Morgunblaðið - 17.07.2002, Blaðsíða 11
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. JÚLÍ 2002 11
Vorum að fá í sölu þessa stórglæsilegu
eign sem er hæð og ris í tvíbýli á þess-
um rómaða stað. Eigninni hefur verið vel
viðhaldið og er mikið endurnýjuð. 3-4
svefnherbergi. Stór stofa. Fallega gróinn
garður. Glæsil. aðkoma að húsinu. Fjöl-
margar myndir á heimasíðu Hóls á www.
Holl.is. Hafðu samband til að skoða eignina, þessi staldrar stutt við. Verð 17,9 millj.
Skúlagata 17
Sími 595 9000
Fax 595 9001
holl@holl.is - www.holl.is
Laugateigur - Sérhæð
Til sölu furu- og eikarbátur, smíðaður 1986, ásamt öllum aflaheimildum. Báturinn er
10 brl., 15 brt. og er með 62 t. af innfjarðarrækjukvóta (Arnarfjarðarrækja). Tilboð
óskast! Nánari upplýsingar í síma á skrifstofu Hóls hjá Þorsteini í síma 595
9023 eða gsm 869 0839.
Hóll - Skipasala
Til sölu glæsilegt nýinnréttað vinsælt kaffihús á besta stað á Laugaveginum. Ört
vaxandi velta. Sanngjarnt verð. Allar nánari uppl. á skrifstofu Hóls eða sendu
okkur tölvupóst á netfangið holl@holl.is.
Kaffihús á besta stað
Álfabyggð - Akureyri Vorum að fá í sölu þetta glæsilega tveggja íbúða hús,
samt. 218 fm, á tveimur hæðum. Á jarðhæð er góð 2 herbergja íbúð. Á efri hæð er
rúmgóð og björt 5 herbergja íbúð. Parket á gólfum. Frábær staðsetning á suður-
brekku. Verð 16,7 millj.
Akureyri
Fasteignasalan Hóll Hafnarstræti 83 sími 461 2010 gsm 891 8363
Fasteignasalan Hóll
Hafnarstræti 83,
600 Akureyri.
Sími 461 2010,
gsm 891 8363.
Vilhelm Jónsson
umboðsmaður.
IÐNAÐARRÁÐUNEYTIÐ hefur
gefið Hitaveitu Suðurnesja hf. og
Orkuveitu Reykjavíkur frest til 1.
september nk. til þess að ákveða
hvort fyrirtækin vilja hvort um sig fá
rannsóknarleyfi vegna jarðhitans í
Brennisteinsfjöllum. Hvorugt fyrir-
tækið myndi með því leyfi fá forgang
að nýtingu þeirrar orku sem rann-
sóknir kunna að leiða í ljós að sé vinn-
anleg. Bæði fyrirtækin sóttu um
rannsóknarleyfi á svæðinu en það
hefur ekki gerst áður né heldur að
orkufyrirtæki komi sér saman um
nýtingarleyfi á sama svæði, sam-
kvæmt upplýsingum iðnaðarráðu-
neytisins. Rúm tvö ár eru síðan HS
sótti um leyfi til rannsókna á svæðinu
og segir Helgi Bjarnason, skrifstofu-
stjóri orkusviðs iðnaðarráðuneytisins,
að afgreiðsla leyfisins hafi m.a. dreg-
ist vegna þess að grunnrannsóknum
var ekki lokið að fullu á svæðinu og
önnur umsókn um rannsóknarleyfi,
frá OR, barst stuttu síðar.
Brennisteinsfjöll eru norðaustan
Krýsuvíkur, við eða á sýslumörkum
Gullbringusýslu og Árnessýslu.
Geta sameinast um nýtingu
Helgi segir að lögin um rannsóknir
og nýtingu á auðlindum í jörðu megi
túlka á þann veg að unnt sé að veita
fleiri en einum aðila rannsóknarleyfi á
sama svæði séu rannsóknirnar sam-
rýmanlegar. „Rætt var við orkufyr-
irtækin um þennan möguleika í fyrra
og þá um hugsanlega útgáfu á sam-
eiginlegu rannsóknarleyfi til þeirra,
sem væri að mörgu leyti heppilegast.
Þá gætu fyrirtækin beðið í samein-
ingu um að fá forgang á vinnslu,“ seg-
ir Helgi. Fyrirtækjunum hefur að
sögn Helga verið gerð grein fyrir
þessu bréflega og hefur þeim verið
veittur frestur til 1. september til að
ákveða hvort þau vilji nýta sér vilyrði
um rannsóknarleyfi eða gera athuga-
semd við svar ráðuneytisins.
Nokkur atriði urðu til þess, að sögn
Helga, að útgáfa rannsóknarleyfis á
svæðinu dróst en Hitaveita Suður-
nesja sótti um leyfi fyrir rúmum
tveimur árum og OR nokkrum mán-
uðum síðar. „Á jarðhitasvæðum ann-
ast ríkið [Orkustofnun] allar grunn-
rannsóknir; kortagerð,
yfirborðsmælingar og mat á viðkom-
andi jarðhitasvæði, áður en orkufyrir-
tækjum eru veitt rannsóknarleyfi,“
segir Helgi. „Rannsóknarleyfi til
orkufyrirtækja eru yfirleitt ekki veitt
fyrr en slíkum rannsóknum er lokið.“
Í öðru lagi kom fljótlega í kjölfar
umsóknar Hitaveitu Suðurnesja fram
önnur umsókn, frá Orkuveitu Reykja-
víkur, sem taka varð tillit til, enda
ekkert í lögunum sem kveður á um að
sá sem fyrr sækir um eigi frekar rétt
á leyfinu. „Þá komu einnig til ákveðin
náttúruverndarsjónarmið sem taka
þurfti tillit til en ákveðnar óskir frá
Náttúruvernd ríkisins um hugsan-
lega friðun hluta svæðisins hafa kom-
ið fram,“ segir Helgi. Þá segir hann
lögin um rannsóknir og nýtingu á
auðlindum í jörðu nýlega sett og
reynsluna af þeim því takmarkaða.
Hér hafi komið til álitaefni sem ekki
hefur komið upp áður og í slíkum til-
fellum þurfi meiri tíma en ella til um-
fjöllunar og afgreiðslu. Hann bendir á
að enginn eigi sjálfkrafa rétt á að fá
rannsóknarleyfi fyrir ákveðnu svæði
og ekki sé sjálfgefið að viðkomandi
aðili öðlist sjálfkrafa forgang að nýt-
ingu þess nema hann sé landeigandi
og hafi áður fengið rannsóknarleyfi.
Helgi telur jákvætt að tvö öflug
fyrirtæki rannsaki sama svæðið með
tilliti til orkunýtingar og komi sér
saman um nýtingu, eins og gæti orðið
raunin með Brennisteinsfjöll. „Við
teljum að fyrirtækin eigi eftir föngum
að koma snemma að málum svo að
ríkið sé ekki að kosta dýrar og hag-
nýtar rannsóknir, eðlilegra er að
fyrirtækin geri það sjálf.“
Helgi bendir ennfremur á að orku-
lög kveði á um að fyrirtækin eigi að
endurgreiða ríkinu áfallinn rannsókn-
arkostnað þess svo „raunverulega
eiga fyrirtækin að bera kostnað sem
hlýst af rannsóknum á tilteknu svæði
og því er eðlilegra að þau ráði ferðinni
þegar fram í sækir í rannsóknarferl-
inum“, segir Helgi.
Hann segir að gæta verði þó að því
að samkeppni ríki milli fyrirtækja á
þessu sviði og að í framtíðinni sé ekki
sjálfgefið að öllum fyrirtækjum sé
skilyrðislaust veitt rannsóknarleyfi
sæki þau um slíkt á sama svæði.
Helgi segir að mál sambærilegt
þessu séu umsóknir bæði Landsvirkj-
unar og Hitaveitu Suðurnesja hf. til
rannsókna á Torfajökulssvæðinu.
„Þar erum við t.d. að skoða hvort
hægt er að skipta svæðinu í einstaka
hluta og álits hefur verið leitað hjá
Orkustofnun í þeim efnum.“
Guðmundur Þóroddsson, forstjóri
Orkuveitu Reykjavíkur, er erlendis
og mun samkvæmt upplýsingum OR
taka málið til umfjöllunar þegar hann
kemur heim um næstu mánaðamót.
Engar ákvarðanir hafa verið teknar
af hálfu OR um málið.
Albert Albertsson, aðstoðarfor-
stjóri Hitaveitu Suðurnesja, sagðist
ekki vita til þess að neinar formlegar
viðræður hefðu átt sér stað milli fyr-
irtækjanna og að enn hefði það ekki
verið rætt ítarlega innan fyrirtækis-
ins.
!"
Hugsanlegt að fyrirtækin
sameinist um nýtingu
LAGAÁKVÆÐI sem vernda æru
þjóðhöfðingja er að finna í löggjöf
fjölmargra ríkja, en í dómi Mannrétt-
indadómstóls Evrópu frá 25. júní síð-
astliðnum, í máli franska dagblaðsins
Le Monde, var komist að þeirri nið-
urstöðu að slík sérstök vernd væri
ónauðsynleg í lýðræðisþjóðfélagi
enda ætti það að duga hverjum þjóð-
höfðingja sem þess óskaði að grípa til
almennra reglna um ærumeiðingar.
Páll Þórhallsson, lögfræðingur á
mannréttindaskrifstofu Evrópuráðs-
ins, rakti dóminn í Morgunblaðinu á
dögunum og taldi ekki ástæðu til að
ætla annað en að íslenskir dómstólar
myndu ef á reyndi skýra 95. grein ís-
lensku hegningarlaganna til sam-
ræmis við 10. grein Mannréttinda-
sáttmála Evrópu sem fjallar um
tjáningarfrelsið.
Samkvæmt 95. grein hegningar-
laganna getur hver sá sem smánar
erlenda þjóð eða erlent ríki, æðsta
ráðamann, þjóðhöfðingja, fána eða
viðurkennt þjóðmerki, fána Samein-
uðu þjóðanna eða fána Evrópuráðs-
ins verið látinn sæta sektum eða
fangelsi, en ekki hefur reynt á
ákvæðið fyrir dómstólum í fjölda ára.
Ragnhildur Helgadóttir, lektor við
Háskólann í Reykjavík, segist ekki
sjá hvernig 95. grein hegningarlag-
anna yrði beitt eftir dóm Mannrétt-
indadómstólsins í máli Le Monde.
Hún segir að dómstólar myndu ef-
laust beita greininni í samræmi við
meginreglur um tjáningarfrelsi.
Íslenska ákvæðið víðtækara
Hún telur jafnframt að Mannrétt-
indadómstóllinn hafi gengið mjög
langt í að segja að þjóðhöfðingjum sé
engin vorkunn að styðjast við sömu
reglur um ærumeiðingar og aðrir og
sérákvæði af þessum toga séu vafa-
söm.
„Ég held að það skipti töluverðu
máli að franska ríkið reyndi að
byggja á því að frönsku prentlögun-
um hefði verið beitt þröngt og í sam-
ræmi við meginreglur um tjáningar-
frelsi,“ bendir hún á. Hún segir það
mikilvægt atriði að franska ríkið hafi
sagt að ákvæðinu hafi verið beint
gegn ummælum sem móðguðu þjóð-
höfðingja persónulega en ekki um-
mælum sem gagnrýndu stefnu
stjórnvalda. Með því sé ekki verið að
hefta þjóðmálaumræðu heldur sé
ákvæðið sett til verndar virðingu
þjóðhöfðingjans sjálfs.
„Eftir því sem ég fæ ráðið af
dómnum virðist franska greinin ein-
göngu gilda um þjóðhöfðingja en 95.
grein hegningarlaganna er víð-
tækari. Samkvæmt henni er ekki
eingöngu persóna þjóðhöfðingjans
vernduð,“ leggur Ragnhildur áherslu
á.
Aðspurð hvort hún telji það tíma-
bært að breyta 95. grein hegningar-
laganna í ljósi þess að það sé hæpið
að hún standist 10. grein Mannrétt-
indasáttmála Evrópu undirstrikar
Ragnhildur að ekki hafi verið dæmt
eftir ákvæðinu á síðustu fjörutíu ár-
um að minnsta kosti og mjög óljóst sé
hvað felist í því. „Það er óljóst hvað
felst í orðunum „hver sem opinber-
lega smánar“ þannig að ég á erfitt
með að ímynda mér til hvaða tilvika
greinin tekur og hvernig henni yrði
beitt svo samrýmdist sáttmálanum,“
ítrekar hún.
Dís Sigurgeirsdóttir, lögfræðingur
í dómsmálaráðuneytinu, telur að ekki
sé ástæða til annars en að ætla að ís-
lenskir dómstólar muni skýra 95.
grein almennra hegningarlaga til
samræmis við 10. grein mannrétt-
indasáttmálans enda beri þeim ríkj-
um sem eru aðilar að mannréttinda-
sáttmálanum skylda til að fara eftir
ákvæðum hans. „Þessi dómur verður
skoðaður hér í ráðuneytinu og hjá
refsiréttarnefnd en hún kemur að öll-
um breytingum á hegningarlögun-
um,“ bætir hún við.
Erfitt að sjá hvernig
ákvæðinu yrði beitt
Íslenskt ákvæði um æruvernd þjóðhöfðingja í ljósi
nýlegs dóms Mannréttindadómstólsins
BOLLI Pétur Bollason var á
sunnudag vígður prestur við
Seljakirkju í Breiðholti. Athöfnin
var sérstök að því leyti að faðir
Bolla, Bolli Gústavsson vígslu-
biskup, vígði son sinn, auk þess
sem systir Bolla, séra Jóna Hrönn
Bolladóttir miðborgarprestur, og
eiginmaður hennar, séra Bjarni
Karlsson, sóknarprestur í Laug-
arneskirkju, voru vottar við
vígsluna. Auk þeirra voru séra
Ágúst Einarsson og séra Valgeir
Ástráðsson vígsluvottar.
Hér má sjá fjölskylduna sem
tók svo virkan þátt í vígslunni,
f.v.; sr. Bjarni Karlsson, sr. Bolli
Gústavsson, sr. Bolli Pétur Bolla-
son og sr. Jóna Hrönn Bolladótt-
ir.
Fjöl-
skyldu-
vígsla
Morgunblaðið/Gunnar G. Vigfússon
Tvö fyrirtæki, Hitaveita Suðurnesja og Orkuveita Reykjavíkur,
sóttu um rannsóknarleyfi í Brennisteinsfjöllum