Morgunblaðið - 14.09.2002, Síða 49
menn. Hann var árum saman
gangnaforingi, „fjallkóngur“ í seinni
leitum. Fórst honum það vel úr
hendi, enda harðfrískur, athugull og
velríðandi.
Lengst af búskap sínum í Eystra-
Fróðholti var hann fóðureftirlits-
maður í hreppnum og lengi síðan.
Þau Sigurgeir og Vilborg bjuggu
þrjá og hálfan áratug í Eystra-Fróð-
holti, lengst af stórbúi með bland-
aðan búskap, kýr, sauðfé og hross.
Þau komu upp og ræktuðu trjágarð
við íbúðarhúsið þannig að það var
mikill myndarbragur á öllu í þeirra
búskap. Við þessar aðstæður ólst
einkasonurinn Guðmundur Óli upp.
Hugur hans stóð ekki til búskapar.
Hann nam við Kennaraskólann og
lauk þaðan prófi. Gerðist kennari
fyrst í Reykjavík en síðan flutti hann
ásamt fjölskyldu austur að Kirkju-
bæjarklaustri og starfar þar við
kennslu. Þeim hjónum Ester Önnu
og Óla varð tveggja dætra auðið,
sem báðar hafa stundað nám við Há-
skóla Íslands. Sigurborg Ýr á
þriggja ára dóttur, sem fyrr segir.
Þau Sigurgeir og Vilborg brugðu
búi og fluttu að Hellu 1984 að Borg-
arsandi 1. Þar hafa þau búið síðan.
En Sigurgeir hefur dvalist um skeið
á Hjúkrunarheimilinu Lundi uns
hann lést 2. september sl.
Fyrst og síðast minnist ég Sigur-
geirs frænda míns sem góðs ná-
granna. Það var sama, hvort sem um
var að ræða smákvabb eða aðstoð
þegar mikið lá við. Hann var ætíð til
staðar staðfastur og gætinn. Það ber
að þakka. Einnig voru tvö af börnum
mínum í sveit hjá þeim hjónum í
Eystra-Fróðholti. Þau minnast oft
þeirrar dvalar með hlýhug og þakk-
læti.
Sigurgeir hafði ákveðnar skoðanir
á þjóðmálunum, var ætíð sjálfstæð-
ismaður og fylgdi fram þeirri stefnu
af einurð og sannfæringu, við hvern
sem við var rætt. Hann hafði lifandi
áhuga á straumum samtímans fram
á síðustu ár. Heilsteyptur og heill í
öllum okkar kynnum. Slíks manns er
gott að minnast.
Guð blessi bjarta minningu Sigur-
geirs Valmundssonar og gefi að “
ljós megi ljóma þar yfir, sem látinn
hvílir.
Starfsliði og læknum á Hjúkrun-
arheimilinu Lundi er hér með þakk-
að fyrir hjúkrun og góða umönnun.
Eftirlifandi eiginkonu, Vilborgu,
og Guðmundi Óla og Ester Önnu og
dætrum þeirra er hér vottuð dýpsta
samúð, ennfremur systkinum hans
og vinum.
Hreinn Árnason.
„Æi, það var nú eiginlega bara
gott,“ hugsaði ég, þegar Bogga sagði
mér að Sigurgeir væri dáinn. „Hann
sofnaði bara eftir matinn,“ bætti hún
við.“ Hann vildi fara þannig, bara
sofna. Ég rifjaði upp í huganum þeg-
ar ég frétti að hann hefði fengið
fyrsta áfallið, bundinn við hjólastól á
eftir, gamall bóndi, alltaf að. Í raun-
inni fannst mér sorgin meiri þá,
þessi sívinnandi maður, hvernig átti
hann að fara að því að lifa bundinn í
hjólastól. Eina huggunin var sú að ég
vissi að það var einstaklega vel um
hann hugsað á Lundi. Þar er elju-
samt og þolinmótt starfsfólk sem
setur ekki fyrir sig smásérvisku í
gömlum bónda.
Ég var níu ára þegar ég fór fyrst í
sveitina til Boggu og Sigurgeirs.
Pínulítil níu ára borgarstelpa, dauð-
hrædd við allar skepnur, meira að
segja Lappa gamla. En það stóð ekki
lengi. Ég var gjörsamlega heilluð af
þessari veröld. Náttúran, dýrin og
samspil þessara tveggja samtvinn-
uðu þátta, allt svo framandi en jafn-
framt svo spennandi að ég lagði jafn-
vel á mig að borða heila kartöflu,
tvisvar á dag til að fá að vera í sveit-
inni.
Sigurgeir hafði nú ekki mikið álit á
mér til að byrja með. Ég var nú
stelpa, það var nú ekki gott að hans
áliti, auk þess sem ég tolldi ekki inni,
elti hann út um allt ásamt Bjögga.
En ég var morgunhani, fékk prik
fyrir það.
Og árin liðu og sumrin í Fróðholti
urðu fleiri og fleiri. Ég hætti að
grenja ofan í koddann yfir því að
vera ekki strákur, lærði að vinna og
takast á við hlutina, verða þreytt og
halda samt áfram uns verki var lok-
ið, sigri var náð. Sigurgeir var kröfu-
harður húsbóndi, skipulagður, sí-
vinnandi og stundum hrjúfur á
yfirborðinu. En undir niðri bjó hlýr
maður sem okkur krökkunum þótti
vænt um þó hann væri stundum að
skamma okkur fyrir hin ýmsu axar-
sköft. Ef við gripum hann í landhelgi
með eitthvað sem við höfðum fengið
áminningu fyrir, sló hann á létta
strengi og sneri sig út úr öllu saman.
Sigurgeir hafði ákaflega gaman af
því að syngja og söng oft hástöfum
þegar hann var eitthvað að gera og
kom því við. Ef við fórum í bíltúr var
mikið sungið og okkur fannst oft
skondið þegar hann fór ríðandi niður
á Mýri að gá til skepna, að hægt var
að fylgja hljóðinu um alla Mýri. Að
sjálfsögðu tókum við krakkarnir
þetta upp eftir honum og stundum
minntist Bogga á það þegar mikið
var um að vera á vélunum í hey-
skapnum að hún hefði heyrt háar
söngraddir úr þremur til fjórum átt-
um heim í bæ þegar best lét. Á vet-
urna var hvert frí notað til að
skreppa í sveitina, því meiri ófærð og
því verra veður, þeim mun meira
gaman. Í jólafríum var gjarnan spil-
uð vist fram á nótt, að segja hálfa eða
heila og standast, það var toppurinn.
Já, mér fannst hræðilegt þegar
sýnt var að Sigurgeir yrði bundinn
við hjólastól það sem eftir væri.
Hann reyndi og reyndi, æfði sig og
þjálfaði af sinni alkunnu elju, en allt
kom fyrir ekki. Og í réttunum var
hann alltaf jafnóánægður yfir því að
við skyldum ekki leyfa honum að
stíga út úr bílnum. Síðast þegar ég
hitti hann bað hann mig samt, oftar
en einu sinni og oftar en tvisvar að
gleyma nú ekki að fara með sig í rétt-
irnar.
Nú þegar hann hefur kvatt þetta
líf sé ég hann fyrir mér „hinum meg-
in“, ríðandi á Þokka gamla með Grá-
skjóna í taumi, á leiðinni í réttirnar,
syngjandi: „Vertu hjá mér, Dísa,
meðan kvöldsins klukkur
hringja …“
Stefanía Geirsdóttir.
„Maður er nú búinn að skóla hann
til.“ Mér eru minnisstæð þessi orð
Sigurgeirs Valmundssonar er hann
lét falla þegar ég, 15 ára gamall, kom
úr sjö daga fjárleitum af Rangár-
vallaafrétti og ku hafa staðið mig
ágætlega. Nú þegar Sigurgeir er
fallinn frá eftir farsælt lífsstarf
minnist ég hans sem ötuls bónda er
rak gott bú í Eystra-Fróðholti og
góðs húsbónda sem átti stóran þátt í
að skóla undirritaðan til.
Ég varð þeirrar miklu gæfu að-
njótandi og er því ævinlega þakklát-
ur að hafa dvalið langdvölum hjá
þeim sæmdarhjónum Sigurgeiri og
Vilborgu Guðjónsdóttur eða Boggu
eins og hún er oftast nefnd. Á vorin
var fengið leyfi frá skólasundi til að
komast í sauðburðinn, helgar-,
páska- og jólaleyfi voru einnig nýtt,
því að af engu mátti missa. Þegar
upp var staðið voru sumrin orðin tíu
og áhrifin, upplifunin og reynslan
ómæld.
Á þessum tíu árum urðu miklar
breytingar hjá sveitastráknum sem
og í Fróðholti. Ég minnist Sóló elda-
vélarinnar sem einnig sá um kynd-
ingu hússins og hversu kalt gat orðið
á loftinu á morgnana þegar Sólóvélin
hafði drepið á sér um nóttina. Bað-
staðurinn var áin, torfþökin á gömlu
útihúsunum voru leikvöllurinn en
L-76 Land Roverinn var nýr sem nú
í dag er orðinn hluti leikmyndar
vegna aldurs síns. Minningar um lið-
inn tíma er verða geymdar um ókom-
in ár.
Í Fróðholti var stöðugt unnið að
uppbyggingu búsins bæði í húsa- og
vélakosti sem og allri ræktun. Byggt
var við íbúðarhúsið, ný súrheys-
hlaða, auk ýmissa endurbóta. Rækt-
að land jókst, auk þess sem öll um-
gengni um landið varð betri.
Markmiðið var að sinna góðum bú-
skap og að öllum skepnum liði vel.
Sigurgeir hafði sterka tilfinningu
fyrir búskapnum. Gætt var að næg-
um og góðum heyjum, skjóli, vatni
og góðri umhirðu. Mikil snyrti-
mennska var viðhöfð, sá listigarður
sem Bogga hélt bar þess glöggt vitni.
Ákveðnar reglur giltu á ýmsum
sviðum. Ef þeim reglum var fylgt
ávann maður sér fullkomið traust.
Þannig öðlaðist ég skilning á um-
gengni við vélar og búnað, menn og
skepnur sem og náttúruna. Leik-
reglur og reynsla er hafa nýst mér
oft á lífsleiðinni.
Ég vil með þessum orðum minnast
dýrmætrar reynslu af traustum
manni er skyldi eftir sig fræ í jörðu,
búrækt góða og vaxtarsprota í ung-
um sveitastrák.
Björgvin Filippusson.
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. SEPTEMBER 2002 49
✝ Gísli KonráðGeirsson, bóndi á
Kálfsstöðum í Vestur-
Landeyjum, fæddist í
Gerðum í sömu sveit
13. apríl 1928. Hann
lést á heimili sínu að
kvöldi 30. ágúst síð-
astliðinn. Gísli var
yngsta barn hjónanna
Þórönnu Þorsteins-
dóttur, f. 1889, d.
1966, og Geirs Gísla-
sonar, f. 1888, d. 1965.
Systkini Gísla voru:
Ágúst, f. 1918, dó að-
eins 13 daga gamall,
Þorsteinn, f. 1919, dó 18 ára gam-
all, Guðrún Ágústa, f. 1921, látin
fyrir fáum árum, og Þórunn, f.
1926, búsett í Reykjavík.
Gísli kvæntist 1964 eftirlifandi
eiginkonu sinni, Lilju Jónsdóttur
frá Kálfsstöðum, f. 8. október 1930.
Hún var dóttir hjónanna Gróu
Brynjólfsdóttur, f.
1904, d. 1966, og Jóns
Einarssonar, f. 1900,
d. 1964. Gísli og Lilja
eignuðust fimm börn.
Þau eru: 1) Guð-
mundur Þorsteinn, f.
1962, kvæntur Anek
Walter frá Sviss. Þau
eiga eina dóttur,
Lindu Kristínu, f.
1991. 2) Þórunn
Anna, f. 1963. 3)
Kristrún Hrönn, f.
1965, í sambúð með
Hrafni Óskarssyni
frá Selfossi. Þau eiga
fjögur börn, Þórdísi Lilju, f. 1991,
Jóhönnu, f. 1993, Bjarka, f. 1996,
og Gísla Hafstein, f. 2000. 4) Jónína
Gróa, f. 1966. 5) Gerður Þóra, f.
1968.
Útför Gísla fer fram frá Akur-
eyjarkirkju í Vestur-Landeyjum í
dag og hefst athöfnin klukkan 14.
„Hann pabbi er dáinn.“ Orðin nístu
gegnum merg og bein og ótal atvik og
myndir komu upp í hugann, þegar
Mummi sagði mér þessar fréttir
föstudagskvöldið 30. ágúst sl.
Tengdafaðir minn hrifinn burt úr
þessum heimi á einu augnabliki.
Hann fór að sækja kýrnar þetta
kvöld, eins og svo oft áður, en í þetta
skipti átti hann ekki afturkvæmt. Þó
hann væri bæði þreyttur og lúinn eftir
langa starfsævi, var hann samt ennþá
fullur lífsgleði og lét sér allt fram á
síðasta dag aldrei verk úr hendi falla,
hvort sem það var að annast um bú-
fénaðinn eða dytta að húsum og vél-
um.
Kynni okkar hófust þegar 1987,
þegar ég, sem verðandi tengdadóttir
þeirra Lilju og Gísla, var tíður gestur
á Kálfsstöðum. Þau tóku mér alltaf
opnum örmum og Gísli var alltaf mjög
áhugasamur um daglegt líf og siði í
heimalandi mínu, spurði mikils og bar
gjarnan saman við eigið umhverfi og
lífshætti. Eftir að við hjónin fluttum
út til Sviss voru kynni mín og Kálfs-
staðafjölskyldunnar bundin við strjál-
ar heimsóknir og því miður gafst
tengdaforeldrum mínum ekki tæki-
færi til að koma í heimsókn til okkar,
þó oft hafi þau velt þeim möguleika
fyrir sér. Vinum okkar og kunningj-
um sem komu við á Kálfsstöðum á
ferðum sínum um Ísland er gestrisn-
in, góðar móttökur og drekkhlaðið
kökuborðið í eldhúsinu líka mjög of-
arlega í huga, þó ekki væri alltaf mik-
ið hægt að ræða saman sökum tungu-
málaörðugleika.
Minnisstæð er mér líka ferð til
Vestmannaeyja sem við hjónin fórum
með tengdaforeldrum mínum fyrir
allmörgum árum. Þau nutu þess bæði
að heimsækja loksins Eyjarnar, sem
þau þá voru búin að horfa á yfir sund-
ið allt sitt líf. Gísli minntist oft á þessa
ferð og sýndi þá gjarnan myndirnar
sem hann tók í ferðinni.
Sár er einnig söknuður Lindu, dótt-
ur okkar, sem náði mjög góðu sam-
bandi við afa sinn, þó þau sæjust ekki
oft. Hjá afa, ömmu og frænkunum
leið henni alltaf eins og heima hjá sér.
En núna er kveðjustundin runnin
upp. Því miður get ég ekki verið við-
stödd útförina en hugur minn er hjá
ykkur, kæra fjölskylda. Blessuð sé
minning Gísla á Kálfsstöðum.
Anek Walter.
GÍSLI KONRÁÐ
GEIRSSON
8
.
.
,
3 %,%
3 +
.
*.. 4 3" $)"
' %-) $
3 '/
:
# + -!):
1" '
#' ' "$$
$ ' "$$
!): '
'
-# ' "$$
$ !: ! !:
! ! ! /
-
.
+ .
,
3 %,%
%
3 +
! +
+
B*
9H
3) 4#3/
B" - ') (
" # J" #' 1""$$
' + ' J" "$$ +$ ") $
!): B" # J" "$$ ' 0 $
#' " "$$
1"B" "
J" ) $+$
0 $ ++$ "$$
-!): +$ "$$
1"( ' +$ "$$
"*3+$ "$$
1" ' ( !
B" ): ' "$$
# '
0 $G ' /
-
.
#
,
3
%
3 +
+
1/1K )"' 9
0"I 4 /
$&
.
&
%3
" '
!
-
#
%
' '
"4 "$$ /
8
.
#
,
3
%
3 +
! " 3+
+
@
0.1- 3= !"
0 3)!"#) /
$&
.
" ?
%
$"
(
#
B #' # "$$
1"( 0 $)="$$
- +$ B" ( 4 "$$
'
3$ /