Morgunblaðið - 01.11.2001, Side 6

FRÉTTIR
6 FIMMTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
FJÖLMENNT var og mikið fjör í
nýjum hátíðarsal Fjölbrautaskólans
í Garðabæ nýlega þegar Hrafnistu-
heimilin í Hafnarfirði og Reykjavík
héldu sameiginlega hátíð. Heim-
ilismenn vildu koma á framfæri
hversu öflugt félagsstarf færi fram
á Hrafnistu og sýndu fjölmargir
snjalla takta í leikfimi, söng og öðr-
um listum. Á skemmtuninni komu
fram tveir kórar, kínversk leikfimi
var sýnd með tilþrifum, lesið upp úr
ljóðum og sögum og tónlist leikin,
svo nokkuð sé nefnt af fjölbreyttum
atriðum. Á milli þeirra var svo boð-
ið upp á kaffi og konfekt. Aðstand-
endur heimilismanna og velunn-
arar skemmtu sér konunglega á
hátíðinni og almennt er talið að vel
hafi tekist til.
Morgunblaðið/Þorkell
Hrafnistukonur og -menn sýndu kín-
verska leikfimi á hátíðinni í Garðabæ
og einbeitinguna skorti ekki.
Aðstandendur og velunnarar heimilisfólksins á Hrafnistu fjöl-
menntu á hátíðina og skemmtu sér konunglega.
Fjölmenni
og fjör á
Hrafnistuhátíð
NEYTENDASAMTÖKIN hafa sent
Samkeppnisstofnun erindi þar sem
því er haldið fram að villandi upplýs-
ingar komi fram í auglýsingu Ís-
landsbanka um viðbótarlífeyris-
sparnað og fara samtökin fram á að
Samkeppnisstofnun kanni hvort vill-
andi orðalag í auglýsingunni sé brot
á samkeppnislögum. Viðbrögð Neyt-
endasamtakanna koma forsvars-
mönnum Íslandsbanka á óvart.
Ólöf Embla Einarsdóttir, lögfræð-
ingur Neytendasamtakanna, segir
að hrannast hafi upp kvartanir vegna
auglýsingarinnar hjá samtökunum. Í
greinargerð samtakanna eru m.a.
gerðar athugasemdir við notkun Ís-
landsbanka á hugtakinu ávöxtun í
auglýsingunni. „Samkvæmt ís-
lenskri orðabók merkir orðið ávöxt-
un það að setja fé á vexti eða það að
fá vexti af fé. Það að setja fé á vexti
merkir síðan það að leigja öðrum
(t.d. banka) fé gegn vaxtagreiðslu,“
segir m.a. í erindinu. „ …skýtur það
skökku við að Íslandsbanki nefni
hluta þess heildarframlags sem við-
skiptavinur fær honum til ávöxtunar
vexti þar sem það hefur ekkert með
ávöxtun bankans að gera hvort heild-
arframlag viðskiptavinar kemur
beint úr eigin vasa eða er að hluta til
greitt af öðrum aðila,“ segir þar.
Einnig eru gerðar athugasemdir
við að í auglýsingunni segi að ávöxt-
unin sé 60% strax. ,,Neytendasam-
tökin telja notkun Íslandsbanka á
orðinu strax afar óheppilega. Í fyrsta
lagi sé með þessu móti gefið í skyn að
fé sem lagt er inn í bankann hækki
um 60% þegar við innlögn og í annan
stað sé ekki nefnt fyrr en neðanmáls
að fjármunirnir séu viðkomandi ekki
til ráðstöfunar fyrr en eftir sextugt
og í flestum tilvikum þýðir það að
ára- eða áratugabið sé á því að ávöxt-
unarinnar verði notið. Setningin
,,60% ávöxtun strax!“ er því villandi í
tvöföldum skilningi: Innistæðan
hækkar hvorki um 60% strax né er
hún laus til ráðstöfunar strax. Það er
því ekki um neitt strax að ræða í við-
bótarlífeyrissparnaði Íslands-
banka,“ segir í erindi Neytendasam-
takanna.
Hvetja launafólk til að nýta
sér þessa kjarabót
„Þessi viðbrögð Neytendasamtak-
anna koma okkur hreinskilnislega
sagt á óvart,“ segir Hulda Dóra
Styrmisdóttir, framkvæmdastjóri
markaðs- og kynningarmála Íslands-
banka. „Í auglýsingunum erum við
að vekja athygli launafólks á þessari
frábæru sparnaðarleið sem viðbótar-
lífeyrissparnaðurinn er og á þessum
réttindum sem allt of fáir hafa nýtt
sér hingað til, en samkvæmt könn-
unum hafa ekki nema um 30% laun-
þega nýtt sér þessi réttindi. Við er-
um að hvetja fólk til að nýta sér
þessa kjarabót,“ segir hún.
Hulda segir að við undirbúning að
gerð auglýsinganna hafi komið í ljós
að ein af ástæðum þess hversu fáir
hafa nýtt sér þennan sparnaðarkost
sé sú að þessi lífeyrissparnaður sé
flókinn. ,,Við lögðum okkur fram um
það í auglýsingunum að setja kosti
þessa forms fram á mannamáli en
gættum þess líka að segja alla sög-
una í auglýsingunum og bæklingum.
Við erum því satt að segja svolítið
hissa á viðbrögðum Neytendasam-
takanna,“ segir hún.
Í erindi sínu gera Neytendasam-
tökin m.a. athugasemdir við notkun
Íslandsbanka á hugtakinu ávöxtun í
auglýsingunum. „Það er alveg ljóst í
okkar huga að ef viðskiptavinurinn
leggur 4% í viðbótarlífeyrissparnað
og fær skv. kjarasamningi 2,4% mót-
framlag frá ríki og launagreiðanda
sínum þá hækkar eign hans um 60%
strax,“ segir Hulda. „Ef hann leggur
t.d. fyrir 10 þúsund kr., sem er 4%
framlag af 250 þúsund króna laun-
um, getur hann fengið allt að 6.000
kr. mótframlag – þannig verður við-
bótarlífeyrissparnaður hans 16.000
krónur. Hann fær þannig 60% ávöxt-
un strax en við erum hins vegar ekki
að segja að hann fái 60% vexti,“ segir
Hulda.
„Neytendasamtökin ættu frekar
að gleðjast yfir því að verið er að
vekja athygli fólks á þessu máli. Við
höfum lagt okkur fram um að út-
skýra þetta. Viðskiptavinir okkar
hafa verið mjög ánægðir og látið
okkur vita að þessar auglýsingar hafi
orðið til þess að þeir skildu hvað í við-
bótarlífeyrissparnaði felst. Við erum
líka undrandi á því að Neytendasam-
tökin höfðu ekki samband við okkur
áður en þau sendu athugasemdir sín-
ar til Samkeppnisstofnunar,“ segir
hún.
Segja orðalag um
viðbótarlífeyris-
sparnað villandi
Neytendasamtökin senda Samkeppnisstofnun erindi vegna auglýsingar Íslandsbanka
ÁRNI M. Mathiesen sjávarútvegs-
ráðherra flutti erindi á jafnréttis-
ráðstefnunni „Víst geta karlar“, sem
haldin var í Kaupmannahöfn í
tengslum við þing Norðurlandaráðs.
Erindi Árna nefndist „Virkir feður –
hið nýja fæðingarorlof karla á Ís-
landi“. Meðal þess sem kom fram
hjá ráðherra var að hann taldi ekki
tímabært að breyta lögunum þannig
að foreldrar gætu framselt sjálf-
stæðan orlofsrétt sinn sín á milli.
Það mætti hins vegar skoða síðar.
Árni sagði að með tilliti til þaks á
orlofsgreiðslur og kostnaðar ríkisins
við gildistöku laganna væri það afar
mikilvægt að foreldrar hefðu raun-
veruleg tækifæri til að nýta sinn
rétt, bæði mæður og feður, og að
greiðslurnar væru í samræmi við
þau laun sem þeir hefðu. Með tilliti
til kostnaðarins væri þetta spurning
um forgangsröðun.
Jafnréttisráðstefnan var sam-
vinnuverkefni Norræna ráðherra-
ráðsins og norrænu stéttarfélag-
anna en meginviðfangsefni hennar
var að fjalla um ójafnvægi milli fjöl-
skyldu- og atvinnulífs og stöðu karla
í breyttu atvinnulífi.
Íslenskir feður með mestan
orlofsrétt á Norðurlöndum
Árni sagði mál hafa þróast á Ís-
landi frá því að feður hefðu verið
réttlausir upp í það að hafa mestan
rétt til fæðingarorlofs í samanburði
við önnur Norðurlönd. Benti hann á
að frá því að lögin tóku fyrst gildi
hefðu á bilinu 80 til 90% allra feðra
nýtt sér rétt til orlofs. Foreldrar
nýttu sér einnig í auknum mæli rétt
til að skipta orlofinu niður á milli
sín. Faðirinn væri kannski heima
fram að hádegi með barnið, eða
börnin, og síðan tæki móðirin við
eftir hádegið.
Árni lýsti einnig persónulegri
reynslu sinni sem sjávarútvegsráð-
herra í feðraorlofi sl. sumar. Það
hefði ekki verið auðvelt, mitt í önn-
um vegna inngöngu Íslands í Al-
þjóða hvalveiðiráðið að nýju, barátt-
unnar við smábátasjómenn og
skiptingar kvóta næsta fiskveiðiárs.
Mikill tími hefði farið í símtöl og
tölvupóstsendingar.
Undir lok ræðu sinnar velti Árni
þeirri spurningu fyrir sér hvort
hann hefði gert gagn heima fyrir
með orlofinu. Vitnaði hann til sam-
tala við tvær elstu dætur sínar á leið
þeirra saman til vinnu og skóla á
morgnanna. Stundum kæmu upp
vangaveltur um hvað þær ætluðu
sér að verða þegar þær yrðu stórar.
Sú yngri hefði sagt að hún ætlaði sér
að verða flugfreyja eins og mamma
en sú eldri hefði verið á annari skoð-
un. Hún ætlaði sér frekar að vera í
„venjulegri vinnu eins og pabbi“.
Sjávarútvegsráðherra á norrænni jafnréttisráðstefnu
Framseljanlegur
réttur ekki tímabærSAMKVÆMT bráðabirgðatölum fráVeiðimálastofnun veiddust um29.600 laxar á stöng í íslenskum ám á
nýliðinni vertíð. Það er 8% meiri
veiði heldur en í fyrra, en eigi að síð-
ur 15% minni veiði heldur en með-
alveiði áranna 1974–2000.
Í fréttatilkynningu frá Veiðimála-
stofnun er tekið fram að þeir laxar
sem tóku agn og var sleppt aftur séu
taldir með í heildarveiði og reikna
mætti með því að hlutfall þeirra laxa
væri svipað í ár og í fyrra, en þá var
hlutfallið um 10%.
Veiðiaukningin í ár er ekki hvað
síst vegna stóraukinnar veiði í
Eystri- og Ytri-Rangá. Í þeim eru
ekki villtir stofnar heldur er göngu-
seiðum sleppt í stórum stíl og fara
þau síðan í hafbeit og skila sér til
baka. Báðar voru þær með metveiði,
Eystri-Rangá með rétt tæplega
3.000 laxa og Ytri-Rangá með rúm-
lega 2.600 laxa. Þær voru hæstar yfir
landið, en hæst sjálfbærra áa var
Langá með 1.430 laxa, en bæði Norð-
urá og Þverá/Kjarrá í Borgarfirði
voru með yfir 1.300 laxa. Laxá í Kjós,
Laxá í Aðaldal, Grímsá og Blanda
voru auk þess með yfir þúsund laxa.
Ýmist betra eða verra
Ef litið er á landið í heild dalaði
veiði frá fyrra ári, með stöku und-
antekningum þó, á Suðvestur- og
Vesturlandi og á vestanverðu Norð-
urlandi.
Veiði batnaði umtalsvert frá fyrra
ári í Dölunum og á svæðinu frá
Vatnsdalsá og austur í Þistilfjörð.
Vopnafjarðarárnar skiluðu mjög
góðri veiði og í heild var Ölfusár/
Hvítársvæðið í slakara lagi þótt ein-
stök svæði hefðu þar skilað betri
veiði en í fyrra, t.d. Sogið og Stóra-
Laxá í Hreppum.
Laxveiðin
8% betri
en í fyrra
ÖKUMAÐUR bifreiðar slasaðist á
hendi síðla dags í gær og var fluttur
með sjúkrabifreið til Ísafjarðar eftir
að hafa ekið bifreið sinni út af Dýra-
fjarðarbrú í hálku með þeim afleið-
ingum að bifreiðin hafnaði í sjónum.
Farþegi sem var með ökumanni
komst út af sjálfsdáðum en sjúkra-
flutningamenn náðu ökumanni út.
Aðvífandi vegfarendur komu taug í
bifreiðina sem komið var á þurrt með
aðstoð kranabifreiðar.
Ók út af Dýra-
fjarðarbrú
♦ ♦ ♦
ÚRSKURÐARNEFND um áfengis-
mál hefur staðfest ákvörðun borgar-
ráðs Reykjavíkur frá 13. júlí sl. um að
synja vínveitinga- og nektarstaðnum
Club Clinton um leyfi til áfengisveit-
inga.
Í úrskurðinum kemur fram að lög-
regla hafði átta sinnum afskipti af
veitingastaðnum vegna brota á
reglum um leyfilegan afgreiðslutíma
skemmtistaða frá 4. mars til 9. júní á
þessu ári. Í öll skiptin var brotið gegn
þeirri reglu að skemmtun skuli slitið
eigi síðar en einni klukkustund eftir
að heimiluðum veitingatíma áfengis
lýkur. Í þrjú skipti var enn verið að
veita áfengi þegar staðnum átti að
hafa verið lokað. Þrisvar sinnum neit-
uðu forráðamenn staðarins að loka
honum þrátt fyrir tilmæli lögreglu.
Club Clinton fær ekki leyfi
til áfengisveitinga