Morgunblaðið - 27.06.2002, Blaðsíða 43
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. JÚNÍ 2002 43
inu Hvöt, Mæðrastyrksnefnd, Odd-
fellow og átti sæti í skólanefnd
Kvennaskólans í Reykjavík í tólf ár.
Nú þegar leiðir skilur er efst í huga
þakklæti fyrir allar góðu samveru-
stundirnar sem geymdar verða í sjóði
minninganna.
Megi góður Guð varðveita Ástu L.
Björnsdóttur frá Ánanaustum. Bless-
uð sé minning hennar.
Drífa Hjartardóttir.
„Farið þið sátt að sofa,“ voru þau
heilræði sem amma gaf brúðhjónum,
en þau orð komu mér í hug þegar
mamma færði okkur þau tíðindi að
hún væri dáin. Hún fór sátt að sofa
svefninum langa og skilaði af sér góðu
búi í fjölskyldunni. Við afkomendur
hennar eigum henni margt gott að
þakka af langri samveru og er ástæða
til að minnast 90 ára afmælis hennar
sérstaklega, sem við barnabörnin
héldum henni. Tókst þar vel til, og var
samhugur hjá okkur frændsystkinum
við undirbúning og í veislunni, þar
sem margir héldu ræður, þar með af-
mælisbarnið sjálft, sem naut sín vel í
fjölmenni, þar sem hún hélt ævinlega
góðri athygli áheyrenda.
Stolt er einnig orð sem vel á við, en
amma var hreykin af fólkinu sínu,
uppruna sínum, foreldrum, ömmum
og öfum og öðrum forfeðrum, og sjálf-
gert að við afkomendur smituðumst
af, með auknum þroska, ekki sérlega
áhugavert á æskuárum, en oft og tíð-
um fylgdu langar umræður um
hverra manna og svo framvegis … bla
bla, en við amma náðum saman síðar
um þetta áhugamál, því ég hélt áfram
að eldast en hún ekki. Fyrir mig hafa
það verið einstök forréttindi að vera
samvistum við ömmu þetta lengi, en
að eiga ömmu þegar barnabarnið er
lagt af stað í fimmtugasta árið, og
elsta langömmubarnið komið á fer-
tugsaldur, hlýtur að teljast allsér-
stakt.
Margt kemur upp í minningunni,
en hápunkturinn í barnsminninu var
þegar konur úr Kvennaskólanum í
tugatali í peysufötum heiðruðu ömmu
fyrir utan heimili hennar á Bræðra-
borgarstíg 22 á fimmtugsafmæli
hennar 1958, og fannst mér frábært
að strætó átti í erfiðleikum með að
komast um götuna, af því að amma
mín átti afmæli.
Ég naut góðs af því að amma var
elst af 13 systkinum, og átti sjálf fimm
börn, sem öll voru alin upp nálægt
höfninni, en þar í hópi voru nokkrir
uppátektarsamir piltar, og var amma
því ýmsu vön. Í 40 ár geymdum við
með okkur það leyndarmál, að ég datt
í höfnina, þegar ég var í pössun hjá
henni 8–9 ára, og mátti ég alls ekki
segja frá þessu óhappi, svo að við yrð-
um ekki skömmuð, amman og barna-
barnið, og var ég óvenju hreinn og
prúður, þegar afi og amma keyrðu
mig heim, og spenntur yfir leyndar-
málinu.
Ekki er vafi á því að amma hefði
náð langt í stjórnmálum, ef hún hefði
verið upp á sitt besta nú á öld kvenna,
sakir greindar sinnar og skarp-
skyggni, þótt afi hafi sagt að hún hefði
orðið harðstjóri við slíkar aðstæður,
en hann hafði lag á að ná henni niður á
jörðina, þegar hún var komin á flug,
sem ekki var alltaf fyrirboði sérstakr-
ar lognmollu þeirra í milli.
Amma var sanngjarn áfrýjunar-
dómstóll þegar unglingaveikin hrjáði
undirritaðan, en þar var hún lunkinn
ráðgjafi sem smeygði sér hjá að taka
afstöðu, svo að allt féll í sinn rétta far-
veg.
Þeir einir lifa sem eru ósparir á sjálfan sig.
(Ellen Key.)
Með kæru þakklæti fyrir sam-
fylgdina, kæra amma.
Hjörtur Aðalsteinsson.
„Amma þín minnir mig alltaf á her-
foringja, það er svo mikil reisn yfir
henni,“ var eitt sinn sagt við mig í
banka þegar ég var að borga reikn-
inga fyrir ömmu. Ég hef oft hugsað
um það síðan að þetta var svolítið góð
lýsing á ömmu. Glæsileg kona og
ákveðin sem fólk tók strax eftir hvar
sem hún kom.
Amma var mikil pjattrófa og pass-
aði alltaf upp á að vera vel til fara. Við
kölluðum hana stundum prinsessuna
með 365 kjólana, vegna mikils kjóla-
safns hennar. Mér er minnisstætt fyr-
ir nokkrum árum þegar ég og Alli
frændi vorum að gifta okkur með
þriggja vikna millibili. Þá var amma
búin að ákveða hverju hún yrði í við
mitt brúðkaup en að sjálfsögðu kom
ekki til greina að vera í því sama í
brúðkaupi Alla. Við fórum því á stúf-
ana að leita að fötum handa ömmu.
Hún vissi nákvæmlega hvað hún vildi
og hvað ekki og þó svo að hún ætti að-
eins ár eftir í níræðisafmælið stöðvaði
það hana ekki í að fara í allar betri
fataverslanir bæjarins í leit að réttu
dragtinni. Hún vakti líka mikla at-
hygli í öllum þessum búðum og af-
greiðslufólk gat yfirleitt ekki orða
bundist um dugnað og ákveðni þess-
arar konu þar sem konur á þessum
aldri voru sjaldséðir gestir. Amma
passaði líka alltaf upp á að fara í lagn-
ingu reglulega og í langan tíma snyrti
ég neglur hennar og lakkaði með
vissu millibili svo að hún væri alltaf fín
og flott þegar gesti bar að garði á
Hrafnistu.
Amma var mikil veislukona sem
elskaði að halda veislur og fara í veisl-
ur. Hún talaði mikið og skemmti sér
vel. Þegar hún flutti á Hrafnistu hafði
ég stundum áhyggjur af því hvernig
hún myndi una sér þar. Þær áhyggjur
voru víst óþarfar því fyrstu árin sem
hún dvaldi á Hrafnistu þurftu ætt-
ingjar hennar helst að panta tíma hjá
henni svo að hún kæmi okkur að milli
Oddfellowfunda, spilaklúbba og fönd-
urstunda.
Amma var ein klárasta kona sem
ég hef kynnst. Þess vegna var alltaf
jafngaman að tala við hana um allt
sem manni lá á hjarta. Þar sem hún lá
sjaldnast á skoðunum sínum gat mað-
ur alltaf leitað til hennar ef maður
þurfti hreinskilin svör. Þó svo að lík-
ami hennar væri orðinn þreyttur und-
ir það síðasta var hugur hennar alltaf
jafnskýr. Hún mundi allt, hvort sem
það voru sögur frá því hún vann á
Stöðinni, afmælisdagar nánast allra
sem hún hafði kynnst eða þyngd og
lengd nýjasta langömmubarnsins,
aldrei kom maður að tómum kofunum
hjá henni.
Hún átti auðvelt með að koma fyrir
sig orði og ræðan sem hún flutti í
brúðkaupi mínu mun fylgja okkur
Steina gegnum lífið. Eitt minntist hún
á í ræðu sinni og það var að við skyld-
um muna að lífið væri ekki eintóm
sætsúpa. Hún vissi það manna best
þar sem hún hafði gengið í gegnum
ýmislegt í sínu lífi.
Þótt mér finnist lífið lítið minna á
sætsúpu nú þegar ég kveð elsku
ömmu mína með söknuði er ég þakk-
lát fyrir að hafa kynnst þessari ynd-
islegu konu sem gaf öllum í kringum
sig svo óendanlega margt. Ég veit að
hún er örugglega farin að segja afa
hvað mætti betur fara þar sem þau er
núna.
Ásta Laufey Aðalsteinsdóttir.
Ásta Laufey langamma mín and-
aðist hinn 17. júní og það gæti ekki
hafa verið valinn stærri dagur fyrir
hana að kveðja okkur. Hún var mjög
virt kona og með því merkilegra fólki
sem ég hef kynnst. Ásta var einstak-
lega glæsileg, gáfuð og ávallt með höf-
uðið í lagi alveg fram á seinasta dag.
Það var erfitt að fá þær fréttir að
langamma væri látin, sérstaklega
þegar maður er svona langt að heim-
an. Elsku ættingjar og ástvinir, ég
gæfi mikið fyrir að geta verið hjá ykk-
ur og styrkja ykkur á þessum tíma en
í stað mín bið ég tunglið og stjörn-
urnar að gæta ykkar og gefa ykkur
styrk.
Elsku langamma, ég mun ávallt
gæta minninganna. Ég kveð þig í bili
með orðunum hans Guðmundar lang-
afa.
Við tjáum þér þakkir fyrir liðna tíð.
Þér fögnum öll þú mæðrasóminn mæti,
sem miðlaðir gæðum og hresstir þreytta
lund,
þú vannst heiðurskvenna sæti
í hjörtum allra er sóttu á þinn fund.
(Guðm. Guðmundsson.)
Jenný Klara Sigurðardóttir.
Ég sest niður og skrifa um nokkrar
minnisstæðar stundir sem ég átti með
elstu systur minni, Ástu Laufeyju.
Ég man ekki eftir elsku Ástu í for-
eldrahúsum okkar því ég var ekki
nema fjögurra ára þegar hún giftist.
Fyrsta minning mín um Ástu er þeg-
ar Kristólína Krag kom að setja brúð-
arslörið á hana. Hún var að ganga í
hjónaband með Hirti. Þau voru gefin
saman í Dómkirkjunni. Ég heyrði
seinna að foreldrum mínum hefði
fundist hún helst til ung þegar hún
giftist, 19 ára gömul. En þeir voru
ánægðir með það að Hjörtur var sex
árum eldri.
Ég hef ekki kynnst farsælla og ást-
ríkara hjónabandi en hjá Ástu og
Hirti. Stundum hef ég sagt að ég væri
alin upp í hamingjusömu og kærleiks-
ríku hjónabandi foreldra okkar, en
svo tóku þessi sæmdarhjón Ásta og
Hjörtur við. Mér finnst ég hafa verið
óvenjuheppin í uppvextinum. Í raun
og veru finnst mér börnin þeirra vera
systkini mín. Ásta tekur við að eiga
börnin sín þegar mamma hættir.
Enda voru Valdimar yngsti bróðir
okkar og Björn heitinn fyrsta barn
þeirra fermdir saman.
Ásta og Hjörtur áttu lengst af
heima í húsi sem hét „Reynimelur“
við Bræðraborgarstíg. Það var gott
heimili að koma á hvort sem það var
virkur dagur eða við hátíðleg tæki-
færi. Nágrannakonur hennar á
„Bræðró“ kölluðu hana „Perluna“.
Það lék allt í höndunum á Ástu. Svo
var hún svo skemmtileg og úrræða-
góð. Enda komu margir til hennar,
bæði háir sem lágir að ræða málin.
Allir fóru glaðir og sáttir frá henni.
Skömmu eftir að Ásta og Hjörtur
fluttu í húsið „Reynimel“ flytur fjöl-
skylda okkar frá Ánanaustum á Sól-
vallagötu 57. Þá styttist á milli heim-
ilanna.
Það var fastur liður í nokkur ár hjá
mér og fleirum að koma við í búðinni
hjá Hirtu á Bræðraborgarstíg 1 að
kvöldi Þorláksmessu þegar maður
kom úr bænum. Oft voru þar mættir
nokkrir eldri menn sem reyktu stóra
vindla og voru að ræða málin fyrir há-
tíðina. Þá blandaðist saman epla- og
vindlalykt sem úr varð jólalykt. Svo
leit maður inn hjá Ástu á Reynimel,
flestir gangandi. Þar ilmaði hangi-
kjötslyktin og vel tekið á móti öllum
sem komu við. Þar ríkti sannkölluð
jólastemning og Ásta búin að sauma
fínu tjull- og pífukjólana á dæturnar.
Ásta var mjög fjölhæf kona. Hún
stóð sig vel í að vera elst þrettán
systkina, sannkallaður foringi. Það
lék allt í höndunum á henni hvort sem
það var matargerð, kökubakstur eða
allar hannyrðirnar. Hún var mjög
smekkleg kona bæði í klæðaburði og
öðru. Mér dettur t.d. í hug hvað hún
lét blóm fallega í vasa og pakkaði
smekklega inn gjöfum.
Svo kom að því að hún varð svara-
maður minn þegar ég giftist Guð-
mundi, en móðir hans svaramaður
hans. Það var tekin mynd af brúð-
hjónunum með svaramann við sitt-
hvora hlið. Þá segir ein úr hópnum
sem var saman kominn í tilefni dags-
ins. „Er þetta löglegt, tvær konur
svaramenn?“ Ásta var fljót að svara
honum: „Þú ert þó ekki afbrýðisamur
út í mig?“ Mér finnst allt hafa verið
Sími 562 0200
Erfisdrykkjur
við Nýbýlaveg, Kópavogi
3
(
' 2
$ 4 "#
(
!"#$ " " " 2
"
(0
/ *++
*)?,A "# $%! "))
/) ;"- !!
* * *& 0
3
*#)BC
4+.4
' $ $ 5 (,
!"# $ " " " #"
4 %
(
,,+
'#1+& #,# !! # ) ! "))
* *& * * *& 0
5 7!4" #,3
#/
2 )
%
(*
""'#(" !! 6* (" ! "))
?*- 5 ")) .5 !!
("
#!)!
?!).
"))0
6 /"/) 51(
'%1+ -!#,
" ) "# -
)
" 7
8 $ "#
(9
-++
7 "%
$ : % )
$
7
8 $
% -++1,
&
% & !) #0
"/ (1(
'%% '
' $ $ %
(*
2 $#
5 +) ")) 1 #,# !!
6* +) ")) !)#,!!
1 #' #A#! #,# #1 #!! 0
. /
651(E?
(7=
*"
!
' $ 4 ((
)
" ;
(0
-++
?!). 0?!)+% ! "))
!4. (4*!!
"#.!!
!!+.! "))0