Morgunblaðið - 12.02.2002, Blaðsíða 29

Kerfisstjórn og forritun
S t u t t n á m s k e i ð á n æ s t u n n i :
Faxafeni 10 · 108 Reykjavík · Sími 533 3533 · Fax 533 2533 · skoli@ctec.is · www.ctec.is
Vönduð kennslugögn fylgja
öllum námskeiðum.
Athugið!
Nokkur námskeið
í boði á kvöldin.
Net- og kerfisumsjón
MOC Námskeið Dags Tími Lengd Verð
2152 Implementing MS Win 2000 Professional and Server 18.02-22.02 08:30-16:30 5 dagar 170.000
- MS Win 2000 Server* 25.02-25.03 08:30-12:00 45 kennslust. 135.000
- MS Win 2000 Server* 25.02-25.03 17:30-20:30 45 kennslust. 135.000
2153 Implementing a MS Win 2000 Network Infrastructure 04.03-08.03 08:30-16:30 5 dagar 170.000
- Implementing Exchange 2000* 07.03-11.04 17:00-20:30 50 kennslust. 150.000
- Tölvur og tölvunet, öryggislausnir 11.03-13.03 08:30-16:30 3 dagar 102.000
2071 Querying Microsoft SQL Server 2000 with Transact-SQL 12.03-13.03 08:30-16:30 2 dagar 68.000
2154 Implem. and Admin. MS Win 2000 Directory Services 18.03-22.03 08:30-16:30 5 dagar 170.000
- Routertækni, grunnur NÝTT 18.03-21.03 08:30-16:30 4 dagar 136.000
Forritun
Introduction to C# for the MS.NET Platform NÝTT 25.02-01.03 08:30-16:30 5 dagar 170.000
Introduction to ASP.NET (Visual Studio.NET) NÝTT 04.03-06.03 08:30-16:30 3 dagar 102.000
Programming the MS.NET Framework using C# NÝTT 18.03-22.03 08:30-16:30 5 dagar 170.000
*Kennt tvisvar í viku, önnur námskeið eru kennd samfellt.
Við státum af íslenskum kennurum með mikla reynslu og þekkingu.
Allir kennarar í net- og kerfisumsjón eru með prófgráður í viðkomandi námsefni og auk þess með prófgráðu
sem Microsoft Certified Trainer (MCT).
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. FEBRÚAR 2002 29
VEGNA máls, sem
mikið hefur verið í
fréttum undanfarið, þar
sem flugstjóri hjá Flug-
leiðum hefur ekki feng-
ið endurnýjað heil-
brigðisvottorð, og allur
sá farsi sem út frá því
hefur spunnist, m.a. um
skert flugöryggi, lang-
ar mig að benda á fáein
atriði í því sambandi.
Það er fullkomlega
eðlilegt að farþegar í
flugi spyrji um flugör-
yggi . Og þá er því til að
svara að besta öryggið
felst í því, að allir þeir
sem að flugstarfi koma
láta sér mjög annt um allt flugöryggi,
ekki síst flugmennirnir. Það er nefni-
lega þannig að flugmanninum er al-
veg jafnannt um sína líftóru og hverj-
um öðrum. Það er alveg öruggt og
víst að viti flugmaður af einhverju því
sem ógnar öryggi í tiltekinni ferð þá
annaðhvort fer hann ekki ferðina eða
breytir áætlun eða grípur til þeirra
ráðstafana sem bægja ógninni frá,
því hann langar alveg eins og alla
hina að komast heill heim til sín og
sinna.
Í því felst mesta öryggið.
Heilbrigði flugmanna
Alveg eins er með heilbrigði flug-
mannsins. Engum flugmanni dettur í
hug að fara í flugferð ef hann telur
líkur á því að hann verði óstarfhæfur
einhvers staðar á leiðinni vegna ein-
hvers krankleika. Það þarf ekki ann-
að en venjulegt kvef til þess að flug-
maður meldi sig veikan, því þótt kvef
þyki nú ekki merkilegur sjúkdómur ,
þá vita flugmenn að vegna þrýstings-
breytinga getur það haft slæm áhrif á
höfuðið þegar flugið er lækkað niður í
meiri loftþrýsting. En nú er flugmað-
urinn ekki læknir og þess vegna leit-
ar hann til læknis, ef hann grunar að
eitthvað sé að hjá sér. Dæmi um það
er mál flugstjórans hjá Flugleiðum
sem ég nefndi hér í upphafi. Hann
varð fyrir einhverju sem leiddi til
tímabundinnar máttleysistilfinning-
ar í fæti og handlegg. Hann leitaði til
læknis og kom þá í ljós að um örblæð-
ingu í heila hafði verið að ræða. Ég
ætla ekki að rekja það mál nákvæm-
lega, það hefur þegar verið gert í fjöl-
miðlum, en ég ætla hins vegar að
undirstrika eitt atriði í
málinu sem mér finnst
alls ekki hafa verið
nægur gaumur gefinn.
Þegar upp var staðið
í máli þessa flugstjóra,
eftir um það bil tvö og
hálft ár, kom í ljós að
lækna greindi á um
hvort heilbrigði hans
væri nægilega tryggt til
þess að hann mætti
hefja flugstörf á ný. Og
þar inni í er atriðið sem
ég vil bera undir ykkur,
kærir lesendur.
Í bréfi trúnaðarlækn-
is Flugmálastjórnar til
kollega sinna á Bret-
landi bendir hann á að flugmaðurinn
hafi tekið mjög vel á þeim áhættu-
þáttum sem taldir voru undirliggj-
andi. Hann hafi nú eðlilegan blóð-
þrýsting, eðlilegt kólesteról, eðlilega
líkamsþyngd o.s.frv., og sé, að hans
mati, alveg heilbrigður og fullkom-
lega fær um að stunda atvinnuflug.
Svarið sem trúnaðarlæknirinn fékk
frá Bretanum var að það skipti nán-
ast engu máli þótt tekið sé á áhættu-
þáttum, það breyti sáralitlu um það
hver hættan sé á endurteknu áfalli. Í
úrskurði þriggja valinkunnra ís-
lenskra lækna, sem sátu í svonefndri
áfrýjunarnefnd, komast þeir að þver-
öfugri niðurstöðu. Þeir byggja þá nið-
urstöðu sína, að flugmaðurinn sé heil-
brigður og fær um að fljúga, einmitt á
því – að þar sem nú séu liðin tvö og
hálft ár og tekið hafi verið á áhættu-
þáttunum, sé hættan á endurtekn-
ingu mjög lítil. Er nema von að mað-
ur spyrji – hvor skoðunin er rétt?
Þetta er höfuðatriðið í málinu öllu.
Ef íslenska skoðunin er rétt þá er í
lagi með flugmanninn og öryggið
tryggt, ef sú breska er rétt þá er ör-
yggið ekki tryggt. Svo einfalt er það.
En nú langar mig að spyrja ykkur,
finnst ykkur það sannfærandi að ef
maður fær vægt áfall, eins og þarna
var um að ræða, þá geti hann í raun-
inni ekkert gert til þess að minnka
hættuna á endurtekningu? Hvað
segja þeir sem eru að bjóða fólki upp
á alls konar aðferðir til að bæta heils-
una og auka lífslíkur? Hefur það þá
ekkert að segja, er bara best að
pakka þeim tilraunum öllum niður og
spara sér þann kostnað sem slíku
fylgir? Tökum sem dæmi mann, sem
myndi bæði reykja og drekka, væri
með of háan blóðþrýsting, of hátt kól-
esteról, træði í sig kjötfitu, hreyfði
sig varla úr sporunum og væri alltof
þungur, myndi það þá litlu sem engu
breyta, þótt hann hætti að reykja,
hætti að drekka, lækkaði blóðþrýst-
ing og kólesteról, hreyfði sig og létti
sig – hættan á endurtekningu áfalls
væri nánast óbreytt? Þetta allt sam-
an felst í bresku skoðuninni. Finnst
ykkur hún trúverðug?
Ein lítil saga í lokin
Ég er sannfærður um að meira að
segja trúnaðarlækni Flugmála-
stjórnar fannst breska skoðunin
ótrúverðug, því þrátt fyrir hana
skrifaði hann nefnilega nefndan flug-
stjóra út og lét hann fá heilbrigðis-
vottorð svo hann gæti haldið áfram
að stunda eðlileg flugstörf hjá Flug-
leiðum. Að vísu voru vissar takmark-
anir settar í skírteinið, en þó ekki
meiri en svo að flugmaðurinn gat
stundað sitt starf áfram, og reikna ég
með að þessar takmarkanir hafi verið
settar til þess að láta allan vafa í mál-
inu reiknast flugfarþegum og flugör-
yggi í vil.
Og eins og til þess að undirstrika
að með þessum hætti teldi hann ör-
ygginu borgið fór hann sjálfur í
flugferð sem almennur farþegi með
þessum sama flugstjóra til Banda-
ríkjanna, aðeins um þremur vikum
eftir hörmungarnar sem þar áttu sér
stað 11. september 2001. En eins og
kunnugt er var fyrst eftir þá atburði
mikil taugaveiklun og spenna í gangi
bæði hjá flugfólki og farþegum, og
allir voru með flugöryggi á heilanum.
Svo ég bara spyr, hvert er vanda-
málið? Af hverju er ekki einfaldlega
unnt að láta þessa lausn á málinu
duga?
Um flugöryggi
Kjartan
Norðdahl
Flug
Besta öryggið felst í því,
segir Kjartan Norðdahl,
að allir þeir sem að flug-
starfi koma láta sér mjög
annt um allt flugöryggi.
Höfundur er flugstjóri og lögmaður.
LAUGARDAGINN
9. febrúar sl. ritar Jón
Steinsson grein í
Morgunblaðið. Þar
dregur hann í efa nið-
urstöður í skýrslu
Hagfræðistofnunar
um samhengi auð-
lindagjalds, hagvaxtar
og skatttekna ríkisins.
Athugasemdir Jóns
eru tvær. Önnur lýtur
að auðlindagjaldi sem
rentuskatti, hin að
þeim möguleika að
auðlindaskatturinn
renni til heimila. Báð-
ar virðast byggðar á
einhverjum misskilningi.
Rentuskattur
Í skýrslunni er gert ráð fyrir að
auðlindagjald, öfugt við flesta aðra
skatta, skerði ekki hagkvæmni í
sjávarútvegi. Það sé m.ö.o. svokall-
aður rentuskattur. Skýrslan gefur
sér þessa forsendu til þess að ýta
undir það að álagning auðlinda-
gjalds auki skatttekjur ríkisins og
sé þjóðhagslega hagkvæm. Jón tel-
ur að síðar í skýrslunni sé brotið í
bága við þessa forsendu. Það er
ekki rétt. Í skýrslunni, þar á meðal
því líkani sem Jón virðist vera að
vísa til (Viðauki C í skýrslunni), er
þvert á móti staðfastlega haldið í
þessa forsendu. Ef svo væri ekki,
og auðlindagjald hefði neikvæð
áhrif á hagkvæmni í sjávarútvegi,
myndi það svipta framleiðslufallinu
í líkaninu niður á við. Áhrifin væru
líkt og neikvæðar tækniframfarir.
Það er ekki látið gerast í líkaninu.
Það er jafnvel gengið lengra og
gert ráð fyrir því að vinnuaflsnotk-
un breytist ekki þrátt fyrir álagn-
ingu auðlindagjalds.
Misskilningur Jóns í þessu tilfelli
virðist ligga í oftúlkun
hans á hugtakinu
rentuskattur. Engum,
nema e.t.v. Jóni, dett-
ur í hug að rentuskatt-
ur hafi engin þjóð-
hagsleg áhrif. Það er
auðvitað dagljóst, að
sú tekjutilfærsla, sem
í rentusköttum felst,
mun hafa áhrif á
neyslu, fjárfestingu og
þar með þróunarbraut
hagkerfisins. Vanga-
veltur hagfræðinga
snúast alls ekki um
þetta. Þær lúta miklu
fremur að því, hvort í
raun séu til skattar sem ekki dragi
úr rekstrarhagkvæmni hjá þeim
sem fyrir þeim verða. Umræðan er
m.ö.o. um það hvort rentuskattar
geti verið til í reynd. Sem fyrr segir
er í umræddri skýrslu gert ráð fyr-
ir því að svo sé. Tilgangurinn er að
fremur ofmeta en vanmeta ávinn-
ing ríkisins af álagningu auðlinda-
gjalds.
Auðlindaskattur til
ríkis eða heimila
Jón fullyrðir að með því einu að
veita auðlindagjaldinu (eða hluta
þess) til heimilanna megi nota lík-
anið í skýrslunni (Viðauki C) til að
sýna að auðlindagjald hafi jákvæð
áhrif á hagvöxt og þar með skatt-
tekjur ríkisins. Þetta er einfaldlega
rangt. Þessi möguleiki var að sjálf-
sögðu kannaður í rannsóknarvinn-
unni að baki skýrslunnar. Niður-
staðan var sú, að áhrifin á skatt-
tekjur ríkisins eru enn óhagstæðari
en áður. Þetta ætti ekki að koma
neinum á óvart. Ríkið missir af auð-
lindaskattinum og landsframleiðsla
dregst saman sem fyrr. Mér er það
hulin ráðgáta, hvernig Jóni gat
dottið þetta í hug.
Lokaorð
Á grundvelli ofangreinds mis-
skilnings sakar Jón mig um „ótrú-
legan tvískinnung“. Þannig orðalag
er auðvitað ekki til þess fallið að
greiða fyrir málefnalegri umræðu.
Auðlindagjald og
skatttekjur ríkisins
Ragnar Árnason
Höfundur er prófessor í
fiskihagfræði.
Auðlindagjald
Athugasemdir Jóns,
segir Ragnar Árnason,
eru byggðar á mis-
skilningi.