Morgunblaðið - 06.01.2002, Blaðsíða 36

MINNINGAR
36 SUNNUDAGUR 6. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ

 

    
 

 
















   

 

  
 

 
 

  !
 
  " #$ #

% #
&
 '())
 !" # $%&'%!( )!

*  !" (++  , ' $ %&! )!
%&'%!(% - %  !" )!    (++ 
#  +.  !" (++  / / )!
. ! . !) . ! . ! . !$



 
   

  
     
  



  


  
 
   


 

 
 
  !
   
"  #
 $%%&
 
   !!  "#"" "$
%

"  
 
" !! 
& '!

%# !!  (
 ) * (
 )
 

%#
+
"
" !! 
,$  

%# -
" . !! 

%" 

%# !! 

" .
//0///0
   !"1

 


 

     

 
       



      

!
  "  
 #  $ %&''
  
!    " # " # $
%$  $  
&! &! $ " # '(#  
' &! $
# 
  
#  "   
#     #
 $
 & %  $   '  

!      )  *# ' $
( %$  $ #    +& 
&  &  &
     

 


 
 

 





 


 



    
 



 



 
 


  
 
 


 

    !
"  

 



#


  #
  


$
   
 
%
 
 & $




"

'


(

 
 ! " 
! 
# $%  & '((  " 
' )
# $%" 
#*+ !
, $% 

# $%"   *-  .#/ 0$1 
!"$
# $%"    2 ( 3#4

$1
# $%"  (/ 
# # 
  5      
/ )  (+

Kæri faðir.
Nú er kveðjustund
okkar í þessu jarð-
neska lífi komin. Fyrir
ári þegar þú greindist
með þennan illkynja sjúkdóm, þá
tókst þú þá ákvörðun, að eiga frek-
ar góða daga með þínum nánustu, í
stað þess að fara í lyfjameðferð eða
uppskurð og verða jafnvel veikur
upp frá þeim degi. Árið leið og ekki
heyrðust frá þér kvartanir, ekki
heldur daginn sem þú fórst upp á
sjúkrahús fárveikur, þá nýkominn
frá að sækja nauðsynjar út í búð
fyrir jólin.
Minningarnar hrannast upp á
svona stundu, enda margs að minn-
ast á langri ævi. Það eru ekki allir
jafnheppnir í lífinu og ég að geta
skotist heim á æskuheimilið hvenær
sem var og hitt fyrir foreldra og
vini í yfir 55 ár. Veiðiferðir fórum
við margar, til fjalla í Þingvallasveit
hjá vinum þínum á Brúsastöðum,
eða við silungsveiðar í Þingvalla-
vatni, Hítarvatni eða Skorradals-
vatni hjá frændfólki okkar á Litlu-
Drageyri, en þangað var oft haldið.
Mikið var ferðast um landið þó erf-
itt væri, austur á firði, vestur á
firði, á Þingvöll og í Borgarfjörð.
Lélegir vegir settu mark sitt á
ferðalögin, farskjótar biluðu í tíma
og ótíma og viðlegubúnaður var
ekki upp á marga fiska, ef heimfært
er til dagsins í dag. Allt gekk þetta
slysalaust, þó lítið væri um varar-
hluti og stundum þyrfti að bíða eftir
þeim, eins og 1958 á Brjánslæk á
Barðaströnd í nærri viku. Þá tjöld-
uðum við út við læk að venju, svo
PÁLL
GUÐMUNDSSON
✝ Páll Guðmunds-son fæddist á
Krossanesi í Helgu-
staðahreppi 6. mars
1917. Hann lést á
líknardeild Land-
spítalans í Kópavogi
24. desember síðast-
liðinn og fór útför
hans fram frá Ás-
kirkju 2. janúar.
hægt væri að sparka
prímusnum í lækinn
þegar hann skíðlogaði,
sem gerðist oft, þegar
steinolíunni var pump-
að inn. Þetta voru ekki
hættulaus ferðalög, en
með undirbúningi þín-
um, skipulagningu og
aðgæslu gekk allt upp.
Þú varst einfaldlega
búinn að finna svar við
flestum hugsanlegum
vandamálum áður en
þau létu á sér kræla.
Verklagni þín, útsjón-
arsemi og snyrti-
mennska var einstök.
Síðustu árin þegar ég bjó austur
á landi komst þú hvert ár og þá fór-
um við saman á æskuslóðir þínar á
Krossanesi við Reyðarfjörð. Þar
rifjaðist upp hafsjór af sögum sem
hafa síðar kennt mér og mörgum
öðrum hvernig lífið var í byrjun síð-
ustu aldar og hvernig hægt var að
komast af með lítið.
Þó svo vinnudagur væri oft lang-
ur tókst þú mikinn þátt í fé-
lagsstörfum. Með Sjálfstæðis-
flokknum, þar sem ekki þótti
tiltökumál að hafa kosningaskrif-
stofu inni á heimilinu, með félagi
járniðnaðarmanna, þar sem þú sást
um jólatrésböllin í fjóra áratugi,
varst nánast jólatrésnefndin eins og
einhver orðaði það, í stjórn Eskfirð-
inga- og Reyðfirðingafélagsins í á
fjórða áratug og einnig lengi í
stjórn Austfirðingafélagsins. Allt
var þetta gert í þágu félaganna, án
þess að ætlast til einhvers í staðinn.
Ég heyri fyrst daginn fyrir gaml-
ársdag sögu um þig þar sem ná-
granni þinn „þér þá ókunnur“, var
að berjast i roki og rigningu við að
negla niður fjúkandi þakplötur fyrir
fáum árum. Þá heyrði hann skyndi-
lega hamrað við hlið sér, en þar
varst þú komin upp á þak, vel á átt-
ræðisaldri. Þetta lýsir þér vel, þó
svo ég, þegar ég var barn, hafði
ekki haft skilning á þegar þú fórst
til kunningjafólks eins félaga þíns,
sem var i vandræðum með olíu-
kynditækin í frosti á aðfangadag.
Þú komst til baka á miðju kvöldi og
við biðum með matinn og gjafirnar,
en þú komst þó ekki fyrr en kominn
var hiti á húsið hjá þessu fólki. Síð-
an eru liðnir margir aðfangadagar
og margir hafa notið getu þinnar,
vilja og fórnfýsi.
Síðasta aðfangadag fórst þú svo
þína síðustu ferð hér á jarðríki,
elsku pabbi minn. Drottinn hefur
eflaust ekki slegið hendi á móti að
fá hjálparhönd þína á jólahátíðinni.
Með söknuði kveð ég þig, kæri faðir
og vinur. Ég þakka þér leiðsögnina,
fylgdina og vináttuna.
Blessuð sé minning þín.
Guðmundur.
Á Þorláksmessukvöld hélt ég í
hönd þína og fann að þú varst að
fara frá mér. Þetta var erfið stund
en þó léttbærari þegar ég hugsa til
þess að þú ert staddur á góðum stað
núna og fyrir því hefurðu sannar-
lega unnið.
Sem barn naut ég þess að eyða
helgunum með þér og ömmu, ég tók
strætó eftir skóla og eyddi helginni
hjá ykkur. Skipasundið var mitt
annað heimili á þeim tíma og nýtt-
um við tímann vel, sérstaklega hef
ég gaman af að rifja upp dagana
þar sem við lágum yfir taflborðinu
og tókum hverja skákina á fætur
annarri eða dunduðum saman í bíl-
skúrnum eins og við gerðum svo
oft. Þú fólst mér verkefni við hæfi,
við að flokka skrúfur eða eitthvað í
þá áttina, og á meðan gerðir þú við
hvern hlutinn á fætur öðrum, en til
þín leituðu menn þegar það þurfti á
töfrum að halda til að koma hlut-
unum í lag, og oftar en ekki urðu
þeir betri en nýir eftir að þú hafðir
meðhöndlað þá. Veiðisögurnar þín-
ar voru líka alltaf svo skemmtileg-
ar, hvort sem þær snérust um að þú
gengir með hreindýraveiðina á bak-
inu í einhverja kílómetra eða að
rjúpnaveiðin hafi gengið svo vel á
góðum degi að þú aflaðir matar sem
dugði vetrarlangt og fyrir rest var
farið að sjóða rjúpur á virkum dög-
um.
Þó ég sé af nýrri kynslóð sem
þarf á aðstoð nútímatækni að halda
til að ganga á fjöll vona ég að ég
geti notið útivistar, fjallgangna og
veiðiferða á sama hátt og þú gerðir.
Ég veit og finn að þú verður mér
nálægur og veitir mér styrk þegar
ég stunda okkar sameiginlegu
áhugamál. Ég er þakklátur fyrir að
hafa fengið að fara með þér á
Krossanes en það er minning sem
gleymist seint. Einhvern tíma mun
ég fara með mína fjölskyldu á þínar
æskuslóðir því það er einn fallegasti
staður sem ég hef komið á; náttúr-
an ósnortin, dýralífið stórfenglegt
og nálægðin við fjöllin og hafið hef-
ur sterk áhrif á alla sem þangað
koma. Ég gleymi seint hvernig þú
ljómaðir þegar þú lýstir því í smáat-
riðum hvernig allt var þarna þegar
þú varst ungur.
Ég kveð þig nú á jólunum en jólin
hafa alltaf tengst þér síðan ég man
eftir mér og naut ég þess sérstak-
lega sem barn að fara með þér á
jólaböllin þín. Það var nokkurs kon-
ar hátindur hverra jóla að fara á
jólaballið hans afa, já ekki er skort-
ur á góðum minningum þegar ég
hugsa til þín, afi minn.
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
fagurt með frjóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
á snöggu augabragði
af skorið verður fljótt
lit og blöð niður lagði
líf mannlegt endar skjótt.
(Hallgrímur Pétursson.)
Ólafur Páll.
Það væri hægt að skrifa heila bók
um hann afa minn. Það er svo
margs að minnast. Hann ólst upp á
Krossanesi í Helgustaðarhreppi og
þangað hef ég einu sinni komið.
Hann átti gamlan kistil frá Krossa-
nesi sem var negldur með viðar-
nöglum og áður en hann gerði hann
upp tók hann naglana úr og gaf
mér. Þegar ég sé þá minnist ég litla
bæjarins sem afi minn bjó á. En það
sem ég man mest eftir eru óteljandi
veiðiferðir. Ég man best eftir þeirri
að Eiðavatni en það er, held ég,
eina ferðin þar sem ég náði fleirum
en afi. Og öllum ferðalögunum sem
við fórum saman í, til dæmis um
Borgarfjörð, og afi og amma
kenndu mér vist og við spiluðum
allt kvöldið. Ég man ekki hver vann
en það var gaman.
Ég fékk oft að gista hjá afa og
ömmu. Þá byrjaði ég í skúrnum
með afa og fékk að hjálpa til eins og
ég vildi. Hann lét mig í slopp sem á
stóð Tækni og lét á mig derhúfu
þannig að við vorum alveg eins og
ég leit út eins og vélvirki. Hann lét
mig alltaf fá verkefni meðan hann
var að vinna. Ég náði aldrei að
klára því ég fékk jafn óðum ný
verkefni og ég kláraði þau fyrri. Ég
held að hann hafi haft jafn gaman af
þessu og ég. Þegar við vorum búnir
fórum við inn og tefldum, ég var
rétt farinn að hafa hann núna.
Hann var líka óttalegur græjukall
og það sést best á mynd sem hann
gaf mér. Hún er tekin við Ölfus-
árbrú árið 1936 þar sem hann og 10
aðrir menn eru á mótorhjólum. Ég
á myndina og amma myndavélina.
Hann hafði alltaf nægan tíma fyr-
ir mig þótt það væri nóg að gera.
Hann var mikill dýravinur og man
ég vel eftir páfagauknum Kíkí.
Hann sat á öxlunum hans afa. Þeg-
ar Kíkí var orðinn ófleygur trítlaði
hann upp buxnaskálmarnar hans
afa og yfir á handlegginn, upp hann
og drakk úr glasinu hjá honum, það
var stórfurðulegt að sjá. Það var
öllum svo vel við afa.
Rís upp, mín sál, að nýju nú
og nýja lofgjörð byrja þú,
sjá, ný gjöf þér enn nýveitt er,
hið nýja himnablómið.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Ég kveð þig að sinni og sakna þín
sárt en ég veit að þú ert á góðum
stað og líður vel. Vertu sæll elsku
afi.
Agnar.
Þeir voru þvalir lófarnir sem
tóku í hendur þínar þegar við hitt-
umst fyrst. Á leiðinni í Skipasundið
á jóladag fyrir réttum átta árum
hugsaði ég með mér að ég gæti
kannski bara alveg hitt fjölskyld-
una hans Óla seinna, þyrfti ekkert
endilega að hitta ykkur öll í einu og
svara spurningum um ætt og upp-
runa þarna í jóladagsboðinu undir
allra augum. Áhyggjur mínar voru
ástæðulausar því þær voru hlýjar
hendurnar sem tóku í mínar. Þann-
ig upplifði ég að hitta ykkur, afa og
ömmu hans Óla í Skipasundinu,
bæði þá og alltaf síðan. Sem sam-
stillt og félagslynd hjón sem sinntu
áhugamálum sínum og hugðarefn-
um af kappi þótt komin væru á efri
ár, komu fram við alla sem jafn-
ingja og veittu okkur ávallt hlýjar
móttökur með virðingu fyrir og
áhuga á því sem við tókum okkur
fyrir hendur hverju sinni. Hvíldu í
friði.
Hjördís.
Kynni okkar hófust 1954 með
nokkuð skondnum hætti. Þannig
var að ég var nýfluttur í húsið við
hliðina á heimili Palla þegar sonur
hans braut hjá mér rúðu og ég fór í
illu skapi til að leita réttar míns. Þá
var ég drifinn inn í kaffi og málin
leyst með friðsamlegum hætti. Síð-
an hefur vinátta okkar haldist.
Þeir voru margir veiðitúrarnir
okkar, stundum bar vel í veiði en oft
var lítið. En það var sama hvort
var, gott eða lítið, alltaf hélstu þínu
góða skapi og komst öðrum í gott
skap.
Ég kveð þig kæri vinur og hef í
huga síðustu orðin þín sem þú
mæltir til mín um leið og þú réttir
mér höndina: Vertu sæll, við hitt-
umst hinumegin. Megi góður guð
vera með þér og þínum.
Magnús Jónsson.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu
vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett.
Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disk-
lingur fylgi útprentuninni. Auðveldust er
móttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru
nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect eru einnig auðveld í
úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í
bréfasíma 569 1115, eða á netfang þess
(minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið
greinina inni í bréfinu, ekki sem viðhengi.
Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum.
Það eru vinsamleg tilmæli að lengd greina
fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við með-
allínubil og hæfilega línulengd – eða 2.200
slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.