangurs af fisk-
veiðistjórnun.“ Í greininni segir
orðrétt: „Íslendingar sjá nú fram á
verulega aukningu í þoskveiðum,
vegna eigin aðgerða. Raunar telur
Árni Mathiesen sjávarútvegsráð-
herra, að 38 % aukning í árlegum
þorskafla sé ekki aðeins í sjónmáli
heldur muni aukingin „haldast var-
anlega“ þökk sé fiskveiðistjórn með
framseljanlegum veiðiheimildum. Í
ár er leyfður hámarksafli í þorski á
Íslandsmiðum 220.000 tonn.
Mathiesen vill auka kvótann í
350.000 tonn. Ráðherra tilkynnti
aukninguna á þriðjudaginn á ráð-
stefnunni: „Stjórn á hafinu –
reynsla Íslendinga af varanlegri
fiskveiðistjórn“, sem haldin var í
sambandi við alþjóðlegu sjávarút-
vegssýninguna í Boston.
Frá l995 hafa Íslendingar stýrt
þorskveiðum með framseljanlegum
veiðiheimildum, sem takmarka af-
raksturinn við 25% af veiðanlegum
stofni.
Mathiesen segir „... þessa reglu
hafa skilað meira af fullorðnum
fiski eftir í hafinu til að hrygna og
þar af leiðandi vaxi og dafni stofn
af ungfiski“. Þannig lýkur tilvísun í
ræðu ráðherra.
Sé þessi frétt fréttavefsins höfð
rétt eftir ráðherranum verður ekki
hjá því komist að opinber rannsókn
fari fram varðandi upplýsingar ráð-
herra um að í sjónmáli sé varanleg
aukning á veiðiheimildum á þorski
um 38% úr 220.000 tonnum í 350.000
tonn. Þegar þessi ræða var haldin
mun svonefndu togararalli hafa ver-
ið að ljúka og þá þegar legið fyrir
óstaðfestar upplýsingar um að
kæmi til enn frekari samdráttar á
veiðiheimildum þorsks, sem og
reyndin varð því ráðherra hefur nú
ákveðið l90.000 tonn fyrir næsta
fiskveiðiár. Ég ætla ekki að væna
ráðherra um vísvitandi blekkingar á
sjávarútvegssýningunni í Boston;
ofurtrú hans á fiskveiðistjórnuninni,
einkanlega framseljanlegum veiði-
heimildum, kann að vera orsaka-
valdur þessa frumhlaups. Heiðar-
legra hefði verið af ráðherra á
umræddri sýningu að viðurkenna að
fiskveiðistjórnunin hefði gjörsam-
lega mistekist er tekur til vernd-
unar þorskveiðistofnsins, þar sem
fyrir liggur að þau 17 ár sem fisk-
veiðistjórnunin hefur byggst á
kvótakerfi hefur mistekist að auka
afraksturinn af veiðanlegum stofni,
samkvæmt niðurstöðum Hafrann-
sóknastofnunar.
Þá hefði ráðherra einnig átt að
skýra frá þeim helstu ágöllum sem
fiskveiðistjórnunin hefur haft í för
með sér, eins og gífurlegu brottkasti
á fiski og hvers konar braski og sölu
aflaheimilda frá minni sjávarbyggð-
um, þar sem fólkið er svift lífsbjörg-
inni og eignir þess verða verðlausar.
Sameign þjóðarinnar er að mestu
eign nokkurra stórútgerða, sem
nýtur í einu og öllu fyrirgreiðslu rík-
isstjónarinnar, sem ber fulla ábyrgð
á öllu sukkinu, m.a. sölu á skatt-
lausum kvóta fyrir tugmilljarða,
sem ýmist eru sendir úr landi eða
nýttir til kaupa á fasteignum á Stór-
Reykjavíkursvæðinu. LÍ Ú er slæm-
ur ráðgjafi en þó enn verri hús-
bóndi.
KRISTJÁN PÉTURSSON,
Löngumýri 57, Garðabæ.
Bostonræða
Árna Mathiesen
Frá Kristjáni Péturssyni:
FASTAR eyðsluvenjur eru hættu-
legar. Þær sjá um það, að buddan sé
ætíð tóm, þegar eitthvað skal veita
sér, sem veitir meira en andartaks
ánægju. Hvað kostar að reykja
pakka af vindlingum á dag? Mér er
sagt, að verð eins pakka af 20 vind-
lingum sé hátt í fjögur hundruð krón-
ur. Hvað gerir þetta á einu ári? Mér
reiknast til, að það sé ekki undir
hundrað þrjátíu og fimm þúsund
krónum. Mikið væri gaman að eiga
þetta fé til að gera sér glaðan dag við
og við. En því miður er það ekki
hægt. Þær föstu eyðsluvenjur, sem
viðkomandi hefur tamið sér, koma í
veg fyrir það.
Hér í Reykjavík er eins og kunn-
ugt er fjöldi veitingastaða. Flestar
neðstu hæðir húsa í miðbænum eru
undirlagðar þessari starfsemi. Undr-
ast má, hversu margt fólk venur
komur sínar í þessi hús. Trúlega ver
þetta fólk mestu af fjármagni sínu í
þessa iðju, ef iðju skyldi kalla. Að
stunda þetta veitingahúsalíf verður
að föstum vana eins og áfengið og
tóbakið. Þegar þetta fólk ætlar að
stofna heimili og eignast íbúð, er ekki
grænn eyrir til að greiða slíkt, því
þeir hafa allir fokið út í veður og vind.
Fastar eyðsluvenjur eru hættulegar.
Ég er ekki að segja, að fólk eigi
aldrei að fara á veitingahús og
skemmta sér. Það er ágætt að geta
veitt sér slíkt öðru hverju, en verði
þetta að vana, er það hinn versti pen-
ingaþjófur, og ekkert skemmtilegt
við það.
Ég fæ ekki séð, að frekari umfjöll-
un um þessi mál sé nauðsynleg. Nið-
urstaða: Föst, vanabundin eyðsla er
eyðandi eldur í fjármagni fólks og
veldur því, að margir komast aldrei
úr kútnum fjárhagslega. Þeir eru
fangar eigin ósjálfstæðis til æviloka.
AUÐUNN BRAGI SVEINSSON,
Hjarðarhaga 28, Reykjavík.
Fastar eyðsluvenjur
Frá Auðuni Braga Sveinssyni: