Morgunblaðið - 29.12.2001, Blaðsíða 57

BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. DESEMBER 2001 57
NÚ er að sjá hvernig gekk að leysa
hinar „hversdagslegu“ bridsþrautir
sem voru í blaðinu á Þorláksmessu.
Fyrsta þraut.
Norður gefur; enginn á hættu.
Norður
♠ ÁDG10
♥ Á98
♦ ÁK7
♣1098
Vestur Austur
♠ 9754 ♠ K863
♥ 54 ♥ 76
♦ DG106 ♦ 9832
♣D65 ♣432
Suður
♠ 2
♥ KDG1032
♦ 54
♣ÁKG7
Vestur Norður Austur Suður
– 1 lauf Pass 1 hjarta
Pass 2 grönd Pass 3 hjörtu
Pass 4 tíglar Pass 4 grönd
Pass 5 lauf Pass 7 hjörtu
Pass Pass Pass
Sagnir: Norður sýnir 18–19 punkta
með stökki sínu í tvö grönd og hækkar
svo óbeint í fjögur hjörtu með fyrir-
stöðusögn. Suður spyr um lykilspil og
fær upp þrjá ása og lætur þá vaða í al-
slemmu.
Spilamennskan: Vestur kemur út
með tíguldrottningu, sem sagnhafi tek-
ur með ás og aftrompar AV í tveimur
umferðum. Áætlunin snýst nú um að
samnýta möguleikana í laufi og spaða.
Best er að taka fyrst ÁK í laufi. Ef
drottningin fellur önnur þarf ekki spila
lengur, en ef ekki, er spaða spilað á ás-
inn og trompsvínað fyrir spaðakónginn í
austur. Vinningslíkur eru rúmlega 66%
(16% líkur eru á Dx og trompsvíningin
er 50%).
Önnur þraut.
Norður gefur; enginn á hættu.
Norður
♠ Á972
♥ G4
♦ ÁK1032
♣D5
Vestur Austur
♠ 8653 ♠ KD4
♥ K86 ♥ D1092
♦ 7 ♦ D865
♣G7643 ♣102
Suður
♠ G10
♥ Á753
♦ G94
♣ÁK98
Vestur Norður Austur Suður
-– 1 tígull Pass 1 hjarta
Pass 1 spaði Pass 3 grönd
Pass Pass Pass
Sagnir: Strangtrúaðir sagnvísinda-
menn myndu fara sér hægar á spil suð-
urs, segja tvö lauf (þ.e. nota fjórða lit-
inn) við einum spaða til að afla frekari
upplýsinga. Hagsýnni spilarar hirða
ekki um slíkt, því þótt fyrirstaðan í
hjarta sé veik, hefur suður sagt hjarta
og það fælir frá útspili í litnum.
Spilamennskan: Vestur kemur út
með spaðasexu, sem gæti verið eitt og
annað – fjórða hæsta frá KD86, toppur
af engu, eða annað hæsta frá lélegum
lit. En sagnhafa varðar svo sem ekkert
um það. Hann sér það eitt að spilið er
100% hvernig sem legan er, ef rétt er að
málum staðið. Mikilvægt er að taka
strax á spaðaásinn. Ef austur fær fyrsta
slaginn gæti hann tekið upp á því að
skipta yfir í hjarta og þá er spilið í bull-
andi taphættu.
Eftir spaðaásinn er öruggast að spila
tígulás og smáum tígli úr borði. Þannig
eru fjórir slagir öruggir á tígul þótt lit-
urinn brotni 4–1 eða 5–0. Það væri óná-
kvæmt að spila ÁK og þriðja tíglinum,
því ef drottningin er fjórða úti hnekkir
vörnin spilinu með því að dúkka.
Taktu eftir því að það er sama hvern-
ig spaði varnarinnar skiptist, AV fá
aldrei nema tvo slagi á litinn þótt tekið
sé á ásinn í fyrsta slag.
Þriðja þraut.
Austur gefur; allir á hættu.
Norður
♠ ÁKD43
♥ 543
♦ 84
♣ÁDG
Vestur Austur
♠ G9862 ♠ 10
♥ 10976 ♥ --
♦ ÁK5 ♦ DG1097632
♣6 ♣K542
Suður
♠ 75
♥ ÁKDG82
♦ –
♣109873
Vestur Norður Austur Suður
– – 4 tíglar 4 hjörtu
5 tíglar 6 hjörtu Pass Pass
Pass
Sagnir: Ætti vestur að fórna yfir sex
hjörtum? Sennilega, því þrátt fyrir fjór-
lit í trompi á vestur litla vörn. Hins veg-
ar má hann búast við að sjö tíglar fari
ekki meira en þrjá niður, miðað við það
að austur eigi áttlit og a.m.k. þrjú lauf,
sem er sennilegt. En það er alltaf erfið
ákvörðun að fórna yfir slemmu eftir
slíkar sagnir og svo er alls ekki víst að
sex hjörtu vinnist í þessari legu!
Spilamennskan: Það þarf alltént að
vanda sig. Út kemur tígulkóngur, sem
suður trompar og leggur niður hjarta-
ás. Þegar austur hendir tígli í þann slag
verður þessi „borðleggjandi“ slemma
skyndilega að flóknu spili. Vandinn er
ná í tvo laufslagi án þess að missa vald á
spilinu – stíflan í litnum er óþægileg. Ef
sagnhafi tekur fjórum sinnum hjarta
(hendir spaða úr borði) og spilar svo
laufi á drottningu, drepur austur og
spilar tígli. Suður þarf að stinga með
síðasta trompinu og kemst ekki heim til
að taka tólfta slaginn á frílauf. Það er
engin lausn að henda laufgosa í fjórða
trompið, því þá dúkkar austur og frystir
sagnhafa í borði.
Eina örugga leiðin er að þessi: Í
fjórða hjartað hendir sagnhafi TÍGLI
úr blindum. Spilar svo laufás og drottn-
ingu. Austur drepur til að stífla litinn og
spilar tígli, sem suður trompar með síð-
asta trompinu en hendir nú laufgosa úr
borði og greiðir þannig leiðina fyrir 109.
Fjórða þraut.
Austur gefur; allir á hættu.
Norður
♠ 864
♥ G1084
♦ K8
♣ÁKG9
Vestur Austur
♠ 7 ♠ KDG92
♥ 76 ♥ 5
♦ 95432 ♦ DG107
♣107642 ♣D53
Suður
♠ Á1053
♥ ÁKD932
♦ Á6
♣8
Vestur Norður Austur Suður
– 1 lauf 1 spaði 2 hjörtu
Pass 3 hjörtu Pass 4 grönd
Pass 5 tíglar Pass 5 spaðar
Pass 5 grönd Pass 6 hjörtu
Pass Pass Pass
Sagnir: Tveggja hjarta sögn suðurs
er krafa, en ekki hækkun norðurs í þrjú.
Suður spyr um lykilspil, fær upp einn ás
og spyr þá um fyrirstöðu í spaða. „Ég á
tóma hunda í spaða,“ segir norður með
því að svara á ódýrasta þrepi og suður
biður þá afskökunar á ónæðinu. Þetta
er útfærsla á Roman-lykilspila-
spurningunni í anda Kantars.
Spilamennskan: Vestur kemur út
með spaðasjöu og suður tekur gosa
austurs með ás. Svíning í laufi gæti gef-
ið tólfta slaginn, en í raun eru hún óþörf,
því spilið vinnst alltaf eftir annarri leið
ef vestur er með laufdrottningu.
Sagnhafi tekur tvisvar tromp, spilar
svo ÁK í laufi og trompar lauf. Í þessu
tilfelli fellur drottningin þriðja í austur
og þá er spilinu lokið. En ef drottningin
hefði ekki látið sjá sig, væri næsta verk
að taka tígulás og kóng, spila laufgosa
og henda spaða heima. Vestur má fá
þann slag, því eftir sögnum að dæma á
hann ekki fleiri spaða til og verður að
spila út í tvöfalda eyðu. Og þá hverfur
spaðatapslagurinn heima.
Fimmta þraut.
Suður gefur; allir á hættu.
Norður
♠ 743
♥ DG98765
♦ 86
♣D
Vestur Austur
♠ D1062 ♠ K98
♥ 3 ♥ K42
♦ D105 ♦ G9742
♣G10753 ♣86
Suður
♠ ÁG5
♥ Á10
♦ ÁK3
♣ÁK942
Vestur Norður Austur Suður
– – – 2 lauf
Pass 2 tíglar Pass 2 grönd
Pass 3 tíglar Pass 3 hjörtu
Pass 4 hjörtu Pass 6 hjörtu
Pass Pass Pass
Sagnir: Suður sýnir 23-24 HP og
jafna skiptingu með tveimur gröndum í
kjölfar alkröfunnar. Síðan yfirfærir
norður í hjarta og hækkar í fjögur. Suð-
ur skilur það sem slemmutilboð, því án
nokkurs áhuga hefði norður beitt Tex-
as-yfirfærslu á fjórða þrepi – sagt fjóra
tígla við tveimur gröndum.
Spilamennskan: Vestur kemur út
með smáan spaða og austur lætur kóng-
inn. Það er drepið með ás og nú er það
forgangsverkefni að henda tveimur
spöðum í borði niður í ÁK í laufi. Því er
laufi spilað á drottningu og síðan TÍGLI
heim á ás – ekki trompi á ásinn. ÁK í
laufi koma næst og tveimur spöðum er
hent. En lauflegan er slæm og austur
trompar þriðja laufið. En sem betur fer
kemur það ekki að sök, því nú má svína
hjartatíu og ná trompinu af austri.
Lokaorð: Enga sérstaka tæknikunn-
áttu þarf til að leysa þessar þrautir, að-
eins vandvirkni og yfirsýn. En þetta eru
spilin sem telja við borðið.
Lausnir á jólaþrautum
BRIDS
Guðm. Páll Arnarson
„ÍSLAND er smáþjóð og þess vegna
verða Íslendingar að halda fast í
menningu sína.“ „Ef við töpum ís-
lenskri tungu þá
týnumst við í
heiminum.“ Þetta
eru sjónarmið
sem ég heyri oft
sem andsvar við
hugmyndum um
kosti þess að Ís-
land verði að fjöl-
menningarlegu
samfélagi. Ótti
við að íslensk
menning skaðist í fjölmenningarlegu
samfélagi virðist vera tiltölulega al-
gengur á meðal Íslendinga. Eru slík-
ar áhyggjur skynsamlegar? Hugs-
um málið.
Sjálft hugtakið menning er mjög
víðtækt og óskýrt en hér ætla ég að
benda á þrjú atriði sem eru nátengd
hverri menningu, þ.e. tungumál,
trúarbrögð og tækninýjungar.
1. Tungumál
Skoðum íslenska tungu út frá fjöl-
menningarlegum sjónarmiðum. Það
gætir mikils misskilnings hvað þetta
málefni varðar.
Íslenska verður áfram opinbert
tungumál á Íslandi þrátt fyrir að ís-
lensk þjóð verði fjölmenningarleg.
Innflytjendur sem hyggjast setjast
að hér á landi munu verða mjög
hvattir til að læra íslensku. Ég þekki
mjög fáa innflytjendur sem ekki
vilja eindregið læra íslensku. Tungu-
málakunnáttan skiptir miklu máli og
við vitum það vel. Hins vegar þekki
ég marga útlendinga sem eru í
slæmri aðstöðu til að stunda nám í
íslensku. Ástæður geta verið fjöl-
skylduaðstæður eða fjármál o.fl.
Þess vegna tel ég nauðsynlegt að
móta betri stefnu um íslenskunám
fyrir innflytjendur. Ég get ekki farið
nánar út í ákveðna stefnu hér, held-
ur langar mig til að benda á eftirfar-
andi atriði.
Í fyrsta lagi tekur það langan tíma
fyrir innflytjanda að tileinka sér ís-
lensku sem lifandi tungu. Hann get-
ur líklega aldrei náð jafnri leikni og
innfæddur Íslendingur. Samt sem
áður er hann jafnmikill íbúi landsins
og aðrir. Þetta er staðreynd sem
bæði innflytjendur og Íslendingar
þurfa að viðurkenna. Að mínu mati
eru það Íslendingar sem þurfa að
íhuga þetta enn frekar.
Í öðru lagi er nauðsynlegt að bæta
þjónustu fyrir þá innflytjendur sem
hafa enn ekki tileinkað sér íslenskt
mál. Það þarf t.d. að bæta túlkaþjón-
ustu hjá opinberum stofnunum á
landsbyggðinni og veita upplýsingar
á fleiri tungumálum en íslensku.
Sérstaklega finnst mér að fjölmiðlar
ættu að sýna meiri skilning með því
t.d. að birta efni á ensku. Hvað er at-
hugavert við að taka frá tiltekið rými
í fjölmiðlunum og birta þar efni á
ensku? Þannig væri hægt að ná til
útlenskra íbúa og um leið veita þeim
meiri hlutdeild í þjóðfélaginu. Efnið
gæti t.d. verið varðandi ráðningar-
auglýsingar eða almenna umræðu
sem varðar líf innflytjenda.
Í þriðja lagi talar önnur kynslóð
innflytjenda góða íslensku. Það er
aðeins fyrsta kynslóð sem talar
sæmilega íslensku. Hafa þeir í al-
vöru slæm áhrif á íslenska tungu?
Það held ég ekki. Hættan sem steðj-
ar að íslensku máli er fyrst og
fremst komin frá yngri kynslóðum
Íslendinga sjálfra. Hreintungu-
stefna, ef hún er enn gild í þjóðfélag-
inu, skal miðast við að kenna yngri
kynslóðum að varðveita tunguna
sína og einnig að bera jafnmikla
virðingu fyrir öðrum tungum. Það er
út í hött að þjóðin krefjist þess að
innflytjendur læri þessa erfiðu
tungu fullkomlega um leið og inn-
fæddir Íslendingar sjálfir vanrækja
viðleitni til að varðveita tunguna.
2. Trúarbrögð
Ég er þjónandi prestur þjóðkirkj-
unnar, en mér finnst samt mikilvægt
að viðurkenna mismunandi trúar-
brögð í þjóðfélaginu og tryggja
trúarlíf fólks í reynd. Óskir um sam-
ræðu á milli trúarbragða má nú
glöggt greina á meðal starfsfólks
heilbrigðisþjónustu. Ég sé slíkt sem
gott dæmi um að þjóðin er að verða
að fjölmenningarlegu samfélagi.
Mismunandi trúarbrögð eru alls
ekki óvinir eða hætta við kristna trú.
Þvert á móti eru þau eins og spegill
fyrir okkar kristnu kirkju til að sjá
sjálfa sig betur. Með því að kynnast
öðruvísi trúarbrögðum fáum við
tækifæri til að endurskoða okkar
eigin trú og staðfesta hana. Líkt og
með tungumálið er hættan sem
steðjar að kristinni trú komin frá
kirkjunni sjálfri, ekki síst frá sjálfs-
ánægju hennar sem er að sumu leyti
afleiðing þess að kristni á sér 1000
ára sögu á Íslandi. Hlutverk þjóð-
kirkjunnar er enn stórt, en samt
breiðist vanhelgun mikið út í þjóð-
félaginu. Að mínu viti er vanhelgun
merki þess að trú er að ýmsu leyti
orðin að innantómum siðum sem
hafa ekki raunverulega þýðingu í lífi
fólks. Samræða við önnur trúar-
brögð er gott tækifæri fyrir þjóð-
kirkjuna til að endurmeta sjálfs-
mynd sína. Að þessu leyti er
trúarleg fjölhyggja í þjóðfélagi
blessun Guðs.
3. Menningarlegar hefðir
og tækninýjungar
Ísland er nú vel þekkt í Japan sem
þjóð sem er háþróuð í notkun far-
síma og netkerfa. Það er e.t.v. erfitt
að finna einhvern einstakling sem er
ekki með farsíma á Íslandi.
Spurningin er þá; teljast þessar
tækninýjungar til íslenskrar menn-
ingar? Auðvitað eru þessar tækni-
nýjungar hvergi í heiminum hluti af
hefðbundinni menningu. Það er eðli
tækninýjunga að þær færa menn-
ingu eitthvað sem ekki var áður til
staðar. Með ógnarhraða byrja þær
að skipta miklu máli í þjóðfélaginu.
En eru þessar nýjungar alltaf til
góðs?
Mér finnst meira áríðandi fyrir Ís-
lendinga að íhuga samruna hefð-
bundinnar menningar og samtíma-
legra tækninýjunga en að líta
fjölbreytni í þjóðfélaginu hornauga.
Tækninýjungar færa þjóðfélagi
þægindi en þær geta einnig orðið að
skrímsli sem eyðileggur margar af
hefðum mannkynsins.
Engin menning er óbreytanleg ef
við skoðum hana yfir langt tímabil.
Við getum ekki komið í veg fyrir að
þjóðir heims verði fjölmenningarleg-
ar. Við getum heldur ekki neitað að
notfæra okkur tækninýjungar. Það
sem við getum hins vegar gert er að
setja alltaf skynsamleg takmörk og
reyna þannig að beina samfélaginu í
rétta átt.
Eins og kemur fram hér að fram-
an sé ég enga ástæðu til að hafa
áhyggjur af framtíð Íslands vegna
aukinnar fjölbreytni í þjóðfélaginu.
Fjölmenningarlegt samfélag skaðar
ekki íslenska menningu. Alvarlegra
mál til íhugunar um menningu er
hins vegar hvernig Íslendingar,
bæði innfæddir og innflytjendur,
læra að notfæra sér alls konar nýj-
ungar í þjóðfélaginu á skynsamlegan
hátt. Hvað þetta varðar stöndum við
öll í sömu sporum.
TOSHIKI TOMA,
prestur innflytjenda og
situr í fjölmenningarráði.
Skaðar fjöl-
menningarlegt
samfélag íslenska
menningu?
Frá Toshiki Toma:
Toshiki
Toma