Morgunblaðið - 24.08.2002, Síða 20
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
20 LAUGARDAGUR 24. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ
FORSENDUR fyrir alþjóðlegum hlutabréfamark-
aði með sjávarútvegs- og fiskeldisfyrirtæki kunna
að vera að myndast hér á landi, segir í Kauphall-
artíðindum í vikunni. Fram kemur að í Kauphöll Ís-
lands séu fleiri fyrirtæki á sviði sjávarútvegs og
fiskeldis skráð en í nokkurri annarri kauphöll, eða
alls 19 talsins. Næstflest fyrirtæki eru skráð í Jap-
an eða 12 fyrirtæki. Í Taílandi eru 11 slík fyrirtæki
skráð á markað en í Grikklandi og S-Kóreu eru þau
sex. Noregur, Kanada, Chile og Namibía koma
næst á eftir með 4-5 fyrirtæki.
Tölurnar koma fram í samantekt sem Halldór R.
Gíslason sjávarútvegsfræðingur vann fyrir Kaup-
höll Íslands. Hann athugaði fjölda fyrirtækja í
greininni auk markaðsvirðis þeirra í kauphöllum
eftir löndum. Samtals tekur athugunin til 85 fyr-
irtækja sem skráð eru í 17 kauphöllum í jafnmörg-
um löndum.
Samanlagt markaðsvirði þessara fyrirtækja er
um 639 milljarðar króna, en inn í þá tölu vantar
raunar þrjú fyrirtæki. Markaðsvirði fyrirtækjanna
19 sem skráð eru á Íslandi er 101 milljarður króna
en einungis í Japan er virði þeirra meira, eða um
190 milljarðar króna.
Niðurstöðurnar varpa ljósi á sterka stöðu ís-
lenskra sjávarútvegsfyrirtækja. Enginn vafi er
sagður á því að sérþekking hafi myndast á þessu
sviði, bæði hvað varðar rekstur fyrirtækja í grein-
inni og þjónustu við þau í markaðsvæddu umhverfi.
Hömlur á erlendri fjárfestingu
stærsta hindrunin
„Það er alveg ljóst að Íslendingar standa mjög
framarlega í samanburði við aðra að því er varðar
markaðsvæðingu í sjávarútvegi. Við höfum náð að
búa sjávarútvegi þau skilyrði að það ríki viðskipta-
sjónarmið á markaðnum,“ segir Þórður Friðjóns-
son framkvæmdastjóri Kauphallar Íslands.
Hann telur Ísland geta verið eftirsóknarverðan
markað fyrir erlend fyrirtæki í sjávarútvegi.
„Hugsanlega er eftirsóknarvert fyrir erlend sjáv-
arútvegsfyrirtæki að skrá fyrirtækin í landi eins og
Íslandi þar sem þekking er til staðar að því er varð-
ar fjármálaþjónustu fyrir þessi fyrirtæki. Jafn-
framt eru hér hugsanlegir fjárfestar sem kunna að
meta rekstur og efnahag sjávarútvegsfyrirtækja
og leggja áherslu á greinina. Líklega í flestum
kauphöllum annars staðar er sjávarútvegur ákaf-
lega vanþróaður í samanburði við aðrar greinar.
Það eru því ákveðnir þættir sem gefa okkur forskot
en einnig nokkrar hindranir. Langsamlega stærsta
hindrunin er sú að við höfum ekki enn treyst okkur
til að heimila erlenda fjárfestingu í sjávarútvegi
eins og í öðrum greinum. Það væri tvímælalaust til
bóta. Ég held að það sé nauðsynlegt fyrir stjórn-
völd að íhuga gaumgæfilega að heimila erlendum
fjárfestum að fjárfesta í sjávarútvegi hér með sama
hætti og annars staðar. Þetta er mikil hindrun fyrir
þróun markaðar hér heima en það er þó ekki gefið
að það sé óyfirstíganleg hindrun,“ segir Þórður.
Hvergi fleiri skráð
fyrirtæki í sjávarútvegi
FRIÐRIK J. Arngrímsson, fram-
kvæmdastjóri Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna, segist fagna
aukinni samkeppni á olíumarkaði
verði hún til þess að lækka olíuverð
til útgerða. Eins og fram hefur komið
áformar nýtt olíufélag, Atlantsolía,
að hefja starfsemi hér á landi um
næstu áramót og hyggst selja olíu til
skipa og stórnotenda fyrst í stað.
Friðrik segir að útgerðarmenn
leiti stöðugt leiða til að ná fram meiri
hagræðingu í rekstri og þar sem olía
sé mjög stór hluti af rekstrarkostn-
aði hljóti þeir að íhuga hvar þeir fái
bestu kjörin og þjónustu. Hinsvegar
beri á það að líta að flestar stærri út-
gerðir séu með samninga við olíufé-
lögin um afslætti á olíuverði eða
tengingu við heimsmarkaðsverð og
greiði því í fæstum tillfellum svokall-
að listaverð. Því verði spennandi að
sjá hvaða olíuverð hið nýja félag
muni bjóða.
Hjörleifur Jakobsson, forstjóri Ol-
íufélagsins hf., segir að tíminn muni
leiða í ljós hvernig íslenski olíumark-
aðurinn þoli aukna samkeppni.
„Við munum eftir sem áður gæta
þess að viðskiptavinir okkar njóti
alltaf bestu kjara. Sem betur fer er
viðskiptafrelsi við lýði á Íslandi. Olíu-
félagið lifir í samkeppnisumhverfi og
við miðum allt okkar starf við að gera
betur en okkar keppinautar, hverjir
sem þeir eru á hverjum tíma,“ segir
Hjörleifur.
Einar Benediktsson, forstjóri Olís
hf., segir að félagið hafi ekki uppi
nein sérstök áform til að mæta fyr-
irhugaðri samkeppni, það verði að
bíða uns samkeppnin komi í ljós.
LÍÚ fagnar aukinni samkeppni
HAGNAÐUR SP-fjármögnunar hf.
nam 122 milljónum króna á fyrstu 6
mánuðum ársins en á sama tímabili í
fyrra nam hagnaðurinn 96 milljónum
króna. Hagnaður fyrir skatta nam
165 milljónum miðað við 142 millj-
ónir króna í fyrra.
Vaxtatekjur námu 623 milljónum
króna og drógust saman um rúm
15% frá sama tíma í fyrra. Vaxta-
gjöld drógust saman 41% og námu
333 milljónum. Hreinar vaxtatekjur
jukust alls um 66% og námu 290
milljónum króna. Aðrar rekstrar-
tekjur námu 343 milljónum og önnur
rekstrargjöld 94 milljónum. Fram-
lag í afskriftareikning útlána nam 83
milljónum króna. Heildarútlán SP-
fjármögnunar hafa dregist saman
frá áramótum, úr 9,4 milljörðum í 8,9
milljarða í lok júní. Samdrátturinn
er að stórum hluta rakinn til geng-
isstyrkingar krónunnar. Eigið fé SP-
fjármögnunar nam í júnílok 1,4 millj-
örðum og eiginfjárhlutafall sam-
kvæmt CAD-reglum er 16,9%.
SP-fjármögnun skilar
122 milljóna hagnaði
HAGNAÐUR varð af rekstri Spari-
sjóðs Kópavogs, SPK, sem nam 1,2
milljónum króna á fyrri hluta árs. Á
sama tímabili í fyrra nam hagnaður-
inn 14,4 milljónum króna og dregst
því saman um 91% á milli ára.
Vaxtatekjur sparisjóðsins námu
528 milljónum króna á fyrri helmingi
ársins og drógust saman um tæp
18%. Vaxtagjöld drógust saman um
rúm 20% og námu 365 milljónum
króna. Hreinar vaxtatekjur drógust
alls saman um 11,5%. Aðrar rekstr-
artekjur jukust um tæp 47%, mest
vegna aukinna tekna af veltuhluta-
bréfum, og önnur rekstrargjöld juk-
ust um rúm 16%.
Útlán SPK eru nánast þau sömu
og á sama tímabili í fyrra, eða um 7,2
milljarðar króna. Innlán jukust hins
vegar um 11% frá fyrra ári og námu
4,7 milljörðum króna. Eigið fé spari-
sjóðsins var 656 milljónir króna í
júnílok og nam lækkunin frá áramót-
um 6,3%. Eiginfjárhlutfall spari-
sjóðsins samkvæmt CAD-reglum var
10,3% samanborið við 10,0% um síð-
ustu áramót.
Í tilkynningu segir að sparisjóður-
inn hafi verið að vinna sig út úr erf-
iðleikum sem meðal annars mátti sjá
í rekstrarreikningi hans fyrir árið
2001. Niðurstaða árshlutauppgjör
sparisjóðsins sé að mestu leyti í sam-
ræmi við rekstraráætlun ársins en
undanfarna mánuði hafi verið unnið
að víðtækum ráðstöfunum til að bæta
afkomuna á næstu árum. „Væntingar
eru um að reksturinn skili bættri af-
komu á seinni hluta ársins en hún
verði ekki viðunandi fyrr en á næsta
ári,“ segir í tilkynningunni.
Hagnaður SPK
1 milljón króna
!
"#$
#%&
%&
'('
)$
*%
&+)#(
"((
',-,.
!
" !
#!
$ $!
$!
$ !
!
% !
!
# !
# !
$ %!
# !
&
&
&
UNDIRBÚNINGUR fyrir Íslensku
sjávarútvegssýninguna, sem hefst
þann 4. september nk., er nú í full-
um gangi og í gær voru iðn-
aðarmenn að leggja nýtt gólf á
knattspyrnuhöllina Fífuna í Kópa-
vogi. Um er að ræða tæplega 8 þús-
und fermetra hlífðargólf sem fram-
leitt er í Bandaríkjunum og kostar
um 18 milljónir króna. Að sögn Sig-
urðar Björnssonar, markaðsstjóra
Kópavogsbæjar, er gólfið sér-
hannað til að leggja á íþróttahús,
undir vörusýningar, tónleika og
þess háttar viðburði.
Íslenska sjávarútvegssýningin er
nú haldin í annað sinn í Kópavogi
og segir Sigurður að aðstaðan til
sýningarhalds í Smáranum sé nú
orðin mjög góð, enda milli 11 og 12
þúsund fermetrar af sýningarplássi
undir þaki.
Sýningar-
gólf lagt
á Fífuna
Morgunblaðið/Þorkell
Iðnaðarmenn voru í gær í óðaönn að leggja nýtt gólf á Fífuna fyrir Íslensku sjávarútvegssýninguna.
AÐ ÞVÍ er fram kemur í nýútkomnu
mánaðarriti greiningardeildar Bún-
aðarbanka Íslands telur bankinn að
verðbólgan á þessu ári verði töluvert
lægri en flestir höfðu reiknað með.
Bankinn spáir því einnig að verð-
bólga á næsta ári verði aðeins 1,5%.
„Hagstæð gengisþróun, lækkandi
verðbólga erlendis ásamt samdrætti
í innlendri eftirspurn hafa að mestu
kveðið verðbólguna í kútinn. Grein-
ingadeildin telur að nýleg verð-
bólguspá Seðlabankans sé í hærri
kantinum og spáir því að í ár hækki
neysluverðsvísitalan einungis um
1,6% og að á næsta ári verði verð-
bólgan 1,5%.“
Greiningadeildin segir jafnframt
að gengi krónunnar geti styrkst lít-
illega frá því sem nú er þegar til
skamms tíma er litið.
Greiningardeildin telur að al-
mennt séu áhrif stóriðjufram-
kvæmda á framboð og vaxtastig á
skuldabréfamarkaði ofmetin.
„Væntingar markaðarins um hag-
vöxt og verðbólgu á næsta ári eru of
háar og svigrúm hagkerfisins til að
takast á við stóriðjuframkvæmdir er
vanmetið.
Nauðsynlegt að fullnýta svigrúm
til vaxtalækkana
Góðar líkur eru á að íslenskt efna-
hagslíf geti tekist á við fyrirhuguð
stóriðjuverkefni án þess að stýri-
vextir á mesta framkvæmdatíman-
um fari hærra en 8-8,5%, sem eru
litlu hærri stýrivextir en við búum
við í dag.“
Greiningardeildin telur nauðsyn-
legt að Seðlabankinn fullnýti það
svigrúm sem skapast hefur til vaxta-
lækkana, áður en ákvörðun verður
tekin um stóriðju. Þannig sýni bank-
inn í verki að jafnvægisstýrivextir
hér á landi séu á bilinu 5,5% til 6,5%.
„Þetta skiptir miklu fyrir væntingar
fjárfesta og myndun langtímavaxta.
Greiningadeild væntir allt að 0,75%
lækkunar strax um mánaðamótin og
að stýrivextir verði 6,4% í árslok,“
segir í mánaðarriti Búnaðarbank-
ans.
Mánaðarrit Greiningardeildar Búnaðarbankans
Verðbólgan minni en
flestir reiknuðu með