Morgunblaðið - 06.01.2002, Blaðsíða 44
MINNINGAR
44 SUNNUDAGUR 6. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Bjarni Björnssonfæddist í Reykja-
vík 13. júní árið
1920. Hann lést á
heimili sínu, Ár-
skógum 6 í Reykja-
vík, 23. desember
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Björn Sveinsson,
kaupmaður og bók-
haldari, f. 1882, d.
1962, og Ólafía
Bjarnadóttir, hús-
móðir í Reykjavík, f.
1887, d. 1977. Bræð-
ur Bjarna eru
Sveinn stórkaupmaður, f. 1917, d.
1996, og Guðmundur Kristinn,
skrifstofumaður í Danmörku, f.
1925. Bjarni kvæntist Kristjönu
Brynjólfsdóttur hinn 6. maí 1943 í
New York þar sem þau bjuggu
fram í ágúst 1945 en þá fluttu þau
til Íslands. Foreldrar Kristjönu
voru Guðný Helgadóttir, f. 1897,
d. 1994, og Brynjólfur Jóhannes-
son, leikari og bankamaður, f.
1896, d. 1975. Synir Bjarna og
Kristjönu eru Björn, f. 1944,
kvæntur Kristínu Helgadóttur,
þau eiga þrjú börn. Brynjólfur, f.
1946, var kvæntur Kristínu Thors
og eiga þau fjögur börn, þau
skildu, síðari kona hans er Þor-
björg K. Jónsdóttir og eiga þau
eina dóttur. Bjarni, f. 1948,
kvæntur Emelíu Ólafsdóttur og
fyrirtækið út kvíarnar á Íslandi
og setti meðal annars á laggirnar
Dúk hf. til framleiðslu á fatnaði.
Þegar Sverrir og Bjarni skiptu
með sér fyrirtækinu um miðjan
sjötta áratuginn kom fataverk-
smiðjan Dúkur hf. m.a. í hlut
Bjarna. Rak hann það fyrirtæki af
þrótti og framsýni til ársins 1987.
Bjarni Björnsson var atkvæða-
mikill í íslensku atvinnulífi í ára-
tugi. Hann var einn af stofnendum
Iðngarða árið 1962. Var formaður
glæsilegrar Iðnsýningar í nýrri
Laugardalshöll árið 1966 undir
kjörorðinu „Í kili skal kjörviður“,
sat í stjórn Félags ísl. iðnrekenda,
lengst af sem varaformaður, var
stofnandi og fyrsti formaður Út-
flutningsmiðstöðvar iðnaðarins
sem var forveri Útflutningsráðs
og sat í stjórn Lífeyrissjóðs verk-
smiðjufólks frá stofnun þar til
hann var sameinaður öðrum sjóð-
um í Lífeyrissjóðnum Framsýn.
Þá sat Bjarni í stjórnum Verslun-
arráðs Íslands og Félags íslenskra
stórkaupmanna og var meðal
stofnenda og einn af stærstu hlut-
höfum Tollvörugeymslunnar hf.
Hann gegndi ýmsum trúnaðar-
störfum fyrir Sjálfstæðisflokkinn
frá unga aldri, var m.a í stjórn
Heimdallar og varaborgarfulltrúi
í Reykjavík og var um árabil for-
maður iðnaðarnefndar flokksins.
Bjarni Björnsson var sæmdur
riddarakrossi hinnar íslensku
fálkaorðu fyrir störf sín í þágu ís-
lensks iðnaðar.
Útför Bjarna fer fram frá Dóm-
kirkjunni í Reykjavík á morgun,
mánudaginn 7. janúar, og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
eiga þau eina dóttur
frá fyrra hjónabandi
Emelíu og tvö börn
saman. Birgir, f.
1953, kvæntur Guð-
björgu Sigmundsdótt-
ur. Birgir á eina dótt-
ur og Guðbjörg tvo
syni af fyrra hjóna-
bandi, en saman eiga
þau eina dóttur.
Bjarni ólst upp á
heimili foreldra sinna
í miðbæ Reykjavíkur.
Á uppvaxtarárum sín-
um var hann mjög
virkur í skátahreyf-
ingunni og árið 1937 styrkti Rot-
aryklúbbur Reykjavíkur hann til
farar á alþjóðlegt skátamót,
Jamboree, í Hollandi, sem Baden
Powell, stofnandi skátahreyfing-
arinnar, sat ásamt eiginkonu
sinni. Að loknu verslunarskóla-
prófi gekk Bjarni til liðs við
Sverri Bernhöft sem þá var að
setja á stofn heildverslun í Lækj-
argötu 4 og gerðist meðeigandi
fyrirtækisins. Á stríðsárunum
rofnaði sambandið við Evrópu og
í apríl árið 1942 sigldi Bjarni vest-
ur um haf í viðskiptaerindum
ásamt hópi Íslendinga og settist
þar að um tíma. Tókst honum að
ná í góð umboð og afla sambanda
fyrir fyrirtæki þeirra Sverris sem
hann veitti forstöðu í New York
þennan tíma. Á næstu árum færði
Bjarni Björnsson, tengdafaðir
minn, varð bráðkvaddur á heimili
sínu 23. desember sl., aðeins einu og
hálfu ári eftir andlát eiginkonu sinn-
ar, Kristjönu Brynjólfsdóttur eða
Nannýjar eins og hún var alltaf köll-
uð. Þessi yndislegu hjón voru sér-
staklega samrýmd og kærleiksrík.
Ég mun ávallt verða þakklát fyrir
það að hafa fengið að kynnast þeim
og njóta þeirrar umhyggju og ást-
úðar sem þau sýndu mér. En ég var
ekki ein um það því þessa viðmóts
nutu allir í þeirra stóru fjölskyldu.
Fjölskyldan hafði forgang í lífi
þeirra. Hið fallega heimili þeirra í
Hlyngerði stóð fjölskyldunni alltaf
opið. Þau ljómuðu þegar barnabörn-
in komu í heimsókn. Aðfangadags-
kvöld var sérviðburður, sérstakur
hátíðarblær var yfir heimilinu. Fjöl-
skyldum sonanna var boðið til kvöld-
verðar á aðfangadag og var þá oft
þröngt á þingi en glatt á hjalla. Þeim
leið aldrei betur en þegar þau höfðu
allan hópinn hjá sér. Ógleymanlegar
eru árlegu fjölskylduhátíðarnar í
sumarbústaðnum í Varmadal og
Parísarferðin sem þau buðu sonum
sínum og tengdadætrum í í tilefni af
gullbrúðkaupi sínu.
Þegar tengdamóðir mín veiktist
fyrir fimm árum sýndi Bjarni hversu
mikla ást og umhyggju hann bar til
eiginkonu sinnar. Sjálfur var hann
nýbúinn að fara í hjartaaðgerð og
var með sykursýki á háu stigi. Hann
keypti sér íbúð við hliðina á hjúkr-
unarheimilinu Skógarbæ þar sem
Nanný dvaldi til þess að geta verið
sem mest með ástinni sinni. Þannig
gekk það fyrir sig í þrjú og hálft ár
eða þar til að Nanný yfirgaf þennan
heim. Eftir að hún veiktist var hon-
um umhugað um að halda merki
hennar á lofti með því að halda fjöl-
skyldunni saman. Jólaboðin og fjöl-
skylduhátíðarnar á sumrin voru
fastir liðir. Nú síðast aðeins mánuði
áður en hann lést hélt hann boð fyrir
alla fjölskylduna í tilefni af afmæl-
isdegi tengdamóður minnar. Þar
sagði hann barnabörnum sínum sög-
una um hvernig málum hefði verið
háttað þegar afi þeirra og amma trú-
lofuðust á stríðsárunum. Þau settu
upp hringana stödd hvort í sínu land-
inu. Hann í New York þar sem hann
sá um að kaupa inn fyrir íslenskt fyr-
irtæki, hún í Reykjavík. Nanný fór
síðan hættuför yfir Atlantshafið þeg-
ar seinni heimsstyrjöldin stóð sem
hæst til að hitta sinn heittelskaða. Sú
ferð tók 30 daga. Þau giftu sig þar
úti 1943 og frumburðurinn fæddist
ári síðar. Minninguna um hvað hann
naut þessa kvölds í faðmi fjölskyld-
unnar mun ég ávallt varðveita.
Einn af föstu punktunum í lífi
tengdaföður míns síðustu árin var að
koma reglulega í mat til okkar
Bjarna. Sama gilti hjá hinum bræðr-
unum. Synir hans sýndu föður sínum
mikla umhyggju eins og þeir reynd-
ar sýndu móður sinni í veikindum
hennar. Á þessum stundum nutum
við þess að spjalla saman og vera í
nærveru hans. Það er okkur hjónum
því huggun í sorginni að hafa fengið
að hafa hann hjá okkur síðasta
kvöldið sem hann lifði. Þá var það
honum mikið tilhlökkunarefni að fá
tækifæri til þess að aðstoða eitt af
barnabörnum sínum við skipulagn-
ingu á bókhaldi vegna verkefnis sem
það hafði tekið að sér. Þannig leið
honum best, þegar hann gat rétt sín-
um nánustu hjálparhönd.
Bjarni saknaði eiginkonu sinnar
mikið þetta eina og hálfa ár sem
hann lifði án hennar enda var ást
þeirra ósvikin. Nú er þessi gáfaði og
duglegi maður kominn yfir móðuna
miklu til sinnar ástkæru eiginkonu.
Söknuður fjölskyldunnar er mikill.
Blessuð sé minning tengdaföður
míns.
Emilía Ólafsdóttir.
Þegar ég sest niður til þess að
festa á blað þakkir mínar fyrir að
hafa átt vináttu tengdaföður míns,
Bjarna Björnssonar, og fengið að
njóta samvista við hann kallast á
innra með mér depurð yfir því að
hann skyldi kveðja svo skyndilega
og innilegt þakklæti fyrir að hann
skyldi fá að vera virkur þátttakandi í
lífinu til síðustu stundar, en ekki síst
hitt, að biðinni eftir endurfundum
við Nanný er lokið. Nöfn þeirra eru
samtvinnuð í huga allra sem kynnt-
ust þeim. Þau voru hvors annars
gleði og líf í tæp sextíu ár og því er
söknuðurinn nú gleðiblandinn. Ég er
þess fullviss að nú eru þau Nanný
saman og stíga dans við tóna lagsins
síns „Tea for two“ og við samgleðj-
umst þeim og raulum með.
Bjarni var háttvís heimsmaður og
nútímalegur til síðasta dags, bæði í
klæðaburði og skoðunum. Háttvísi
hans var ekki utanaðlærð, hún kom
að innan. Hann opnaði ekki hurð fyr-
ir konu af tilgerð heldur innborinni
virðingu og kurteisi.
Eftir lærdómsríka dvöl í New
York á stríðsárunum byggði hann
upp fyrirtæki sitt á Íslandi af fram-
sýni og dugnaði og bjó fjölskyldu
sinni skjól, bæði innan bæjarmarka
og utan. Bjarni var um margt
óvenjulegur maður og mér finnst ég
naumast hafa kynnst grandvarari og
heiðarlegri manneskju en honum.
Honum voru hvarvetna falin trúnað-
arstörf og forysta í verkefnum og
sjálfri þótti mér hann ráðagóður, af-
ar glöggur og fundvís á skynsamleg-
ar lausnir.
„Sannleikurinn er ekki í bókum og
ekki einu sinni í góðum bókum, held-
ur í mönnum sem hafa gott hjarta-
lag“ skrifaði Laxness. Hinn trausti
og greindi tengdafaðir minn hafði
marga kosti en framar öllu var hann
hlýr og góður maður.
Við hlið hans var ávallt Nanný og
líf þeirra saman var á margan hátt
ævintýralegt og um leið falleg og
samfelld ástarsaga.
Einlægni barna er ævinlega sann-
leikans megin. Helena, sex ára dóttir
okkar Brynjólfs, og Bjarni afi henn-
ar voru nánir vinir og miklir félagar.
Síðasta daginn sem hann lifði var
hún sem oft endranær í heimsókn
hjá honum. Þau horfðu gjarnan sam-
an á kvikmyndir, fóru í gönguferðir
og ræddu um lífið og tilveruna. Þeg-
ar henni var varlega sagt frá andláti
Bjarna sagði hún að bragði:
„Við eigum ekki að vera sorg-
mædd því að afi hefur alltaf viljað
vera engill hjá ömmu Nanný.“ Á
kveðjustund þakka ég þeim sem nú
hafa sameinast á ný meðal engla
Guðs dýrmæt kynni og lífslexíu.
Þorbjörg K. Jónsdóttir.
Elsku afi, á stundu sem þessari
þjóta ótal minningar í gegnum huga
okkar. Góðar stundir uppí sumarbú-
stað og í Hlyngerðinu hjá ykkur
ömmu. Eins og okkur finnst það
ósanngjarnt að þú sért farinn frá
okkur þá vitum við að þú ert kominn
á betri stað með þinni heitt elskuðu
og við getum huggað okkur við það
að þið séuð saman á ný.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum
lífsins degi,
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem
gleymist eigi,
og gæfa var það öllum, er fengu að
kynnast þér.
(Ingibj. Sig.)
Þú varst okkur mikil fyrirmynd í
lífinu og veittir okkur stoð þegar á
þurfti að halda. Blessuð sé minning
þín.
Þín alltaf mun ég minnast
fyrir allt það góða sem þú gerðir,
fyrir allt það sem þú skildir eftir,
fyrir gleðina sem að þú gafst mér
fyrir stundirnar sem við áttum
fyrir viskuna sem þú kenndir
fyrir sögurnar sem þú sagðir
fyrir hláturinn sem þú deildir
fyrir strengina sem þú snertir.
Ég ætíð mun minnast þín.
(F.D.V.)
Þín,
Sigurveig, Brynjólfur
og Ólafía.
Í miðjum jólaundirbúningi feng-
um við þær fréttir að hann afi okkar
hefði yfirgefið þennan heim.
Því var erfitt að trúa því hann var
svo hress og kátur fram á síðustu
stundu. Þegar við hugsum til baka er
margs að minnast og öll eigum við
okkar sérstöku og eftirminnilegustu
stundir sem við áttum með afa. Þó
eru okkur öllum minnisstæðar næt-
urgistingarnar hjá ömmu og afa og
bíltúrarnir með afa að kaupa sæl-
gæti. Afi hafði mikla unun af því að
dvelja í bústaðnum og skipaði jörðin
stóran sess í hans lífi og naut hann
þess að ganga um hana í rólegheit-
um með hendur fyrir aftan bak.
Síðar kom svo að því að foreldrar
okkar keyptu bústaðinn og hófst
mikil vinna við að stækka húsið og
var afi ósjálfrátt skipaður eftirlits-
maður yfir smíðinni og var oft hlegið
að því að ekki skyldi neitt vera gert
fyrr en hann væri mættur á svæðið
og hafði hann mikið gaman af því.
Fjölskyldan var afa og ömmu mik-
ilvæg. Fyrir einu og hálfu ári kvaddi
amma þennan heim og var þá stórt
skarð hoggið í líf afa, eftir það var
fjölskyldan afa mjög dýrmæt og kom
það vel í ljós þegar hann bauð öllum
til veislu 24. nóv. sl. á afmælisdegi
ömmu og hélt sína síðustu glæsi-
veislu.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
Grátnir til grafar
göngum vér nú héðan,
fylgjum þér, vinur. Far vel á braut.
Guð oss það gefi,
glaðir vér megum
þér síðar fylgja’ í friðarskaut.
(Vald. Briem.)
Elsku afi, nú ert þú orðinn heill á
ný, komin aftur til glöðu og yndis-
legu ömmu og erum við alveg viss
um að það sé dansað, hlegið og gam-
an þar sem þið eruð nú aftur komin
saman.
Guð geymi þig, elsku afi.
Þín,
Sigrún, Bjarni og Kristinn.
Elsku afi.
Það er stórt skarð höggvið í fjöl-
skyldu okkar eftir andlát þitt en þið
amma voruð sameiningartákn henn-
ar. Minningin um ykkur hverfur þó
aldrei.
Við gleymum seint þeim stundum
sem við eyddum saman í Hlyngerð-
inu en það má segja að það hafi oft
og tíðum verið okkar annað heimili.
Ávallt tókuð þið á móti okkur opnum
örmum með hlýju og kærleika. Með-
an við sitjum hér systkinin og minn-
umst þín og ömmu kemur ýmislegt
skemmtilegt í hugann. Öll munum
við eftir því að hafa „dobblað“ þig í
ísbíltúra. Við gátum alltaf reitt okk-
ur á stuðning frá ömmu og oftar en
ekki var hún frumkvöðullinn að
áætluninni. Ófáar ferðir voru farnar
í sumarbústaðinn þar sem þið voruð
búin að útbúa ykkur yndislegan
sælureit. Rækt ykkar við sumarbú-
staðinn er endurspeglun á rækt við
fjölskylduna. Hún tók tíma og þol-
inmæði en afraksturinn skilaði sér til
okkar allra. Það var ótrúlegt afrek
hvernig ykkur tókst að breyta meln-
um, sem sumarbústaðurinn stóð á, í
gróðursælan reit sem við náðum að
njóta og búa til góðar minningar um.
Með sama móti má segja að sam-
heldni fjölskyldunnar og góð tengsl
okkar við frændsystkinin sé afrakst-
ur ykkar. Sú samheldni sem þið haf-
ið kennt okkur mun gera okkur
sterkari í að viðhalda samheldni til
komandi kynslóða.
Stuðningur þinn, afi, hefur verið
okkur ómetanlegur og hvatning til
mennta óspar. Þú lést okkur alltaf
vita hve stoltur þú værir af afrekum
okkar hversu stór eða lítil sem þau
voru. Barngóður varstu og skipti þar
engu hvort um var að ræða hjal ung-
barns eða framtíðaráform unglings-
ins, alltaf gafstu þér góðan tíma til
að hlusta á og setja þig inn í um-
ræðuefnin okkar. Ráðagóður varstu
þegar við leituðum til þín og skyn-
semi þín ofar öllu og af henni höfum
við lært og munum njóta.
Mörg stórvirki hefur þú unnið í at-
vinnulífinu en best kynntumst við
þinni sterku hlið í veikindum ömmu
sem einkenndist af hetjuskap, hug-
rekki og baráttuvilja til að henni liði
sem allra best. Þótt dugnaður þinn
hafi verið með eindæmum eftir frá-
fall ömmu vissum við að heitast
þráðir þú að komast aftur til hennar.
Við vitum að þið hafið fundið hvort
annað aftur og færir það okkur vel-
líðan í sorginni um fráfall ykkar.
Okkur langar til að þakka þér fyr-
ir öll árin sem þú veittir okkur ham-
ingju í hjarta og þær lífsreglur sem
þú hefur kennt okkur.
Guð blessi þig.
Bjarni, Helga Birna,
Kristjana, Birgir Örn
og Helena Kristín
Brynjólfsbörn.
Kæri langafi.
Takk fyrir allar góðu minningarn-
ar. Hvatning þín við Brynjólf Jóhann
var vítamínsprauta fyrir foreldrana
að styrkja, þjálfa og þroska hann.
Við biðjum Guð að geyma þig.
Brynjólfur Jóhann, Berglind
Lára og Tjörvi.
Bjarni Björnsson var lengi
tengdafaðir minn og alla tíð ljúfur
vinur minn og elskulegur og natinn
afi barna minna. Þegar hann er fall-
inn frá, koma margar góðar minn-
ingar upp í hugann. Þær eru reyndar
svo margar og ná yfir svo langan
tíma, að þeim verða ekki gerð skil í
stuttu máli. Ofarlega í huga er þó
minningin um raungóðan mann, sem
ávallt var reiðubúinn að setjast niður
og ræða mál líðandi stundar. En
mikilvægust er þó minningin um
kærleikann, sem hann bar til fjöl-
skyldu sinnar og kom æ betur í ljós
eftir því sem árin liðu.
Aðeins 18 mánuðir eru nú liðnir
síðan Kristjana, kona hans, kvaddi.
Hún var tengdamóðir mín og var
mér sem móðir og besta vinkona.
Það var gott að vera í návist hennar
hún var ávallt kát og átti auðvelt
með að fá fólk til að gleðjast og hlæja
með sér. Það var því ekki tilviljun að
barnabörnin lögðu leið sína oft í
Hlyngerðið til afa og ömmu og sátu
þar tímunum saman. Þau sakna sárt
þessara stunda og ekki síst sameig-
inlegra gleðistunda á sumarhátíðum
í sumarbústað þeirra hjóna.
Árið 1972 veiktist Bjarni af syk-
ursýki og barðist hetjulega við þann
sjúkdóm og síðar hjartveiki. Eftir-
minnilegt er hvernig Nanný, eins og
hún var kölluð, lagði sig fram um að
styrkja hann í þeirri baráttu og
tryggja um leið að ekki drægi úr lif-
andi og fjörugum tengslum við af-
komendurna. Þegar hún síðar veikt-
ist stóð Bjarni sem klettur við hlið
hennar og hans eigin veikindi
gleymdust nánast.
Er hann var orðinn einn, gaf hann
sér rúman tíma til að rækta enn bet-
ur samband sitt við barnabörnin, og
munu þau minnast þess alla ævi. Nú
er kominn tími til að þakka fyrir að
hafa átt þessi hjón að og hvernig þau
reyndust mér og börnum mínum.
Minningarnar um þau mun ég ávallt
geyma. Ég kveð þau með söknuði.
Kristín Thors.
Bjarni Björnsson andaðist aðfara-
BJARNI
BJÖRNSSON