Morgunblaðið - 01.11.2001, Blaðsíða 35

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2001 35
SIGURGEIR Agnarsson heitir
sellóleikari af yngri kynslóð sem
gerði 6. svítu Bachs eftirminnileg
skil á knéfiðlumóti í Langholtskirkju
fyrir rúmu ári. Á sunnudag mætti
hann til leiks með píanóleikaranum
Steinunni Birnu Ragnarsdóttur sér
við hlið í tveim verkum og Bryndísi
Höllu Gylfadóttur (á 2. selló) í því
fyrsta, dúói eftir Boccherini.
Hinn sérkennilegi hálfmánalaga
Hásalasalur hafði, í fyrsta sinn í
minni undirritaðs, verið helmingað-
ur með timburvegg og því aðeins
eins og kvartmáni séð úr lofti. Spil-
endur sátu uppi við vegg þenna og
naut knéfiðlan sín mjög vel í skerta
rýminu, enda hljómmikið fyrir. Öllu
verr farnaðist píanóinu. Tónn þess
varð harður og glymjandi, og var
synd að skapmikill og skemmtilegur
hljómborðsleikur skyldi að miklu
leyti þurfa að lenda í handaskolum
bara vegna hljómburðar. Hefði e.t.v.
verið til bóta að færa slaghörpuna
lengra frá veggnum og jafnvel láta
teppi undir.
Fyrst var þríþætt Sónata í C-dúr
nr. 6 fyrir tvö selló eftir Luigi
Boccherini, að líkindum æskuverk
frá um 1770. Verkið var gætt la-
grænum þokka en ekki djúprist að
sama skapi, og einföld bassalína 2.
sellós kom fyrir eyru líkt og cont-
inuo eða fylgibassi þar sem vantaði
sembal. Efri sellólínan lá aftur á
móti víða hátt og virtúósískt, sér-
staklega í lokaþætti, þar sem Sig-
urgeir lék efst á als oddi af miklu ör-
yggi, en í fjarveru
hljómauppfyllingar – eða útfærðari
bassalínu – varð verkið óhjákvæmi-
lega heldur þunnildislegt.
Þá var meira púður í Sellósónötu
Beethovens Op. 102 nr. 1 frá mótum
2. og 3. sköpunarskeiðs eða 1815, til-
einkaðri von Erdödy greifynju (sem
Isabella Rossellini líkamnaði í ný-
legri Beethovenkvikmynd, „Ástin ei-
lífa“). Eftir himintæran sveimhuga
inngang skall á fjörmikið Allegro vi-
vace, sem líkt og samnefndur loka-
þáttur var leikinn af tápmikilli
snerpu, en – því miður – hin mörgu
og slyngu hrynþrif Beethovens,
langrytmískasta tónskáldsins í
þýzkri klassísk-rómantík, fór allt of
oft í graut af fyrrgreinum orsökum.
„Solitaire“ fyrir selló án undir-
leiks sem Hafliði Hallgrímsson
samdi af staðgóðri þekkingu á
möguleikum hljóðfærisins 1970 fyrir
Gunnar Kvaran og endurskoðaði
1991, er trúlega ekki aðeins höfuð-
verk innan sinnar greinar í íslenzk-
um tónbókmenntum, heldur einnig í
norrænum. Verkið er í fimm þáttum
sem allir bera merki um frumleg
efnistök og skáldlega andagift, enda
þótt ögn standi á innblæstri í aðeins
of löngum lokaþættinum.
Sigurgeir fór hér víða á kostum.
Eftir tjáningarþrungna Oration
skóp hann mikla stemmningu í
Serenade (II.) sem mótaður er af út-
sjónarsamri notkun á strengjaplokki
(pizzicato). Næturljóðið (Nocturne,
III.) lýsti í myrkri af funheitri und-
irglóð, og í Harmsöngnum (Dirge,
IV.) var hnitmiðað gælt við dýna-
míkina innan um draugalega flautu-
tóna. Lokaþátturinn, sem þrátt fyrir
nafnið („Jig“) er viðamikil smíð er
teflir fram ólíku andrúmslofti, m.a.
með knúsuðum klasahljómum, var
sömuleiðis glimrandi vel leikinn, þó
að héldi ekki sömu athygli þegar á
leið og undangengnu þættirnir.
„Le Grand Tango“, um 12 mín.
langt verk fyrir selló og píanó frá
1982 eftir argverska bandóneonist-
ann Astor Piazzolla (1921-92), er
töluvert kröfuhart í flutningi, enda
tileinkað rússneska knéfiðlusnill-
ingnum Rostropovitsj. Sást það m.a.
af nokkrum illkvittnislegum hæðar-
stökkum sem heppnuðust ekki öll
sem skyldi, og skyldi engan undra.
Ágengir útkaflar stykkisins fóru
heldur skár úr salarglymjandinni en
Beethoven hvað píanóið varðar, og
kom suðrænn blóðhitinn hvatlega
fram af snörpum leik Steinunnar, þó
að ætti stundum til að kaffæra selló-
ið. Eftirminnilegri þótti manni samt
hinn dreymandi hægi „milonga“-
miðkafli, þar sem ljóðræna hliðin á
Piazzolla blómstrar hvað hlýjast, og
brást þar Sigurgeiri sízt bogalistin í
líðandi angurværum sönglínum sell-
ósins.
Selló fyrir
heitt og kalt
TÓNLIST
H á s a l i r
Bochherini: Sónata nr. 6.* Beetho-
ven: Sónata í C Op. 102,1. Hafliði
Hallgrímsson: Solitaire. Piazzolla:
Le Grand Tango. Sigurgeir Agn-
arsson, selló; Steinunn Birna Ragn-
arsdóttir, píanó. [Bryndís Halla
Gylfadóttir, 2. selló*]. Sunnudaginn
28. október kl. 16.
KAMMERTÓNLEIKAR
Ríkarður Ö. Pálsson
Sigurgeir
Agnarsson
Steinunn
Birna Ragn-
arsdóttir
viðsjárverð. Einkum hvað snertir
framtíðarplön og kvenfólk. Darren
er skyni skroppinn ljúflingur og
bingóstjórnandi á elliheimili; Wayne
forheimskur, einbeittur meindýra-
eyðir; J.D. löggiltur hálfviti, átvagl
og skyndibitakúskur. Allir dá þeir
söngvarann Neil Diamond útaf lífinu.
Skyndilega er vináttan í uppnámi.
Darren hefur kynnst Judith (Am-
anda Peet), sálfræðingi, sem þolir
ekki vini hans og þar sem hún er
kvenskass hið versta lokar hún á
Wayne og J.D. Þeir bregðast við á
sinn forheimska hátt.
Annars er lítið vit í að reyna að út-
ÞRÍR aular, Darren (Jason
Biggs), Wayne (Steve Zahn) og J.D.
(Jack Black), hafa haldið hópinn frá
barnsaldri. Nú eru þeir komnir um
tvítugt og teljast í hópi fullorðinna –
þótt sú veröld sé þeim framandi og
skýra hvað gengur á í nýjustu aula-
myndinni að vestan. Einu sinni voru
þær sniðugar (Dumb and Dumber,
Happy Gilmore), nú virðist sem aula-
brandarabankar Hollywood séu
komnir í gjaldþrot. Hér reyna menn
að vera fyndnir með því að gera grín
að kvendjöfli kvikmyndanna,
„femme fatale“; Judith er mun
klárari í kollinum en milljón veimil-
títur á borð við þremenningana, auk
þess er hún hámenntuð í austur-
lenskum barrdagalistum og kýlir
bjálfana í klessu. Gömul vinkona
Darrens er við það að gerast nunna,
sem er vitaskuld bráðfyndið, einn
vinanna er hommi í skápnum og
verður hrifinn af öldruðum ruðnings-
þjálfara sínum (R. Lee Ermey), sem
er fremur ógeðfellt, annað eftir því.
Evil Woman á að vera yfirgengilega
fyndin, verður yfirgengilega illþol-
andi og álappaleg, en þrátt fyrir allt
má hafa nokkurt gaman að Zahn og
Black. Zahn er greinilega kominn til
að vera, gamanleikari með fína tíma-
setningu. Black er á svipuðum slóð-
um, á enn möguleika á framhaldslífi í
kvikmyndaiðnaðinum – ef hann tek-
ur ekki að sér mörg hlutverk til við-
bótar í þessum gæðaflokki. Þeir fá
mann til að hlæja að muslinu og það
er afrek útaf fyrir sig. Þeir fá stjörn-
una. Ég gef Biggs hinsvegar í mesta
lagi tvö ár til viðbótar (þ.e. American
Pie 3 og 4). Gamli, góði Neil Dia-
mond, hefur hann ekkert skárra að
gera?
Valkyrja
og veimiltítur
KVIKMYNDIR
S m á r a b í ó ,
S t j ö r n u b í ó
Leikstjóri: Dennis Dugan.
Handritshöfundur: Hank Nelken.
Tónskáld. J.B. Goode. Kvikmynda-
tökustjóri: Arthur Albert. Aðalleik-
endur: Jason Biggs, Steve Zahn,
Jack Black, Amanda Peet, Amanda
Detmer, R. Lee Ermey, Neil
Diamond. Sýningartími 90 mín.
Bandarísk. Columbia. 2001.
EVIL WOMAN

Sæbjörn Valdimarsson
BASSASÖNGVARINN Bjarni
Thor Kristinsson er gestur Ís-
lensku óperunnar í hlutverki Sar-
astrós í Töfra-
flautunni á
sýningunum
annað kvöld,
föstudags- og
laugardags-
kvöld.
Árið 1997 var
Bjarni Thor
ráðinn sem einn
af aðalsöngv-
urum Þjóð-
aróperunnar í
Vín. Hann sneri sér alfarið að
lausamennsku árið 1999 og hefur
sungið víða eftir það, m.a. við
Parísaróperuna, Teatro Massimo
á Sikiley og Teatro Filarmonico í
Verona. Á næstu mánuðum syng-
ur Bjarni m.a. í Berlín, Vín, Chic-
ago, Flórens og París.
Bjarni
Thor syng-
ur í Töfra-
flautunni
Bjarni Thor
Kristinsson
D
A
U
Ð
A
D
A
N
SI
N
N
eftir
August Strindberg
á Litla sviði
Borgarleikhússins
kl. 20.00 fimmtudag
og laugardag
Leiklestur á
Kröfuhöfum
laugardag kl. 17.00.
„Erlingur Gíslason
dró upp
stórskemmtilega
mynd af persónu
sinni“
Sveinn Haraldsson í
Mbl. um
Dauðadansinn í
Borgarleikhúsinu
DILBERT
mbl.is