Morgunblaðið - 01.08.2001, Síða 36

MINNINGAR
36 MIÐVIKUDAGUR 1. ÁGÚST 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Eftir því sem árun-
um í lífi manns fjölgar,
leitar hugurinn oftar og
oftar á vit langtíma-
minnisins, þar sem að-
skiljanlegustu minningabrot leynast.
Hvernig sú flokkun fer fram er sann-
arlega merkilegt fyrirbæri og við
ráðum litlu um það, hvað er varðveitt
og hverju er gleymt.
Í þessum minningasjóði hafa sam-
verustundir við ýmsa samferðamenn
orðið að góðmálmi, en öðrum virðist
ryð og mölur hafa grandað. Fréttin
um snöggt fráfall Pálma Gíslasonar
kallaði fram ótal minningar, sem
sýndu manni hversu góður samferða-
maður Pálmi var. Að hafa átt hann að
vini og samstarfsmanni á ýmsum
vettvangi, sannaði manni hver gæfa
það er að kynnast gefandi einstak-
lingum.
Okkar leiðir lágu saman á vett-
vangi samvinnustarfsmanna og sam-
vinnustarfs nær allan áttunda ára-
tuginn á liðinni öld, þegar
samvinnuhreyfingin á Íslandi stóð
með blóma og ferskir og nýir vindar
léku um hin félagslegu gildi. Hús
Jónasar frá Hriflu við Hávallagötuna
í Reykjavík var miðpunkturinn og
félög samvinnustarfsmanna voru
stofnuð nánast við hvern fjörð eða
vík.
Þær urðu líka margar ferðirnar að
Bifröst í hópi gamalla nemenda, þar
sem Pálmi lék Jón gamla annað árið
og öll greinarmerkin með punktum,
kommum og upphrópunarmerkjum
hitt árið. Enginn nemandi heyrði því
sama prógrammið tvisvar og gamla
setustofan í Bifröst nötraði af hlátri
ár eftir ár.
Pálmi Gíslason var samvinnumað-
ur í bestu merkingu þess orðs. Hon-
um virtist meðfætt að leiða menn til
samstarfs, vera gefandi og rækta
land og lýð. Sumum fannst við vera
einum of duglegir á þessum árum.
Það reis fjöldi sumarhúsa, farið var í
fjölmennar utanlandsferðir til
margra landa, vináttuvikur með öðr-
um norrænum samvinnustarfsmönn-
um voru fastur liður, blaðaútgáfa
endurvakin, fundað linnulaust um
allt land og námskeið haldin um alla
skapaða hluti. Tvennt langar mig að
nefna í þessu starfi sem Pálma var
sérlega hugleikið. Annað voru nor-
ræn samskipti og starfið í KPA –
samtökum samvinnustarfsmanna á
Norðurlöndum. Hitt voru sumarbúð-
ir fyrir börn starfsmanna í sumar-
húsunum við Hreðavatn. Er það ekki
lýsandi að huga sérstaklega að börn-
unum og samstarfsmönnum okkar
annars staðar á Norðurlöndum?
Mig langar að nefna eitt minnis-
stætt augnablik í þessu starfi öllu.
Við vorum samankomin í félagsheim-
ilinu í Hamragörðum, fyrrum heimili
Jónasar frá Hriflu, stuttu eftir að
starfsemi hófst í húsinu. Stjórnir
félaganna sem áttu að reka húsið
voru að vandræðast með peninga-
málin og fátt um úrræði. Þá stóð
Pálmi upp og lagði til að hver starfs-
maður og félagsmaður legði hundrað
krónur á mánuði í rekstrarsjóðinn
svo dæmið gengi upp. Áður höfðu 20–
30 krónur verið nefndar og þótti
sumum mikið. Þrumuræða Pálma
leiddi samt til þess að hans tillaga var
samþykkt og menn gengu glaðir út á
akurinn. Í þessu húsi var síðan ótrú-
lega margþætt starfsemi í nærri tvo
áratugi.
Þegar við stofnuðum LÍS – Lands-
samband íslenskra samvinnustarfs-
manna gaf Pálmi kost á sér í fyrstu
stjórnina og lagði síðan öllu starfi
mikið lið, þar til hann hvarf á annan
vettvang og tók að sér formennsku í
UMFÍ. Og þar munaði aldeilis um
PÁLMI SIGURÐUR
GÍSLASON
✝ Pálmi SigurðurGíslason fæddist
á Bergstöðum í
Svartárdal í A-Húna-
vatnssýslu 2. júlí
1938. Hann lést af
slysförum 22. júlí síð-
astliðinn og fór útför
hans fram frá Víði-
staðakirkju í Hafnar-
firði 30. júlí.
Pálma Gíslason.
Eftir stofnun LÍS
fórum við Pálmi til
Finnlands og gengum í
norrænu starfsmanna-
samtökin. Þar var okk-
ur tekið eins og týndi
sonurinn væri loksins
fundinn og þetta var
mín fyrsta ferð til Finn-
lands. Ári síðar var ég
komin með finnska
konu upp á arminn og
þótti þá við hæfi að
koma með hana í Eikju-
voginn til Pálma og
Stellu skömmu eftir
komuna til landsins.
Daginn eftir átti ég erindi við
Pálma og hann lýsti því sérstaklega
fyrir mér hvað honum litist vel á
þessa konu og hve ég væri heppinn.
Og þá spillti það ekki að vera af nor-
rænu bergi brotin. Þegar ég rifja upp
þessa minningu finnst mér eins og
Pálmi sé aftur kominn og segi: „Mik-
ið líst mér vel á þessa konu.“
Þegar við horfum yfir lífið eigum
við kannski að forðast að mæla það í
lengdum heldur augnablikum og
minningum.
Öll hefðum við ætlað forsjóninni að
Pálmi og Stella hefðu átt saman
a.m.k. 20–30 ár enn og þau hefðu svo
sannarlega notið þeirra, en hvað er
gæfa? Í mínum huga var Pálmi mikill
gæfumaður. Hann átti Stellu að vini
og félaga í mörg góð ár.
Það var svo mikið jafnræði með
þeim og gagnkvæm virðing. Hann
átti því láni að fagna að starfa um
langa hríð að sínum áhugamálum og
eignast hvarvetna vini. Og hann var
sífellt að gefa öðrum og rækta í
kringum sig. Og svo voru það börnin
og fjölskyldan. Gleymum heldur ekki
því gamansama í tilverunni og öllum
stökunum. Svona mun ég muna
Pálma Gíslason.
Kæra Stella og fjölskylda. Megi
ríkidæmi góðra minninga um ljúfling
styrkja ykkur.
Reynir Ingibjartsson.
Kveðja frá Íþrótta- og
Ólympíusambandi Íslands
Mér brá illa við þegar Þórir Jóns-
son, formaður UMFÍ, hringdi í mig
snemma á sunnudagsmorgun og
greindi frá hörmulegu bílslysi sem
olli dauða Pálma Gíslasonar, fyrrver-
andi formanns samtakanna, þá um
nóttina. Ég hafði hitt Pálma nýlega á
Landsmóti Ungmennafélaganna á
Egilsstöðum hressan í bragði og
stuttu áður stýrði hann þingi Héraðs-
sambands Strandamanna á Hólma-
vík af sinni alkunnu festu. Hann hafði
nýlega farið á eftirlaun sem útibús-
stjóri Landsbankans við Háaleitis-
braut og Stella, eiginkona hans, sem
skólastjóri Hjallaskóla. Saman ætl-
uðu þau hjón að nýta árin, meðan
bæði voru í fullu fjöri, til að njóta lífs-
ins, m.a. með uppgræðslu við sum-
arbústað þeirra við Ísafjarðardjúp.
Einnig hafði Pálmi tekið að sér verk-
efni við að efla starf eldri ungmenna-
félaga. Á Egilsstöðum kynnti Pálmi
mér hugmyndir að því verkefni og ég
skynjaði strax að það mál var í
öruggum höndum þessa reynda
félagsmálaforingja. Það hryggir mig
að áform þeirra hjóna skyldu ekki
ganga eftir.
Persónulega kynntist ég Pálma
fyrir um þrjátíu árum þegar hann
stundaði borðtennisíþróttina af kappi
í Kópavogi þar sem ég sem gutti
steig mín fyrstu spor. Það var einnig
gott að leita til Pálma í bankanum
þegar ég var í húsbyggingum á tím-
um verðbólgu og hárra vaxta, alltaf
var Pálmi tilbúinn að hjálpa til við að
skipuleggja fjármálin og koma með
góð ráð. Síðar þegar ég hóf störf hjá
íþróttahreyfingunni hélt samstarf og
vinskapur okkar áfram þegar við
hittumst á fundum sambandsaðila úti
um allt land. Stundum keyrðum við
saman á fundina og þá naut maður
þekkingar Pálma á landinu. Pálmi
Gíslason var sterkur persónuleiki
sem hafði til að bera góðar gáfur, var
kurteis og alúðlegur, rökfastur og
hafði mikið næmi í samskiptum við
fólk. Hann átti auðvelt með að fá fólk
til samstarfs.
Félagar hans í UMFÍ ræddu oft
um hversu góður stjórnandi Pálmi
hefði verið í starfi sínu sem formað-
ur. Þessir eiginleikar hans nýttust
honum vel, bæði í oft á tíðum erfiðu
starfi útibússtjóra en einnig í
forystustarfi UMFÍ en þar sinnti
hann formennsku í 14 ár frá 1979–
1993.
Pálmi vann mikið og gott starf fyr-
ir ungmennafélagshreyfinguna og
var óumdeilanlegur foringi hennar í
þau ár sem hann var í forystu og í
raun hélt hann áfram að vera í
traustri bakvarðarsveit samtakanna
til dauðadags. Undir stjórn Pálma
Gíslasonar efldist og styrktist starf
UMFÍ.
Ungmennafélagshreyfingin hefur
misst traustan liðsmann. En mestur
er missirinn fyrir eiginkonu og fjöl-
skyldu Pálma. Íþrótta- og Ólympíu-
samband Íslands sendir þeim hug-
heilar samúðarkveðjur. Megi góður
guð styrkja ykkur í sorginni og minn-
ingin um góðan dreng lifa.
Stefán Konráðsson
framkvæmdastjóri.
Í dag kveðjum við góðan vin og
félaga, Pálma Gíslason. Pálmi gengdi
stöðu útibússtjóra um árabil, fyrst í
útibúi Samvinnubankans á Suður-
landsbraut, sem varð Landsbanka-
útibú við sameiningu bankanna árið
1991, síðan í Miklubrautarútibúi
Landsbankans og nú síðast í útibúi
bankans í Háaleiti. Pálmi reyndist af-
ar farsæll í sínu starfi sem útibús-
stjóri og gott var að leita til hans,
bæði sem kollegi og vinur. Hann var
og vinsæll meðal samstarfsfólks og
viðskiptavina. Hann var réttsýnn og
ráðagóður í samskiptum sínum við
samferðamenn. Hann var virkur í
félagsstarfi innan bankans og ekki
síður í þeim félagsskap sem útibús-
stjórar í Landsbanka Íslands hf. hafa
haft með sér. Pálma var margt til
lista lagt og fengum við að njóta
hæfileika hans á ýmsan hátt. Hann
var afbragðs ræðu- og sögumaður,
hafði ríka kímnigáfu og sló oft á létta
strengi, en gat verið ákveðinn og
fastur fyrir, þegar á þurfti að halda.
Okkur er í fersku minni þegar Pálmi
tók að sér að elda dýrindis hádeg-
isverð á fundi félags útibússtjóra,
sem á voru um fimmtíu manns, en
þar stóð Pálmi keikur með svuntuna
og bauð upp á einhverja þá ljúffeng-
ustu fiskisúpu sem við höfðum bragð-
að. Hann átti sér mörg áhugamál. Á
síðari árum var það skógræktin sem
vafalítið átti hug hans allan og biðu
hans mörg verkefni á því sviði í sælu-
reit þeirra hjóna í Heydölum. Það er
margt sem kemur upp í hugann þeg-
ar Pálma er minnst og víst er, að það
skarð sem hlýst af fráfalli hans, verð-
ur seint fyllt. Með þessum orðum
viljum við þakka Pálma Gíslasyni
fyrir ánægjulegt og gott samstarf og
sendum eiginkonu hans, Stellu Guð-
mundsdóttur, og fjölskyldu hans
allri, okkar innlegustu samúðar-
kveðjur.
Kveðja,
Félag útibússtjóra
Landsbanka Íslands hf.
Kveðja frá
Ungmennafélaginu Fjölni
Andartakið er liðið. Sú stutta
stund sem gefst með hverjum og ein-
um til að kynnast, læra og njóta er
fljót að líða og verður því enn dýr-
mætari ef við kynnumst manni sem
er tilbúinn að gefa af sér, kenna,
styðja og leiða öllum stundum. Þann-
ig maður var Pálmi Gíslason. Pálmi
markaði djúp spor hvar sem hann
gekk. Hann lagði áherslu á að vinna
ungmennum Íslands betri leið til lífs
og frama og var einn af máttarstólp-
um seinni ára í uppbyggingu al-
mennrar íþróttastarfsemi á Íslandi.
Þegar foreldrar í Grafarvogi hófu
undirbúning að stofnun íþróttafélags
fyrir 13 árum var Pálmi mættur á
staðinn, boðinn og búinn til að styðja,
leiðbeina og greiða götuna. Barnið
hans Pálma hefur síðan vaxið og
dafnað og er núna eitt af stærstu
íþróttafélögum landsins. Fjölnis-
menn eiga Pálma margt að þakka og
eru ákveðnir í að halda verki hans á
lofti og halda áfram að starfa í þeim
anda sem hann kenndi. Spor Pálma í
Grafarvogi eru djúp og varanleg og
verða varðveitt og gengin af ungu
fólki til leiðsagnar og framdráttar til
framtíðar.
Fjölnismenn vilja senda fjölskyldu
Pálma dýpstu samúðarkveðjur með
von um að þau finni huggun í þeim
styrku sporum sem hann skildi eftir
sig hvarvetna og þeim velvilja sem
hann skapaði með nærveru sinni.
Snorri Hjaltason,
formaður UMFF.
Fallinn er góður félagi langt um
aldur fram. – Það var á árunum upp
úr 1970 að leiðir okkar Pálma lágu
saman í Nemendasambandi Sam-
vinnuskólans, NSS. Þrátt fyrir nokk-
urn aldursmun mynduðust þarna
vináttubönd sem héldu allar götur
upp frá því.
Pálmi hafði til að bera hispursleysi
og einstakt skopskyn. Var og frábær
ræðumaður sem bjó yfir þeirri út-
geislun er hreif með sér þá er á
hlýddu.
Pálmi lét að sér kveða í félagsmál-
um svo um munaði. Hann var Sam-
vinnumaður af lífi og sál og sat í
stjórnum félaga samvinnustarfs-
manna. Hann var ungmennafélags-
maður og gegndi formennsku UMFÍ
vel á annan áratug, en umfram allt
var hann drengur góður.
Þegar kunningsskapur okkar
Pálma hófst vorum við á leið að Bif-
röst í Borgarfirði. Sú siðvenja hafði
skapast að Nemendasamband Sam-
vinnuskólans stóð fyrir árlegri kvöld-
vöku fyrir nemendur í Bifröst. Ég
var þarna í minni fyrstu ferð en
Pálmi líklega í sinni sjöttu. Í slíkum
heimsóknum var nemendum lesinn
pistillinn um ágæti NSS auk gaman-
mála og íþróttakeppni.
Ferðin frá Reykjavík að Bifröst
tók þá liðlega tvo tíma og var
skemmtidagskráin að hluta samin og
æfð á leiðinni. Það var ógleymanlegt
að fylgjast með Pálma, hvernig hann
lifði sig inn í hlutverkið og náði að
virkja okkur hin til söngs og annarra
uppákoma, fyrirhafnarlaust og með
dágóðum árangri. Þannig var ég,
sem annars var mættur þarna upp á
þau bítti að ljósmynda, farinn að
syngja raddað og tapa í skák. Þegar
Pálmi tróð svo upp með fylgifiskum
var eins og menn hefðu æft mánuð-
um saman. Er ég spurði Pálma
hvernig í ósköpunum þetta væri
hægt sagði hann: „Þú kemst að því á
þriðja ári. Kúnstin er að muna hvað
við gerðum í hittiðfyrra.“ Til skýr-
ingar má geta þess að Samvinnuskól-
inn var tveggja ára nám í þá daga.
Pálmi var slíkur veiðiáhugamaður
að byðist honum að renna fyrir fisk
þá skipti fjarlægðin engu máli. Hann
vílaði ekki fyrir sér að skjótast aust-
ur í Meðalland eða norður í Húna-
vatnssýslu ef svo bar undir og þá oft-
ar en ekki í fylgd sona sinna, þeirra
Atla og Gísla.
Pálmi smitaði frá sér lífsgleði og
hressleika án léttúðar. Undir niðri
skynjuðu menn ábyrgð og keppnis-
skap. Því valdist hann til ábyrgðar-
starfa í leik og starfi hvar sem hann
fór.
Pálmi var á árunum sem við
kynntumst starfsmaður Samvinnu-
bankans og fluttist með þegar sá
banki rann inn í Landsbankann.
Hann var útibússtjóri þar til margra
ára og rækti þann starfa af alúð.
Pálmi var mikill fjölskyldumaður
og eftirtektarvert hversu samrýmd
fjölskyldan var. Þau hjónin Pálmi og
Stella voru einstök heim að sækja og
umhverfi þeirra heima í Eikjuvogin-
um ber vitni um þá natni sem lögð er
þar í hvert verk.
Fjölskyldan hafði nýlega keypt
lönd vestur í Djúpi og var stefnan
sett á skóg- og landrækt og kannski
örlítið fiskeldi. Þau voru gagntekin af
þessu verkefni og til að helga sig
þessu og öðrum áhugamálum höfðu
bæði, Pálmi og Stella, sagt sig frá
stöðum sínum. Hann sem útibús-
stjóri hjá Landsbankanum og hún
sem skólastjóri í Kópavogi.
Nú hafa mál skipast á þann veg að
Pálmi er allur en eftir lifir minningin
um góðan dreng. Ég óska Stellu og
fjölskyldu þess að þeim auðnist að
halda kyndlinum á lofti og hrinda í
verk þeim heillandi hugðarefnum
sem að var stefnt.
Kristján
Pétur Guðnason.
Pálmi Gíslason, fyrrum formaður
UMFÍ og útibústjóri Landsbankans,
lést í hörmulegu umferðarslysi að-
faranótt sunnudagsins 22. júlí.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að þekkja Pálma í starfi sínu sl. 23 ár
og tók þátt í því að kveðja hann nú í
vor er hann hætti störfum í bank-
anum. Pálmi var traustur maður sem
gott var að leita til ef maður þurfti á
fyrirgreiðslu að halda. Jafnframt var
hann nákvæmur og heiðarlegur
bankamaður sem ætlaðist til þess að
viðskiptamenn bankans stæðu við
þær skuldbindingar sem búið var að
ákveða.
Pálmi starfaði mikið að félagsmál-
um og einkum þó að málefnum Ung-
mennafélags Íslands. Hann var for-
maður UMFÍ í mörg ár og sem slíkur
kynntist hann fjölda manns sem
unnu að íþrótta- og æskulýðsmálum.
Þá kom áratugareynsla hans að góð-
um notum ef leitað var eftir ráðlegg-
ingum.
Það var alltaf gaman að hitta
Pálma, hvort sem var á mannamót-
um eða í vinnunni. Þó að fjármálin
væru oft á dagskrá var ekki langt í
umræður um íþróttir og Ungmenna-
félagshreyfinguna.
Þjóðmálin voru rædd, einkum mál
Framsóknarflokksins okkar, og auð-
vitað var svo talað um alla andstæð-
ingana líka.
Allir sem þekktu Pálma vissu að
hann var margfróður og skemmtileg-
ur. Stutt var í kímnina og á góðri
stund voru margar gamansögurnar
sagðar ásamt vísum sem hann orti og
fór létt með.
Viðfangsefni Pálma var ræktun
lýðs og lands – kjörorð UMFÍ. Það
stundaði hann nú af enn meiri krafti
eftir að hann settist í helgan stein.
Vann Pálmi við að yrkja jörðina fyrir
vestan og jafnframt aðstoðaði hann
UMFÍ við það mannræktarstarf sem
hreyfingin annast. Ljóst er að mikill
foringi á þessu sviði er fallinn frá og
hans er nú sárt saknað.
Ég sendi ættingjum Pálma inni-
legar samúðarkveðjur. Einkum eig-
inkonu hans, Stellu Guðmundsdótt-
ur, sem nú hefur orðið fyrir slíkri
reynslu sem engin orð fá lýst.
Sigfús Ægir Árnason.
Pálmi Gíslason góður vinur og
félagi er horfinn af sjónarsviðinu, en
eftir eru minningar sem lifa. Minn-
ingarnar um félagsmálamanninn
Pálma sem ég kynnist fyrst í ung-
mennafélagshreyfingunni fyrir
margt löngu og þar fór foringi og
leiðtogi sem hreyfingin á margt að
þakka. Síðar hef ég unnið með hon-
um í norrænu ungmennasamtökun-
um NSU. Hann sat þar í stjórn síð-
astliðin tuttugu og eitt ár, eða lengur
en nokkur annar Íslendingur. Tók
hann þátt í mótun og eflingu þessara
fjölmennu samtaka sem nú telja á
þriðju milljón félaga í nítján lands-
samtökum. Pálmi lagði á sig mikla og
óeigingjarna vinnu fyrir félagsstarf
ungs fólks á Norðurlöndum. Fyrir
hönd stjórnar NSU og samtakanna
færi ég fjölskyldu hans djúpar sam-
úðarkveðjur.
Ferðafélaginn Pálmi skilur eftir
sig bæði margar og góðar minningar
en þær eru ófáar ferðirnar sem við
höfum farið saman í, bæði innanlands
og utan. Nú síðast var frábær ferð í
góðra vina hópi sem farin var á Horn-
strandir auk yndislegra daga í nátt-
úruperlu Pálma og fjölskyldu í Hey-
dal í Mjóafirði. Allar þessar ferðir,
styttri sem lengri, voru ánægjulegar
og eru fullar af ljúfum minningum.
Og síðast en ekki síst eru minn-
ingar um góðan og traustan vin sem
alltaf var tilbúinn með góð ráð og
stuðning. Fundir, matarveislur með
listakokkinum Pálma og allar aðrar
samverustundir kalla á söknuð góðs
félaga sem var vinur vina sinna. Sá
sem kynnist manni eins og Pálma
Gíslasyni getur ekki orðið annað en
betri maður. Þökk sé að margir
þekktu hann. Við hjónin viljum
þakka samfylgdina með góðum vini.